Een coalitie van kansrijken

Publieksopvattingen over cryptovaluta, een gastbijdrage van Joost van Spanje (Royal Holloway University of London) en Manuel Kaal (Kantar Public). Sinds november is Bitcoin weer af en toe in het nieuws. Na de hype in 2017 was de digitale munt drie jaar lang uit het zicht. Houdt Bitcoin ons land nog bezig na de recente wederopstanding? Uit onderzoek blijkt desinteresse – behalve bij een smalle coalitie van kansrijke Nederlanders. “Uiteindelijk zal de wereld één valuta hebben. Het internet zal één valuta hebben. Persoonlijk geloof ik dat dit Bitcoin zal zijn.” De algemeen directeur van Twitter, Jack Dorsey, laat geen twijfel bestaan over zijn geloof in de digitale munt. Dorseys andere bedrijf, betalingsverwerker CashApp, bezit nu voor ruim 130 miljoen euro aan bitcoin. Bitcoin blijft voorlopig wel bestaan, wat je er ook van vindt. Wat vinden Nederlanders van Bitcoin? Jarenlang hebben de meesten niets geweten van Bitcoin of van de duizenden andere cryptovaluta die volgden. Die munten waren speeltjes van een select gezelschap, totdat een explosieve prijsstijging in 2017 een breed publiek trok. Drie jaar terug bezat naar schatting rond een half miljoen Nederlanders cryptovaluta. De crash die volgde verminderde dit met 100.000. Maar nu is de prijs hoger dan ooit. Wellicht deels een weerspiegeling van de ontwikkeling die Bitcoin heeft meegemaakt: programmeurs wereldwijd hebben het project verder ontwikkeld, beursanalisten hebben hun vertrouwen erin uitgesproken, cryptodiensten zijn in veel landen niet verboden (maar juist onder toezicht geplaatst), en de dagelijkse over het netwerk verstuurde waarde is gestaag gegroeid. Deels is de recordprijs van Bitcoin ongetwijfeld ook te danken aan maatschappelijke ontwikkelingen. De rente is extreem laag en de geldhoeveelheid die door centrale banken de laatste jaren in omloop is gebracht is zonder weerga. Cheques zijn uitgeschreven aan vele bedrijven; helikoptergeld uitgestrooid over honderden miljoenen Aziaten en Amerikanen. Een enorm contrast met de schaarste van Bitcoin. Onlangs kocht een paar bedrijven veel bitcoin. Voorbeelden zijn verzekeraar MassMutual, databedrijf Microstrategy – dat grofweg 2 miljard euro aan bitcoin bezit – en betalingsverwerker PayPal. Al zijn sommige experts, zoals Nouriel Roubini (hoogleraar economie aan New York University), bijna even kritisch over Bitcoin als in 2017, veel anderen laten zich nu genuanceerder uit. Het beeld is gekanteld. Hoe is de publieke opinie in ons land nu? Hoeveel Nederlanders bezitten cryptovaluta, hoeveel zouden het willen bezitten en hoeveel verwachten het te gaan bezitten? Zijn dat progressieven of juist niet? Armen die een gokje wagen of juist vermogenden? En wat vinden Nederlanders van de munt, en welke reactie willen ze van de overheid? Is het een bubbel? Tot slot, gaat Bitcoin naar 100.000 euro? We vroegen het 1.238 mensen, representatief voor alle volwassen Nederlanders. Het bleek dat 3,3% van hen cryptovaluta bezit. Dit komt overeen met zo’n 430.000 personen. De helft zit er voor meer dan 300 euro in; de anderen voor minder. Nog eens 1% zou graag bitcoin bezitten, weer 2% verwacht het te bezitten in 2025, 2% anderen hadden ooit crypto. Bij liefst 92% vliegt crypto onder de radar. Degenen die crypto hadden, hebben, willen hebben of verwachten te gaan hebben maken in totaal slechts 8% van de respondenten uit. Toch kunnen we een voorzichtige profielschets maken: ze zijn relatief vaak man, onder de zestig en hoger opgeleid. Het gaat veelal samen met een hoog inkomen en huiseigendom, en er zitten veel ondernemers bij. Een coalitie van kansrijken, die vaak VVD stemmen. Kijkend naar alle respondenten vallen de lage verwachtingen op. Slechts 2% denkt dat de meeste mensen Bitcoin gebruiken in 2030, 2% ziet het ooit de euro vervangen en nog geen 6% verwacht een prijs van 100.000 euro. Dit laatste ondanks behaalde resultaten uit het verleden: als je zou uitgaan van de gemiddelde jaarlijkse uitbundige prijstoename sinds 2009, dan zou je die prijs in 2022 verwachten. Het is ook mogelijk dat de munt plots waardeloos zal raken, of een bubbel zal blijken. Slechts 4% van de respondenten durft die mogelijkheid uit te sluiten. Bovendien is Bitcoin, waarvan de prijs wordt gemanipuleerd (volgens 20%), een milieuramp (13%) die economische ongelijkheid vergroot (19%) en er vooral is voor criminelen en terroristen (29%) en maken hacks en fraude het kwetsbaar (35%). Toch vindt maar 19% dat Bitcoin moet worden verboden en 23% vindt van niet; krap 11% tegen 29% wil straf voor alle aanbieders van bitcoin. De groep die bij uitstek negatief over Bitcoin is, en dan ook repressief beleid wil, zijn zestigplussers. Hogeropgeleiden en VVD-kiezers zijn juist minder geneigd tot beteugeling van Bitcoin. Van de VVD-stemmers van 2017 is 17% voor een verbod en 35% tegen. Aan de positieve kant vindt 10% dat Bitcoin financiële privacy biedt en 18% dat het de macht van banken en overheid beperkt. Andere mogelijke voordelen vonden nauwelijks weerklank, bijvoorbeeld dat het spaarders bescherming biedt tegen inflatie (3%) of mensen in ontwikkelingslanden helpt (2%). Van 9% mag de belastingaangifte wel in bitcoin en 2% vindt dat de overheid veel bitcoin moet kopen. Maar de overheid, die wordt niet geleid door Jack Dorsey. Genoemd onderzoek is uitgevoerd door Kantar Public. Een steekproef van 2.000 Nederlandse volwassenen is getrokken uit het Kantar Public Panel, dat 110.000 leden telt. Dit heeft geleid tot 1.238 respondenten die de vragenlijst hebben ingevuld, een respons van 62%. De respondenten zijn ondervraagd van 17 tot en met 21 december 2020. De resultaten zijn herwogen naar de Gouden Standaard op de kenmerken geslacht, leeftijd, opleiding, regio, huishoudgrootte en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017.

Door: Foto: Namecoin (cc)
Foto: Tax Credits (cc)

Nederland als plutocratie: vertegenwoordiging van inkomensgroepen in beleid

, door

ANALYSE - Als het op politieke gelijkheid aankomt schiet de democratie in Nederland schromelijk tekort. Een gastbijdrage van Wouter Schakel, eerder verschenen op Stuk Rood Vlees.

Politieke gelijkheid is een van de belangrijkste waarden waar de democratie op gebouwd is. Dat wil zeggen, elke volwassen burger hoort in een democratie in gelijke mate in staat te zijn om te beïnvloeden wat de overheid doet, en er zouden geen groepen moeten zijn die systematisch worden uitgesloten van politieke vertegenwoordiging. In de praktijk komt van dit ideaal helaas weinig terecht.

In de afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar de mate waarin economische ongelijkheid zich vertaalt in politieke ongelijkheid, vooral in de Verenigde Staten. Amerikaanse studies concluderen dat diverse politieke uitkomsten – waaronder partijposities, stemgedrag van Congresleden en beleidsuitkomsten – veel sterker aansluiten op de voorkeuren van de rijken dan op de voorkeuren van midden- en lage inkomens.

Voor wie de Amerikaanse politiek volgt is dit waarschijnlijk geen grote verrassing, gezien de extreme inkomensongelijkheid, de verkiezingscampagnes waar vele miljarden dollars aan worden uitgegeven en het feit dat het Amerikaanse Congres voor meer dan de helft uit miljonairs bestaat. De Verenigde Staten is om deze en andere redenen een zogenaamde most likely case: als er één democratie is waar we ongelijke vertegenwoordiging aantreffen, dan is het wellicht deze.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De staat van Nederland #4

, door

ANALYSE - Het SCP publiceerde recent De sociale staat van Nederland, met bijzondere aandacht voor wat er is veranderd – en wat niet – in de afgelopen 25 jaar. Wat valt op? Deel 4 (en slot): meningen over ongelijkheid.

Uit het rapport: In 2016/’17 vindt bijna drie op de vier Nederlanders dat de verschillen tussen hoge en lage inkomens in Nederland kleiner moeten worden, in 1992 vond 55% dat. Veranderingen in deze mening volgen voor een deel de conjunctuur: als het economisch beter gaat, lijkt de wens om verschillen te verkleinen toe te nemen, en vice versa. Maar, “de meningen houden veel minder verband met de werkelijk gemeten ongelijkheid, die in deze periode vrijwel onveranderd is gebleven.”

Het is blijkbaar net als met criminaliteit en veiligheidsbeleving: werkelijkheid en perceptie kunnen (ver) uit elkaar liggen. Of is het zo, net als bij veiligheid, dat de zogenaamde ‘objectieve’ werkelijkheid niet de werkelijkheid is die er voor mensen toe doet? Het SCP had hier wellicht een verband kunnen zien met toegenomen onzekerheden op het gebied van werk en inkomen (en daarmee gezondheidszorg, pensioen, toekomst van je kinderen, etc.) die de positie van de laagste inkomens maar ook die van de lagere middenklasse bedreigen. Zo moet de ‘kwetsbare middenklasse’ (WRR) steeds harder lopen om hun positie te behouden – dan ga je er dus op achteruit. Ongelijkheid “werkelijk meten” houdt meer in dan het tellen van euro’s.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De staat van Nederland #3

, door

ANALYSE - Het SCP publiceerde recent De sociale staat van Nederland, met bijzondere aandacht voor wat er is veranderd – en wat niet – in de afgelopen 25 jaar. Wat valt op? Deel 3: steun voor de vrijheid van meningsuiting.

Uit het rapport: “De steun voor de vrijheid van meningsuiting is lager dan 10 en 25 jaar geleden.” In 1992 steunde respectievelijk 73% en 81% de vrijheid om in het openbaar te schrijven en zeggen wat men wil, in 2016/’17 was dat nog respectievelijk 65% en 66% (zie tabel onder). Het huidige percentage is weer op het niveau van dat in de jaren ’70. Verder valt op dat tot 1990 steun voor de VVM vooral kwam van mensen die zich links noemen, en sinds 2008 ook van mensen die zich rechts noemen.

De SCP-onderzoekers vermoeden dat ook de toon van het publieke debat de afgelopen 25 jaar is veranderd – “de hardere toon wordt ook beter gehoord” – wat invloed zou kunnen hebben op de mate van steun voor de vrijheid alles te zeggen en schrijven. Internet speelt natuurlijk een rol, maar ook dat media vaker de straat op gaan om “de stem van het volk” te laten horen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De staat van Nederland #2

, door

ANALYSE - Het SCP publiceerde recent De sociale staat van Nederland, met bijzondere aandacht voor wat er is veranderd – en wat niet – in de afgelopen 25 jaar. Wat valt op? Deel 2: steun voor het referendum.

Uit het rapport: “het verschil tussen hogeropgeleiden en lager- en middelbaar opgeleiden is pas in 2016 en 2017 aanzienlijk, en wordt waarschijnlijk vooral veroorzaakt door de verschillende waarderingen van recente referenda.”

Het eerste landelijk raadplegend referendum, over de Europese Grondwet, werd gehouden in 2005. Het is dus vooral het laatste referendum van 2016, over het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne, dat de steun voor referenda onder een deel van de hogeropgeleiden heeft doen kelderen.

Wat het SCP nog vergeet de vermelden is dat de grotere steun voor directe democratie onder lageropgeleiden doorgaans wordt verklaard door grotere onvrede met het functioneren van de politiek binnen deze categorie. Het valt dus te raden wat het afschaffen van referenda, in de context van onze diplomademocratie, zal doen met die onvrede.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De staat van Nederland #1

, door

ANALYSE - Het SCP publiceerde recent De sociale staat van Nederland, met bijzondere aandacht voor wat er is veranderd – en wat niet – in de afgelopen 25 jaar. Wat valt op? Deel 1: de publieke opinie over migratie en migranten.

Uit het rapport: “Van de veelgehoorde ‘ruk naar rechts’ is geen sprake.” Over migranten zijn we gemiddeld positiever gaan denken: in 1994 vond 49 procent van de Nederlanders dat er te veel mensen van een andere nationaliteit in Nederland wonen, nu vindt 31 procent dat. Nog exact evenveel Nederlanders zou protesteren tegen een azc (16 procent) en toen en nu zou de helft het accepteren ook al vinden ze het niet prettig. Anno 2017 zeggen meer mensen soepel te willen zijn voor politieke vluchtelingen, huwelijksmigratie en economische vluchtelingen (zie tabel onder, p.75).

De bevindingen suggereren dat er een zwijgende meerderheid is die zich nauwelijks laat horen in het publieke debat over migratie en migranten, en dat de media te veel aandacht geven aan het anti-migratiestandpunt. En niet alleen de media: als dit het beeld is, dan is het onnodig dat partijen zoals de VVD en het CDA steeds verder opschuiven richting het anti-migratiestandpunt van radicaal-rechts.

Nu zijn gemiddelden alleen niet erg inzichtelijk. Gelijkblijvende gemiddelden kunnen extreme veranderingen, zoals polarisatie, verhullen. Er is aanleiding dat hier ook aan te nemen, hoewel het SCP er onduidelijk over is. De onderzoekers stellen vast dat er verschillen zijn in hoe de publieke opinie zich heeft ontwikkeld voor opleidings- en (in minder mate) inkomensniveau: hogeropgeleiden zijn positiever geworden dan lageropgeleiden, en mogelijk zijn lageropgeleiden negatiever geworden (het rapport is hier niet duidelijk over, zie p.80). Dan zijn de groepen dus uit elkaar gedreven. Waar gemiddeld niets gebeurt, kan een deel van de bevolking wel degelijk de afslag naar rechts hebben genomen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: frank thompson photos (cc)

Rituele dans

, door

COLUMN - …Dat de politie de namen van de daders vrijgeeft, en voor de zoveelste keer blijkt dat zij oude bekenden van de opsporingsdiensten waren. Of dat hun exen, ouders, buren, zwagers en nichten herhaaldelijk allerlei instanties hebben gewaarschuwd dat de daders aan het radicaliseren waren.

…Dat met geen van die signalen vervolgens iets blijkt te zijn gedaan: deels omdat de inlichtingendiensten sowieso al verzopen zijn in de duizenden valse vlaggetjes die hun datasleepnetten genereren, deels omdat er overal bezuinigd is op recherche- en dienderwerk, en deels omdat het korps te druk is met het invullen van de verplichte sloot aan voortgangsverslagen.

…Dat sommige politici over elkaar heen buitelen om de aanslag te veroordelen en de dood van de slachtoffers te eigen bate trachten uit te ponden, terwijl ze met moeite een wenkbrauw optillen wanneer een doorgedraaide kerel of een rechtsradicaal een horde mensen neerschiet, of een extreemrechtse factie van de politie een aanlag voorbereidt die ze in de schoenen van migranten hadden willen schuiven.

…Dat de regering meldt dat deze tragische gebeurtenis helaas aantoont dat het bittere noodzaak is om voortaan achterdeurtjes in encryptie in te bouwen en de surveillance op internet flink te verscherpen, twee stappen die ze overigens al lang erg graag ambieerden. (Dat ingebakken achterdeurtjes in encryptie inhoudt dat internet als geheel per definitie brak wordt en er geen sprake meer kan zijn van veilige betalingen, veilige data-opslag of betrouwbare IP-adressen, maakt ze kennelijk geen sodemieter uit.)

Foto: Seth Frantzman (cc)

De Europese publieke opinie over vreemdelingen

, door

ONDERZOEK - Immigratie zou het belangrijkste motief geweest zijn voor de Brexitstemmers. Nationalisme steekt overal de kop op in Europa. Wordt vreemdelingenhaat dominant in de Europese publieke opinie?

Het Amerikaanse Pew Research peilt al jaren de publieke opinie in Europa over tal van onderwerpen. Dit voorjaar is onderzocht hoe inwoners van verschillende Europese landen denken over vluchtelingen, immigratie en andere culturen. De uitkomsten geven te denken.

Zo is het aantal Britten dat vindt dat het land er op vooruit gaat met een grotere diversiteit aan inwoners net iets groter dan het aantal dat meent dat het allemaal slechter wordt (33 resp. 31 %; 34% maakt het niet uit). In Griekenland en Italië zijn mensen aanmerkelijk negatiever over diversiteit. Griekenland valt op door het hoge aantal mensen met een ongunstig oordeel over Joden ( 57%). Italianen oordelen in meerderheid negatief over Roma (82%) en Hongaren hebben de grootste hekel aan moslims (72%). Landen met een grotere moslimbevolking oordelen in meerderheid positief over deze bevolkingsgroep: Frankrijk 67%, Duitsland 65%, Verenigd Koninkrijk 63% en Nederland 60%. De aantallen die overwegend ongunstig oordelen over moslims blijven echter onverminderd hoog (Nederland 35%).  In de meeste landen wordt de kans op aanpassing van de moslimbevolking aan de nationale cultuur wel hoger ingeschat dan in onderzoeken in voorafgaande jaren. De scores voor Nederland op dit punt stegen sinds 2005 van 31% naar 42%, Duitsland steeg van 9% naar 32%.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Paul Simpson (cc)

Hamas

, door

Het handvest van Hamas zegt dat de beweging tot doel heeft Palestina – bedoeld wordt heel Israël en de door het land bezette gebieden – te bevrijden. Maar wil het dat ook? Eerlijk gezegd blijkt daar weinig van. Het handboek Hoe voer ik een guerrilla-oorlog tegen een moderne en machtige vijand, en daarmee bedoel ik de militaire geschiedenis van de oorlog in Vietnam, heeft de beweging bar slecht gelezen. Ze hebben tunnels en ze plegen aanslagen, en daarmee houdt de vergelijking op.

Qassams

De meeste Qassam-raketten zijn gebaseerd op de raketten van de Sovjet-Russische BM-21 Grad, die zelf afstamt van de beruchte Katyusha’s of ‘Stalinorgels’ uit de Tweede Wereldoorlog. Een ongericht wapen dat, in grote aantallen (veertig lanceerbuizen per vrachtwagen) vrijwel tegelijkertijd afgevuurd, effectief kan zijn tegen troepenconcentraties of stedelijke centra. Het is gebaseerd op het principe dat je altijd wat raakt als je het maar raketten laat hagelen – ‘град’ (grad) betekent dan ook ‘hagel’.

Hamas vuurt de dingen – bij gebrek aan meervoudige lanceerinstallaties – één voor één af, en niet op vijandelijke troepenconcentraties maar min of meer gericht op nabij Gaza gelegen Israëlische plaatsjes zoals Sderot. Ze zijn dan ook volstrekt ineffectief; zeker sinds de meeste van die dingen door het Israëlische Iron Dome-afweersysteem, vergelijkbaar met ‘onze’ Amerikaanse Patriots die ooit in Israël tegen Irakese Scud-raketten werden ingezet, met gemak worden onderschept. De vraag is of het Iron Dome een groot aantal vlak achter elkaar gelanceerde Qassams aan zou kunnen; ik denk echter dat we het niet gaan ontdekken.

Foto: Reinier Sierag (cc)

Waarom inadequate mediaberichtgeving over opiniepeilingen zo storend is

, door

OPINIE - Kleine verschuivingen in opiniepeilingen zijn inherent aan het houden van een steekproef en zeggen weinig over veranderingen in de steun die politieke partijen genieten, meent Rens Vliegenthart.

Het is de grootste ergernis van collega-bloggers Armen Hakhverdian en Tom van der Meer: de manier waarop media omgaan met peilingen en het uitvoerig rapporteren en analyseren van niet-significante verschuivingen van één zeteltje. Ik hoef hier waarschijnlijk niet meer uit te leggen dat dit type fluctuaties altijd optreden als je een steekproef in plaats van de populatie onderzoekt en dus waarschijnlijk op toeval berust.

Toch blijven media erover rapporteren, zo ook weer in een ANP bericht dat onlangs door allerlei nationale media werd opgepikt. Waarom is dat zo erg? Allereerst natuurlijk omdat het gewoon misleidende informatie is, en je van (kwaliteits)media mag verwachten dat zij over dit soort zaken correct rapporteren. Maar misschien nog wel meer omdat dit type nieuws een invloed kan hebben op beslissingen van kiezers en op uiteindelijk stemgedrag.

Nieuwseffecten

Hakhverdian en Van der Meer toonden effecten van mediaberichten over peilingen in een experimentele setting aan. Maar er is meer bewijs: VU-wetenschapper Jan Kleinnijenhuis doet met verschillende collega’s al sinds de verkiezingen van 1994 onderzoek naar berichtgeving in verkiezingscampagnes en de effecten van die berichtgeving op kiezersvoorkeuren. Hij onderscheidt daarbij drie typen nieuws: ‘issue-nieuws’ (inhoudelijke berichtgeving), ‘steun-en-kritiek-nieuws’ (over wat politieke actoren van elkaar vinden) en ‘succes en falen’-nieuws. Bij het laatste soort gaat het om beschouwingen over of partijen het goed doen. De berichtgeving over peilingen spelen daarin een belangrijke rol, maar ook de analyse over de politieke verhoudingen die op basis van die peilingen wordt gegeven is een belangrijk component. Deze ‘horse-race’ (politiek als een renwedstrijd tussen paarden) neemt een steeds prominentere plaats in de media.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende