Parijse banlieues en andere Europese arme buitenwijken worden sinds 9/11 regelmatig bestempeld als broedplaatsen voor terrorisme. Hoeveel bewijzen hebben we eigenlijk voor die claims? In 2015 werd Parijs opgeschrikt door een aantal van schokkende terreurdaden: de aanslag op de redactie van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo in januari en de serie aanslagen in november, waar jihadisten een bloedbad aanrichtten in de concertzaal Bataclan. In de nasleep van deze en andere aanslagen in Europese steden kwamen arme buitenwijken met een grote moslimpopulatie de afgelopen jaren onder een vergrootglas te liggen. Volgens sommige politici en media zouden terroristische netwerken in deze wijken ongestoord aanslagen kunnen voorbereiden op de westerse samenleving. Zijn deze beschuldigingen gegrond? In de serie ‘9/11: 20 years after’, belichtten historici, antropologen, juristen en politiek wetenschappers de gevolgen van de 11 septemberaanslagen en de Global War on Terror op onze samenleving. In deze laatste lezing bespreken antropoloog dr. Luuk Slooter (UU) en Amsterdams gemeenteraadslid en fractievoorzitter Sofyan Mbarki (PvdA) hoe het nieuwe veiligheidsklimaat na 11 september ons beeld van de Europese buitenwijken veranderde. Zijn de sporen daarvan nog steeds zichtbaar? En wat waren de consequenties voor de inwoners van deze buurten? De banlieu als terroristisch gevaar? Antropoloog dr. Luuk Slooter bekritiseert de vaak gelegde link tussen terroristisch geweld en de Franse banlieues. Zelf deed Slooter enkele jaren onderzoek naar de Parijse voorsteden, waarbij hij ook een periode in de banlieues woonde. Daar probeerde hij van binnenuit de problemen in deze wijken te bestuderen. Was er werkelijk sprake van een voorstedelijke crisis? Slooters aanwezigheid in de wijk riep bij zowel de lokale jongeren als de Franse politie reacties op. Waar sommige jongeren de onderzoeker aanzagen voor geheim agent, verdacht de politie hem ervan drugs te komen kopen in de wijk. “Dit laat in een notendop de verharde grenzen zien tussen sommige voorstedelijke wijken en de buitenwereld. Het toont bovendien concreet aan hoe verschillende partijen – zowel de autoriteiten als de buurtbewoners – die grenzen bewaken”, licht Slooter toe. In het proces van deze grenzen trekken tussen ‘wij’ en ‘zij’ gebruiken we volgens Slooter dominante verhalen, zoals die van de ‘gevaarlijke stedelijke buitenwijken’. In de media worden deze verhalen uitvergroot, zeker in de nasleep van een terroristische aanslag. Slooter: “We categoriseren mensen en plekken. Het benoemen van de banlieue als broeinest van terroristisch geweld stelt ons gerust. Het suggereert namelijk dat terroristen makkelijk te identificeren zijn. ‘Wij’ zijn niet het gevaar, maar ‘de ander’, die ons bedreigt vanuit de verre banlieue.” Slooter ontkent niet dat er grote problemen zijn in de banlieues: “Er is armoede, werkloosheid, drugscriminaliteit en discriminatie. Maar die problemen leiden niet automatisch tot terrorisme of radicalisering. Jihadisme is niet afwezig in de banlieue, maar het is er net zomin exclusief aan verbonden.” Dit komt ook naar voren uit het feit dat de aanslagplegers op Charlie Hebdo helemaal niet uit de Parijse banlieues kwamen. Bovendien identificeerden zij zich op geen enkele wijze met de stedelijke buitenwijken, maar juist met een grotere internationale strijd van jihadistisch geweld. Nederland na 9/11 Amsterdams gemeenteraadslid en fractievoorzitter voor de PvdA Sofyan Mbarki kan zeker meepraten over de stigmatisering van de inwoners van stedelijke buitenwijken in Nederland. Na 11 september ervoer hij persoonlijk de impact van negatieve beeldvorming over zijn islamitische achtergrond. “Men vroeg zich na 11 september af waar het terroristische gevaar in Nederland kon zitten. Toen wees men al snel op ‘de ander’ en wijken waar zij vooral woonden. Vóór de aanslagen was ik dus een Amsterdammer, daarna werd ik alleen gezien als moslim. Ik werd in een hoekje geduwd waar ik niet in wilde zitten.” Mbarki ziet wel een verandering in de publieke en politieke debatten over gestigmatiseerde arme wijken en moslims. Mbarki: “Moslims zijn meer mondig geworden. Ook weigeren ze om namens ‘de groep’ te spreken. We spreken voor onszelf als individu. Daarnaast neemt de diversiteit binnen de Nederlandse politie en in het onderwijs toe. Het groepsdenken in ‘wij’ en ‘zij’ is daardoor minder verhard dan in Frankrijk.” Ook is de relatie tussen de politie en islamitische buurtbewoners veel beter in Nederland dan in Frankrijk. Mbarki: “Gelukkig hebben we in de Nederlandse wijken alles zeer fijnmazig georganiseerd, met jongerenwerkers en de wijkagent. In Frankrijk komt de politie heel intimiderend de banlieue binnenrijden. Dat is toch wel anders in Nederland, waar de wijkagent weleens een kopje koffie komt drinken. Bovendien zitten de Franse jongeren echt vast in die wijk. De drempel om mee te doen met de samenleving is dus veel hoger in daar, bijvoorbeeld vanwege arbeidsdiscriminatie.” Voorbij de grenzen van de buitenwijk Een directe link tussen terroristisch geweld en arme stedelijke buitenwijken valt dus niet zomaar te leggen. Toch kampen deze buurten wel degelijk met problemen, zoals werkloosheid en drugscriminaliteit. Waar liggen de oplossingen? Slooter: “De focus ligt vooralsnog te veel op deze gebieden. Het probleem zit ‘m juist in de verstoorde relatie tussen deze wijken en de buitenwereld. Inzet van de buitenwereld is dus nodig om deze problematiek aan te pakken.” Zowel Slooter als Mbarki stellen daarom dat men voorbij de grenzen van de wijken en de nationale grenzen durft te kijken. Slooter: “Geweld – ook terroristisch geweld – wordt gevoerd op verschillende podia wereldwijd. Het is essentieel om te kijken hoe geweld hier verband houdt met geweld op andere plekken, zoals bombardementen door Frankrijk en andere westerse landen in het Midden-Oosten.” Mbarki wijst daarnaast op de impact van het Franse koloniale verleden op de huidige Franse samenleving. Volgens Mbarki is het bovendien een misverstand dat deze problemen alleen in de arme stedelijke buitenwijken voorkomen. “Sociale pijn is ook aanwezig in witte wijken en in andere delen van ons land. Het is misschien minder zichtbaar, maar het is er wel. Alleen eenzijdig investeren in voorsteden in de Randstad zal deze problemen dus niet verhelpen. Hoe nemen we de voedingsbodem weg voor radicaliserende jongeren van alle achtergronden en ideologieën?” Het tegengaan van radicalisering en vervreemding van de samenleving begint daarom met het durven onderzoeken en vragen stellen. Zoals Mbarki stelt: “Je moet proberen te begrijpen wat erachter zit, zonder er per se begrip voor te hebben.” Dit artikel van Larissa Biemond verscheen eerder bij Studium Generale Utrecht.
Een tweestatenoplossing is volgens de landen de enige oplossing. Israël zegt dat het de boodschap afgeeft dat terrorisme loont. Het is de tweede politieke tegenslag voor Israël in korte tijd, nadat het ICC de Israëlische premier Netanyahu en leden van zijn kabinet beschuldigde van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Door Emine Uğur.
Wat doe je als de persoon die je hoort te beschermen dezelfde is als de persoon tegen wie je beschermd moet worden? Als je vader of moeder je misbruikt of je man je mishandelt bijvoorbeeld? Als de leraar die jou moet helpen zelfvertrouwen op te bouwen in een bepaald vak degene is die je zelfvertrouwen kapot maakt.
Als degene naar wie je zou rennen om beschermd te worden tegelijkertijd degene is die jou schade toebrengt, heb je feitelijke nergens meer waar je terecht kunt. Deze gedachte houdt mij al geruime tijd bezig en speelt steeds vaker door mijn hoofd sinds de toeslagenaffaire, schoot recent weer door mijn hoofd door de racistische appjes van de politie en gisteren wederom na het artikel over de NCTV. En bij elk incident wordt het steeds duidelijker dat dit al langere tijd onze relatie als burger met onze overheid is, maar dat het nu pas zichtbaarder wordt: Degene die ons onze rechtsbescherming hoort te bieden en dat hoort te handhaven, is degene die ons schade toebrengt en ons kwetsbaar maakt.
Het is geen toeval dat (institutioneel) racisme en islamofobie als een rode draad door al deze openbaringen heen lopen. Allochtonen, zwarte mensen en de afgelopen 20 jaar met name moslims, zijn namelijk schuldig tot het tegendeel bewezen is. Wolven in schaapskleren. Wantrouwen is het uitgangspunt. En dat wantrouwen vonden veel mensen niet problematisch, want het raakte hen niet en sommigen vonden het zelfs terecht, want het waren immers moslims die voor terreuraanslagen en overlast zorgden, dus dan moet je het ook maar voor lief nemen dat ook jij, zelfs al had je niets met die aanslagen of die overlast te maken, met wantrouwen bejegend wordt.
OPINIE - Waar het op de eerste plaats over moet gaan na de moord op Samuel Paty en de bedreiging van de Rotterdamse leraar. Praten over cartoons helpt niet tegen terreur.
De moord op de Franse leraar Samuel Paty heeft ook in Nederland opnieuw een debat over vrijheid van meningsuiting en islamitisch fundamentalisme op gang gebracht. Bij de herdenking van deze moord op Nederlandse scholen, vorige week, kwam het gevaar van het terrorisme ineens nog dichterbij toen een docent van het Emmauscollege in Rotterdam bedreigd werd vanwege een cartoon die in zijn klaslokaal hing. Hij is, gezien alle tumult die volgde op de sociale media, voor zijn eigen veiligheid ondergedoken.
In de Tweede Kamer is eensgezind en met afschuw gereageerd op het nieuws van de ondergedoken leraar, schrijft Het Parool. PvdA-voorman Lodewijk Asscher noemt het ‘verschrikkelijk en onacceptabel’. ‘Vrijheid is ononderhandelbaar. Hitsers moeten worden aangepakt. Voor islamistische extremisten die jongeren indoctrineren met haat is geen plaats’. Onderwijsminister Arie Slob twitterde: Verschrikkelijk dat een docent moet onderduiken na les over vrijheid van meningsuiting.
De bedreiging van de Rotterdamse leraar na de moord op zijn Franse collega is inderdaad een aanslag op de vrijheid van meningsuiting. Alle leraren die op enig moment in hun les over cartoons, vrijheid van meningsuiting en de islam komen te spreken zullen zich gedwongen voelen voorzichtig te zijn in de aanwezigheid van leerlingen die gevoelig zijn voor beledigende uitingen met betrekking tot hun geloof. Maar degenen die de Rotterdamse leraar in gevaar brengen bedreigen niet alleen zijn uitingsvrijheid maar op de allereerste plaats zijn persoonlijke veiligheid en vrijheid. De aanslagen op de journalisten van Charlie Hebdo en Samuel Paty zijn aanslagen op het leven van medemensen, schrijft Geert Corstens, de voormalige president van de Hoge Raad in een ingezonden brief in de NRC. ‘Het gaat allereerst om het recht op leven dat is geschonden.’
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Van onze zuiderburen een erg interessant stukje over de groei van extreem rechts in Europa:
De cijfers liegen er niet om. Vorig jaar zei een vijfde van alle Vlaamse gemeenten in een enquête van de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG) signalen op te vangen van extreemrechtse radicalisering. Ter vergelijking: in 2016 ging het om slechts drie gemeenten. Het aantal extreemrechtse terroristen in Britse gevangenissen verdrievoudigde in 2018 en bijna een derde van de mensen in het deradicaliseringsprogramma van de Britse overheid is extreemrechts.
COLUMN - Tellen is een vak, u begint er niet voor niets al mee op de kleuterschool, ruim voordat u aan lezen en schrijven begint. En u gaat ermee door tot aan het einde van uw schoolcarrière. Desalniettemin helpt dat bij de meeste mensen niet.
Als ik een voorbeeld uit eigen ervaring mag debiteren: du moment dat ik iets rekenkundigs uitleg op een manier die zowel kort en bondig is als ondubbelzinnig, haken mijn collega’s vrijwel zonder uitzondering en onmiddellijk af. De kwestie hoeft niet ingewikkelder te zijn dan een reeks getallen die opgeteld en afgetrokken moeten worden.
Wie iets rekenkundigs wil uitleggen op een manier die zowel kort en bondig is als ondubbelzinnig, moet zich namelijk bedienen van een formulering die wiskundig is, of daar sterk op lijkt. Ik ben iemand die denkt – er zelfs van overtuigd is – dat het daar eenvoudiger en begrijpelijker van wordt, maar de meerderheid der mensheid denkt daar genuanceerder over. Ik vermoed dat hier ergens de definitie gezocht moet worden van het fenomeen ‘nerd’, maar dat terzijde.
Terzake:
die Welt am Sonntag publiceerde afgelopen 28 april 18 Jahre Terror (hier te vinden, pagina 12-14): een lijst van alle bekende islamitische aanslagen vanaf 9/11 tot en met 21 april j.l., waarbij meer dan 12 doden vielen, Drie krantenpagina’s lang, 3.071 aanslagen, 95.934 doden. Het totaal is nog indrukwekkender: 31.221 aanslagen met 146.811 slachtoffers.
COLUMN - En weer heeft het terrorisme de wetenschap verslagen. De daders van de aanslagen in Catalonië waren géén orthodoxe salafisten of hoe je dat ook wilt aanduiden; ze hadden allemaal een prima opleiding en prima banen. Ze waren volgens iedereen uitstekend geïntegreerd in de Catalaanse samenleving. Ze kwamen eigenlijk nooit in een moskee. Kortom, volgens alle wetenschappelijke inzichten hadden ze geen enkele reden om een diepe haat te gaan koesteren jegens ongelovigen of de discriminerende westerse samenleving, en het jihadistische pad op te gaan.
En toch transformeerden ze in een paar weken tijd tot terroristen. Gelukkig is er dit keer een ‘verklaring’, een zondebok: imam Abdelbaki es-Satty. Die wordt nu alom beschouwd als het ‘brein’ achter de operatie. Makkelijk, want die is dood. De vraag wat een geradicaliseerde imam kan beginnen als de verdere psychologische springstof ontbreekt, zal voorlopig wel buiten beeld blijven. In plaats daarvan klinkt: is het dan toch het geloof? Kan een imam van een vriendengroepje een verzameling monster maken?
De Belgische autoriteiten hebben al laten weten dat ze de gangen van imams voortaan nauwgezet gaat volgen. Naarmate er straks meer bekend zal worden over de toedracht (en de naam van Es-Satty vaker valt) is een toename van de moskee-fobie onvermijdelijk.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
“Ook Nederlandse mannen actief op forum voor radicale vrouwenhaters”, kopt Trouw. Waar ze in Canada niet spraken van een terroristische aanslag, waar het ging om vrouwenhaat, doet Trouw dat wel. Het vervelende is dat onze Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en veiligheidsdienst nog niet zo ver zijn:
De AIVD kijkt niet naar het fenomeen vrouwenhaat. Een woordvoerder laat weten dat de focus ligt op bedreigingen voor de democratische rechtsorde of nationale veiligheid op basis van ideologie, zoals jihadistisch terrorisme en extremisme.
Terrorisme is in 2016 voor het tweede jaar op rij gedaald wereldwijd. Nog geen reden tot vreugde. Opvallend dat bijvoorbeeld Oost Europa ineens veel minder aanslagen kent.
In Engeland sloegen de stoppen door bij een Brit – je kunt het hem niet eens kwalijk nemen. Waarschijnlijk wilde hij gewoon een buurthuis. Of respect. Of een Miele. Of gratis geld. Of een huis. Of een einde aan de waanzin die islamitische terroristen herbergen heet. Want zolang politici doen alsof locals gek zijn en migranten gepamperd moeten worden, is burgeroorlog slechts een kwestie van tijd.
Ebru Umar heeft begrip voor de terroristische daad waarbij eergisteren in Londen een moskeebezoeker omkwam, en meerdere mensen gewond raakten. Want ja, islam hè, dat doet nou eenmaal dingen met mensen, ook als ze geen moslim zijn. Arme chauffeur.