Zelfmoord is geen economische keuze

Een macaber record. Nog nooit eerder pleegden zoveel mensen zelfmoord in ons land als vorig jaar. 1.854 om precies te zijn, ruim honderd meer dan in 2012. Het aantal zelfdodingen nam de afgelopen zes jaar met ruim 25 procent toe. Vooral mannen en vrouwen van middelbare leeftijd maakten een eind aan hun leven. Ook onder jongeren steeg het aantal zelfdodingen van 2 naar 3 per honderdduizend inwoners. Snelste daler was de groep tachtigjarigen, die in de jaren ’90 nog op een schier onoverbrugbare voorsprong stond. Blijkbaar is de zorg voor hoogbejaarden inmiddels een stuk beter geregeld. Of waren de huisartsen toentertijd een stuk scheutiger met het voorschrijven van de pil van Drion.

Door: Foto: WillBurton2 (cc)

Aantal zelfmoorden naar recordhoogte

Zo meldt Trouw:

Vorig jaar is een recordaantal zelfmoorden gepleegd. Vorig jaar maakten 1.854 mensen een einde aan hun leven. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aantal zelfmoorden in Nederland stijgt al zes jaar.

Ten opzichte van 2007 is in Nederland het aantal zelfdodingen met een kwart gestegen. Wat de reden is van deze flinke stijging, is niet onderzocht door het CBS. Maar het ligt in de lijn der verwachting dat het met de economische crisis te maken heeft. Begin jaren ’80, toen het ook economisch niet goed ging, was er ook een toename in het aantal zelfmoorden te zien.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Robert Reukema (cc)

Human resource management

ACHTERGROND - Competentie, eigenwijsheid, goede collegialiteit binnen en respect buiten de organisatie zijn nog geen garantie op een prettige loopbaan in de ambtelijke organisatie. Zonder een zekere behaagzucht van je meerderen, in de ambtelijke hiërarchie, is het misschien zelfs andersom en een groot risico.

In januari van dit jaar maakte Arthur Gotlieb, senior beleidsmedewerker bij de NZa, een einde aan zijn leven. Hij liet een bezwaarschrift tegen zijn beoordelingen na, van ongeveer duizend pagina’s lengte. Die beoordelingen vond hij onterecht en ongefundeerd. En hij documenteert en bewijst.

Joep Dohmen en Jeroen Wester schreven er een boek over: Operatie ‘werk Arthur de deur uit’, dagboek van een ongewenste werknemer. (ook als e-book verkrijgbaar) Of liever: zij redigeerden het relaas, want schrijven kon Arthur Gotlieb zelf wel.

Zijn zelfmoord veroorzaakte een schok, die door de NRC goed is gevolgd en beschreven. Het parlement buigt zich over onderzoeken van Anderson, Elfers en Felix en van de Commissie Borstlap, ingesteld door de minister van VWS, Edith Schippers. Na enige snuffelen in die rapporten heb ik wel een beeld: Arthur Gotlieb had heel veel gelijk. Misschien dat over zijn oordelen nog wat ’tuttut en ja, maar’ valt te roepen. Dat zullen belanghebbenden en politici met verve doen; je moet tenslotte verder, nietwaar? Alleen, de hoofdpersoon van dit verhaal kon niet verder.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

KORT | Zelfmoord is niet egoïstisch

OPINIE - Het is inmiddels al een tijdje geleden, maar zo nu en dan merk ik nog steeds dat de dood van Robin Williams veel mensen heeft geraakt.

De vraag die ik vooral om me heen hoor is ‘Hoe kan zo een mooi, bijzonder, zachtaardig iemand zelfmoord plegen?’ De meeste commentaren en gedachtes over Robin Williams waren helemaal in lijn met zijn mooie persoonlijkheid en verdriet. Maar er doken ook reacties over dat zelfmoord egoïstisch is.

Zelf hoor ik regelmatig het bericht op het station dat die en die trein niet zal rijden ‘vanwege een aanrijding met een persoon’. Dat zal vrijwel altijd om een springer gaan. Om me heen hoor ik dan forenzen verzuchten ‘waarom iemand dat nou zo nodig moet doen’. Maar het ongemak dat het meebrengt voor een reiziger valt nog altijd in het niet in de hel die een persoon voorafgaand zijn of haar daad moet zijn doorgegaan. Al wil ik geenszins de confrontatie die de hoofdconducteur en andere hulpverleners na een aanrijding meemaken, die heel erg traumatiserend kan zijn, bagatelliseren.

In het verleden heb ik niet goed kunnen begrijpen waarom mensen tot zelfmoord komen. Totdat ik in mijn nabijheid iemand in een serie angstpsychoses zag raken en het heel dichtbij kwam. Het werd ongrijpbaar, en de verwildering, angsten, eenzaamheid waren zo fenomenaal dat ik opeens wel begreep waarom mensen tot een ultieme daad kunnen komen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

‘Het is alsof we tegen een muur praten.’

Er is een ‘golf van zelfmoordpogingen’ gaande onder Armeense asielzoekers in en rondom Den Bosch

Psycholoog drs. Agnes Moyene-Jansen van het psychotraumacentrum: ‘Onze medische verklaringen met ernstig psychiatrische diagnosen – denk aan trauma’s als gevolg van systematische mishandeling in Armenië, verkrachting en moord – worden door de Dienst Terugkeer&Vertrek nauwelijks in hun beleid meegenomen. Het is alsof we tegen een muur praten.’

Burgemeester Ton Rombouts van ‘s-Hertogenbosch: ‘De staatssecretaris doet aan douwen en pompen. Maar wat hoor ik in mijn stadje: meer dan twintig mensen hebben serieuze zelfmoordplannen. Ik ben hier achttien jaar burgemeester, niet eerder heb ik zoiets meegemaakt. Dit moet stoppen. Staatssecretaris, hier is echt iets aan de hand.’

Foto: Sam Wolff (cc)

Zwijgend ten einde?

COLUMN - Vraag me maar niet waarom ik hier nu ineens over schrijf. Hou het maar op een combinatie van aanleidingen. Vraag me ook maar geen details – wat ik kwijt wil, staat hier onder. En nee, ik ben niet suïcidaal, dit is geen verkapte noodkreet. Maar ik breek me dus al een poos het hoofd over de vraag: als iemand denkt aan suïcide – zelfmoord in dat kale, kille Nederlandse woord – moet hij dan zijn omgeving daar over inlichten of niet? Een vrij duivels dilemma.

Want ga maar na: als je niks zegt en je stapt er ‘onverwacht’ uit, laat je dierbaren achter met duizend vragen. Afscheidsbrieven lossen dit niet, of slechts zeer ten dele op. De nabestaanden zullen zich tot in lengte van dagen blijven afvragen: hoe is het mogelijk dat ik dit níet heb zien aankomen?! Heb ik mijn familielid/partner/vriend dan zó verwaarloosd? Heb ik zó slecht geluisterd?! Bovenop het verwoestende verdriet van de suïcide sec geeft dat een extra kwelling. En een tipje van de sluier waarom ik hier over schrijf: ik spreek uit ervaring.

Maar als je wél aankondigt dat je ‘het niet meer ziet zitten’ zorgt dat voor angst en misschien zelfs paniek in je omgeving. Ook dat heb ik ervaren. In het beste geval leidt dat tot hulp waardoor je van je voornemen – of misschien pas vage idee – wordt afgehouden. In het slechtste geval vindt de suïcide wél plaats – en zit eenieder bovenop het verdriet met een immens schuldgevoel. ‘Hij/zij had het nog gezegd… en ik heb niks ondernomen’.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

‘Teeven moet zich beraden op zijn positie’

…vindt Jasper Klapwijk naar aanleiding van de recente zelfmoord van een Armeense asielzoeker:

Ook als uit onderzoek blijkt dat de procedures correct gevolgd zijn, zal Teeven het moeilijk krijgen. Maar dat is niet de enige reden om af te treden. Als iemand onder toezicht van de overheid of door overheidsprocedures om het leven komt, kan een verantwoordelijk bewindspersoon ook een signaal geven. Dekker en Donner deden dat na het rapport over de Schipholbrand: hoewel ze niet direct verantwoordelijk waren, wilden ze tonen dat de overheid zichzelf sommige zaken zwaar aanrekent. Teeven liet dat na in de nacht van Dolmatov, ondanks het uitdrukkelijke verzoek daartoe van de ChristenUnie. Donner en Dekker traden destijds ook af omdat een inhoudelijk debat over het beleid zou worden belemmerd als ze waren aangebleven. Dan had het debat zich toegespitst op hun positie in plaats van het onderwerp zelf. Juist om een goed debat te kunnen voeren over deze kwestie wordt het tijd dat Teeven zich op zijn positie beraadt.

Asielzoeker onder toezicht overheid pleegt zelfmoord

Aldus het NRC:

Een Armeense asielzoeker heeft zelfmoord gepleegd, terwijl hij onder toezicht van de Nederlandse overheid stond. De man had een zware psychiatrische stoornis. Toch had hij sinds zijn aankomst in Nederland, half december vorig jaar, geen psychiatrische begeleiding gekregen.

Uitkeringsgerechtigden plegen vaker zelfmoord

Uit de Volkskrant:

Uitkeringsgerechtigden plegen beduidend vaker zelfmoord dan mensen met een baan. Zelfdoding komt vijf tot acht keer vaker voor bij mannen en vrouwen met een bijstands- of arbeidsongeschiktheidsuitkering.

Wat oorzaak en wat gevolg is, is niet volledig helder:

Mensen met een werkloosheidsuitkering zijn al kwetsbaar, maar degenen met een bijstands- of arbeidsongeschiktheidsuitkering nog meer. Geen werk hebben kan leiden tot suïcidale gevoelens, maar depressieve en suïcidale gevoelens kunnen ook juist de oorzaak zijn dat iemand zijn baan verliest.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende