Een laffe kerkgeschiedenis

Laat ik beginnen bij de allerlaatste woorden van dit boek, het slot van de tekst op de achterkant: De vraag naar de verhouding tussen religie en het moderne denken komt indringend aan bod, evenals de actuele situatie van het katholicisme in het geseculariseerde Avondland. Een rijk gestoffeerd werk dat bij zowel liefhebbers als verachters van religie niet mag ontbreken op de boekenplank. Indringend? Actueel? Een must read voor de verachters van religie? Ik moest het een paar keer lezen. Zelden is zo’n blurp achterop een boek zó way off the mark. Sterker, na het lezen van Katholicisme in Europa vroeg ik me ernstig af of er überhaupt  een groep lezers aan te geven is die dit boek op de plank zou willen hebben.

Door: Foto: Façade van de Sint-Pieter, Rome (foto LiviusOrg)
Foto: United Nations Photo (cc)

Zonneschijn

COLUMN - In mijn omgeving wordt nogal geprutteld over de paus. Hij deugt niet, want zijn hele instituut is achterhaald; het pausdom is inherent ouderwets en conservatief. Het is een argument dat me bevreemdt: van de kerk moet ik bitter weinig hebben, maar ik ben niettemin opgelucht dat we van Wojtyla en Ratzinger af zijn en er, kort na deze dodelijk conservatieve paus, eindelijk iemand aan het hoofd van het Vaticaan kwam te staan die zich wat meer om de wereld, haar misdeelden en haar misstanden bekommert.

Zijn stringente veroordeling van het gebruik van condooms maakte dat paus Wojtyla medeverantwoordelijk werd voor de aidsramp die zich met name in Afrika voltrok, een ravage die honderdduizenden doden en evenzovele wezen in haar kielzog heeft nagelaten. Zijn clerus heeft hij op schandalige wijze de hand boven het hoofd gehouden toen de verhalen loskwamen over misbruik van kinderen door priesters. Rome heeft rechtszaken geschikt, schadevergoedingen betaald, en toen de mediarel te groot werd, uiteindelijk schuld bekend: maar bijna alle schuldigen en medeplichtigen heeft Wojtyla gewoon intern herplaatst, vaak op minder zichtbare maar niet minder invloedrijke posities.

Bergoglio heeft vrede met voorbehoedsmiddelen wanneer die iemand tegen ziekte beschermen, hij heeft het katholieke standpunt op scheiding flink versoepeld, hij bepleit waar hij kan scholing, arbeidsrechten en bestrijding van armoede. Hij vaart uit tegen neoliberaal kapitalisme, dat hij ‘modern kolonialisme’ noemt. Hij bepleit zorg om het milieu en matiging in consumptie.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Habemus papam: de Argentijnse kardinaal Jorge Mario Bergoglio gekozen als nieuwe paus

NIEUWS - Wie het is, is nog niet bekend. Ook de naam die hij aanneemt, is nog onbekend. Meer informatie wordt binnen een uur verwacht.  Zijn naam wordt Franciscus I. Voor het eerst kiezen de kardinalen een Jezuïet als paus. Ook is hij de eerste paus die uit Zuid-Amerika komt.

UPDATE 20.29: Het eerste gifje over de paus is reeds gesignaleerd.

UPDATE 20.42: Andere memes, gifjes, filmpjes, etcetera zijn welkom in de comments.

Foto: en.wikipedia.org.

Italië hoopt het kwaad uit te bannen

ELDERS - Italië verweert zich tegen de maffia, de corruptie en de belastingontduiking.

Zuid-Italiaanse bisdommen weren de maffia bij Goede Week processies, bericht het Katholiek Nieuwsblad. Vorig jaar juli was er een incident in Oppido Mamertina in Calabrië toen een processie afweek van de gebruikelijke route en langs het huis van een maffiabaas trok.  De processiegangers lieten daar het Mariabeeld  een buiging maken voor Peppe Mazzagatti, leider van de beruchte N’drangheta. Het incident werd opgevat als een provocatie van Paus Franciscus die zich fel afzet tegen alle vormen van corruptie. “Zoals een dood dier stinkt, zo stinkt ook de corruptie, zo stinkt ook een gecorrumpeerde samenleving, en zo stinkt ook een christen die zich inlaat met corruptie”, zo verklaarde hij onlangs ging toen hij in Napels op bezoek was in de beruchte Scampia-wijk. “Zorg ervoor dat het laatste woord niet het kwaad is. Het moet ‘hoop’ zijn”, zei de kerkvader in deze door de Camorra beheerste wijk waar zelfs de politie soms niet durft te komen.

Gezien de reputatie van Franciscus is het opmerkelijk dat een gezamenlijk aanpak van belastingontduiking door het Vaticaan en de Italiaanse staat kennelijk nog veel moeite heeft gekost. “Na maanden van onderhandelingen” kondigde het Vaticaan woensdag aan bereid te zijn gegevens over bedrijven en individuen met de Italiaanse belastinginspecteurs te delen. Religieuze organisaties die zaken doen met de Vaticaanse bank, officieel het “Instituut voor Religieuze Werken“, zullen voortaan ook belasting moeten gaan betalen. Vaticaans onroerend goed blijft in heel Italië gespaard voor belastingheffing. De vorige paus, Benedictus XV, had al aangekondigd dat er schoon schip gemaakt moest worden bij de bank toen het  Instituut voor Religieuze Werken een broeinest bleek te zijn van witwaspraktijken en fraude. Een van de zaken die aan het licht kwam betreft de priester Scarano, medewerker van de instelling die de bezittingen van het Vaticaan beheert. Hij wordt beschuldigd van witwassen en poging tot smokkel van 20 miljoen euro.

Foto: Post-Atheïst

Post-Atheïst | Paus

COLUMN - Jaren geleden had Frits Abrahams een vraaggesprek met kardinaal Simonis. Hoewel Abrahams’ interviews altijd steengoed waren, herinner ik me in dit geval weinig van de eigenlijke conversatie en des meer van het slot, waarin de geïnterviewde constateerde dat het gesprek weer eens was gegaan over abortus en homoseksualiteit en niet over de zaken waar het zijns inziens om draaide: de liefde van God en sociale rechtvaardigheid. Dat lag waarschijnlijk ook aan Simonis zelf. De journalist zat daar om hem z’n verhaal te laten doen en als de kardinaal dat niet over het voetlicht kreeg, had hij het vermoedelijk slecht voorbereid.

Ondertussen had Simonis wel een punt. Als er één boodschap is die van de oudste tot de jongste delen van de Bijbel terugkeert, van de donderprofetieën in Amos tot de voorschriften in 1 Korinthiërs, is het de oproep tot sociale gerechtigheid. Abortus wordt bij mijn weten nergens genoemd, homoseksualiteit een paar maal. Seksualiteit is een ondergeschikt thema; sociale gerechtigheid is waar het allemaal om gaat.

De nieuwe paus, Franciscus, lijkt daar meer op te hameren dan zijn voorgangers Johannes Paulus II en Benedictus XVI. Het begon met de keuze van zijn naam, en daarna volgden Franciscus’ intrek in een sobere accommodatie, reizen met goedkope vluchten of een tweedehands Renault 4, en een bezoek aan een vluchtelingenkamp. Kwam homoseksualiteit ter sprake, dan zei Franciscus dat het niet aan hem was te oordelen over homoseksuele priesters. En pas geleden zei hij dat de kerk ‘niet enkel bezig moet zijn met abortus, homohuwelijk en contraceptie.’

Foto: flickr.com/babbagecabbage

Zuid-Amerika: Assange, Argentijns voetbal, homoprelaten

ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: Julian Assange beleeft zijn eenjarig jubileum als bewoner van de Ecuadoraanse ambassade, geweld, dierenmishandeling en belastingontduiking in Argentijns voetbal, en de paus bekent het bestaan van een netwerk van homoseksuele prelaten binnen het Vaticaan.

Alweer een jaar geleden zocht klokkenluider Julian Assange onderdak in de Ecuadoraanse ambassade in Londen. Ondertussen is een oplossing voor zijn situatie nog altijd niet in zicht en zegt Assange zelf dat hij fysiek nog wel vijf jaar in het kleine pand kan doorbrengen – de data-activist vergeleek het onderkomen zelf met het internationale ruimtestation. Tijdens zijn verblijf heeft Assange bezoek gekregen van verschillende beroemdheden, waaronder recent ook de geëngageerde hiphopper René “Residente” Perez van Calle 13.

Argentijns voetbal was ook in het nieuws, op drie verschillende manieren. Op de eerste plaats kondigde de Argentijnse voetbalassociatie aan dat wedstrijden voortaan zonder uit-supporters gespeeld zullen worden. De reden voor het besluit is de dood van een voetbalfan, die in botsingen tussen hooligans en de politie om het leven kwam. Een tweede incident zette een speler van een amateurclub onverwacht in de nationale spotligths, toen hij een hond die tijdens de wedstrijd op het veld rondliep wilde verwijderen. Zijn brute manoeuvre leidde tot een rode kaart, boze tegenstanders en verwijdering uit het team. Ten derde de held van het Argentijnse voetjebal: Lionel Messi. De man ligt onder vuur omdat hij met zijn vader belastingfraude zou hebben gepleegd in Spanje, ter waarde van meer dan €4 miljoen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende