Kunst op Zondag | Gezichtsbedekking

Gezichtsbedekkende kleding wordt verboden, als het kabinet haar zin krijgt. Men bedoelt de boerka, want de voorgestelde wet kent wel uitzonderingen. Voor zover wij weten is het kabinet vergeten gezichtsbedekkende kunst in het rijtje uitzonderingen op te nemen. Misschien omdat het kabinet denkt dat het zinloos is, nu ze heel wat kunst heeft wegbezuinigd. Of is het juist wel de bedoeling verhullende kunst te verbieden? In veel gevallen waar de kunstenaar iets maskeert, is het een commentaar op starre normen en waarden, overdreven regelgeving, dictatoriale censuur en angst. Neem bijvoorbeeld James Ensor, een kunstschilder die te boek staat als een van de eerste vernieuwers van de Belgische kunst.  In zijn latere werken duiken veel maskers op. Ze staan symbool voor zijn afkeer en verzet tegen de gevestigde orde en tegen zijn criticasters. Hier zijn 'Zelfportret met masker'' (1917). László Moholy-Nagy vluchtte voor de ellende in Hongarije en nazi-Duitsland. 

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kanttekeningen bij de internetutopie

‘Internet kan onze democratie verdiepen en versterken’ schrijft Davied van Berlo vandaag in de Volkskrant. Onzin: hoe transparanter de overheid door internet wordt, hoe groter de kans dat er internetbeperkende maatregelen worden opgelegd. Het gaat bureaucraten namelijk niet om de vrijheid van burgers, maar om het functioneren van de staat.

Van Berlo begint zijn artikel al direct ongelukkig. Hij gaat aan de haal met twee ‘bewegingen’  die hun ontstaan volgens hem aan internet te danken hebben, maar waarvan het effect nog altijd moet blijken: de Arabische Lente en de Occupy-beweging. Na de successen in Tunesië en Egypte blijkt de revolutietheorie weerbarstiger dan Twitterende en Facebookende jongeren. Hun strijd is nog lang niet gestreden. Net als die van de tentenkampen all over the world die en masse uit de stadsparken worden geveegd. Van Berlo steekt zijn enthousiasme voor de overheid 2.0 desondanks niet onder stoelen of banken. De essentie van zijn stuk, die blijft ondanks de wankele inleiding, overeind.

Web 2.0, het sociale web, heeft de opinievorming en het maatschappelijke debat enorm versneld. Het is gemakkelijker geworden voor elke burger om zijn ideeën te verspreiden of te reageren op anderen.

Ik noem dit een ‘mantra 2.0′. Probleem is namelijk niet de toegang tot (en u mag invullen wat u wilt), maar de vraag wie er vervolgens luistert en wat er met al die meningen en opinies geneurt? Het gaat niet om access maar om follow through.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pechtold als idool van Breivik?

Gedachte-experiment. Niet Geert Wilders was het idool van Breivik, maar D66-voorman Alexander Pechtold. Wat was er dan gebeurd? Waarschijnlijk had de nare Noor een lijvig document geschreven over ‘de noodzaak tot het openbreken van de woningmarkt’ en de wens ‘tot meer directe democratie’. Waarschijnlijk had hij zijn magnum opus naar al zijn virtuele vriendjes gestuurd. En dan? Dan niets. Hij had geen bommen geplaatst, geen massaslachting aangericht. Hij was nooit de geschiedenisboekjes ingegaan als de massamoordenaar van Oslo. Al is Anders Breivik de enige schuldige aan zijn misdaad, dat ontslaat anderen niet van de plicht tot nadenken en zelfreflectie. Volgens Malou van Hintum -en vele anderen- hebben we te maken met een gek. Om haar stuk extreem kort samen te vatten: gekkies interpreteren de buitenwereld op een rare manier en komen zo tot onverwachte, soms zelfs gruwelijke daden. Alleen zij zijn verantwoordelijk. Haar conclusie lijkt te kloppen. Met de nadruk op lijkt. Het ‘Pechtold-experiment’ laat namelijk zien dat van Hintum’s conclusie te makkelijk is.

Nog niet zo lang geleden was de Tweede Wereldoorlog geen geschiedenis, maar een moreel ijkpunt. Dat had veel positieve gevolgen en ook enkele mindere kanten. Positief: iedereen was zich bewust van het gevaar van polarisatie, extremisme, racisme en discriminatie. Negatief: links geweld werd vergoelijkt. Het gevolg: de extreemrechtse Janmaat werd ‘gedemoniseerd’ en werd door links, maar ook door rechts verguisd om zijn politieke opvattingen. Niemand, absoluut niemand liet zich door deze nitwit gedogen. De Centrumdemocraten waren politieke paria’s van de vorige eeuw en dat was maar goed ook. Waarom zou je samenwerken met een extreme partij? Het is niet voor niets dat topstukken van de jaren ’80 als Voorhoeve, Weisglas, Hirsch Ballin en vele anderen hun partij nu de rug hebben toegekeerd. Zij wensen niet in verband te worden gebracht met extremisten. Twintig jaar geleden vonden zij samenwerking met een rechts-populistische volksmennerpartij abject, en dat vinden ze nu nog steeds.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijheid

Israel. Vaak heb ik op het punt gestaan een stukje te schrijven. Soms ben ik begonnen. Nooit heb ik het afgemaakt, laat staan gepubliceerd. Je kan het namelijk nooit goed doen: een verkeerd woord, één verkeerd leesteken en de horden vallen van onder en boven, van links en rechts over je heen. Het is een van die onderwerpen waarover zoveel feiten, feitjes en factoïden rondzweven dat niemand het volledige overzicht heeft en dat iedereen het schijnbaar overtuigende betoog van de ander kan verstoren door een ontbrekend gebeurtenisje, schandaaltje, complotje of cijfertje op te lepelen. Feiten die geen waarheid vormen, en waarheden die elkaar tegenspreken. Meningen dus. En gevoelens. Je bent intuïtief vóór, of je bent intuïtief tegen, en op basis van die intuïtie lezen wij de gebeurtenissen en vormen wij allen persoonlijke onze mening. Instinctief.

Voordat u mij vanuit uw pro-Israelische of pro-Palestijnse bunker begint te bestoken met allerlei feitjes die naar uw mening absoluut van doorslaggevend belang zijn om de huidige situatie te begrijpen daarom het volgende: ik weet het niet. Ik ken niet al uw feiten, en ik heb moeite genoeg met de mijne. Intuïtief voel ik mee met de verdrevenen. Verdrevenen, dat zijn die mensen die hun hebben en houden, hun land en huis hebben verloren of op moesten geven. Of ze dat nou deden omdat er iemand met een geweer en een nationalistische ideologie stond om hen van hun land richting de woestijn te drijven, of omdat men in het naoorlogse Europa geen toekomst meer zag na de genocide in het Derde Rijk, maakt wat mij betreft niet uit. Verdrevenen zijn verdrevenen, en blijven dat vaak generaties lang. Niet voor de wet, wel in het hoofd, en in het hart. Met alle frustraties en gevoeligheden van dien. Zie ook: Molukkers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

OnLiberty BV: Mill draait zich om in zijn graf

Een hoogedelgestrenge volksvertegenwoordiger heeft vorig jaar een bedrijfje opgericht, doch dit ‘vergeten’ te openbaar te maken. Dit bedrijf is statutair gevestigd aan Binnenhof 1a te Den Haag, volgens hem zelf uit veiligheidsoverwegingen, welke uiteraard zijn te begrijpen, gezien het aantal bedreigingen aan zijn adres. De BV is opgericht voor de verwerving en de exploitatie van intellectueel eigendom. Uiteraard wordt met ‘intellectueel eigendom’ iets anders bedoeld, maar onwillekeurig gingen de gedachten van ondergetekende uit naar het gebrek aan intellect in ’s mans politieke fracties, want eerlijk is eerlijk, daar loopt het niet echt van over. Doch dit even terzijde.

De naam van het bedrijfje in kwestie is “OnLiberty BV΅, een overduidelijke verwijzing naar “On Liberty”, het geesteskind van John Stuart Mill uit 1859. In dit liberale standaardwerk bepleit Mill een verregaande vrijheid en zelfbeschikking voor individuen en een terughoudende overheid, wiens primaire taak het is om de vrijheden te waarborgen. Die vrijheden omvatten onder meer een absolute vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering. Belangrijk hierbij is het schadebeginsel, waarin Mill stelt dat het toebrengen van letsel de enige belemmerende factor is voor de vrijheid: je mag alles, mits je maar geen fysieke en mentale schade toebrengt aan anderen .

Voor iemand die deze vrijheden aanhangt, zijn totalitaire regimes een doorn in het oog. En dat zijn er nogal wat op deze wereld. Communistisch Noord-Korea en theocratisch Saudi-Arabië zijn nu eenmaal geen toonbeelden van een liberale maatschappij, waarbij men vrij is om te doen en laten wat men zelf wil. Ook in onze vrije westerse wereld is vaak, vanuit klassiek liberaal oogpunt, nog wel het één en ander aan te merken, doch in vergelijking met de eerder genoemde landen, zijn we in Europa een stuk beter af.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende