De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Het Tahrir-frame
De opstanden in de Arabische landen worden op verschillende manieren geduid. Wat is er aan de hand in Tunesië, Egypte, Jemen, Bahrein, Libië? Is het een opstand van vrijheidslievende democraten tegen autoritaire regimes, vergelijkbaar met de revoluties in Oost-Europa in 1989? Is het een sociale revolutie tegen het neoliberalisme, tegen de corruptie en voor een eerlijker verdeling van de rijkdommen? Zijn de betogers pro-westers, streven ze naar een hechtere band met Europa en Amerika? Of juist anti-westers, uit afkeer tegen de VS en Europese landen die deze misdadige dictaturen, inclusief die van de alom verfoeide Gaddafi, zo lang in het zadel hebben gehouden? Of zal het uiteindelijk allemaal uitlopen op een islamitische machtsovername zoals na de Iraanse revolutie van 1979? Niemand heeft de huidige omwentelingen in de Arabische wereld voorspeld. De interpretatie van deze gebeurtenissen door het westen kan nu wel een factor worden in de uitkomst van het proces. Welk ‘frame’ gaat het winnen in de omgang met de nieuwe Arabische realiteit?
De angst voor de Arabieren of islamieten (de nuance wordt vaak gemist) is in Europa wijd verbreid. Het rechts-populistische frame van Wilders c.s. is er een van angst en wantrouwen. Elk signaal dat opgevat kan worden als effect van een groeiende macht van islamitische partijen zal worden geïnterpreteerd binnen het kader van de dreiging die de islam biedt voor de Europese cultuur. Vanuit deze invalshoek zullen de ontwikkelingen in de Arabische wereld dus met argusogen worden bekeken. Terwijl het ook anders kan. NRC-columnist Hofland zag een paar weken geleden in de demonstraties op het Tahrirplein in Caïro juist een bewijs dat de rechts-populistische these niet deugt. De Europese cultuur wint nu juist terrein in de Arabische wereld. Op 9 februari schreef Hofland in de NRC:
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.