Onbegrijpelijke wetgeving?

Soms komt er nieuwe wetgeving langs waarbij je je afvraagt hoe die in in godsnaam tot stand is gekomen. De Tweede Kamer wil het bezit van alcohol onder de zestien verbieden. Tot zover kan ik het volgen. Maar wat er dan volgt is - althans volgens nu.nl - een staaltje onbegrijpelijke wetgeving. Jongeren onder de zestien zullen straks geen alcohol meer in bezit mogen hebben, behalve als zij dat kopen in supermarkten en slijterijen en zich binnen bevinden. Zodra ze dan naar buiten lopen met de gekochte waar zijn ze weer wél strafbaar. Waarom... Hoe? Schiet mij maar lek...

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minder informatie naar de Kamer

Een gastbijdrage van GB, ook te lezen op Publiekrecht & Politiek.

Handige jongen, die Rutte. NOS.nl en Nu.nl koppen: ‘Rutte: ‘Minder informatie via de commissie stiekem.” Aanleiding waren berichten uit De Volkskrant dat Ter Horst en later Hirsch Ballin in de besloten commissie over de veiligheidsdiensten aan de fractievoorzitters uit de Tweede Kamer hadden verteld dat Willem-Alexander een bedrag had overgemaakt naar een makelaar ergens in een belastingparadijs. De politici voelden zich gepiepeld en lieten de boel lekken naar de krant die al een beruchte journalistieke voet tussen de deur van de Eikenhorst had. Via deze route kunnen de Kamerleden vervolgens weer vragen stellen. Op die vragen zijn dan nu antwoorden gekomen.

De koppen van Nos.nl en nu.nl zullen openbaarheidsminnend Nederland op het eerste gezicht gerust stellen. Minder informatie via de Commissie Stiekem leest immers als: ‘meer informatie rechtstreeks naar de Kamer, in de volle openbaarheid.’ Dat staat echter niet in de antwoorden.

Rutte schrijft eigenlijk dat hij spijt heeft dat het überhaupt aan een parlementariër verteld is. De betalingen waren immers zo privé dat ze niemand aangaan. Hier had de Tjeenk-Willink-doctrine, ook bekend als de ‘dat gaat je geen zak aan-leer’, toepassing moeten vinden. In die doctrine moeten Kamerleden rekening gaan houden met de privé-sfeer van de Oranjes en volgt uit de Eed bij de inhuldiging van de Koning dat parlementariërs ook geen vragen meer mogen stellen over dit soort dingen, omdat het niet is wat een goed en getrouw parlementariër schuldig is te doen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Leuke politieke debatten zijn vaak het minst zinvol

Op 22 juni hoop ik te promoveren tot doctor in de politicologie. Bij het onderliggende proefschrift ‘Political Parties and the Democratic Mandate’ behoren twaalf stellingen. In deze serie een korte toelichting op enkele van de meest prikkelende. De eerste aflevering: ‘Leuke politieke debatten zijn vaak het minst zinvol’

Het Nederlandse vragenuurtje is vaak behoorlijk saai. Kamerleden buitelen over elkaar heen om de mogelijkheid tot gratis publiciteit te benutten, maar het debat leidt meestal tot niks. De Tweede Kamer weet zelf ook niet precies meer wat ze met het vragenuur moet en experimenteert daarom met de opzet. Meer vragenstellers, maar minder interrupties. Geen aanvullende vragen, of toch weer wel. Varianten genoeg, maar onverdeeld succesvol is het niet. Nu vraagt de Tweede Kamer maar aan het publiek hoe ze zou moeten discussiëren.

Get Microsoft Silverlight
Bekijk de video in andere formaten.

Vaak wordt in Nederland bewonderend gekeken naar de Britse parlementaire politiek. In Westminster, daar wordt tenminste politiek debat op het scherpst van de snede gevoerd. De Britse Prime Minister’s Questions geven vrijwel elke week politiek vuurwerk. Premier tegen oppositieleider. Dat is pas leuk.

Leuk is het zeker. Maar de vraag is of het ergens toe leidt. Je kunt zeggen dat een debat zinvol is als het vermakelijk is of als het tenminste enig inzicht geeft in de politieke tegenstellingen. In dat opzicht gooit het Britse parlement hoge ogen. Maar de belangrijkste functie van het parlement is niet het verzorgen van een wekelijks cabaret of het vrijblijvend roeptoeteren van wat er in je opkomt na het lezen van de Telegraaf. Kamerleden moeten de regering op een zorgvuldige wijze controleren en goede wetten maken. Juist op deze punten bestaan nogal wat zorgen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ambtenaren: uitvoering openbaarheid bestuur kan scherper

Onderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken wijst uit dat oneigenlijk gebruik van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) beperkt is. Nog altijd heeft de minister geen oog voor de moedwillige tegenwerking door de overheid die burgers en journalisten ervaren.

Minister Donner stuurde eerder deze week een brief aan de Tweede Kamer. De brief wordt begeleid met de resultaten van een enquête onder ambtenaren. Het rapport rammelt aan alle kanten. Op basis van het onderzoek concludeert de minister dat “de omvang van het probleem van oneigenlijk gebruik van de wet lijkt mee te vallen”. Verzoekers die geld proberen te verdienen aan een traag reagerende overheid, houden daar weinig aan over. De bewindsman constateert ook “dat omvangrijke verzoeken niet in grote getale ingediend worden”.

De minister besteedt slechts één van zijn zestien pagina’s lange kamerbrief aan de kant van de verzoekers. In de praktijk ervaren burgers en journalisten regelmatig actieve obstructie door de overheid. De minister gaat voorbij aan het vaak aantoonbaar onnodige uitstel van de beslissing op een verzoek. Ook spreekt de bewindsman met geen woord over de onzorgvuldige en soms willekeurige censuur waarmee onterecht veel informatie in documenten wordt weggestreept. Aan inbreng voor de minister heeft het niet gelegen. Er is in de afgelopen maand veel kritiek geweest op de eenzijdige plannen van Donner. Naast kritiek hebben de ambtenaren ook tal van goede ideeën in de enquête aangeleverd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Welke rechter?

Onlangs organiseerde het Montesquieu Instituut in Maastricht een workshop over parlementaire immuniteit: het grondwettelijk recht van parlementariërs (art. 71 Grw.) om verschoond te blijven van strafvervolging wegens datgene wat zij in de vergadering van Eerste of Tweede Kamer hebben gezegd.

De Nederlandse immuniteit is beperkt van aard, als men die vergelijkt met wat elders in continentaal Europa gebruikelijk is. Daar gaat het niet alleen om wat ter vergadering is gezegd, maar ook om andere strafbare feiten. Wel is het parlement elders bevoegd de immuniteit op te heffen, zodat ‘normale’ vervolging van misdrijven alsnog kan plaatsvinden. De workshop was bedoeld om het verschijnsel op Europees niveau in kaart te brengen en te vergelijken. Daarbij spelen niet alleen parlementaire regels en gewoonten een rol maar ook de (Europese) rechter.

In Nederland is het onderwerp actueel geworden, sinds Geert Wilders wordt vervolgd door de Amsterdamse rechtbank wegens een aantal overtredingen van de strafwet, waaronder discriminatie. Hij kan daarbij geen beroep doen op zijn parlementaire immuniteit, omdat de gewraakte uitlatingen zijn gedaan buiten de vergadering van de Tweede Kamer. Naar Nederlands recht is hij dan een burger als ieder ander. Maar, zo is de vraag, is daar wel de juiste rechter aan het werk? Die vraag kwam ook in de Maastrichtse workshop geregeld bovendrijven.

Een aantal mensen*  heeft immers bepleit de parlementaire immuniteit niet zozeer aan de vergadering te verbinden als wel aan de persoon van de parlementariër. Dat wil zeggen dat hij in en buiten de Tweede Kamer immuniteit zou moeten genieten. Niet zo’n vreemd voorstel, want in diverse landen is die vrijheid van spreken niet aan de parlementaire vergadering gebonden. Ook wij hebben, vanaf 1798 tot 1848, zulke breed gedefinieerde vrijheid van spreken voor parlementariërs gekend. Het is ook eigenaardig als iemand die in de Kamer vrij is geweest bepaalde uitlatingen te doen, strafrechtelijk wordt vervolgd zodra hij buiten de Kamer ‘zichzelf citeert’. Zelf heb ik op deze plaats, in navolging van Femke Halsema, zulke bredere immuniteit bepleit.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Geneuzel over bijzaken

[qvdd]

In politiek Den Haag wordt te veel achter hypes aangelopen en geneuzeld over bijzaken. […] Dat kost geld en is slecht voor het imago van de politiek. […] Er zijn Kamervragen gesteld over de overlast van de roeken in Lochem, de aanleg van een fietspad bij het station van Breda, of een buslijn in Maarheeze.

VVD-er Stef Blok roept wat iedereen al weet: de Nederlandse landelijke politiek houdt zich veel te veel met de details bezig.

Quote du Jour | Geneuzel

In politiek Den Haag wordt te veel achter hypes aangelopen en geneuzeld over bijzaken.

Aldus Stef Blok, fractievoorzitter van de VVD, in zijn column op nu.nl vandaag.
De zoveelste politicus die zich uitspreekt tegen de circussificatie van de Tweede Kamer. En waarschijnlijk met net zo weinig effect.

Gisteren nog wilde PvdA politicus Lea Bouwmeester een spoeddebat over de alcoholproblematiek bij jongeren. Waarom in hemelsnaam een spoeddebat voor problematiek die al jaren groeiende is? En waarom dan als kapstok voor het spoeddebat een maatregel pushen die neerkomt op symptoombestrijding? Dat is toch symboolpolitiek.

Vorige Volgende