Don Quichot haakt af

De burger die zich onheus behandeld voelt door de overheid, zal een van zijn rechtsbeschermers moeten missen, als hij procedeert tot aan de Centrale Raad van Beroep. Eén van de raadsheren bij de hoogste bestuursrechter, stapt op uit protest tegen de slechter wordende rechtspositie van burgers. Een bericht in De Pers dat amper aandacht heeft gekregen. De ex-hoogleraar Staats- en Bestuursrecht, Twan Tak, vindt dat hij niet langer deel uit kan maken van een rechtsstelsel dat lak aan de burger heeft. Algemeen belang, efficiency en kostendekkendheid zijn belangrijker geworden dan de individuele rechten van de burger. De overheid doet alle moeite de rechtsgang van de burger te dwarsbomen. Algemene normen en administratieve rompslomp werken nadelig voor de rechtzoekende burger. Twan Tak is er blijkbaar achter gekomen dat een stelsel niet van binnenuit is te veranderen. Al jaren vecht hij tegen de verloedering van de rechtsbescherming aan de burger. Zijn kritiek is dat de overheid middels wijzigingen in wetten en procedures haar eigen positie versterkt ten koste van de rechtsbescherming van de burgers. De overheid bepaalt, de burger baalt.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ziek van de bureaucratie

Op vakantie werd ik gemaild: de leidster van de knusse en kleinschalige kinderopvang van mijn zoontje was niet komen opdagen. Vreemd. De kinderopvang betekende alles voor haar, het was haar leven. Zij was de eigenaresse van de opvang. Deze ondernemende vrouw van 55 jaar werkte 50 weken per jaar, minimaal 60 uren in de week. Nooit ziek, altijd opgewekt. De kinderen kregen van haar volop aandacht, toewijding en liefde. En nu was ze plots verdwenen? Op ons vakantieadres gingen we speculeren. Was ze overwerkt? In het ziekenhuis beland? Wat was er gebeurd met deze lieve vrouw? We wisten het niet. Toen we erachter kwamen wat er was gebeurd, konden we het nog niet geloven.

Zaak gesloten?

Na 2 weken onzekerheid schreef de oudercommissie het volgende: ,,Afgelopen vrijdag is N om 06:00 ’s ochtends opgepakt, afgevoerd en opgesloten. N. heeft 15 dagen doorgebracht in de vrouwengevangenis te Nieuwersluis. De reden hiervoor was een langlopend conflict met de buren. Tweemaal is overhangende begroeiing door N. verwijderd. Hiervoor is zij veroordeeld tot een taakstraf. Deze heeft zij niet uitgevoerd. Hierop is de taakstraf omgezet in een gevangenisstraf voor de duur van 15 dagen”. Zaak gesloten.

Kun je in Nederland twee weken in de cel belanden voor het weghalen van wat takken? Dat ging er bij mij niet in, al zag ik geen redenen te twijfelen aan de woorden van de oudercommissie. Ik besloot op onderzoek uit te gaan. Anonieme bronnen bij justitie bevestigden mij tot mijn schrik het volgende: ,,Door het cellenoverschot is justitie veel strenger geworden in het handhaven van uitgesproken straffen. Waar men vroeger probeerden alternatieve oplossingen te verzinnen, wordt nu een niet-uitgevoerde taakstraf direct omgezet in detentie.” Ik was met stomheid geslagen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Welke rechter?

Onlangs organiseerde het Montesquieu Instituut in Maastricht een workshop over parlementaire immuniteit: het grondwettelijk recht van parlementariërs (art. 71 Grw.) om verschoond te blijven van strafvervolging wegens datgene wat zij in de vergadering van Eerste of Tweede Kamer hebben gezegd.

De Nederlandse immuniteit is beperkt van aard, als men die vergelijkt met wat elders in continentaal Europa gebruikelijk is. Daar gaat het niet alleen om wat ter vergadering is gezegd, maar ook om andere strafbare feiten. Wel is het parlement elders bevoegd de immuniteit op te heffen, zodat ‘normale’ vervolging van misdrijven alsnog kan plaatsvinden. De workshop was bedoeld om het verschijnsel op Europees niveau in kaart te brengen en te vergelijken. Daarbij spelen niet alleen parlementaire regels en gewoonten een rol maar ook de (Europese) rechter.

In Nederland is het onderwerp actueel geworden, sinds Geert Wilders wordt vervolgd door de Amsterdamse rechtbank wegens een aantal overtredingen van de strafwet, waaronder discriminatie. Hij kan daarbij geen beroep doen op zijn parlementaire immuniteit, omdat de gewraakte uitlatingen zijn gedaan buiten de vergadering van de Tweede Kamer. Naar Nederlands recht is hij dan een burger als ieder ander. Maar, zo is de vraag, is daar wel de juiste rechter aan het werk? Die vraag kwam ook in de Maastrichtse workshop geregeld bovendrijven.

Een aantal mensen*  heeft immers bepleit de parlementaire immuniteit niet zozeer aan de vergadering te verbinden als wel aan de persoon van de parlementariër. Dat wil zeggen dat hij in en buiten de Tweede Kamer immuniteit zou moeten genieten. Niet zo’n vreemd voorstel, want in diverse landen is die vrijheid van spreken niet aan de parlementaire vergadering gebonden. Ook wij hebben, vanaf 1798 tot 1848, zulke breed gedefinieerde vrijheid van spreken voor parlementariërs gekend. Het is ook eigenaardig als iemand die in de Kamer vrij is geweest bepaalde uitlatingen te doen, strafrechtelijk wordt vervolgd zodra hij buiten de Kamer ‘zichzelf citeert’. Zelf heb ik op deze plaats, in navolging van Femke Halsema, zulke bredere immuniteit bepleit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rechtspraak niet alleen aan rechters overlaten

Een gastbijdrage van Marc Hertogh, hoogleraar Rechtssociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Het stuk is ook te lezen op Sociale Vraagstukken.

De zaak tegen Geert Wilders en de Chipshol-affaire zijn een belangrijke stresstest voor de Nederlandse rechtspraak. Dat de rechtspraak goed functioneert als niemand het gezag van de rechter in twijfel trekt, is één. Maar nu moet zij laten zien dat ze ook naar behoren functioneert als er storm uitbreekt.

Dat Geert Wilders zijn advocaat de rechtbank tot driemaal toe heeft laten wraken, en dat in de Chipshol-affaire een rechter beschuldigd is van meineed, zijn geen incidenten. Veel rechters zeggen: er gaan honderdduizend zaken goed, toevallig lopen er nu een paar verkeerd. Daar ben ik het niet mee eens. Recent Utrechts onderzoek heeft bijvoorbeeld aangetoond dat tussen 2005 en 2009 het aantal wrakingen met ruim tachtig procent is toegenomen. De zaak-Wilders, de Chipshol-affaire en ook de groeiende kritiek op het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg illustreren bovendien een veel bredere trend dat burgers het oordeel van gezagsdragers niet langer als vanzelfsprekend accepteren. De Utrechtse hoogleraar Publiek Management Mirko Noordegraaf wees er eerder op deze site al op dat de rechtspraak onvoldoende in staat is om  de aansluiting tussen zichzelf en haar omgeving te organiseren. Hetzelfde probleem speelt in de medische wereld en de politiek. Daar worden geleidelijk en met wisselend succes maatregelen genomen om het vertrouwen van de burger te herwinnen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een overwinning met een zwart randje

Topman Harald Espenhahn (hier met advocaat) van ThyssenKrupp in Italië is in eerste graad veroordeeld tot 16,5 jaar gevangenisstraf voor een arbeidsongeval waarbij in december 2007 in de staalfabriek in Terni zeven arbeiders om het leven kwamen. De rechtbank concludeerde dat hij het risico heeft geaccepteerd dat er doden zouden vallen in het bedrijf, maar dat hij uit economische overwegingen geen onderhoud en schoonmaak meer liet plegen omdat de vestiging Terni gesloten zou worden.  Vijf andere topmensen hebben straffen tot vijf jaar opgelegd gekregen.

De veroordeling – voor doodslag, niet dood door schuld – is een lichtend voorbeeld van werkelijke rechtvaardigheid. Zag u ooit een topman uit het bedrijfsleven zo lang de gevangenis in gaan voor een bedrijfsongeval? Bakker en Pater kregen uiteindelijk een jaartje en een bespottelijk lage boete voor de Enschedese vuurwerkramp. Ik denk dat de overlevenden liever echte straffen hadden gezien voor alle verantwoordelijken, maar in Nederland lijkt het erop dat je met geldboetes en straf voor een of andere zielige onderknuppel wegkomt.

Italië kan zich wat mij betreft op de borst kloppen vanwege deze uitspraak – maar zoals altijd in dit land is er iemand die roet in het eten gooit. Om premier Berlusconi uit handen van justitie te redden, is er een wet uitgevaardigd die de verjaringstermijn van een groot aantal misdrijven verkort. In Italië kan een zaak ook verjaren terwijl deze onder de rechter is en dus kan deze wet – die nog door de Senaat en door de President moet worden goedgekeurd – de stekker uit honderden lopende processen trekken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Spreekbuis

Was het u al opgevallen dat de Telegraaf tegenwoordig het officiële persorgaan van de PVV is? Ik wist het ook nog niet, totdat ik probeerde de bronnen te vinden achter het artikel ‘Sharia al in Nederland‘ (Telegraaf, 11 april 2011). Wat blijkt nu? Die bronnen zijn helemaal niet te vinden. Zonder enige verwijzing naar een persconferentie, interview of bijeenkomst waar Wilders zijn uitspraken dan wel zou hebben gedaan, worden hier de meningen en argumenten van de grote leider over de oprukkende sjariaficering van de Nederlandse rechtspraak opgetekend:

    “In Hollandse rechtbanken bij zaken als echtscheiding, erkenning van kinderen of verdeling van erfenissen, worden steeds vaker regels uit moslimlanden toegepast, meent de PVV. PVV-leider Geert Wilders luidt, na eigen onderzoek van de partij, de noodklok.”

‘Na eigen onderzoek van de partij’. Aha! Is dat onderzoek dan soms ergens gepresenteerd? Nope. Put de Telegraaf dan wellicht uit een persbericht? Op de PVV-site valt dit bewuste bericht echter in geen velden of wegen te bekennen. De enige kamervragen over sjaria-rechtspraak dateren van 2009 en gaan over praktijken binnen de moskee, niet over wat er gangbaar is in de Nederlandse rechtbank.

Partijkrantje

Ik ben bijzonder geïnteresseerd in dat ‘onderzoek’ van de PVV en het precieze karakter daarvan (Google onderzoek, Havo-werkstukje, academisch paper?). Temeer zelfs, omdat het Telegraaf-artikel nergens vermeldt waar de vonnissen die Wilders als voorbeelden bij zijn stelling aanvoert, dan wel te vinden zouden zijn.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wifi netwerk van buren misbruiken is wel computervredebreuk

Een gastbijdrage van Jan-Jaap Oerlemans, promovendus aan de Universiteit Leiden. Zie ook zijn blog over cybercrime en privacy.

De rechtbank Den Haag heeft in een zaak geoordeeld dat bij het kraken van het wifi-netwerk geen sprake is van het delict computervredebreuk (hacken), zoals vastgelegd in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht. Dit is naar mijn mening een verkeerd oordeel van de rechter. In de zaak ging het om een scholier van het Maerlant College in Den Haag die via het forum van de website 4chan.org zijn medescholieren met de dood had bedreigd met de volgende tekst:

“Tomorrow I’ll go and kill some peeps from my old school, the Maerlant college in The Hague. I have made arrangements already in the school, so I will be able to make a good getaway. I parked two vehicles next to both of the exits and have been studying the building plans. It will be all over the news soon :)”

Hij plaatste dit bericht online via het wifi-netwerk van zijn buurvrouw.

De verdachte heeft verklaard dat hij de inloggegevens van zijn buurvrouw heeft gekregen omdat zijn internetverbinding wel eens slecht was. De politie heeft bij KPN het IP-adres gevorderd vanwaar het bericht was verstuurd. Hier kwam het IP-adres van de buurvrouw naar boven. De router van de buurvrouw werd inbeslag genomen en hier werden vijf MAC-adressen op gevonden. Twee van de MAC-adressen waren van de laptop en PC van de onschuldige buurvrouw van de verdachte en de drie andere konden niet geïdentificeerd worden.

Vorige Volgende