Kunst op Zondag | Christian Jankowski

Omdat geschiedenis een absurde carrousel van herhalingen is, valt oud werk regelmatig te koppelen aan actualiteit. Bijvoorbeeld de video ‘De Jacht’, van Christian Jankowski. Wat koppelt deze jacht (1992) dan aan het hedendaagse nieuws? De boerenprotesten natuurlijk! Zonder boeren geen eten, luidt immers de slogan? Dus hoe zou ons consumentisme er zonder boeren  uitzien? https://www.youtube.com/watch?v=Ix76lfiUVU4 Janowaski’s jacht is een meerduidige performance. Het verwijst naar een stereotypisch manbeeld. “Ik ben een man, ik ben een jager”, klinkt het in het sarcastisch bedoelde manbeeld van Bots. Tegelijkertijd verwijst het naar hoe de consument is vervreemd van de natuur en denkt dat alles uit de winkel komt. En om een nostalgische behoefte aan een vermeend oerinstinct te bevredigen, gaat de man dan jager spelen in de hedendaagse jungle: de supermarkt. ‘De Jacht’ is te zien in het HEM, een tot cultuurpaleis getransformeerde munitiefabriek in Zaandam. Daar loopt tot 25 september ‘Chapter 5IVE’.  Aan de hand van werk van  meer dan veertien kunstenaars komt ‘de spanning tussen platteland en stad, en de mens en natuur’ aan de orde. Hoe lang zal het nog duren vooraleer het geronk van tractormotoren vervangen zal zijn door het gezoem van datacenters? Een ander werkje van Christian Jankowski, van andere grootte en betekenis, is het jacht. Beter gezegd: twee jachten. U kent ze wel: die uit de kluiten gefabriceerde bootjes ter waarde van enkele slordige miljoenen. Wegens de nostalgische oprisping van een potentaat liggen ze her en der in Europa aan de ketting. In Nederland alleen al veertien stuks. Met ‘The Finest Art on Water’ (2011) trachtte Christian Jankowski kunstverzamelaars te provoceren tot de aankoop van  een megajacht of een speedboot. Een potentiële koper had twee opties: of de bootjes werden aangekocht voor wat ze zijn, namelijk vaartuigen. Of ze werden als kunstwerken gekocht. In dat laatste geval zouden de boten een certificaat van echtheid van Jankowski krijgen en voorzien worden van de naam van de kunstenraar in metalen letters. Bovendien zouden de scheepjes ook wat meer gaan kosten. Het megajacht € 65 miljoen als boot en € 75 miljoen als kunstwerk; de speedboot € 500.000 als vaartuig, € 625.000 als kunstobject. Het is, aldus Jankowski, aan de koper of de boten een kunstwerk worden of niet. Of de boten ook echt zijn gekocht is internetgewijs niet te achterhalen. We vragen ons wel af hoe effectief het is op deze manier de extravagantie van de kunstcommercie aan de kaak te stellen. Zelfs de Banksy-methode schiet uiteindelijk in de eigen voet. Misschien is het beter een vitrine in te slaan en de parels voor de zwijnen weg te graaien. Nu wat luchtigers: de zomer. Jaargetijde waarin op straat kunst tot leven komt. Soms in een hoeveelheid, dat je denkt: nou heb ik het wel gezien. Bijvoorbeeld de ‘levende standbeelden’. Christian Jankowski heeft er drie nagemaakt. Jawel, nagemaakt. Hij koos drie straatartiesten die hij op de Ramblas in Barcelona vond. Hij liet er drie levensgrote bronzen kopieën van maken en sindsdien duiken ze over heel de wereld op tussen de echte ‘levende standbeelden’. Bijvoorbeeld deze variatie op ‘Anthropomorphic Cabinet’ van Salvador Dali. Ze heeft ook een tijdje in Utrecht gestaan. En een standbeeld van Che Guevara. Meer werk van  Jankowski op zijn website. Wie in de komende vakantiemaanden in Duitsland op stap is kan naar een  overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Duitse Tübingen (tot 30 oktober).

Door: Foto: Joan (cc)

Closing Time | Are We Allright Again?

 

Haha, een relletje rond de videoclip van de nieuwe single van de Eels-cd die uitkomt op 28 januari 2022. Waar gaat DE REL!11@#%*!1$ over? Nou, Eels heeft dus een nieuwe cd (in januari 2022, kannie wachten) en de single die alvast is uitgebracht heeft een humoristische video – die sprekend lijkt op de video van de New Zealandse band Goodshirt met het nummer Sophie.

De video draait om het idee dat het huis van de aanwezige bewoner leeggeroofd wordt door inbrekers, terwijl hij/zij dat niet in de gaten heeft. En dat is grappig. Haha.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Eenvoudig stil

De ene ramp na de andere catastrofe. Niets lijkt goed te gaan. De lontjes worden nog korter dan de dagen. Een beetje hypochonder vermoed al snel het eind der tijden.

En dan is het nog een herfst ook. Alsof we niet genoeg herrie aan ons hoofd hebben met het getetter in de media, rukt de wind aan bladeren en dakpannen. Klapperende windvanen ratelen als mitrailleurs.

Ik mag zo graag eenvoudig stil. [1]

Jim van der Woude – Plat du Jour, 1987

Jim van der Woude – Kopzeer aan die waanzee, 1983

René van ’t Hof – Café Lehmitz, Theatergroep Carver, 1991 [2]

René van ’t Hof – Dag vlieg, 2014

Coda:

De ene rel na de andere clash. Alles lijkt fout te gaan. De avonden zijn langer dan het geduld. De moed zakt in de schoenen want aan optimisme is geen beginnen aan.

Voor iedereen die zich wel eens verloren voelt: ga er eens uit. Naar Hotel Perdu.

Prettige zondag verder. [3]


Zugabe:

[1] De Horde was een van de gezelschappen die zijn voortgekomen uit Hauser Orkater. De voorstelling ‘Ik mag zo graag eenvoudig stil’ (1982) ging over het naderende einde van de wereld.

Foto: Harald Henkel (cc)

Kunst op Zondag | Übermensch

Kan de mens zichzelf zo overstijgen dat ze op humane wijze de problemen van het antropoceen kan overleven?

Ah, moeilijk woord! Laten we dat even versimpelen tot ‘klimaatcrisis’, waar een vooralsnog verbale burgeroorlog over woedt. Ondertussen gaat de natuur naar de Filistijnen.

Er is hoop. Het kan nog goed komen. Als eerst de mens zichzelf  verbetert. Althans: zo sprak Nietzsche bij monde van het personage Zarathustra. Hij zag de mens als een fase ergens tussen dier en ‘übermensch’. Die “bovenmens’ is de ideale mens, die zich niet in de luren laat leggen door nepnieuws van narcisten, niet in de pas loopt van beklemmende normen en waarden en de natuur van moeder Aarde ten diepste respecteert.

Eigenlijk was Nietzsche, zo bezien, een klimaatactivist avant la lettre.

Maar hoe moet de mens zich dan veranderen?

Kan artificiële intelligentie een handje helpen? Gaan menselijke robots ons de weg wijzen? Dat gaat de Friedrich Nietzsche Society nader bekijken op de conferentie ‘Nietzsche and Humanity: (Anti-) Humanism, Posthumanism, Transhumanism’.

Naar aanleiding daarvan is in PARK  de tentoonstelling ‘Übermensch’ te zien (tot 29 september), “met kunstenaars die zich in hun werk bezig houden met thema’s als het veranderend mensbeeld en de uitbreiding van het lichaam”. In de breedste zin van het woord.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Iron

Woodkid is een Fransoos: Yoann Lemoine. Dat wist ik niet. En dat het min of meer een éénmansproject was, dat wist ik ook niet. Ik ken het liedje Iron alleen via de radio. En vandaag heb dus voor de eerste keer de video gezien.

Die video, tsja, dat is een mix van de vroege Erwin Olaf, wat Scandinavische mistige mystiek, wat Tolkien-elementen en wat verdwaalde hardrock symbolen: primitief uitgedoste krijgers, vuur, wolven met blikkerende tanden, roofvogels, tatoeages, banieren, helmen met horens en witte paarden met wapperende manen. Het is allemaal een beetje too much. Van mensen die niet weten hoe je suptiel spelt. Laat ik het zo zeggen: als ik op de video was afgegaan, zonder geluid, dan was dit beslist geen Closing Time geworden.

