Gelukkig(er) nieuwjaar!

De redactie van Sargasso wenst jullie allemaal een voorspoedig 2021! Vorig jaar schreven wij hier nog 'Het nieuwe jaar zal, nog meer dan vorig jaar, in het teken staan van 75 jaar vrijheid'. Het leek zo'n veilige voorspelling, maar wat hadden we het mis. Statistisch gezien kan het bijna niet anders dan dat 2021 een beter jaar wordt, daar hebben we geen Steeph-diagram™ voor nodig. Maar... Ja, wat dan? Jarenlang hebben we hier op Sargasso de traditie gehad voorspellingen te doen voor het nieuwe jaar, met eh, meestal nogal teleurstellende resultaten. Laten we het daarom dit jaar anders doen: Wat gaat er in 2021 beslist niet gebeuren? Doe je voorspellingen, dan doen wij nog een oliebol en een drankje. Proost!

Door: Foto: TCDavis (cc)

Closing Time | In de toekomst

De toekomst is al weer vier dagen oud. Hoeveel toekomst er ons rest, is gissen. Valt er wel wat te zeggen over hoe de toekomst er uit ziet?

David Byrne deed in 1984 wat voorspellingen. Deze lijkt al aardig uitgekomen:

In the future there will be so much going on that no one will be able to keep track of it.

‘In the future’ is onderdeel van Music for The Knee Plays, een serie muziekjes die als intermezzo’s tussen de scenes van de opera ‘the CIVIL warS’ van theatermaker Robert Wilson. De opera (vijf akten in een dag tijd) is nooit in zijn geheel uitgevoerd. In 1984 ging wel ‘Music for the Knee Plays’ in première.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Snapshooter46 (cc)

Coronavirus versnelt bestaande ingrijpende ontwikkelingen

COLUMN - door Marc Schuilenburg

Wereldwijd treffen landen verregaande maatregelen om de verspreiding van corona te voorkomen, van het verzamelen van locatiedata via telefoons tot het bestraffen van ‘coronahoesten’. Leven we daardoor straks  in een surveillancestaat? In plaats van kristallen bollen te raadplegen, kunnen we voor de toekomst beter kijken naar wat nu relevant is.

Er wordt dezer dagen veel geschreven hoe de wereld eruit zal zien ná de coronacrisis. Zo zou de crisis het einde zijn van de geglobaliseerde wereldeconomie en kansen bieden om duurzamer te leven. Anderen menen dat we ná de crisis terechtkomen in een surveillancestaat-nachtmerrie. Mij lijkt het veel te vroeg om voorspellingen te doen.

Drie paradoxen rondom corona

Wat we wel kunnen doen, is het virus gebruiken om een aantal ontwikkelingen in onze samenleving te bekijken, zelfs als de uitkomsten daarvan nog niet helemaal helder zijn. Op die manier krijgen we een breder begrip van de coronacrisis en de manier waarop ze doorwerkt in onze samenleving. Zo worden langzaam maar zeker drie paradoxen zichtbaar die in verband kunnen worden gebracht met het virus en de manier waarop we onze samenleving hebben ingericht.

Paradox 1: Corona is democratisch én discrimineert

Foto: Gandalf's Gallery (cc)

Wij zijn voornemens….

COLUMN - De traditionele Sargasso voorspellingen voor het nieuwe jaar zijn door de dienstdoende voorspelredacteur gestopt, hetgeen lezers er niet van weerhoudt er stug mee door te gaan.

Da’s het fijne van een weblog als dit: je kunt besluiten wat je wilt, lezers doen er toch hun ding wel mee. Hetgeen me op voornemens brengt.

Voornemen 1: stoppen met ‘hun ding doen’, ‘mijn ding doen’ en soortgelijk popi taalgebruik (oh wacht, ook geen ‘popi’ meer).

Het bijzonder aan de voorspellingen is dat je er geen voornemens van de inzenders bij ziet. Het lijkt me de meest makkelijke voorspelling: je neemt je iets voor, moet een klein kunstje zijn om dat ook te doen en hoppa, er is een voorspelling uitgekomen.

Ik dacht dat er ooit eens was onderzocht hoe sterk goede voornemens in de praktijk blijken te zijn. Kan het nergens terugvinden, dus dat is een misvatting mijnerzijds, of het is ooit een broodje aap verhaal geweest.

Voornemen 2: Nepnieuws reduceren: Niets meer openbaar delen dat niet meer dan een vaag vermoeden is.

Hoe dan ook: het gonst weer van de goede voornemens. Ontspullen, mnimaliseren en onthaasten zijn een paar van die voornemens op hetKanWel.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Playing Futures: Applied Nomadology (cc)

Voorspellingen 2015

ANALYSE - Mijn voorspellingen voor het afgelopen jaar zaten er ruim naast. Maar ook die van de reaguurders vielen tegen. Daarover straks meer.

Het blijft echter leuk om te doen. Dus ook dit jaar weer een nieuwe reeks. Hier mijn voorspellingen voor 2015:

  • De olieprijs blijft nog even laag, maar dan gaat het ineens weer hard omhoog. Waarschijnlijk al voor de zomer
  • Naar de grote klimaatconferentie in Parijs komen een miljoen mensen om te demonstreren. En toch levert de conferentie weer alleen maar halfzachte afspraken op
  • Omdat het aantal laadpalen niet snel genoeg stijgt, maar het aantal plug-in auto’s wel, staat 2015 in het teken van de ruzie’s om te kunnen laden
  • Het kabinet struikelt over het nieuwe belastingplan
  • Een onverwachte staking ontwricht het land zeker een week
  • En wat zijn uw voorspellingen?

    Mijn oude voorspellingen even door de mangel gehaald:
    1. We krijgen wereldwijd het warmste jaar sinds de metingen begonnen. Maar de side-effects komen meer in het nieuws.

    We moeten nog heel even wachten op de definitieve uitslag. Maar de meeste meetreeksen maken het wel aannemelijk. Dus alvast 1 punt.

    2. Een landelijke krant geeft het op.
    Niet dus. 0 punten.
    (Hoewel Sp!ts verdween, had ik een betaald dagblad in mijn hoofd, vandaar)

    Foto: Duopolie

    Nate Silver en Shaheen de Kameel

    COLUMN - In Amerikaanse sporten honkbal en basketbal wordt statistiek uitermate serieus genomen. Statistische analyses bepalen strategieën, selecties en voorspellingen van analisten en de American Statistical Association heeft een eigen afdeling en tijdschrift voor sportstatistieken. Voetbal daarentegen wordt door velen beschouwd als te complex om samen te vatten in getallen, en voorspellers hebben vaak een twijfelachtig statistisch talent, zoals Paul de Octopus vier jaar geleden en zijn huidige opvolgers Kevin de WKavia en Shaheen de Kameel.

    Voor het WK in Brazilië hebben de welwillende amateurs echter concurrentie van voorspellers met serieuzere statistische cv’s, zoals de onderzoeksafdelingen van PriceWaterhouseCoopers (PwC) en Goldman Sachs, en Nate Silver, het genie van de Amerikaanse electorale statistiek.

    PwC concentreert zich in hun rapport met WK voorspellingen op het uitrekenen van simpele historische correlaties. Het rapport laat zien dat WK-success samenhangt met het aantal professionele voetbalspelers in een land, het aantal toeschouwers bij professionele voetbalmatches, het thuisvoordeel en de vorm van het team, gemeten door de pre-WK prestaties. Op basis van huidige stand van deze weinig verrassende variabelen produceren de accountants een voorspelling van de kracht van elk team, waarbij Brazilië als beste uit de bus komt.

    Goldman Sachs produceert regressies die het aantal doelpunten van elk team in elke match proberen te voorspellen uit soortgelijke achtergrondvariabelen. In een volgende stap gebruiken de kansverdelingen van deze voorspelde doelpunten om voor ieder team de kans op WK winst uit te rekenen. Ook hier komt Brazilië als favoriet uit de bus, met bijna 50% kans om de cup mee naar huis te nemen. Ondertussen rekenen de bankiers ook nog even uit of winst op het WK goed is voor de plaatselijke beurskoers (ja, maar slechts voor een paar weken).

    Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

    Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

    Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

    Doe het veilig met NordVPN

    Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

    Foto: Provincie Drenthe (cc)

    Was 2013 een ***-jaar?

    OPINIE - Eind 2012 voorspelde ik dat 2013 een ***-jaar zou worden. Wat is er uitgekomen van deze voorspelling?

    Zes voorspellingen die ik in 2013 deed hingen samen met de verkiezingsuitslag in Italië. Ik voorspelde dat er geen heldere verkiezingsuitslag zou zijn. Dat klopte. Maar de gevolgen die ik voorspelde, klopten niet. De uitslag leidde niet tot een economische crisis, tot het uitkomen van corrupte Italiaanse bankpraktijken of een radicale uitbreiding van de macht van de Europese Commissie die nieuwe Nederlandse bezuinigingen eiste.

    De corrupte bankpraktijken kwamen voor in CyprusDe economische macht van de Europese Commissie blijft wel groeienNederland moest weer verder bezuinigen. Anders dan ik voorspelde profiteerden niet zo zeer de linkse anti-bezuinigingspartijen van de verdere bezuinigingen maar juist de rechtse partijen, zowel D66 (pro) en de PVV (anti). Maar de PvdA kreeg het wel lastig met het anti-illegalenbeleid van het kabinet, die leidde echter nog niet tot Razzia’s.

    Daarnaast voorspelde ik dat non-nieuws de media zou domineren: over het Koningshuis (dat werd de abdicatie), een rel over Rusland en het milieu (dat werden de Arctic 30 die aandacht vroegen voor milieuvervuiling maar met name wezen op het sinistere karakter van de Russische regering) en aan het eind van het jaar Zwarte Piet (en niet The Hobbit).

    Foto: Artis Rams (cc)

    Voorspellingen 2014

    Vorig jaar waren de voorspellingen een stuk beter dan u van mij gewend was. Maar prestaties uit het verleden bieden geen enkele garantie voor de toekomst. Dat belet me natuurlijk niet om u toch weer nieuwe voorspellingen te presenteren. Voor 2014 uiteraard.

  • We krijgen wereldwijd het warmste jaar sinds de metingen begonnen. Maar de side-effects komen meer in het nieuws.
  • Een landelijke krant geeft het op.
  • Het najaar zal in het teken staan van diverse verkeersinfarcten.
  • We krijgen een sneller oplevende economie waardoor iedereen de lessen van de crisis weer vergeet.
  • Egypte komt in rustig vaarwater en gaat toch weer op weg naar echte democratie.
  • Wat zijn uw voorspellingen voor 2014?

    En hoe scoorden de voorspellingen van vorige jaar dan?
    1. Er overlijdt een bekend politicus in het harnas.
    Of het moet nu nog gebeuren, maar hier klopte dus niets van. Geen punten.

    2. Beatrix geeft het kroontje door aan Willem Alexander.
    Check! 1 heel punt.

    3. De olieprijs bereikt een nieuw record en stopt daar niet.
    Dat liep anders. Een driejaarsrecord was alles wat er in zat. Daarna kwakkelen. Geen punten.

    4. De kerncentrale bij Fukushima geeft nieuwe -grote- problemen.
    Wel veel problemen, denk aan wegspoelen radioactiefwater, maar niet groot. Half puntje.

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

    Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Kortzichtig cijferfetisjisme: over de rekbaarheid van voorspellingen

    ANALYSE - Op dit moment worden grote politieke besluiten genomen op basis van ‘harde’ cijfers van het Centraal Plan Bureau. Die cijfers blijken echter zeer rekbaar.

    Voor de goede orde, het is niet mijn bedoeling om het Centraal Plan Bureau (CPB) af te zeiken, al spelen haar cijfers wel een hoofdrol in dit verhaal. Er is een grote spanning tussen de stelligheid waarmee ramingen en cijfers van het CPB worden gebruikt door de Haagse stolp en de rekbaarheid en relativiteit van diezelfde cijfers.

    Om deze frictie duidelijk te maken heb ik gekeken hoe nauwkeurig het CPB een aantal economische indicatoren heeft voorspeld in de afgelopen jaren. Ik heb álle gepubliceerde ramingen sinds 2004 op een rij gezet en vergeleken met wat er uiteindelijk in de reële economie van die ramingen is terechtgekomen.

    Met andere woorden: wie de ramingen van het CPB plot, ziet weliswaar een patroon, maar wel in de vorm van een schot hagel.

    Vijf indicatoren

    Zeker drie keer per jaar publiceert het CPB ramingen over veel econonomische indicatoren. In maart verschijnt het Centraal Economisch Plan waarin naar het huidige jaar en het volgende wordt gekeken. In september komt de Macro Economische Verkenning uit en aan het einde van het jaar de Decemberraming die het volgende jaar onder de loep neemt. Tussendoor worden ook nog de effecten van beleid doorgerekend, bijvoorbeeld van het Catshuisoverleg, of het Kunduz-akkoord.

    Foto: Playing Futures: Applied Nomadology (cc)

    Voorspellingen 2013

    ANALYSE - Voorspellen kan ik beter overlaten aan reaguurders. Maar na weer een paar stevige missers vorig jaar doe ik toch weer een moedige poging in de glazen bol te kijken om te zien wat 2013 ons gaat brengen. Daarna de evaluatie van vorig jaar.

    1. Er overlijdt een bekend politicus in het harnas
    2. Beatrix geeft het kroontje door aan Willem Alexander
    3. De olieprijs bereikt een nieuw record en stopt daar niet
    4. De kerncentrale bij Fukushima geeft nieuwe -grote- problemen
    5. De huizenprijs daalt tot en met de zomer om daarna te stabiliseren

    En wat denkt u?

    Eén puntje voor Steeph

    Eerst even de eigen voorspellingen tegen het licht houden. Dat de wereld niet verging was een makkelijke. De rest viel wat tegen.

    1. Het kabinet struikelt in het najaar over iets onbenulligs

    Dat gebeurde dus eerder al en niet op de voorziene wijze. Half puntje.

    2. De economische crisis blijkt van korte duur, maar veel beter wordt het allemaal niet

    Nou, we zijn nu ook weer niet echt uit de crisis, dus ik durf hier geen punten voor te geven.

    3. De verkiezingen in Amerika voor het presidentschap worden een mega-farce, met alle gevolgen van dien

    Steun ons!

    De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

    Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

    Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

    Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

    Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

    Volgende