“Crisis schuld van blanken met blauwe ogen”

De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva heeft op het strand van Copacabana waarschijnlijk iets te lang in zijn kanariegele tanga in de brandende zon gelegen. Want deze -zich doorgaans genuanceerd uitdrukkende- staatsman leek gisteren wel bevangen door een zonnesteek?! Op een persconferentie met de Britse premier Gordon Brown beweerde Lula dat de huidige economische crisis is veroorzaakt door "blanken met blauwe ogen". Was de vorige economische depressie nog de schuld van "donkerharige mensen met haakneuzen" deze keer krijgt het arische ras de zwarte piet toegespeeld. "This crisis was caused by the irrational behaviour of white people with blue eyes, who before the crisis appeared to know everything and now demonstrate that they know nothing" (FT.com). Lula heeft zeker een punt als hij de onkunde van de deskundologen aankaart, maar door nu de raciale kaart te spelen begeeft deze Boy from Brazil zich op glad ijs. Lula ging nog even door want vervolgens zei hij: "I do not know any black or indigenous bankers so I can only say [it is wrong] that this part of mankind which is victimised more than any other should pay for the crisis". Wederom correct van Lula om te benadrukken dat momenteel de echte klappen van de crisis vallen in ontwikkelingslanden, zoals de Wereldbank onlangs aangaf. Maar in een tijd dat de Verenigde Staten een zwarte president van Keniaans-Hawaiiaanse afkomst hebben geeft het geen pas om zo verwilderd langs raciale lijnen te redeneren.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote du Jour | Diplomademocratie creëert populisme

We moeten populisme niet verengen tot politieke retoriek. Op zich is dat namelijk niet eens zo kwalijk. Het wordt kwalijker als men stelselmatig een politiek belooft die helemaal op oneliners is gebaseerd”.

De Vlaamse schrijver/filosoof David Van Reybrouck (zie quote), schoof gisteren in Buitenhof aan in een debat over het populisme in de politiek, samen met politicoloog Rinus van Schendelen en docent politicologie aan de UvA, Jaap van der Spek. En gedrieën ware ze het al gauw een over één ding eens: het populisme is niet langer meer een ding van louter een partij als de PVV.
Iedereen maakt zich daar nu schuldig aan. Ook de gevestigde partijen doen al dan niet in verkiezingsdrift (zoals nu richting Europees parlement) nu beloften die nergens meer op slaan. Zoals CDA-lijstrekker Wim van de Kamp die roept dat het EU-budget met 20 procent omlaag moet. Enorme kul en totaal onhaalbaar, vindt Van Schendelen.
Volgens Van Reybrouck wordt het populisme, dat sinds Fortuyn in ons land een vaste stek heeft gekregen, overigens onterecht afgeschilderd als een ziekte van de democratie. Het is eerder een symptoom van een andere ziekte, die door de Utrechtse bestuurskundige Mark Bovens is benoemd als ‘de diploma-democratie‘. Het feit dat hoger opgeleiden in extreme mate de dienst uitmaken in de politiek en die nu feitelijk regeren over lager opgeleiden. “Dát is de maatschappelijke breuklijn van vandaag. En dat gegeven bepaalt ook in hoge mate het huidige succes van het populisme”.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoezo: “Van wie is de onderklasse?”

Volgende maand vindt in Amsterdam een debat plaats tussen VVD-leider Rutte en PvdA-fractievoorzitter Hamer, met als titel: “Van wie is de onderklasse?”. Bij het lezen van NRC Handelsblad ben ik herhaaldelijk ‘geconfronteerd’ met een advertentie voor dit debat. ‘Geconfronteerd’ is het juiste woord, want de titel van dit debat roept bij mij nogal wat ergenis op. Waarom? Daar zijn meerdere redenen voor: ten eerste het gebruik van het woord ‘onderklasse’, ten tweede de veronderstelling dat die ‘onderklasse’ van iemand – een politieke partij – zou kunnen zijn; een soort bezit is, en tot slot de pretenties van beide politici dat zij op deze ‘onderklasse’ een ‘claim’ op zouden kunnen leggen. Is dit alles nog van deze tijd? Voor mij maken beide politici vooral duidelijk dat hun politieke ideologieën grotendeels achterhaald zijn, en dat zij nog steeds geen adequaat antwoord hebben kunnen formuleren op een aantal fundamentele veranderingen in onze maatschappij.

Het woord ‘klasse’ veronderstelt namelijk een zekere hiërarchie en impliceert ook een zeker waardeoordeel. Niet zo gepast en nogal hooghartig, vooral als dan ook nog het ‘bezit’ van deze groep mensen wordt geclaimd. Beide partijen laten hier hun paternalisme en betweterigheid zien, in plaats van de autonomie van het individu centraal te stellen. Democratie veronderstelt juist dat mensen prima in staat zijn mee te denken en mee te stemmen over hun eigen toekomst. De titel van het debat maakt ook duidelijk dat beide partijen nog niet klaar zijn met hun fundamentele zoektocht naar een nieuwe identiteit. Dat belooft nog veel gezwalk en populisme.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

POPNED en Wakker Nederland, achtung: Jack van Gelder is pro-Wilders

boulahrouz
In november 2008 pleitte Ronald Kaatee, medeoprichter van de Populistische Omroep Nederland, op de opiniepagina in de Volkskrant voor meer pluriformiteit bij de publieke omroep. De zetels bij de publieke omroepen zouden immers teveel vastgekleefd zitten aan linkse zitvlakken. Ik citeer Kaatee: ‘In omroepland zijn de sociaal-liberale posities stevig verankerd. Zelfs een sportjournalist met sympathie voor Fortuyn – Hans Kraay sr. – kon vertrekken.’ Mogen wij even linkspopulistisch doen? Kaatee, maar ook de aanhang van Wakker Nederland mag zich verheugen op goed nieuws. Of niet, want het is een beduchte concurrent ‘op rechts’: NOS-medewerker Jack ‘glimmende rookworst’ van Gelder is pro-Wilders, lezen we vandaag in een interview in het Parool.

Van Gelder vindt de islam gewoon ouderwetsch ‘gevaarlijk’. ‘Als ze mij dingen door de strot willen duwen, verzet ik mij daartegen’. Welke ‘dingen’ het zijn? Kebab die niet kosher is? We dachten altijd dat sport juist verbroederde. Mooi voorbeeld is dat Cruyff ooit (tevergeefs) een lans brak voor Salomon Kalou, die van Verdonk in 2006 geen verblijfsvergunning kreeg. Of dat zo’n beetje elk elftal ter wereld multicultureel is. Jack zou Allah dankbaar moeten zijn als Khalid Boulahrouz voor Oranje het veld op rent. Dat wordt dringen voor de microfoon van de NOS in de kleedkamers van het nationale elftal. ‘Als ik op iemand stem, is het op Wilders,’ aldus Van Gelder in het Parool. Wilders zou volgens Van Gelder zelfs een geschikte gast zijn aan de (Ikea?)tafel bij een EK of een WK. Wel even Ibrahim Affelay of Khalid Boulahrouz, befaamd GroenLinks-sympathisant, weghouden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilders in Engeland: De avonturen van een politainer

wildersytWie het als politicus leuk doet bij een Jakhals in De Wereld Draait Door, wint punten. Wie echter de hoofdrol speelt in zijn eigen politieke soap, zoals Geert Wilders, krijgt de Oscar. Het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken dat Wilders de toegang tot het Verenigd Koninkrijk weigert schreef weer een prachtige aflevering in de soap van Wilders.

In de Groene van 21 december 2002 (het “pre-Wilders” tijdperk) schreef Gawie Keyzer in zijn artikel De vluchtige voldoening van vermaak: ‘Vermaak speelt in de politiek een steeds grotere rol. Daaraan ten grondslag ligt de ongelimiteerde beschikbaarheid van media in het dagelijkse leven.’

Wilders is een politiek merk met een huisstijl die zich heeft verankerd in de vaderlandse media. En die stijl zal niet snel veranderen. Zijn adagium rommelt al vijf jaar in de asgrijze lucht boven Nederland. Ooit VVD, toen Groep Wilders, nu PVV. Maar zonder enig resultaat, hooguit dat hij zijn eigen Lex Luthor creëert. In de Telegraaf van 31 oktober 2004 vertelde Wilders al over de toenemende invloed van de islamitische religie en cultuur. Na de moord op Van Gogh, enkele dagen later, zou Wilders steeds verder radicaliseren. Veel nieuws is er niet bij gekomen op zijn politieke agenda, maar sindsdien weten we waar we met onze microfoonhengel en camera moeten zijn voor een leuke soundbyte of politieke rel. Dit is zelfs andere koek dan Boer Koekoek.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Positief populisme

Dit is de vierde gastbijdrage van Hoite Vellema, oud-student Internationale Betrekkingen aan de UvA.

obama1Hoewel we in Nederland geen republiek hebben (ons staatshoofd blijft helaas een Oranje), zijn we al jaren op zoek naar een sterke man, of vrouw natuurlijk. Vanaf de dagen van Fortuyn blijkt de enorme aantrekkingskracht van die sterke man. Hoewel Fortuyn, charmant en eloquent als hij was, feitelijk geen politiek programma met enige substantie vertegenwoordigde groeide zijn aanhang binnen de kortste keren tot een ongekende omvang. Nooit eerder in onze gezapige democratie wist iemand in zo’n korte tijd zo’n grote aanhang te verwerven. Nota bene zonder ideologische basis, maar met politiek sexappeal.

Sindsdien hebben we de opkomst gezien van Wilders en zijn PVV, nú met dank aan de aanklacht zelfs tot 23 zetels. En ook de opkomst en afgang van Rita Tovenaar tot maximaal 29 zetels en weer terug.

Eén ding hebben ze allemaal gemeen: ze hebben alle drie een sterke vrouw of man met een conservatief en in mijn ogen visionair gehandicapt programma. De vraag is of we juist daar behoefte aan hebben. Hebben we wel behoefte aan een stroming vol nationale trots, maar met zoveel negatieve gevoelens uit de onderbuik? Het lijkt soms alsof we in een wereld vol misantropen beland zijn, cynisch en onverschillig over iedereen buiten de eigen kring. De kogel moet door de Linkse Kerk en Wilders moet zijn xenofobische mond houden. Het is maar net aan wie je het vraagt en meestal zit er niets tussenin.

Vorige Volgende