Verloren Oudheid | Het Mesopotamische koningsideaal

Wanneer de gerechtigheid opzij geschoven is, wat zijn koninkrijken anders dan grote roversbenden? En wat is een roversbende anders dan zo’n koninkrijk in het klein? Augustinus, De Civitate Dei IV, 4 Dit citaat van Augustinus illustreert mooi de paradox van een geweldsmonopolie: om te voorkomen dat mensen elkaar geweld aandoen is een staatsapparaat nodig dat het recht heeft om – indien nodig – met geweld op te treden tegen geweldplegers. Dit roept echter de vraag op waar een staat dit recht op baseert. Een staat die naar willekeur handelt verschilt inderdaad weinig van een grote roversbende. [caption id="attachment_265400" align="alignleft" width="251"] Priesterkoning (ensi) van Uruk.Pergamonmuseum, Berlijn.[/caption] Soemerische oorsprong van het koningschap De oude Soemeriërs waren zich al bewust van dit probleem. In het vierde millennium voor Christus kwamen daar de eerste steden op. Nu tienduizenden mensen bij elkaar leefden – de stad Uruk had ruim 40.000 inwoners – was er behoefte aan één man die als een goede herder de boel bij elkaar kon houden. Deze herder vond men in de ensi (hogepriester), die bemiddelde tussen het volk en de beschermgod van de stad. Omdat hij een speciaal lijntje had met de goden, had hij het mandaat om belastingen te eisen en recht te spreken. Alleen het aanvoeren van de legers liet hij over aan een lugal (grote man).

Door: Foto: Verloren Oudheid

Closing Time | Tijdgeest

, door

Begin jaren tachtig was het geen vrolijke boel in Nederland. De werkloosheid lag in zowel 1983 als 1984 boven de tien procent: nog flink wat hoger dus dan tijdens de laatste crisis.

Misschien dat het dus niet helemaal verrassend was dat de Limburgse formatie Janse Bagge Bend begin 1983 een aardig hitje scoorde met Sollicitere (de muziek is natuurlijk schaamteloos gejat van de Spencer Davis Group).

Het nummer bereikte nummer 8 in de Nederlandse hitlijsten: een primeur voor een Limburgstalig lied. In mei 1983 speelde de Janse Bagge Bend zelfs op Pinkpop.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Mike McHolm (cc)

Links verliest in Kroatië

, door

ELDERS - Nieuwe verkiezingen in Kroatië brengen een nieuwe regering nog niet direct dichterbij.

De conservatieve HDZ (Democratische Unie van Kroatië) is met 61 van de 151 zetels de grootste partij geworden in Kroatië bij de parlementsverkiezingen van zondag j.l. Met een nieuwe leider, de Europarlementariër Plenkovic, haalde de partij een winst van 2 zetels. De linkse coalitie met de sociaaldemocratische SDP behaalde 54 zetels (had er 56), de nieuwe centrumrechtse partij Most (Brug) kreeg 13 zetels (-6). SDP-leider Milanovic is zwaar teleurgesteld en heeft zijn ontslag ingediend. Een lage opkomst in de grote steden heeft hem mogelijk parten gespeeld. De verkiezingen waren noodzakelijk nadat de vorig jaar moeizaam tot stand gekomen regeringscoalitie van HDZ en Most onder leiding van de partijloze premier Oreskovic in juni was gevallen. Oreskovic moest het ontslag van zijn regering indienen nadat een conflict over mogelijke corruptie van vicepremier Karamarko van HDZ volgens coalitiepartner Most niet bevredigend kon worden opgelost. De partij, die bij de verkiezingen eind vorig jaar van corruptiebestrijding een hard punt maakte en met 19 zetels in het parlement kwam, diende een motie van wantrouwen in. Die werd met steun van de oppositie aangenomen. Most moet deze actie nu bekopen met een verlies van zes zetels. Wie breekt betaalt.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Sint Trump

, door

Donald Trump stond voor in een poll van CNN. En dat terwijl hij ineens onbegrijpelijke dingen deed. Zoals in Mexico een speech houden waarin de Mexicanen een veer in de reet stak en zei dat de kosten voor die muur voor later een zorg zijn. Waarna hij naar Arizona vloog  om diezelfde avond een speech te houden waarin hij juist weer van leer trok tegen die verkrachtende bende sombrerodragers. Bij de Presidential Podcast (samenwerking VPRO en NRC) begrepen presentator Chris Kleijne en NRC-correspondent Guus Valk er geen reet meer van. Hoe kan het dat zijn kiezers zulke tegenstrijdigheden van ‘m pikken?

Nu, dat zal ik eens vertellen: Donald Trump hoeft helemaal geen eenduidig verhaal te hebben. Die tegenstrijdigheden interesseren zijn achterban niet. Het werkt nog eerder juist bij aan het beeld dat ze van ‘m hebben. De hele aantrekkingskracht van Donald Trump is dat hij zegt wat er in ‘m op komt. Daarmee ben je vandaag de dag geloofwaardiger als politicus, dan wanneer je antwoorden geeft die je vijftien keer met je communicatieteam hebt geoefend. Zijn kiezers begrijpen best dat hij in Mexico iets anders zegt dan in Arizona. 

Trump is de liefdesbaby van Pim Fortuyn en Jaap uit de Gouden Kooi. Hij heeft ‘ik zeg wat ik denk’ een hele nieuwe dimensie gegeven. Er zit geen enkele filtering tussen mond en hersens. En het mooie is: Trump zegt niet alleen wat Trump denkt, Trump zegt ook wat zijn kiezers denken maar nooit mochten zeggen. Ongefilterd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Voordat treitervloggen een Turks dingetje werd…

, door

…was het gewoon HARTSTIKKE GAAF, zoals het AD in februari van dit jaar nog liet zien:

De heren van StukTV hebben weer eens voor opschudding gezorgd tijdens opnames voor hun populaire YouTube-kanaal. Voor de video ging een caravan in vlammen op en een auto raakte zwaar beschadigd. De politie was daar niet zo van gecharmeerd en hield het drietal aan. […]

Het was overigens niet de eerste keer dat de politie moest ingrijpen tijdens opnames. In september vorig jaar grepen agenten in toen de jongens met een scooter door de Praxis in Utrecht reden. Een jaar eerder werden ze tegengehouden toen ze ergens in Brabant een Project X-feest wilden organiseren.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

Europese Defensiegemeenschap weer op de agenda

, door

Frankrijk en Duitsland propageren een Europese Defensie Unie.

“It’s time to move forward to a European defence union, which is basically a ‘Schengen of defence’,” zei de Duitse minister van Defensie Van der Leyen en ze voegde er aan toe: “That is what the Americans expect us to do”.

Na de Brexit ziet de EU meer mogelijkheden voor gezamenlijke defensie-inspanningen, zoals ook bleek uit de State of the Union van Commissievoorzitter Juncker deze week.

Quote du Jour

Quote du Jour | Vaccineren

, door

‘De angst is dat er in de maatschappij steeds meer weerstand komt tegen vaccineren. Maar je moet mensen gewoon goed voorlichten.’

Emeritus-hoogleraar kindergeneeskunde Ronald de Groot verwondert zich over aarzelingen om een vaccin tegen het rotavirus in het nationale vaccinatieprogramma op te nemen en illustreert en passant ook even hoe je als deskundige mensen tegen je in het harnas kunt jagen, namelijk door hun bezwaren weg te wuiven en het erop te gooien dat ze gewoon niet genoeg kennis hebben om te beseffen dat jij gelijk hebt. En je kunt het op het sentiment gooien, uiteraard:

Waan van de dag

SG-café donderdag 15-09-2016

, door

Dit is het Sargasso-café van donderdag 15-09-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Fields of Athenry

, door

Nadat we gisteren al de Koude Oorlog en de Afrikaanse Bush Wars hebben gehad, schakelen we nu wat verder terug; naar de Ierse Hongersnood van 1845 (en daaropvolgende jaren).

De hongersnood werd veroorzaakt door een dodelijke combinatie van de aardappelziekte en een systematische politieke en economische onderdrukking die de Ierse boeren in voorafgaande jaren van de beste stukken land had verdreven.

De reactie van de Britse regering op de toenemende noodsituatie was volstrekt inadequaat. Een hoge Britse ambtenaar (en tevens vurig aanhanger van het principe van laissez faire), Sir Charles Trevelyan, beschreef de hongersnood bijvoorbeeld als “an effective mechanism for reducing surplus population” en “the judgement of God”.

Als je als Ier niet wilde verhongeren, kon je natuurlijk proberen eten te stelen om in leven te blijven. Maar de Engelsen hadden zo hun manieren om dat te ontmoedigen, onder andere door deportatie naar een Australische strafkolonie. En dat betekende doorgaans jarenlange dwangarbeid en – als je pech had – onmenselijke ranselpartijen door sadistische opzichters.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende