Bezuinigen! Wat wil de burger?
ACHTERGROND - De eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen zit erop. Regering en oppositie zullen ook dit jaar uitleggen waarop ‘het Nederlandse volk’ of ‘de hardwerkende burger’ best wel en absoluut niet wil bezuinigen. Met enige regelmaat publiceren onderzoeksbureaus dergelijke wensenlijstjes. Zo presenteerde Ipsos dit voorjaar een lijstje begrotingsposten ‘waarop absoluut niet bezuinigd mag worden’, met Volksgezondheid (taboe voor 75%) en Onderwijs (73%) als voornaamste taboes.
Maar wat zeggen zulke lijstjes nu eigenlijk?
Als het aan henzelf ligt, zullen burgers zorg en onderwijs beschermen. Maar een taboe blijkt het niet te zijn. De antwoorden hangen sterk af hoe dilemma’s in zulke lijstjes worden gepresenteerd.
Taboe?
Dat blijkt ook uit onderzoek van het SCP, in de kwartaalberichten van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB). In SCP-onderzoek van deze zomer is Nederlanders gevraagd of er meer geld, minder geld, of evenveel geld zou moeten gaan naar een groot aantal begrotingsposten. Respondenten werden niet gedwongen om quitte te spelen.
Dan lijken juist de grootste begrotingsposten de grootste taboes Werkgelegenheid (slechts 1% minder geld), Onderwijs, Zorg (beide -2%), Veiligheid op straat (-3%), Armoedebestrijding (-4%), en Onderzoek en techniek (-9%). Slachtoffers zijn relatief kleine begrotingsposten als Internationale militaire missies (59% wil minder geld), Ontwikkelingssamenwerking (54%), Kunst en Cultuur (42%), Integratie (40%) en milieu/klimaatverandering (36%).