De banaliteit van het kwaad en ‘verzet’ tegen de genocide

Tel Aviv stond vol met protesterende Israëli’s die roepen dat de oorlog in Gaza moet stoppen. Niet omdat er dagelijks dode kinderen vanonder het puin worden opgegraven. Niet omdat hele families zonder water, elektriciteit of medische zorg proberen te overleven. Niet omdat hun land een strak geregisseerde hongersnood creëert. Niet omdat een volk van de kaart wordt geveegd. Nee: omdat hun eigen gijzelaars bevrijd moeten worden, en omdat hun soldaten misschien niet heel blijven tijdens het uitvoeren van een genocide. Het is de ultieme pervertering van slachtofferschap. De doden in Gaza worden niet herdacht, hun namen niet genoemd. De eigen soldaten als slachtoffer, terwijl deze over een ander volk razen als een bulldozer en rapport na rapport verschijnt over wandaden en oorlogsmisdaden van individuele soldaten die niet meer incidenteel zijn maar institutioneel. En die gijzelaars, natuurlijk is het verschrikkelijk dat die vastzitten, maar de eenkennige 'solidariteit' van de Israëlische bevolking met hen is, gezien de slachting die mede in hun naam wordt aangericht, meer dan ongemakkelijk. Wat deze protesten zo misselijkmakend maakt, is dat ze de illusie wekken van verzet, van moreel ontwaken. Maar het is een protest dat de dader tot slachtoffer verheft. Het is een huilbui van de kolonisator die zich even ongemakkelijk voelt bij het eigen geweld, maar alleen omdat de prijs in eigen land zichtbaar wordt. Het laat tegelijk zien hoe diep de Israëlische bevolking is gehersenspoeld en hoe ontmenselijkt de Palestijn is in dat land: men gelooft werkelijk dat men moreel juist handelt en dat het lijden van de Palestijnen een voetnoot is in hun verhaal, terwijl het eigen leger men met de vanzelfsprekendheid van een beul het mes hanteert. Als het protest de genocide doet stoppen is dat natuurlijk goed, maar de reden waarom blijft walgelijk. Het is alsof Auschwitz na Duits protest wordt gesloten, niet om de slachtoffers te redden, maar wegens de arbeidsomstandigheden van de bewakers die hun werk niet meer aankunnen. Een massamoord die niet wordt beëindigd omwille van de mensen die eraan ten ondergaan, maar omdat het politiek te ongemakkelijk wordt en de machthebbers hun positie beginnen te voelen wankelen. Het neigt naar wat Hannah Arendt ooit samenvatte met het begrip banaliteit van het kwaad: het huiveringwekkende besef dat het mogelijk maken van een massamoord niet per se het werk is van krankzinnige sadisten, maar van keurige burgers die gedachteloos - of gehersenspoeld - meedraaien in een systeem. Geen wroeging, geen gewetensstrijd, enkel routine, gehoorzaamheid en eigenbelang. Precies dat zie je terug in de Israëlische protesten. Niet een collectief dat tot moreel inzicht komt, maar een menigte die zich moreel rechtvaardig waant terwijl ze tegelijk bijna achteloos de machine van vernietiging draaiende houdt.

Door: Foto: "Hannah Arendt auf dem 1. Kulturkritikerkongress, Barbara Niggl Radloff, FM-2019-1-5-9-16 (cropped)" by Barbara Niggl Radloff is licensed under CC BY-SA 4.0
Foto: Jos van Zetten (cc)

Het wordt tijd om eindelijk eens kritiek op Israël te gaan onderscheiden van antisemitisme

, door

OPINIE - Ach antisemitisme. Harry van Bommel, Kamerlid voor de SP, liep in 2009 mee in een mars die werd gehouden om te protesteren tegen de Israëlische inval van dat jaar in Gaza,. Hij liep gearmd met Gretta Duisenberg en ze riepen ”Intifada, intifada, Palestina vrij”. Een videofilmpje daarvan verscheen op tv en in een talkshow krabbelde Van Bommel een beetje terug. Maar de volgende dag was er in dezelfde talkshow hetzelfde filmpje en werd hij volledig afgebrand. Onbekenden achter Van Bommel en Duisenberg riepen daarin opeens ”Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas!” Ik had een groot deel van de mars meegelopen en geen enkele keer ”Hamas Hamas” gehoord. Ik sprak erover met anderen de hele tocht hadden meegelopen. Die hadden ook niets gehoord. Korte tijd later sprak ik Job Cohen, de toenmalige burgemeester, die zei dat de politie die de hele route  de gaten had gehouden ook geen melding had gemaakt van ”Hamas, Hamas”. Volgens Cohen was het mogelijk dat de video achteraf was ingedubt.

In de jaren die volgden waren er steeds nieuwe gevallen van hetzelfde heftige antisemitisme, die vaak naar buiten kwamen via de Telegraaf. In 2014 stond Fatima Elatik volkomen onwetend op een foto van een Israëlische vlag die werd gecombineerd met een hakenkruis.  Het beeld was ongeveer tien  minuten te zien voordat het werd weggehaald. Maar voor een foto in de krant van wakker Nederland was dat lang genoeg. Niet lang geleden, in 2021 of ’22, werd het toenmalige Kamerlid Kauthar Bouchallikht ermee geconfronteerd dat ze op dezelfde foto had gestaan. Het is nooit achterhaald wie verantwoordelijk was voor het plaatje. Zou het kunnen dat er eenzelfde geschiedenis aan verbonden is als destijds bij Van Bommels ”Hamas Hamas”?

Closing Time | Jaar van de boemerang

, door

Al die crisissen, iemand al op de gedachte gekomen dat we zo langzamerhand in het jaar van de boemerang terecht zijn gekomen? Het ene rapport na het andere bewijzen het. De ‘resultaten’ van jarenlang neoliberale kapitalisme komen hard aan.

‘Year of tha Boomerang’ van Rage Against the Machine verwijst naar Jean-Paul Sartre. In een voorwoord van boek ‘De verworpenen der aarde’(Les Damnés de la Terre; The Wretched of the Earth) van Frantz Fanon.

Foto: Just Click's With A Camera (cc)

Surrealistische Russische Censuur

, door

In Rusland is het woord “oorlog” verboden in alle uitingen. En protesteren tegen de huidige oorlog die Rusland in Oekraïne voert al helemaal.
En zoals dat tegenwoordig gaat in Rusland, handhaven ze dat heel hard. Maar goed, als je het woord “oorlog” niet mag noemen, verzin je wat anders. Zo ontstaat er een surrealistische “oorlog” tussen de mensen die wel willen protesteren en de autoriteiten.
Alhier gevat in een paar tweets.

In den beginne mocht dit dus niet meer:

Maar goed, met een beetje creativiteit kan je het Russische “No to war” (нет войны) ook vervangen door drie en vijf sterretjes.
Helaas:

Nou, dan maar een papiertje omhoog houden met “twee woorden” in het Russisch?
Sorry:

Jeemig, dan maar een leeg papier proberen:
Nope:

Nou zouden ze nog kunnen proberen alleen nog maar te doen alsof ze een papier vasthouden. Maar dat mocht ook in 2014 al niet meer (onterecht als huidig protest gemeld, zie reacties).

En een tekst uit de grondwet op een papier zetten? Mag ook al niet.

En dan in Nederland durven roepen “je mag ook niets meer zeggen!”

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Fuck Authority

, door

Eergisteren hadden we GG Allin, en gisteren ook, dus wat ligt er meer voor de hand dan vandaag het drieluik GG Allin te voltooien met een nummer dat een prachtige prikkelende, zeg maar opruiende, tekst heeft, gezet op een heerlijke traditionele americana melodie? Het bitter in het zoet, zogezegd, fuck dit en kill en murder dat, maar dan ondersteund door een harmonica, en het refrein nodigt uit tot massaal meezingen: Fuck authority.

Closing Time | Oi u Luzi Chervona Kalyna

, door

Andriy Khlyvnyuk is de zanger van de Oekraïense band BoomBox. Maar moest ook onder de wapenen toen de Russen begonnen met hun speciale militaire operatie (kuch) om Oekraïne te denazificeren (hoest) en te bevrijden van de drugsgebruikers (verslik) in Kiev.

Deze video, is opgenomen op het Sophia plein in Kiev en Andrriy zingt, acapella, met een automatisch geweer om zijn schouder, het eerste vers van deze Oekraïense folksong.

Quote du Jour

Quote Du Jour | World conscience, you are a stain of shame

, door

World conscience, you are a stain of shame

De Duitse kunstenaar  Volker-Johannes Trieb, dumpte precies 6500 zandzakken in de vorm van een voetbal, voor het hoofdkantoor van de Fifa in Zurich. Op alle voetballen was de tekst gedrukt: World conscience, you are a stain of shame. De actie was een protest tegen het WK voetbal in Qatar. Tijdens de bouw van de stadions ten behoeve van het Wereldkampioenschap voetbal, overleden er duizenden arbeidsmigranten door de hitte en de slechte leef-  en arbeidsomstandigheden. Volgens Volker-Johannes Trieb werden de arbeiders als slaven behandeld.

Closing Time | Shipbuilding

, door

Een liedje over de oorlog. Een melancholisch liedje. Zowel in tekst als in de muziek. En wat het moeilijk maakt, er zijn twee verschillende versies van. (Ik reken alle covers die er later van zijn gemaakt nu maar even niet mee). En beide versies zijn meer dan mooi.

Er is de Shipbuilding versie waar Costello op zingt, en waarin die weemoedige, zacht gespeelde trompetsolo, zit van Chet Baker.

Closing Time | Pussy Riot

, door

‘Waar heb ik nou precies naar zitten kijken? Beeld en geluid vertelden niet alles.’

-‘Pussy Riot was dat. Ze stonden toen op het dak van  Detentie Centrum N1. En daar speelden ze hun song: Dood aan de gevangenis, vrijheid om te protesteren. Een protestlied. In dat complex zaten toen arrestanten die werden vastgehouden na protesten. Een concert om steun te betuigen was het dus eigenlijk. Ik heb dit clipje gekozen vanwege oppositieleider Navalny die nou ook vastzit in een strafkamp na een schijnproces.’

Waan van de dag

Tegendemonstratie tegen Black Lives Matter

, door

NIEUWS - De organisatie van de Black Lives Matter-demonstratie in Leeuwarden is ‘verdrietig’ vanwege de tegendemonstratie die is aangekondigd voor zaterdag 13 juni.

Eén van de mensen die veroordeeld is voor de blokkade van de A7 in 2017 heeft de tegendemonstratie aangekondigd want “Het enige punt dat ik wil maken is dat alle levens even belangrijk zijn. Het maken van onderscheid is anno 2020 nogal een dingetje. Iedereen is gelijk’’.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende