Populisme, politiek en de toekomst

Het elite verhaal van minister Guusje ter Horst raakte me twee maanden geleden wel, maar ik kon er nog niets mee. Echter, deze week kwam ze er bij de opening van het academische jaar op terug (via). En toen klikte het wel. Niet dat ik het met haar eens ben, integendeel. Maar dat ik nu beter kan aangeven waar haar verhaal mank gaat. Laat ik beginnen met een citaat uit haar laatste betoog: "Maar zeker zo belangrijk is de verbinding die ontstaat door de open uitwisseling van opvattingen en ideeën. Er was een tijd dat de intellectuele voorhoede brede lagen van de samenleving wist te inspireren tot het uitwerken van democratische ideeën en maatschappelijke idealen. Die ideeën en idealen werden doorgaans niet opgedaan in de beslotenheid van de academische wereld, maar zijn ontstaan doordat de intellectuele voorhoede zich mengde in het maatschappelijke debat."

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

40ste verjaardag van internet

internet40Het is vandaag precies veertig jaar geleden dat de volgende gebeurtenis plaats vond: “… the embryonic one node network (!) came to life when the first packet-switching computer was connected to the Sigma 7 computer at UCLA. Shortly thereafter began the interconnections of many main processors (referred to as HOSTs) at various university, industrial, and government research centers across the United States.

Het internet, toen nog Arpanet geheten, was geboren.

In die tijd is er veel veranderd. Een mooi moment ook om te speculeren over hoe de wereld er over veertig jaar uit zal zien. Mijn aanzet: Iedereen heeft mobiel een 1Tb verbinding ingebouwd in zijn/haar lichaam en kan via een interface op ogen, oren en mond direct alle informatie opvragen en versturen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | Elektriciteits-exportland?

zomerquotes3 “Mijn rekenmachine smolt op dat moment. Om al dat fossiele vermogen op te souperen moet de gloeilamp onherroepelijk blijven. Is dat de bedoeling? Hebben we in ons land een klimaatbeleid, vraag je je af, en wie is daar verantwoordelijk voor?” (zonnepanelen.wouterlood.com)

kolencentraleFloris Wouterlood van zonnepanelen.wouterlood.com is verbijsterd als hij de cijfers [.pdf] van energienetbeheerder TenneT narekent. Volgens TenneT gaat het in de toekomst zó goed met de energieopwekking in Nederland dat het een elektriciteits-exportland wordt. Mits er een paar kolencentrales worden bijgebouwd. Wie echter de gevolgen van dit toekomstvisioen beter bekijkt stuit op tegenstrijdigheden, fysische belemmeringen en vervelende financiële consequenties.

Wouterlood rekent u voor: momenteel wordt er in totaal 24,1 GW aan stroom opgewekt in Nederland. De ambitie is om dit in 2016 te laten groeien naar 45,1 GW, dat is dus 21 GW erbij. Hiervan zal 17,5 GW komen uit thermisch vermogen (kolen, gas) en slechts 3,3 GW uit windenergie. Fossiel groeit in absolute zin vijf maal zo snel. Hoe tegenstrijdig? De EU-doelstelling om per 2020 voor 20% duurzame stroom op te wekken gaat zo nooit gehaald worden.

Een fysische belemmering met een vervelende financiële consequentie: het huidige netwerk kan al die extra stroom niet aan. De consument gaat straks betalen voor de aanleg van extra kabels en hoogspanningsmasten ten behoeve van de export. Hoe NIMBY wil je het hebben! Eerst met het buurtcomité heldhaftig een windmolen bestrijden en vervolgens een hoogspanningsmast in je achtertuin krijgen en er nog zelf voor moeten betalen ook! Nu heb ik mij laten vertellen dat al die kabels toch al wel aan vervanging toe zijn, maar een haast verdubbeling van de capaciteit kost sowieso al veel meer?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Droomt Erik Puik van elektrische schapen?

robotZaterdag 8 augustus jl. publiceerde Erik Puik, lector microsysteemtechnologie aan de Hogeschool Utrecht, in de Volkskrant een artikel in de rubriek Opinie. In dit artikel schetst hij een somber beeld van de samensmelting van hyperintelligente computers en de mensheid. Uiteindelijk zullen we volgens Puik zelfs ten prooi vallen aan de computer. Het is erop of eronder. Puik denkt dat als we niet alert zijn, ‘onze young professionals slaven zijn van een door ons gecreëerde meester.’ Kijk, dat wekt mijn nieuwsgierigheid.

Het artikel is een ingekorte versie van een essay dat Puik schreef in het kader van het debat over ‘de identiteit van de hbo-professional’, eind augustus. Puik bekijkt de technologische ontwikkelingen met argusogen. ‘Met de moderne communicatie, die ‘24/7’ doorgaat, vervaagt de grens tussen werk en privé. […] Dit is misschien nog even wennen voor mijn generatie maar is geheel vanzelfsprekend voor mijn studenten. Voor hen zijn ‘plaats’ en ‘tijd’ relatieve begrippen in een leven waarin alles door elkaar loopt. […] met enige bezorgdheid zie ik ook dat de snelheid waarmee de technologie voortschrijdt steeds hoger wordt. Is die straks voor mensen nog wel bij te benen of zullen we slaven worden van onze computers? Als politici en wetenschappers als ikzelf er niet bovenop zitten, vrees ik het laatste.’

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Twee positieve berichtjes over uitvindingen die de ondergang van de planeet iets uitstellen

Resultaten uit het verleden bewijzen het: u houdt niet van deprimerende verhalen over de ondergang van de planeet. Enwel daarom twee positieve berichtjes over uitvindingen die deze ondergang wellicht iets uitstellen.

Hybride vliegtuigen
hybridevliegtuigDe motor van huidige propellervliegtuigen is gebaseerd op een ontwerp uit de jaren ’30 en ’40 uit de vorige eeuw. Hoog tijd om deze eens te vervangen. Een Duitse vliegtuigbouwer heeft nu de eerste hybride vliegtuigmotor ontwikkeld. Jawel: in de toekomst zullen er vliegtuigen vliegen op electriciteit. Beter voor het milieu, lekker stil en bovendien een fijne backup optie in het geval dat de brandstof van de conventionele motor op is en voorlopig nog geen landingsbaan in zicht (hoe metaforisch). Hybrid Power Comes to Aviation (Wired)

Biobrandstof uit zonlicht en CO2 en …biofuelco2thingie
Bacterieën die ethanol poepen als je ze zonlicht en CO2 geeft. Waar de waterstof atomen vandaan moeten komen vermeldt het artikel niet, maar een kniesoor die daar op let. De waterstof atomen zijn ook geregeld, die komen namelijk heel verrassend: uit water. De micro-organismen zitten opgesloten in een soort zonnecollectoren en het systeem lijkt derhalve op een kruising tussen de productie van biobrandstof uit algen met de techniek van de fotovoltaïsche cellen. De opbrengst uit proef-opstellingen is hoog dus de titel mag vet worden aangezet: A Biofuel Process to Replace All Fossil Fuels (Technology Review)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomercollege | Lessons of the Loess Plateau

zomercollege1

Even geen deprimerende verhalen van onomkeerbare schade aan onze planeet. Want schade kan je soms ook herstellen, zo blijkt. Filmer John Lui laat zien hoe een fors deel van het löss-plateau in China succesvol werd aangepakt. Ooit ontstond de Han-beschaving op dit plateau: toen nog groen, waterrijk en bebost. Maar verkeerd landgebruik verwoestte deze vruchtbare plek. Nu is het een maanlandschap met hoge bodemerosie, droogte en stofstormen die reiken tot in de Chinese kuststeden. Lui laat zien dat door een verandering in landbeheer dit gedegradeerde ecosysteem kan herstellen [project.pdf] en de mensen weer voedt met water, gewassen en hout. In Ethiopië filmde hij eenzelfde ontwikkeling: “zorg dat 25 jaar lang de geiten niet meer grazen in de kale heuvels en schaduwrijke vruchtdragende bomen keren terug”. YES WE CAN! Eind juni sprak John Lui op het Tällberg Forum in Zweden waar alle knappe en invloedrijke koppen op het gebied van duurzaamheid bijeen kwamen om te filosoferen over de toekomst van onze overbevolkte planeet. Bekijk hier het zomercollege van John Lui.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wanneer is Nederland 20 procent moslim? Update!

Dit is een vervolg op het artikel “Wanneer is Nederland 20 procent moslim?” Dat een week geleden op GC verscheen. Mocht je daarmee onbekend zijn dan raden we je aan in ieder geval de inleiding en de conclusie van dit stuk eerst te lezen. Aan dit artikel werkte, behalve bovenstaande auteur, ook reageerder vandyke mee.

Straks allemaal moslims? (Foto: Flickr/Wha'ppen)

Vorige week verscheen de eerste poging een model te maken voor het percentage moslims in Nederland de komende jaren. Het was een vooral een oefening om te zien of Wilders gelijk heeft dat zeer binnenkort Nederland voor “20 tot 40%” uit moslims zou bestaan. De conclusie van dat stuk was dat het nog wel even zou duren. Op zijn vroegst in het jaar 2064, was mijn conclusie, maar hoogstwaarschijnlijk later. Dat laatste was gebaseerd op simplificaties die ik had toegepast, die bijna allemaal in het voordeel van Wilders’ claim uitvielen.

En zoals te verwachten kwam er daarop wat kritiek.

Zo nam ik bijvoorbeeld voor de overzichtelijkheid aan dat de Nederlandse en de moslimpopulatie een zelfde opbouw hebben, en ongeveer tegelijkertijd kinderen kregen. Dat is natuurlijk bezijdens de waarheid, en dat gegeven zou potentieel het aantal moslims flink kunnen opstuwen.

Vanuit de andere hoek kreeg ik de kritiek dat het vroegste jaartal dat ik noem zo vroeg is dat het eerder een bevestiging is van Wilders angst dan een ontkenning. En daar ben ik het mee eens, want hoewel Wilders’ claim duidelijk overtrokken is, komt in mijn model 20% moslims wel snel dichterbij.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waterland 2112 | Het water kwam toch

Geroepen hadden ze en hoe: om het hardst. Maar het bleven roependen in de woestijn met hun boodschap dat de zeespiegel door zou stijgen tot er geen dijk meer tegen gewassen zou zijn. De nieuw-rechtse coalities die ons land sinds het begin van de jaren tien regeerden hielden echter star vol dat er geen morzel gronds aan de zee mocht worden afgestaan. Miljarden werden gestoken in dijkverhogingen, golfbrekers, schiereilanden voor de kust, waarop godbetert dan ook nog een vliegveld onder het toekomstige zeeniveau. Helaas kregen de roepers in de woestijn gelijk. Het water kwam toch.

In maart 2072 deed zich de fatale combinatie van waterstanden en windrichting voor die maar eens in de vijftienduizend jaar voorkwam. Althans op de oude, nog niet opgewarmde aarde. Op zich hadden de dijken het moeten houden. De zeespiegel was nog net geen 2.62 meter gestegen t.o.v. het niveau van honderd jaar daarvoor. De harde westenwind blies het water bij springtij hoog tegen de Nederlandse kust. Maar toen het hoogste punt voorbij was, waren alle dijken nog intact. De wind ruimde sterk naar noord-noordwest. En toen kwam de verrassing. Op het moment van laag water was de verhoging nog steeds meer dan het normale hoogwaterniveau. Er werd onmiddellijk groot alarm geslagen.
Een moeizame evacuatie kwam op gang. Bewoners van laaggelegen gebieden direct achter de dijken kregen de opdracht zo snel mogelijk naar het dichtstbijgelegen hogere gebied te gaan. Als kwetstbaarste gebieden waren aangewezen Zeeland, Noord-Holland noordelijk van de Hondsbosche zeewering, Groningen en Friesland. In de chaos die volgde liepen de wegen al snel vol en binnen de kortste keren zat het verkeer muurvast. Via radio en cms werd de vluchtenden aangeraden dan maar naar het dichtstbijzijnde hoge punt te lopen. Het had een totale ramp kunnen worden, maar gelukkig liet de natuur het deze keer bij een waarschuwing.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende