Sommige politici, bestuurders en ambtenaren spreken over de boze burger alsof het een bijzondere soort betreft. Maar de verontwaardiging van burgers laat ook zien waar zij belang aan hechten en waar zij voor in actie willen komen, stellen Sarah L. de Lange en Jasper Zuure in de nieuwe bundel #WOEST. Inwoners die protesteren tegen de komst van een asielzoekerscentrum, Turkse Nederlanders die boos zijn op de Nederlandse regering omdat een Turkse minister geen speech mag geven, de voor- en tegenstanders van Zwarte Piet, Groningers die zich verzetten tegen gaswinning en bewoners rondom Lelystad die de komst van een vliegveld willen tegenhouden. Het is niet moeilijk om in de afgelopen jaren voorbeelden te vinden van burgers die verontwaardigd of zelfs woest zijn op de overheid. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de verontwaardiging van burgers veel aandacht krijgt in het publieke debat. In 2017 sprak Asscher bijvoorbeeld over een ‘kakafonie van woeste woede’ en datzelfde jaar schonk Buma in zijn Schoo-lezing veel aandacht aan ’de boze burger’. Hoewel sommige politici, bestuurders en ambtenaren de boze burger op het schild hijsen, spreken andere gezagsdragers over de boze burger alsof het een bijzondere soortgenoot betreft. Deze ‘civis iratus’ zou niet voor rede vatbaar zijn, en daarom niet serieus genomen hoeven te worden.
NIEUWS - Hoewel de IJslandse regering niet tot de EU wil toetreden, denken veel IJslandse burgers daar anders over. In Reykjavik demonsteerden 8000 mensen tegen het regeringsbesluit. Na de Icesave-crisis in 2009 zou een meerderheid van de IJsalndse bevolking voor toetreding tot de EU zijn.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
ELDERS - Mexico is al weken in de ban van massale protesten. Woedende studenten leggen universiteiten en belangrijke verkeersaders plat terwijl ze schreeuwen om het vertrek van president Enrique Peña Nieto. Wat is aan de hand? Een uiteenzetting door Dirk Lotgerink.
43 vermiste studenten
Tussen 20 en 26 september worden in de Mexicaanse deelstaat Guerrero verschillende demonstraties gehouden. Studenten van de links georiënteerde Escuela Normal Rural de Ayotzinapa, een Pabo op het arme platteland, roepen op tot massademonstraties en een optocht naar Mexico-Stad. Hier worden op 2 oktober herdenkingsceremonies gehouden voor ‘de slachtpartij van 1968’, toen een studentenprotest hardhandig door het leger werd neergeslagen en meer dan driehonderd demonstranten om het leven kwamen.
Maar om tot zo’n volkse optocht te komen eigenen de studenten zich stadsbussen toe en stelen zij benzine bij pompstations. Gestolen voertuigen worden zolang bij de school geparkeerd. De politie krijgt opdracht hard in te grijpen en enkele studenten raken gewond. Gefrustreerd en op zoek naar meer vervoersmiddelen, rijden de studenten naar de stad Iguala de la independencia, waar het op vrijdagavond 26 september helemaal mis gaat.
Bij een poging een gestolen bus langs een barricade te krijgen, opent de politie het vuur en komt één student om het leven. Achtergebleven scholieren in Ayotzinapa sturen een extra konvooi om hun kameraden in Iguala bij te staan, maar tegen middernacht wordt ook deze groep aangevallen en vallen er nog twee doden. In de ontstane chaos kan slechts een aantal studenten vluchten of schuilen voor de kogelregen.
ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: de laatste update van mijn hand, met daarin: nieuwe aflevering in Argentijnse schuldenzaak, ook in Colombia protesten, en een stofwolk die Caribische onderzoekers zorgen baart.
Nog niet helemaal een jaar, maar toch al weer eventjes geleden schreef ik mijn eerste ‘Elders’ over en vanuit Zuid-Amerika, het continent waar ik me had gevestigd om mijn freelance carrière af te trappen. Nu, na zo’n veertig stukjes, komt aan die serie een eind. De komende vier maanden heb ik te weinig tijd (bah, wat pretentieus klinkt dat) om wekelijks een paar uur vrij te maken voor een stukje en de comments, en het voelt ook wel of ik weer aan iets nieuws toe ben. Na januari wellicht meer daarover.
Dan het échte nieuws van afgelopen week, te beginnen met Argentinië. Daar is een volgend stapje gezet richting een nieuw overheidsfaillissement, als gevolg van het juridische getouwtrek waar hier eerder ook al berichten over verschenen. Ditmaal probeert de Argentijnse regering met een nieuwe omweg te ontkomen aan de betaalblokkade die de rechtszaak poogt te bekrachtigen – prachtig uitgelegd een tijd geleden door Reuters’ Felix Salmon en zijn Legodoos. De Argentijnen lijken hun kansen in de zaak niet erg positief in te schatten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Dat massagraf in Mexico? Dat was van andere slachtoffers. De door de politie ontvoerde studenten zijn dus nog altijd niet terecht.
ACHTERGROND - In Engeland protesteren actievoerders tegen schaliegas: de opmaat naar een verhit debat over proefboringen in Nederland? Arnoud van Waes en Annick de Vries vragen het zich af.
Na Amerika lijkt de schaliegasrevolutie nu ook in Europa op gang te komen. Onder meer Polen en het Verenigd Koninkrijk zetten in op schaliegas, wat in beide landen al tot de nodige protesten heeft geleid. Het protest in Engeland is inmiddels zo verhit dat Francis Egan, directeur van het Britse Cuadrilla Resources vorige week met de dood is bedreigd. ‘Fracking kills, and so do we’ stond in een e-mail gericht aan de directeur. De bedreiging kwam naar aanleiding van proefboringen in Balcombe, in het zuiden van Engeland. Het bedrijf wil ook graag in Nederland boren. Staan ons ook zulke hevige reacties te wachten?
Protestival
Bij de boorlocatie zelf is al weken lang een protest gaande. In Balcombe is The Great Gas Gala! losgebarsten, waar actievoerders proberen de aanvoer van materialen voor de boorlocatie te belemmeren door de toegangsweg te blokkeren. Het ‘gala’ is een vrolijk en vreedzaam verzet met een serieuze boodschap: hier geen schaliegas! Zo wordt er gedanst op de klanken van Bob Marley (get up stand up, stand up for your right; get up stand up, don’t give up the fight). Verder op het programma: onder andere zingen, fietsen, marcheren, cakes bakken, breien en workshops naaktschilderen – natuurlijk allemaal tegen schaliegas. De deelnemers zijn zowel lokale bewoners als fanatieke (fr)activisten. Al kwam een journalist erachter dat het toch vooral de laatste groep is die het hardst roept. Vooralsnog lijken de acties in Balcombe tevergeefs wat betreft het tegenhouden van de proefboringen. Een flinke politiemacht is op de been om vrachtwagens te escorteren naar de boorlocatie, door de menselijke blokkades heen.
De boodschap van demonstranten bereikt wel internationale media: Cuadrilla mag dan wel een vergunning hebben van de overheid, er is in Balcombe duidelijk geen ‘sociale licentie’ afgegeven om te fracken. Overheden en de energie-industrie moeten niet zomaar activiteiten ondernemen die grote zorgen geven over de veiligheid en de kwaliteit van de leefomgeving. Ze moeten rekening houden met lokale zorgpunten en activiteiten. Overigens lijken de lokale zorgen de Britse premier Cameron weinig te deren. Hij wil de schaliegaskansen volledig benutten: ”We cannot afford to miss out on shale gas,“ aldus Cameron.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
In ieder geval niet de lokale politie in de stad Iguala.
Aldaar is een massagraf ontdekt, waarin – vermoedelijk – 43 vermiste betogers liggen die als laatste werden gezien toen ze door de oproerpolitie in arrestantenbusjes werden geladen.
Bij de protesten (tegen discriminatie) werden ook nog eens zes betogers doodgeschoten.
Het OM klaagde inmiddels al 22 politieagenten aan wegens moord.
De lichamen in het massagraf waren ‘op beestachtige wijze geslacht’.
Het kan aan mij liggen, maar ik geloof niet dat daar veel aandacht voor is geweest.
Maar goed, langharig werkschuw tuig kun je natuurlijk ook maar het beste negeren. Het zou de mensen wel eens op verkeerde ideeën kunnen brengen.
En de zakenelite lijkt zijn steun voor Janoekovitsj in te trekken, aldus een bericht in Trouw:
De manier waarop de verschillende Oekraïense televisiezenders verslag deden van de jongste revolutionaire gebeurtenissen geeft althans een indicatie van wat er leeft achter de schermen. Zowel de zender ‘Inter’ van Firtasj als ‘Oekraina’ van Achmetov berichtten opvallend uitgebreid en neutraal of positief over de onverwacht massale demonstraties. De zenders van enkele kleinere ‘spelers’ deden hetzelfde. Daarmee kweken de Oekraïense oligarchen willens en wetens nog meer sympathie voor de ‘revolutionaire zaak’.
Ondanks het harde politieoptreden van het afgelopen weekend, worden de protesten steeds massaler.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.