Kunst op Zondag | Zij aan zij

Vandaag een duo-tentoonstelling. Charlotte Beaudry en Teresita Fernández, zij aan zij. Ze zijn even oud en daarmee houd iedere vergelijking wel op.

Charlotte Beaudry is autodidact en had haar eerste solo-tentoonstelling in 2003. Teresita Fernández slaagde voor haar kunstopleiding in 1992 en had in 1996 haar eerste solo-expositie.

Volg de vinger (2013) van Charlotte Beaudry…

Charlotte Beaudry is doorgebroken met haar werk over de kwetsbaarheid van adolescentie en over de dubbelzinnige opvattingen aangaande vrouwelijkheid.

Zonder titel, “Juliette” (2008), gemengde techniek op papier, 240 X 360 cm.
cc Flickr Marc Wathieu photostream Charlotte Beaudry exhibition at STUK (Leuven)

Zelfportret (2009), olieverf op doek, 180 x 200 cm.
cc Flickr Marc Wathieu photostream Charlotte Beaudry at aliceday (Brussels) Autoportrait (2009)

Voor het grootste deel bestaat haar werk uit schilderijen en tekeningen. Ze heeft ook een aantal video’s gemaakt. In deze video probeert een vrouw tevergeefs af te raken van de inhoud van haar ‘damestasje’. Ofwel: vanaf geboorte krijgen we een rol toebedeeld, waar niet makkelijk van af is te komen.

‘Anne’, (2012), 4 min. 13

Een scène uit de film ‘Masculin Féminin’ (1966) van Jean-Luc Godard was de inspiratie voor ‘Mademoiselle Nineteen’. Net als in Godard’s film worden in de video van Beaudry vijf 19-jarige studenten geïnterviewd door een journalist van een instituut voor marktonderzoek. Ze weten echter niet dat de scène uit Godard’s film de inspiratie is en dat de interview een acteur is.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Geraakt en ontroerd

Gaat u er even voor zitten, dit wordt de langste Kunst op Zondag van 2018.

Kan ook een kunstenaar zelf, al dan niet tot tranen toe, geraakt worden door eigen werk? Die vraag kwam bij me op bij het zien van de documentaire Bill Viola: The road to St. Paul’s. Daarin wordt de video-kunstenaar gevolgd bij de realisatie van de video-installaties ‘Martyrs’ (2014) en ‘Mary’ (2016) in de St. Paul’s kathedraal in Londen, een proces dat ruim elf jaren duurde.

Tot tweemaal toe komt er in de documentaire een moment voorbij waarbij Bill Viola zichtbaar ontroerd raakt als hij zijn werk ziet (via uitzending gemist: op 33 – 34 min bij het bekijken van ‘Martyrs’ en op 45 min bij het zien van ‘Mary’).

Dat je als publiek overrompeld en geraakt kan worden door een kunstwerk kan ik goed begrijpen. Vorig jaar schreven we hier al welke kunstwerken tranentrekkers bleken. Maar een kunstenaar die van eigen werk ontroerd raakt, terwijl hij/zij precies, tot op elk detail, weet hoe en waarom het is gemaakt? Daar wil ik meer van weten. Dus kunstenaars aangeschreven en gevraagd:

Ben je wel eens (tot tranen toe) ontroerd geraakt door eigen werk? Zo ja, welk werk was dat en waarom?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: jean louis mazieres (cc)

Kunst op Zondag | De zee

De laatste twee afleveringen dwaalden we, min of meer, rond de zee. Eerst was het prijs, met dank aan William Turner, vermaard om zijn zeegezichten. Vervolgens deden we havens aan, in een poging de cliché symboliek van ‘komen en gaan’ te vermijden.

Nu moeten we het alleen nog even over de zee hebben. En wel over ‘De zindering van de zee. Een eerbetoon aan Bas Jan Ader’ in museum Mesdag Collectie (nog tot 6 januari te zien). Een project in de categorie ‘tentegenovertoonsteling’ (naast of tegenover elkaar geëxposeerde werk van verschillende kunstenaars, uit verschillende tijden en/of stromingen).

In dit geval is hedendaagse kunst verweven met door het echtpaar Mesdag verzamelde 19de-eeuwse kunst.

Tussen de ‘Kraaien’ van Emile Adélard Breton en het ‘In gedachten verzonken’ van Antonio Mancini ….
cc commons.wikimedia.org Lost in Thought, by Antonio Mancini.jpg. Source De Mesdag Collectie

… hangt het hyperrealistische Transmisison van Katie O’Hagan. Ze vertelt er hier meer over.

‘Limule belge à orifice anal’ en ‘Étoile de mer belge à ventouse (III)’, een paar stukken uit Jan Fabres ‘Folkore Sexuel Belge’ en ‘Mer du Nord Sexuelle Belge’ staan in een vitrine bij een rituele staf van een derwisj.

In een kamer met Japanse kunst staat één van de gotische Nautilus-modellen van Wim Delvoye en hangt de video ‘Staand op een watermeloen in de Dode Zee’ van Sigalit Landau
Sigalit Landau, 'Staand op een watermeloen in de Dode Zee', 2005, video, © Sigalit Landau. Collectie van de kunstenaar

Foto: Alexandre Dulaunoy (cc)

Kunst op Zondag | Kader Attia

Kader Attia, won vorig jaar de Marcel Duchamps Prijs. Tot oktober is in Gent werk van hem te zien. Zoals vaker bij Kader Attia, is de tentoonstelling in Gent meer een museale installatie, met componenten uit diverse werken die vooral “herstel” als onderwerp hebben.

Zijn inspiratiebronnen (zegt hij zelf): politicus/filosoof Pierre-Joseph Proudhon (“eigendom is diefstal”), de dichter Oswald de Andrade (stelde in het Cannibal Manifesto dat Brazilië zich alleen kan verweren tegen de koloniale Europese cultuur door het te “kannibaliseren”) en psychiater Frantz Fanon, lid van het Algerijnse Bevrijdingsfront (schreef over de psychologische effecten van kolonisatie en hoe men zich er van kan bevrijden).

Oil and Sugar #2, 2007.

Neemt u rustig de tijd voor de rest van onze expositie van vandaag.

Ghost, 2007.
cc Flickr Herry Lawford New Art from the Middle East - Kader Attia - Ghost 2007

Hier Kader Attia zelf over Ghost:

Ghardaïa, 2009.
cc Flickr duncan c photostream Untitled (Ghardaïa), Kader Attia, Tate Modern

Repair of the Occident to Extra-Occidental Cultures, 2012.
cc Flickr Hans Olofsson photostream Kader Attia - dOCUMENTA 13

Details uit Repair of the Occident to Extra-Occidental Cultures:

The repair of natures failure.
cc Flickr P K photostream kader attia - the repair of natures failure - documenta kassel

Crucifixes made from bullets.
cc Flickr P K photostream crucifixes made from bullets

Uit “J’accuse” (Senegalese houtsnijders maakten houten beelden op basis van fotos’s van gewonde soldaten die met plastiche chirurgie zijn opgelapt).
cc Flickr Frank Lindecke The Repair - Kader Attia

Kader Attia over “herstel”.

Continuum of Repair: the Light of Jacob’s Ladder, 2013 – 2014.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: libby rosof (cc)

Kunst op Zondag | Mona Hatoum

Mona Hatoum weet wat het is om op te groeien in “vluchtelingenopvang in de regio”.

Although I was born in Lebanon, my family is Palestinian. And like the majority of Palestinians who became exiles in Lebanon after 1948, they were never able to obtain Lebanese identity cards. It was one way of discouraging them from integrating into the Lebanese situation.(Bron: Tate Modern).

Wat sommigen zullen zien als toevallige samenloop van omstandigheden Ze is aan die toestand op ontsnapt en

When I went to London in 1975 for what was meant to be a brief visit, I got stranded there because the war broke out in Lebanon, and that created a kind of dislocation, [which] manifests itself in my work.

Laten we eens zien in hoeverre we dat statement nog in haar werk terug zien. Trefwoorden: conceptueel, minimalisme, surrealisme, politiek, humor. We voegen er hier en daar wat uitspraken van haarzelf aan toe.

Light Sentence, 1992.
You know, I’m always surprised when, years after I make a work, someone comes up and says, “Oh, this means this to me.” Just recently I was talking about Light Sentence in kind of negative terms… You know, it reminds you of the architecture of tower blocs in the suburbs of big cities, uniform and regimented architecture… But someone responded, “Oh, it’s funny because when I looked at the shadows, it gave me a lot of hope.” Wonderful! Absolutely amazing! (Bron: The Talks).

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende