Hoe Cleantech en internet een derde industriële revolutie brengen

Het is crisis, maar er gloort hoop. Seth Lievense, coördinator van de Nederlandse Zeitgeistbeweging is optimistisch dat Cleantech en internet een derde industriële revolutie inluiden (blog).

Crisis na crisis: ecologisch, sociaal en economisch. Het zou je bijna moedeloos maken. Zoals een lezing eerder dit jaar me echter deed herinneren betekent crises oorspronkelijk ‘keerpunt’. En met de huidige wetenschappelijke en technologische vooruitgang als uitgangspunt, laat deze ons zien dat we de problemen van onze tijd kunnen overkomen en en passent de overheid en markt passeren. Een keerpunt naar een meer sociale, liberale en duurzame samenleving is mogelijk, the future is ours to create.

Ongeplande vrije tijd geeft de ruimte aan creativiteit en het ontdekken van onze passies. Samen met structuur brengen ze ons de mogelijkheid ons te ontwikkelen op sociaal, cultureel, artistiek, technologisch of wetenschappelijk vlak. Ze verrijken onze maatschappij en brengen ons innovatie en vooruitgang. Toch bekruipt bij menigeen het gevoel dat de inrichting van onze maatschappij ons hierin belemmert en geld steeds meer de bepalende factor in ons besluit inneemt -zij het privé, als mkb of bij de overheid. Biedt Technologische Decentrale Overvloed (TDO) een uitweg? Alvast drie voorbeelden.

De eerste desktop 3D-printers zijn al verschenen in de Nederlandse huishoudens. De ontwikkelingskosten van deze nieuwe technologie dalen exponentieel en plastic als grondstof maakt langzaam plaats voor andere -ook duurzame- grondstoffen. U print straks thuis uw eigen producten en dat verandert heel wat. Want waarom nog een schroevendraaier kopen als je hem zelf kan printen? Uit je supertrendy croqs gegroeid? Verpulver ze met wat plastic zwerfafval van de straat, download je maat van het internet en printen maar. En waarom eigenlijk de dure Jan des Bouvriers lamp of merkkleding, als je te kiezen hebt uit een scala aan gratis designs online? Of die handige designstudent die met zijn laptop je creatieve idee tot werkelijkheid maakt? Zelfs de eerste huizen worden al geprint.

Aquaponics

Of aquaponics, landbouw van de 21e eeuw. En dat gewoon in de stad. Zet boven je aquarium twee groeibedden, pomp het water naar het bovenste groeibed en laat het water via de groeibedden weer terugstromen. De ontlasting van de vissen is het voedsel voor de planten en de planten leveren schoon water voor de vissen. Je bespaart 80% water ten opzichte van traditionele landbouw en met het gebruik van hydrokorrels i.p.v. grond is het onderhoud miniem. Gratis je eigen verse groente en voor de liefhebber om de zoveel tijd een visje. Een ontwikkeling die het MKB ook niet is ontgaan, de eerste ondernemers kopen de lege kantoorpanden al op. Tot voor kort was dit niet mogelijk gezien de hoge kosten voor verlichting. De ontwikkelingen in LED-verlichting en de komst van de zonnepaneel brengen daar nu snel verandering in.

Nog zo een krachtig stukje technologie, de zonnepaneel. De steeds snellere terugverdientijd door hogere efficiëntie en lagere productiekosten drukken het schaarstegoed olie uit de markt en brengen de kosten voor stroom alsmaar verder naar beneden tot enkel de productiekosten van de technologie zelf overblijven.

Cleantech

Deze ontwikkelingen in Cleantech brengen ons wat wat Amerikaans econoom Jeremy Rifkin de ‘derde industriële revolutie’ noemt. En waar ooit de boekdrukkunst de wetenschappelijke revolutie mogelijk maakte die de industriële revolutie voorafging, zal internet het communicatiemiddel zijn dat de komende derde industriële revolutie inluidt.

De technologie van de industriële revolutie bracht ons machines en verving fysiek zwaar werk met wat we nu de dienstensector noemen. De ongelijkheid die kwam met de komst van deze machines en de industrialisatie zou men politiek oplossen. Politieke partijen ontstonden die de schaarste zouden verdelen. Met iedereen-gelijk-communisme en winner-takes-it-all-kapitalisme was de strijd om het verdelingsvraagstuk losgebarsten. Onze huidige inrichting van de maatschappij was geboren.

Technologie toont nu echter weer de onhoudbaarheid aan van onze huidige inrichting van de maatschappij. Technologie vervangt de dienstensector: de banen komt niet meer terug. Deze technologische werkloosheid toont de onhoudbaarheid aan van een systeem dat de consument nodig heeft om de cirkel tussen werkgever-werknemer-consument van onze economie draaiende te houden.

Fundamenteel probleem

Technologische vooruitgang zet ons echter voor een veel fundamenteler probleem qua inrichting van onze maatschappij. De eerder genoemde technologieën, 3D-printers, aquaponics en zonnepanelen, kenmerken zich allen in de mogelijkheid tot decentralisatie en leveren op lokaal niveau overvloed. Deze technologische decentrale overvloed (TDO) samen met de steeds verdere ontwikkelingen in duurzame productie en duurzaam gebruik van grondstoffen vormen een radicale breuk met hoe we de wereld hebben ingericht. Een zonnepaneel geeft niet alleen landelijke of regionale autonomie, maar ook individuele autonomie. Net als je trui of bestek zelf printen deze individuele autonomie geeft of als een nieuwe tafel printen bij de grotere buurtprinter of specialist lokale autonomie geeft. En een gemeentelijke- of buurtaquaponics geeft je betrouwbaar ecologisch voedsel uit de regio.

De ver-van-mijn-bed-show-werking van de globaliserende wereld van multinationals en banken maakt weer ruimte voor de reële economie, de vakman op lokaal niveau. Nog fundamenteler ondermijnt TDO de machtsstructuren van schaarste. De reële of fictieve schaarste die de spelregels van de markt ons brengt vanuit de noodzaak voor winst evenals het verdelen van deze schaarste in het politieke verdelingsvraagstuk is doorbroken. Hoe schaarser, hoe duurder de prijs. Hoe meer technologische duurzame overvloed op decentrale wijze, hoe goedkoper ons bestaan op deze aarde wordt. De macht van geld maakt plaats voor gezag uit samenwerking. Door regionaal op duurzame wijze zelfredzaam te zijn met behulp van deze technologieën zullen we in een duurzaam tijdperk belanden dat ons overvloed biedt. Geld als uitdrukking van schaarste zal steeds minder nodig zijn om in onze (basis)behoeften te voorzien.

Een werkelijk liberale, sociale en duurzame toekomst komt uit de menselijke vooruitgang in wetenschap en technologie, niet van links, rechts of de markt. Als de oplossingen niet binnen de werking van ons model te vinden zijn, wordt het misschien tijd om naar elkaar te kijken, in plaats van naar boven. Aan JOU om deze toekomst vorm te geven, hier en nu. The world is yours to create.

Reacties (27)

#1 Boer

En toen kwam er een olifant en die blies het sprookje uit.

  • Volgende discussie
#2 trialanderr0r

Dit is satire, toch? (toch?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 thallman

En een dit en een dat doen een zus en een zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 weerbarst

niet “de” maar het zonnepaneel

verder eens met decentralisatie, maar hitek is nog altijd centraliserend er zijn maar een paar bedrijven ter wereld die bijvoorbeeld een concurerende cpu kunnen maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bullie

If it sounds to good to be true, it usually is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Steeph

Altijd fijn die cynici. Lekker klagen dat er niets goed is en lekker trappen als iemand een uitweg schetst. Makkelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 trialanderr0r

@6 Ja, we krijgen allemaal een magische printer waar we met een druk op de knop alles wat we nodig zouden kunnen hebben zomaar vanuit het grote gratis internet als manna over ons heen krijgen gestort… (en we vullen bovendien de tonerbak met straatafval). En dan is er vrede en is iedereen blij.

Ik heb nog wat bonen die ik graag voor je koe wil ruilen… Ga een TED talk houden of zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Jasper Mittelmeijer

Dergelijk technologisch utopisme is aantrekkelijk, maar ook nogal passief. Gaan we wachten tot iemand ergens een oplossing ‘uitvindt’? Voor de meeste huidige problemen is niet technologie maar politiek de beperking. En hoe graag we ‘politiek’ ook zouden opheffen en het vervangen door een systeem waarin we simpelweg het juiste doen: dat ís nu net wat politiek is. En daar 3d-printen we ons geen weg omheen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 HansR

De reële of fictieve schaarste die de spelregels van de markt ons brengt vanuit de noodzaak voor winst…

Schaarste wordt veroorzaakt door de noodzaak voor winst? Daar moet ik toch even over nadenken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 McLovin

Ik zal niet beweren dat deze visie van het paradijs de juiste is, maar de reacties zijn veelzeggend waarom dit soort dromen nooit uitkomen. Ze houden geen rekening met het egoïsme, behoudzucht en irrationele acties en emoties die de mensheid nu eenmaal eigen is.
Nogmaals ik weet niet of 3d printen de oplossing wordt voor al onze problemen maar ik herinner me nog 1992 toen een goede vriend van me in het buitenland studeerde en ik mijn eerste e-mail ontving en er ook een item op het 8 uur journaal was over de digitale snelweg, ik dacht toen in vergelijkbare termen als de reacties hierboven: wat een overtrokken onzin en dromerij…..nu 20 jaar later moet ik nog steeds me zelf uitlachen en bewonder ik des te meer die individuen die wel visionair zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 roland

“Hoe schaarser, hoe duurder (moet zijn: hoger) de prijs”
– “met behulp van deze technologieën in een duurzaam tijdperk dat overvloed biedt” duurzaam = overvloed?

Uitputting van grondstoffen, voedsel, energie .. technologie de uitweg @6 voor al uw problemen, na ons de zonvloed. Zonnepanelen “drukken het schaarstegoed olie uit de markt en brengen de kosten voor stroom alsmaar verder naar beneden”. Passend in deze donkere dagen met “een zonnepaneel geeft individuele autonomie” en negeer alle problemen op de onvermijdelijke weg naar brave new world

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 roland

@10:
De problemen worden bij deze gelovige technokraten niet ontkend, maar genegeerd. Tegen zo’n geloof zijn argumenten zinloos, ze laten alles op zijn beloop, want de technologie/wetenschap lost het op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Jos van der Veen

De enige schaarste die ik uit de reacties bespeur is enige diepgang.

Schone energie alleen, is niet het antwoord.
3D printers alleen, is niet het antwoord.
Aquaponics alleen, is niet het antwoord.
Het monetair systeem afschaffen alleen, is niet het antwoord…

Maar al deze zaken (en meerdere) samen maken wel degelijk het verschil!

Het bewijs vind je bijvoorbeeld bij ons thuis. Dankzij zonne-energie, aquaponics een elektrische auto en het groeiende lokale netwerk van biologische voedselproducenten leven wij een stuk aangenamer dan ooit, hoeven mijn vrouw en ik alleen maar part-time te werken en is onze gezondheid erop vooruit gegaan. Zonder verlies van comfort, ja, het is echt zo.

Wij hebben (met vallen en opstaan) veel tijd en geld geïnvesteerd in deze omslag en als ik zie hoe goedkoop bijvoorbeeld zonnepanelen inmiddels zijn geworden, dan vraag ik mij wel eens af waarom mensen niet massaal die dingen gaan gebruiken. Het is goedkoper dan stroom kopen!

Ik moet wel waarschuwen; als je eenmaal begint met het realiseren van je eigen TDO, dan is er geen houden meer aan en besmet je daarmee je buurt, je stad en je land. Duitsland weet dat al sinds 1999, maar wij Nederlanders lopen kennelijk liever 13 jaar achter. Duitsland-Nederland: 14-1!

En mocht u nog steeds ervan overtuigd zijn dat mensen van nature hebberig en egoïstisch zijn, dan heeft u de mening van een ander verdedigd en niet uw eigen onderzoek, of dat van een ander die daar wel onderzoek naar gedaan heeft!

Tip: verdiep u, nog voordat u tegen goede ideeën aan gaat schoppen, wellicht dat u (ook) iets waardevols kunt toevoegen aan deze blog en reacties!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Jeroen Laemers

Een schroevendraaier uit de 3D-printer? Het handvat hooguit. …en daar kom je niet veel verder mee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 keest

@14: En wat dacht je van een schroevendraaier uit de gereedschapskist. Het is geen kwestie van cynisme om argwanend te zijn over goedgelovigheid in technische oplossingen (zoals steeph @6 moppert) zeker als die allemaal in de toekomst geprojecteerd zijn. De sprookjes dienen om de politieke realiteit uit de weg te gaan. En vaak zijn de oplossingen contraproductief en blijken ze uiteindelijk meer grondstoffen- en energieverbruik te veroorzaken. Zoals die schroevendraaier, die daarna natuurlijk weggemieterd wordt, als’ie het al gaat doen. Zeitgeist is meer een sekte dan een bron voor oplossingen, lijkt me.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Jos van der Veen

@15: weinig diepgang.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Hans Verbeek

De technologie van de industriële revolutie bracht ons machines en verving fysiek zwaar werk met wat we nu de dienstensector noemen.

Zonder goedkope fossiele brandstoffen (EROEI>10) was het niet gelukt.
De Industriële Revolutie begon pas met het gebruik van steenkool. Na de ontdekking van aardolie versnelde de ontwikkeling.
Zonder fossiele brandstoffen zullen we fysiek zwaar werk weer gewoon met onze spieren gaan doen. En waarom ook niet: lichamelijke inspanning is erg goed voor je.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Gladiool

Beam me down, Scotty!
Volgens mij verwarren die Zeitgeist-lui 3D printers met replicators. In dat geval kun je vervoermiddelen vervangen met teleportatie en kunnen we het echte snelle werk met de warpdrive af. Jammer dat die club zo weinig op heeft met de realiteit.
Beam me up, Scotty!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Yevgeny Podorkin

Hoho gladiool e.a.:

We are now applying the latest advances in tissue engineering to culture leather and meat without requiring the raising, slaughtering and transporting animals. From a technical perspective, our approaches integrate innovations in cell culture, biofabrication and bioreactors.

We are working with leading artists, designers and professional chefs to make early samples of cultured leather and meat of the highest quality.

Via dit hier..dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Gladiool

@19: idd wat @14 zegt: hooguit het handvat

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Yevgeny Podorkin

@20: Het printer- en cartridgewezen ziet er in ieder geval wel brood in en nieuwe afzetmogelijkheden. Halal, Kosher & veganisme kan je gedag zwaaien…

Overigens: vlees is ook ijzer he qua schroevendraaier…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Gladiool

@21: maar een vleespistool heb ik al.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 roland

@17:
“Zonder fossiele brandstoffen zullen we fysiek zwaar werk weer gewoon met onze spieren gaan doen”
– Al voor het steenkool tijdperk is waterkracht benut en nu nog steeds ” fossiel” heeft geen alleenrecht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Yasea

Je hebt ook 3D printers die met metaal werken. Dus je kan echt wel zowel metaal als plastic. Je kunt ondertussen ook printplaten frezen of printen. Je kan beton printen ook. In de praktijk betekent dit dat je een gebouw met domotica erin gewoon ter plaatse kan printen. Of een electrische auto.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Yasea

@24: En toen was de steenkool en olie van de grond op te rapen. Letterlijk dikwijls. Die is intussen al lang weg. Ofwel ga je clean tech doen of je zit eerst in de laatste depressie zonde werk en daarna gaat het richting “judge dread”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Yevgeny Podorkin

Hallo Gladiool:

Als een van de eersten slaagde Dhert er met zijn onderzoeksteam in om met behulp van printtechnieken kraakbeen te fabriceren.

Mironov probeert bloedvaten uit gestapelde ringetjes van epitheelcellen en glad spierweefsel te printen.

Fabien Guillemot van het Franse onderzoeksinstituut Inserm doet pogingen om rechtstreeks in levende organismen te printen.

http://gids.vpro.nl/2012/12/19/even-een-poot-uitdraaien/

  • Vorige discussie