Machines zoals ik

Londen, begin jaren tachtig. Engeland verliest de Falklandoorlog verpletterend. Kort daarna stort het land zich onder Margaret Thatchers leiding in een Brexit avant la lettre. Mobiele telefoons zijn alom. Charlie, die zijn kostje bij elkaar scharrelt door via zijn computer op de beurs te handelen, stopt de erfenis van zijn ouders in de aanschaf van een van de eerste humanoïde AI’s: Adam. Charlie vraagt zijn buurvrouw, Miranda samen met hem Adams karaktertrekken te programmeren. Deels omdat hij zo wil voorkomen dat hij Adam naar zijn eigenbeeld instelt, deels omdat een gezamenlijk project hem een goede tactiek lijkt om de banden met Miranda, op wie hij een oogje heeft, aan te trekken. En Alan Turing leeft nog: aan hem hebben we die wandelende robots te danken, net als de zelfrijdende auto’s die de straten vullen, en natuurlijk die eerste 25 Adams en Eva’s die in de handel gebracht werden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Closing Time | Do You Love Me?

Do you love me is een single van The Contours. Het is afkomstig van hun album Do you love me. De single verscheen in juni 1962 .

Berry Gordy schreef het lied eigenlijk voor The Temptations, maar die waren onbereikbaar toen de opname gepland stond. In de Hitsville studio liep Gordy vervolgens The Contours tegen het lijf. Die hadden het moeilijk bij Motown, aangezien hun twee eerder verschenen singles nauwelijks verkochten. Met de single Do you love me haalden The Countours de Billboard Hot 100. Het zou hun grootste hit blijven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Mijn robot-arm heeft het gedaan!

COLUMN - Het is de eerste van de drie ‘Wetten van de robotica’,  bedacht door SF-schrijver Isaac Asimov. Een robot mag een mens geen letsel toebrengen (of door niks te doen, toestaan dat een mens letsel oploopt). De tweede wet luidt dat een robot een mens altijd moet gehoorzamen (tenzij de robot daarmee de Eerste Wet schendt).

Asimov klinkt logisch, maar in de praktijk zijn deze vaak geciteerde wetten natuurlijk onbruikbaar. Zo wordt een (intelligente) operatierobot hiermee onmogelijk. Want ook al opereert hij tien keer beter dan een mens, letsel zal hij altijd kunnen veroorzaken. En wat dat gehoorzamen aan de mens betreft: daar ga je toch anders over nadenken wanneer een buitenstaander jouw robot (of bionische arm) probeert te commanderen.

De ontwikkeling van robots gaat dan ook een heel andere kant op. Het worden geen individuen die door hun programmeurs van een rudimentaire ethiek moeten worden voorzien. Het worden louter verlengstukken van managers, generaals, dokters en mensen met (zonder robot) een beperking. En het is aan hen dat robots absolute gehoorzaamheid verschuldigd zijn, anders heeft de ‘eigenaar’ er immers niets aan. De generaal wil een robot die kan doden; de dokter een robot die durft te snijden, de ‘mens met beperking’ een been dat flink kan schoppen, et cetera.

Foto: Alex Eylar (cc)

Kunst op Zondag | Lerende robots

Zolang het een robot is, kun je een nazi uitzetten. Je kunt een robot ook leren zich anders te gedragen. En hoewel nazi’s zeker roboteske trekken hebben, zolang het mensen zijn kun je ze niet uitzetten. Hoogstens onder dwang herprogrammeren.

Gelukkig hoort Microsoft nog tot de meerderheid die nazisme verwerpelijk vindt en dus schakelde het bedrijf, onder publieke excuses, de twitterbot Tay uit. Volgens Microsoft leerde de software de kwalijke trekken omdat mensen, al dan niet voor de grap, de twitterbot bestookten met fascistische taal. Microsoft had vergeten bescherming te programmeren tegen dat soort onzin.

Wat kunnen wij daar van leren? Dat het tegendeel van een foute Tay ook te maken moet zijn. Anti-fascistische twitterbots. Er is nog hoop.

Wat kunnen Microsoft én Twitter er van leren? Helemaal geen bots inzetten. Kan er niets mis gaan en wij zij eindelijk af van vreemde gasten onder onze volgers op Twitter.

Robots, of eigenlijk softwareprogramma’s, die in staat zijn bijna menselijk te handelen of te reageren, zijn allang geen sciencefiction meer. Idealisten zien er potentiële wereldverbeteraars in. Critici vrezen artificiële intelligentie die niet in de pas, maar uit de hand loopt.

Robots zijn vooralsnog erg handige hulpjes. Niet alleen om vervelend werk uit handen te nemen, ook om op tal van andere manieren behulpzaam te zijn. Het De Young Museum in San Fransisco heeft twee robotgidsen. Lig je verlamd in bed, waar ook ter wereld, via een internetverbinding wandel je, dankzij deze robots, toch door een museum.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Alone

De ‘shorts’ voor het 40-jarige zijn hier al een keer eerder langsgekomen. Het aardige van dit genre is dat het afgeronde ideeen zijn, die allemaal hun eigen uitbreidingen doen in het alien-universum. Zoals dat robots echt niet te vertrouwen zijn in de alien-wereld. Daarnaast, extra fijn voor de ADHD’ers onder ons: geen uitgebreid expose, maar direct to the point, sfeerzetting, en binnen 9 minuten een conclusie. Maar ja, er komen dan ook geen Iraanse bergherders voor in Alien.

Foto: Jiuguang Wang (cc)

Robots consumeren niet

In de industrialisering die al twee eeuwen aan de gang is, zijn vele banen verloren gegaan. Toch zijn we niet massaal werkloos. Sterker nog, we zijn welvarender dan ooit en kunnen ons een materiële welvaart veroorloven die we nooit gehad hadden als al die spulletjes door mensenhanden gemaakt hadden moeten worden.

Daar is een economische verklaring voor. Investeringen in robots vergen veel kapitaal, dat alleen terugverdiend wordt als iemand de spulletjes die ze maken (of steeds vaker: diensten die ze leveren) koopt. Robots zelf doen dat niet. Kortom, investeren in robots is alleen zinvol als er genoeg consumenten zijn. Toenemende investeringen in robots zijn mogelijk bij de gratie van toenemende (gemiddelde) bestedingskracht bij consumenten.

Niettemin breekt eens in de zoveel tijd maatschappelijke paniek uit rond robots (in de jaren vijftig bijvoorbeeld). Deze keer was het de beurt aan Lodewijk Asscher om robots een zwarte piet toe te schuiven, met als doel een belastingverschuiving van arbeid naar kapitaal voor te sorteren. Daarmee slaat hij de plank had mis, zowel bij de aanduiding van het probleem als van de oplossing.

Eerst maar het probleem. Dat is als gezegd niet een dreigende algehele baanschaarste. Het probleem is dat voor de overblijvende en nieuwe banen een gemiddeld steeds hoger opleidingsniveau nodig is. Wie geen of een lage opleiding heeft, loopt een steeds grotere kans structureel buiten de boot te vallen. Deze mensen maatschappelijk binnen boord houden is een specifieke opgave, waaraan een verlaging van de belasting op arbeid inderdaad kan bijdragen, maar die geen panacee is. Nu de lonen in China hard stijgen, wordt het overigens wel waarschijnlijker dat eenvoudiger banen terug keren van overzee: ergens komt een omslagpunt waar het loonverschil niet meer opweegt tegen de logistieke kosten. Dat begrijpt Asscher gelukkig ook.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Maken robots mensen nu echt overbodig?

In deze video wordt uitgelegd hoe robots nu toch echt het werk van veel mensen gaan vervangen. Is dit de zoveelste bangmakerij? Of gaan robots mensen nu toch echt op grote schaal vervangen in het arbeidsproces?

Een veel gehoorde reactie op dit soort stellingen is dat het niet zo’n vaart zal lopen. Deze video maakt echter op overtuigende wijze duidelijk dat er nu al heel veel mogelijk is en de makers zien dit als een voorbode op wat nog komen gaat.

Stel dat het geschetste beeld realiteit wordt, wat betekent dit dan voor de maatschappij? Extreem hoge werkloosheid? Misschien is het dan toch hoognodig tijd om eens serieus over het basisinkomen te gaan nadenken.

Met drones muziek maken

Ach, het is beter dan mensen bespioneren of “terroristen” uitschakelen. Maar of dit nou het ultieme doel is van drones? De mini-helikopters maken er wel een feestje van in ieder geval.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende