Waar voor ons belastinggeld?

Waar zijn de hogere uitgaven voor zorg, onderwijs en politie terechtgekomen, en zijn de ingezette middelen wel doelmatig en doeltreffend ingezet? Het SCP-rapport over de besteding van extra belastinggelden in deze sectoren deed veel stof opwaaien. De auteurs gaan hieronder in op de uitkomsten en de kritiek. Een gastbijdrage van de auteurs van het rapport, Bob Kuhry, Ab van der Torre en Evert Pommer. Op 12 januari bracht het SCP een publicatie uit over de ontwikkeling van de kosten, het personeel en de productie van een zestal publieke diensten: primair onderwijs, voortgezet onderwijs, ziekenhuiszorg, verpleging en verzorging, politie en rechtspraak. Het idee achter dit rapport is om de paradox uit te werken tussen enerzijds de stijging van de overheidsuitgaven en anderzijds de gelijkblijvende of teruglopende kwaliteit en tevredenheid. Waar zijn de hogere uitgaven terecht gekomen, en zijn de ingezette middelen wel doelmatig en doeltreffend ingezet? Om dit soort vragen te beantwoorden is de kostenontwikkeling in een aantal onderliggende componenten ontleed (zie de tabel). Met name bij het basisonderwijs, de politie en de rechtspraak bleken de reële (voor inflatie gecorrigeerde) kosten en de omvang van het personeel veel sneller toe te nemen dan de productie. In mindere mate gold dit ook voor voortgezet onderwijs en intramurale verpleging en verzorging.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 14-10-2022

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Toezichthouders moeten toezicht houden

Heibel weer eens om de baantjesstapelaars in de toezichthoudende sfeer. Een nieuwe wet gaat het stapelen onvoldoende tegen. Dat is niet zo gek, want die wet is gericht op symptoombestrijding: beperking van het aantal baantjes. Terwijl het echte probleem is dat toezichthoudende functies niet zwaar genoeg worden ingekleed. Was dat wel het geval, dan kostten ze aanzienlijk meer tijd en was het met stapelen vanzelf afgelopen.

De naam ‘Raad van toezicht’ (RvT) suggereert dat de leden ervan scherp toekijken wat de directie van hun instelling uitspookt. Een aantal recente affaires (COA, Codarts, diverse zorginstellingen) laat zien dat dit niet vanzelfsprekend zo is. De RvT’s zitten teveel op afstand om werkelijk toezicht te houden. Ze lijken het midden te houden tussen een raad van commissarissen en een comité van aanbeveling.

De weeffout in het model is fundamenteel en is niet op te lossen met een anti-stapelwet. Het begint ermee dat de RvT doorgaans zelf de directie aanstelt en die vervolgens moet controleren. Falen van de directie is daarmee ook een smet op het blazoen van de RvT, die daardoor van nature geneigd zal zijn de directie zo lang mogelijk te steunen. Dat ga je tegen met sterke persoonlijkheden in de RvT, liefst mensen die aan het eind van hun carriè zitten en zich niet meer hoeven te bewijzen. Eigenlijk zou na de aanstelling van een nieuwe directeur de helft van de RvT vervangen moeten worden (en dan niet door vriendjes van de directeur).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het probleem zit tussen uw oren

In onze nieuwe rubriek De Praktijk, vertellen vakmensen vanaf de werkvloer over hun werk, de samenleving, dilemma’s en politiek. De rubriek verschijnt voorlopig wekelijks. De auteurs zijn vakmensen die openhartig zullen berichten en daarom vaak onder pseudoniem schrijven. Vandaag weer De Tandarts, die worstelt met een lastige patiënt.

Ja hoor, daar was mevrouw T. weer. De Tandarts kan er bijna de klok op gelijk zetten: iedere vier maanden komt mevrouw T. hechtingen uit haar mond laten knippen. Waar ze dit keer precies geweest, weet De Tandarts niet, maar in elk geval over de grens.

Mevrouw T. is een apart geval. Ze werd al patiënt toen De Tandarts zijn praktijk nog maar net geopend had. Het duurde even voor hij door had wat er aan de hand was. Mevrouw T. vertelde over pijn in haar kaak, gezwellen, een abces waar voortdurend pus uitkwam. Ze bracht het alsof haar leven een nachtmerrie was geworden. De Tandarts kon niets vinden, maar verwees haar toch maar door naar een kaakchirurg. Die sneed het een en ander weg, De Tandarts knipte een week later de hechtingen er uit en mevrouw T. ging tevreden naar huis.

Vier maanden laten stond ze weer op de stoep. Het was weer helemaal mis, vond ze. De Tandarts begon nu toch narigheid te voelen en vroeg eens verder door. Het hoge woord kwam er uit: ze liep hier al jaren mee en was al diverse malen onder het mes geweest. Dat verklaarde ook meteen het littekenweefsel.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Extra handen aan het bed

Twee weken voor Prinsjesdag lekt het kabinet zelf alvast maar wat positief nieuws: extra handen aan de bedden in verpleeg- en verzorgingshuizen. “Alleen op voorwaarde van extra personeel in de ouderzorg wilde gedoogpartner PVV het minderheidskabinet steunen”, schrijft het NRC. Alsof de PVV de stekker eruit zou trekken als er geen extra personeel in de zorg bij komt. Maar dat terzijde.

De zorginstellingen krijgen er de komende jaren 12.000 extra banen bij. Het CBS stelt dat in 2009 er bijna 18.000 verpleegkundigen in die sector werken. Op verzoek van de regering heeft het SCP vorig jaar uitgedokterd dat er tot 2030 bijna 140.000 banen nodig zijn in  de verpleeg- en verzorgingshuizen.
Er is een verschil tussen banen en werkzaam personeel, dus hoeveel extra handen er werkelijk aan de bedden zullen zijn, is lastig te berekenen. Maar de 12.000 extra banen zullen het tekort niet helemaal dekken. We mogen blij zijn dat er werk van wordt gemaakt, maar de belofte is geenszins reden voor applaus.

De verpleeg- en verzorgingshuizen zijn niet de enigen die met personeelstekorten kampen. De ziekenhuizen kunnen ook wel wat extra handen gebruiken. Met name op specialistische afdelingen als de intensive care en op de spoedhulpafdelingen.  De ziekenhuizen wringen zich in allerlei bochten om de roosters rond te krijgen. In Brabant gaan een aantal ziekenhuizen samenwerken en zetten een soort Marktplaats voor personeel op. Ze hopen hiermee de vraag naar interim- of tijdelijk personeel voor 60 procent te kunnen dekken en  honderdduizenden euro’s per participerend ziekenhuis te kunnen besparen. Niet alleen wat zorgpersoneel betreft, ook staffuncties en lijn- en projectmanagementfuncties wil men zo hopen te vervullen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende