Herdenken en Hurbinek

Hurbinek was een verlamd jongentje van drie jaar in het kamp van Primo Levi. Ik herdenk hem op 4 mei, zo heb ik besloten. Maar wat is herdenken precies? Daarover gaat het hier vaker. Velen hebben de geschiedenis om hun grote of kleine gelijk te bewijzen. Je kunt van de geschiedenis ook iets anders leren, inspiratie op doen, de overdracht van mensen aanvaarden die de geschiedenis aan hun lijf hebben ervaren. Ik werkte in de Bijlmer met Jan Alberts, die als terdood veroordeelde door de Duitsers de bevrijding beleefde. Hij was actief bezig voor de leefbaarheid en eerlijke politiek rond de Bijlmer, zozeer dat ik wel eens informeerde of de Mof nog in het Stadhuis zetelde; als hij vermoeid was en in een nadenkende bui gaf hij dat toe. De geschiedenis komt voorbij en vestigt zich in hoofden, van familie, van leraren, van collega’s en vrienden. Al die koppen bepalen wie je wordt en wat je geworden bent.  Herdenken is misschien wel dat je je rekenschap geeft van de invloeden op je wezen, op je overtuigingen: van wat je las, van wat je geleerd hebt, van wat er in gehamerd is, van wat je als waardevol hebt opgezogen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

QvdD: Uiterste consequentie

, door

Veel mensen, en volken, zijn min of meer bewust de menig toegedaan dat “elke vreemdeling een vijand is”. Meestal ligt die overtuiging ergens diep weggestopt, als een sluimerend virus; ze komt alleen in losse, toevallige reacties tot uiting en leidt niet tot een samenhangend gedachtensysteem. Maar als dat wel gebeurt, als het onuitgesproken dogma het uitgangspunt van een sluitende redenering wordt, dan staat aan het eind van de keten het Lager. Het Lager is het product van een met uiterste consequentie in praktijk gebrachte wereldbeschouwing; zolang die wereldbeschouwing bestaat, dreigen ons de consequenties.

Primo Levi, uit het voorwoord bij “Is dit een mens” (Se questo è un uomo), 1958.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.