Europese grensmuren zijn goudmijn voor militaire en security-industrie

Wapenhandelaren, die verdienen aan de gewapende conflicten, repressieve regimes en mensenrechtenschenders waarvoor mensen op de vlucht slaan, profiteren ook volop van de muren die voor deze vluchtelingen worden opgetrokken, schrijft Mark Akkerman van Stop Wapenhandel op basis van een recent onderzoeksrapport. Dertig jaar na de val van de Berlijnse Muur telt Europa meer muren dan ooit. Met name sinds de zogenaamde 'vluchtelingencrisis' van 2015 verrezen steeds meer grensmuren en -hekken. Die hebben inmiddels een totale lengte van zo'n 1000 kilometer, zo werd vorig jaar becijferd in het rapport 'Building Walls'. Daarnaast bestrijken Frontex-operaties het hele Middellandse Zeegebied en de zee tussen het Afrikaanse vasteland en de Canarische Eilanden, in totaal zo'n 4750 kilometer. Een nieuw rapport, 'The Business of Building Walls', van Stop Wapenhandel, het Transnational Institute (TNI) en Centre Delàs, duikt in de kosten van en bedrijven achter deze landmuren, 'maritieme' muren en de 'virtuele' muren van Fort Europa, de (biometrische) databases en het EU-grenssurveillancesysteem Eurosur. De muren zijn een prominent en zichtbaar onderdeel van het totale Europese migratiebeleid, dat sterk gericht is op het buiten houden of krijgen van vluchtelingen. Hieronder ligt een narratief waarin migratie geframed wordt als een veiligheidsprobleem en bedreiging, waartegen de inzet van militaire middelen dé oplossing is. Dit narratief wordt vooral door de militaire en security-industrie stevig gepromoot. Tegelijkertijd zijn de muren in hoge mate ook symbolisch. Ze zijn op zich weinig effectief – in de praktijk duwen ze vluchtelingen vooral richting andere, meestal gevaarlijkere routes en in de handen van criminele smokkelnetwerken –, maar geven politici en regeringen de kans aan publiek (kiezers!), pers en andere landen te laten zien dat zij de dreiging van migratie en de nationale veiligheid serieus nemen.

Door: Foto: skinner08 (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Whisky, wapens en weelde

RECENSIE - Whisky, wapens en weelde van Herman Langeveld en Bram Bouwens is de biografie van de Nederlandse zakenman Daniël Wolf. Dat was, om eerlijk te zijn, geen naam die ik op mijn radar had. Gelukkig stapte ik onlangs in Haarlem in de trein met een heer die ik, hoewel er nogal wat jaren waren verstreken sinds ik hem voor het laatst had gezien, meteen herkende: mijn oud-docent Herman Langeveld, die me tijdens de rit naar Sloterdijk vertelde over zijn laatste boek.

Ik heb in 1985 of 1986 bij Langeveld een werkcollege gevolgd over partijpolitieke vernieuwing in het Nederland van na de Tweede Wereldoorlog. De Nederlandse Volksbeweging, het personalistisch socialisme, de rol van koningin Wilhelmina, de Doorbraak, het ontstaan van de PvdA en de VVD – dat soort onderwerpen. Ik vond dat destijds een ontzettend leuk college omdat het je met de neus op de archivistische feiten drukte, een genoegen dat je als oudhistoricus maar zelden kunt smaken. Later heb ik Langevelds biografie van Colijn gelezen, opnieuw met veel plezier.

En nu dus een biografie van Daniël Wolf. Iemand die zich, zoals dat heet, van krantenjongen tot miljonair opwerkte. Hij had een beetje geluk toen hij trouwde met René Gokkes (die door een schrijffout bij de burgerlijke stand geen Renée heette). Zij had een groot familienetwerk van handelscontacten, maar het was Wolf zelf die er tijdens de crisisjaren in slaagde een enorm handelsimperium op te bouwen: eerst de handel in sterke drank (zie het eerste woord in de titel), vervolgens de handel in spoorbielzen waarmee hij rijk werd, daarna het transport van wapens uit Polen en de Baltische staten naar de republikeinen in Spanje (zie het tweede woord in de titel) en als gevolg daarvan een kapitaal van rond de twintig miljoen gulden (zie het laatste woord van de titel). Dat was 1937.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | Wapenhandel

First of all, because of the relationship between the U.S. government and the Israeli government, between U.S. Defense contractors and Israeli defense contractors- many of whom have a very big state component to their composition- it is possible to be testing what are effectively illegal forms of ammunition and weaponry in Israel’s activities. And second of all, it ensures that the United States can use similar marketing devices to the Israelis in selling their defense sector as a key component of the growing homeland security surveillance and repression industry. So, that is sort of the the marketing, the economic dimension.

Foto: floodllama (cc)

Bulgarije verdient aan oorlogen in het Midden-Oosten

Journalisten van het Balkan Investigative Reporting Network (BIRN) vonden nieuwe aanwijzingen voor de betrokkenheid van Europa bij de oorlogen in Syrië en Jemen.
Boeing 747 jumbo jets van Saudi Arabian Cargo vlogen vorig jaar af en aan op de luchthaven van de Bulgaarse hoofdstad Sofia. Die hadden we in twintig jaar niet gezien, zegt een vliegtuigspotter. De vliegtuigen kwamen in Bulgarije wapens ophalen. In de afgelopen twee jaar leverde Bulgarije voor miljoenen aan wapens en munitie aan Saoedie-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Het gaat om Sovjet-type wapens die deze landen zelf niet gebruiken omdat ze over moderne westerse wapens beschikken, zegt een analyst van het onderzoeksinstituut IHS Jane’s. De Bulgaarse wapens zouden worden doorgeleverd aan groepen die door Saoedie-Arabië en de VAR gesteund worden in de conflicten in Syrië en Jemen. Saoedie-Arabië heeft eerder al toegegeven de Syrische oppositie tegen president Assad met wapens te steunen. Ook de Verenigde Staten kochten in Bulgarije wapens ten behoeve van Syrische oppositiegroepen.
De Bulgaarse minister van Buitenlandse Zaken Daniel Mitrov ontkent dat zijn land wapens heeft geleverd aan Syrië. De minister reageerde op berichten uit Rusland dat Bulgaarse wapens waren gevonden in de puinhopen van Aleppo.
Foto: Joe Goldberg (cc)

Zwitserse wapenlobby keert zich tegen Europese regelgeving

ELDERS - Nieuwe regels voor de wapenhandel stuiten op Zwitserse tradities. De vrijheid om een vuurwapen te bezitten staat ook in Europa ter discussie.

Het Europese Parlement moet binnenkort beslissen over nieuwe regels voor de aankoop, de handel en het bezit van persoonlijke vuurwapens. Het is een reactie op de recente aanslagen in Parijs en Brussel. De nieuwe regels zullen ook gaan gelden in landen die zijn aangesloten bij het Verdrag van Schengen dat de open grenzen binnen de EU regelt, zoals Zwitserland. De voorstellen voor beperking van het privé-wapenbezit betroffen aanvankelijk onder andere een verplichte medisch-psychologische keuring eens in de vijf jaar, het lidmaatschap van een erkende schietvereniging en regelmatige training.

In Zwitserland is onrust ontstaan over de nieuwe regels, alhoewel Justitieminister Simonetta Sommaruga deze zomer na een bezoek aan Brussel zei dat het allemaal wel in orde zal komen. Veel Zwitsers hechten nog aan het bezit van een wapen dat ze na hun militaire dienst mee naar huis mogen nemen. Het privé-wapenbezit in Zwitserland wordt geschat op 45 per 100 inwoners. Het land staat daarmee op de derde plaats in een lijst van 178 landen. Ter vergelijking: Nederland telt nog geen vier privé-wapens op 100 inwoners. Zwitserse veteranen, jagers, verzamelaars en hobbyisten zetten zich binnen het verband van hun vereniging proTell (de naam verwijst naar Wilhelm) in voor een vrij wapenbezit. Er wordt al gedacht over een referendum. ‘Als er een conflict ontstaat met Europese regels, dan moet de Zwitserse soevereiniteit voorop staan’, zegt Blocher, vicevoorzitter van de conservatieve SVP, de grootste partij in Zwitserland. ‘Desnoods zeggen we het Schengen Verdrag op’.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

VVD wil wapenhandel niet aan banden leggen

“We moeten het onze industrie makkelijker maken, niet moeilijker.”

De wapenindustrie, dat is waar het hier over gaat. De VVD profileert zich weer eens flink als een partij zonder enige moraal. Want het zal toch eens zo zijn dat onze wapenleveranciers niet mogen verkopen aan een of andere dictator omdat Europa vindt dat de eigen bevolking of zelfs andere lidstaten door onze wapenhandel in gevaar worden gebracht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Si vis pacem, para bellum*

ELDERS - Ondanks het vredesakkoord in Oekraïne en de garanties voor bescherming door hun NATO-partners bereiden de Baltische staten zich voor op een oorlog.

In Estland, Letland en Litouwen is er weinig vertrouwen in de vreedzame bedoelingen van Rusland. De drie landen blijven hard werken aan de  versterking van hun legers. In Estland vond deze week aan de Russische grens een militaire parade plaats van de NATO met deelname van militairen uit de VS, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en de drie Baltische landen. Een teken van steun van de verdragspartners, maar zonder twijfel ook een provocatie in de ogen van het machtige buurland. Het geheel werd ondersteund door nieuwe forse anti-Russische uitspraken van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Kerry. Moskou liegt, zei hij. De Russen voeren de grootste propaganda-oorlog sinds het einde van de koude oorlog. Wapenleveranties aan Oekraïne worden nog steeds overwogen in de VS. In de Baltische regio zal hij daarmee hoger scoren dan de EU-bondgenoten die zich aanzienlijk voorzichtiger opstellen.

De regering van Litouwen heeft gezien de toenemende spanningen besloten de dienstplicht weer in te voeren. Die was in 2008 afgeschaft, maar voor de versterking van het beroepsleger acht de Defensieraad van het land een paar duizend extra militairen noodzakelijk. Het parlement moet de maatregel nog goedkeuren. In Europa is de dienstplicht in de meeste landen afgeschaft. Het leger van Litouwen wilde zich verder graag versterken met Duitse pantserwagens. Duitsland is niet afkerig van hulp, ook al lijkt dat misschien zo, maar het land zegt op dit moment alle beschikbare voertuigen zelf nodig te hebben. De Duitse luchtmacht steunt Litouwen wel met patrouillevluchten in de regio. De bevolking van Litouwen wordt door de regering op het ergste voorbereid met een bijna honderd pagina’s dikke brochure ‘voor het geval dat….’ Paniekzaaierij, volgens sommigen. Een inval achten de meeste Litouwers onwaarschijnlijk.

Foto: Dave Gilligan (cc)

Poetin geeft AK-47 cadeau

COLUMN - Waar andere regeringsleiders bij staatsbezoeken met schalen, versierde borden, vlaggetjes of vergulde klompjes komen aanzetten, gaf Vladimir Poetin zijn Egyptische ambtgenoot Fattah al-Sisi een AK-47 cadeau. Nu is het bezit van een kalasjnikov best handig in een land waar rellen en geweld de gewoonste zaak van de wereld zijn, de gift had echter ook een symbolische betekenis. Rusland is inmiddels weer een van de belangrijkste wapenleveranciers van Egypte. Vorig jaar sloten beide landen een wapendeal van bijna drie miljard euro.

Na het Camp David akkoord van 1979 kochten de Egyptenaren hun wapens voornamelijk van ’s werelds grootste wapenhandelaar Amerika. Maar de ontevredenheid over de voortgang van het installeren van een democratisch verkozen regering, deed Obama besluiten de financiële bijstand aan Egypte te verminderen. Dit tot grote ontsteltenis van Israël, dat Egypte een belangrijke rol toedicht in de strijd tegen de islamitische terroristen in de Sinaï-woestijn. En daarvoor zijn de Amerikaanse wapens hard nodig. Het Israëlische protest leidde nog wel tot het opschorten van de bezuinigingen op het bestrijden van terrorisme, maar de geplande bezuinigingen op de hulp aan het Egyptische leger gingen wel gewoon door.

Een blunder van formaat. Obama verloor hiermee niet alleen een groot deel van zijn invloed in het toch al niet zo stabiele Noord-Afrika, maar dreef de Egyptenaren recht in de armen van de Russische wapenhandelaren. En die lieten deze prachtige kans voor open doel niet aan zich voorbij gaan. De AK-47 van Poetin staat dan ook symbool voor het falen van het Amerikaanse buitenlandse beleid. Poetin zal het niet in zijn hoofd halen om het Egyptische regime te dwingen om democratischer te worden. Hij weet als geen ander dat aan democratie lang niet zo veel geld valt te verdienen als aan een instabiele militaire junta. Handel is handel en in het door westerse sancties en de lage gasprijs geplaagde Rusland is elke dollar van harte welkom.

Saudi-Arabië grootste wapenimporteur wereld

NIEUWS - Saudi-Arabië is de grootste wapenimporteur ter wereld geworden, meldt onderzoeksbureau IHS. De groei in import is spectaculair te noemen: in 2014 steeg hij met 54% ten opzichte van 2013, en in 2015 wordt een groei van 52% verwacht. De wapenimport van de Verenigde Arabische Emiraten en Saudi-Arabië samen is nu groter dan die van heel West-Europa.

De wapenindustrie als geheel mag ook in zijn handjes knijpen, de wereldwijde handel steeg namelijk in 2014 voor het zesde jaar op rij, met 13,4% maar liefst, en bedraagt nu zo’n 59 miljard euro.

Israëlische economie profiteert van Gaza-oorlogen

Dankzij toenemende verkopen van ‘in de praktijk geteste’ wapens:

In geen enkel ander land, zelfs niet in grote wapenproducerende landen als Duitsland en Frankrijk, is de militaire industrie zo bepalend voor de economie. Als deze pijler zou afbrokkelen, bijvoorbeeld doordat Israël minder oorlog gaat voeren en dus minder vaak het stempel ‘getest’ kan uitdelen, kan het land volgens Feldman in ernstige financiële problemen raken.

De filmmaker vindt het moreel twijfelachtig dat zijn land zo sterk drijft op wapens die in de praktijk zijn getest. Want als de toegevoegde waarde van oorlog zo groot is, hoe zuiver is dan nog het besluit om een oorlog te beginnen? “Ik beweer niet dat Israël uitsluitend vanwege financieel gewin oorlog voert”, relativeert Feldman. “Ideologische motieven spelen een belangrijkere rol. Maar het streven naar winst heeft wel invloed, al was het maar op de lengte van de oorlog of op het type wapens dat wordt gebruikt.”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende