Aboutaleb: de bruggenbouwer die we nodig hebben

Vanmorgen hoorde ik op de Zwitserse radio een reportage over de zelfinparkerende auto. Deze auto zoekt een parkeerplaats, waarna je kunt uitstappen om hem vervolgens via je iPhone opdracht te geven in te parkeren. Voor veel mensen met parkeerfobie is dit een handige gadget, mede omdat auto’s steeds groter zijn geworden - kijk maar eens naar een kever of een lelijke eend - en parkeerplaatsen niet. Inparkeren is dus objectief lastiger geworden. De auto parkeert keurig in, en automatisch inparkeren is niet eens riskant: met een druk op de knop kun je de manoeuvre stoppen. Maar, en nu komt het, voorlopig is deze technologie niet toegestaan in Zwitserland. Een politieman legt fijntjes uit waarom dit is: volgens de wet moet een auto een chauffeur hebben, en als deze er niet is, kan en mag de auto niet rijden. In de EU is men al bezig om de wetgeving aan te passen, de Zwitsers sloffen er als altijd achteraan.

Door: Foto: Elvin (cc)

De nieuwe elite

In een briljant stuk in The Guardian legt George Monbiot genadeloos de werking van de super elite in onze maatschappij uit. In dit geval gaat het om Engelse grootgrondbezitters die de natuur om zeep helpen voor hun lucratieve jachtbedrijven. Ze zijn een belangrijke reden voor de toenemende overstromingen die stroomafwaarts dorpen en steden teisteren. Ze helpen beschermde habitats en diersoorten om zeep. En dat met royale subsidie. Monbiot beschrijft ook hoe deze machtigen, welwillende politici en de pers samenspannen om een ieder die tegen is onderuit te halen. Met leugens en fraude.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Theresa Thompson (cc)

Referendumrommel: kan het beter?

OPINIE - Sinds juli 2015 kan er in Nederland een raadgevend referendum worden gehouden. Mijn gevoel zegt dat ik het nu al gehad heb met die referenda. We hebben inmiddels één landelijk referendum achter ons liggen en de Britten hebben er zojuist ook ééntje gehad. Ik vraag me af of de onderwerpen van deze beide referenda wel geschikt zijn geweest voor een eenvoudige ja/nee vraag.

Gedachte-experiment: de oude lelijke parkeergarage

Bij wijze van gedachte-experiment: je hebt een lelijke parkeergarage in een binnenstad, het gebouw is oud, kan nog best een tijd mee, maar past niet meer echt in het straatbeeld. De politieke partijen komen er niet uit, moet de garage opgeknapt worden, vervangen door een nieuwe, moet er een parkeerplaats voor in de plek komen, een park of juist iets heel anders? Uiteraard kosten de verschillende oplossingen meer of minder geld. Uiteindelijk komt er iemand met het idee van een referendum. De vraag is eenvoudig: ‘de oude lelijke parkeergarage afbreken, ja of nee?’, de stemgerechtigden in de gemeente mogen hun zegje doen.

Vervolgens krijg je een antwoord, laten we zeggen dat het ‘afbreken’ is geworden. Wat weet je dan over de mening van de ja-stemmers? Eigenlijk niets: je weet niet of ze een nieuwe garage als vervanging willen, je weet niet of ze een vervangende parkeerplaats willen, je weet niet of ze de ruimte anders benut willen zien worden. En wat weet je over de nee-stemmers? Net zo min iets, willen ze voorkomen dat er parkeerruimte verdwijnt? Willen ze het oude ding opknappen? Het resultaat van dit referendum biedt geen oplossing.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Spotsongs

Er zit weinig muziek in politici. En in de kritiek op de politici zit nog minder muziek. Om duidelijk te maken hoe jammer dat is, wat fraai voorbeelden van satirische muziek, waarvan helaas een groot deel uit het verleden komt (en helaas ook de meesten uit de V.S.).

In Fables of Faubus van Charles Mingus werd gouverneur Orval E. Faubus op de hak genomen, nadat hij de Nationale Garde inzette om te voorkomen dat een paar Afro-Anmerikaase tieners een High School in Arkansas zouden betreden.

Stukje uit de tekst:

Why are they so sick and ridiculous? / They brainwash and teach you hate!

De periode dat Richard Nixon president was, mag één van de slechtste worden genoemd in de geschiedenis van de V.S. Niet alleen omdat de “hardwerkende Amerikaan” de dupe was.

Randy Newman beet de president toe:

Maybe you’re cheatin’ / Maybe you’re lyin’ / Maybe you have lost your mind /  Maybe you’re only thinking ‘bout yourself

Toen het Watergate schandaal losbarstte volhardde Nixon in liegen en bedriegen. Op een persconferentie probeerde hij iedereen nog te overtuigen dat hij geen boef was (I am not a crook). Dat verwerkte Frank Zappa in ‘Song of a Orange County’.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du jour |Politieke meltdown

Ik wil geen pessimist zijn, ik ben dat in wezen ook niet. Maar ik kan me niet herinneren zo’n politieke meltdown te hebben meegemaakt, op zoveel verschillende plekken tegelijk. En dan heb ik het niet alleen over de VS en Rusland, maar ook over Polen, Frankrijk, Groot-Brittannië, in Nederland. Het is malaise alom.

Aan het woord is Washington Post-columniste Anne Applebaum, geinterviewed in Trouw. Ze zegt een aantal rake dingen over de huidige wereldpolitiek. Ze constateert dat het momenteel een diepgaande politieke malaise is met uiterst gevaarlijke personen aan de macht, of op het punt de macht te grijpen.
Zoals in Rusland:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dodenherdenking 4 mei: “Dood Stil”

Vandaag 4 mei de dag van de dodenherdenking, acht uur ‘s avonds , een moment om stil te zijn. Van kinds af ben ik er mee opgegroeid. Geleidelijk leren beseffen van het waarom en waarvoor van die stilte. Nieuwslezer Philip Freriks sprak eens in een tv-spot over die stilte als een moment van beklemming. Zeker: omdat de dood in die twee minuten zo dichtbij komt.

Maar het vormt ook een tastbaar moment van collectief besef van de waarde van leven en het belang om de menselijke waardigheid nooit uit het oog te verliezen. Het respect voor het leven dat niet alleen die miljoenen slachtoffers van 40- 45, maar ook die daarna slachtoffer werden van genocide en oorlogsgeweld, blijven verdienen.

Daarover gaat dit gedicht: over  die twee minuten stilte, overdenkend en doodstil.

Dood Stil

Spreken de doden
de dag stil

Vandaag zijn wij stil
en komen de doden
in een oneindig lange rij
spreken en kijkend voorbij

Vandaag zijn wij stil
hoe kon het komen
levende doden zwijgend
zo’n oneindig lange rij

Vandaag zijn wij stil
herdenkend in pijn mannen,
vrouwen en kinderen die er
niet meer mochten zijn

Vandaag zijn wij stil
voor hen die de vrijheid
werd ontnomen
hoe kon dat hen,
dat ons overkomen

Foto: HonestReporting (cc)

Onze waarden: vrijheid van meningsuiting?

COLUMN - Ebru Umar is een Nederlandse columniste die in Turkije gearresteerd werd omdat ze een (dubieuze) wet overtrad. Eerder beweerde ze nog dat een journalist het over zich af roept gearresteerd te worden bij werk in Turkije. En ook in Nederland roept men om de haverklap dat toeristen en andere buitenlanders zich aan onze wetten moeten houden. Maar vooral dat ze zich moeten aanpassen aan “onze normen en waarden”.

Dat van die wetten is logisch. Maar wat zijn “onze normen en waarden”? Vraag het iemand en je krijgt wat terug in de trant van “vrijheid van meningsuiting”, “handen geven” en “gelijke rechten voor vrouwen, mannen of homo’s”.

Simplistisch wensdenken

Ik vind het simplistisch wensdenken: “onze” normen en waarden verschillen van plek tot plek, van persoon tot persoon, van situatie tot situatie. Soms geef je 3 zoenen aan vrouwen of mannen als je elkaar ontmoet, meestal niet aan willekeurige vreemden. Anderen doen het altijd en als ik daar dan “slachtoffer” van word, stoor ik me er aan. De één feliciteert iedereen in de kamer met een handje, de ander enkel degene die daadwerkelijk jarig is.

De door ons vaak geclaimde homo-acceptatie blijkt in de praktijk weerbarstiger. Er zijn mensen die je een stageplaats weigeren, anti-homo-geweld komt vooral uit de hoek van de blanke jongeman, en tal van Nederlanders vinden de gay-pride optocht in Amsterdam een verschrikkelijk evenement.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Senate Democrats (cc)

Verrassend verzet

COLUMN - De gruwel achter de Panama Papers is dat de vrijgekomen documenten aantonen hoe absurd veel geld er wordt weggesluisd en onttrokken aan de belastingdiensten, en dus: aan publieke gelden. Elk jaar zien overheden zich langs slinkse wegen miljarden ontnomen worden. FACT, de Financial Accountability and Corporate Transparency Coalition, heeft becijferd dat er wereldwijd ongeveer 21 biljoen dollar in mantelbedrijven zit weggestopt – meer dan het bruto nationaal product van de hele VS (dat bedraagt 18 biljoen).

Die weggesluisde biljoenen is geld dat niet kan worden besteed aan onderwijs, zorg, huisvesting, onderzoek, cultuur, politie, sociale zekerheid en meer van dergelijke nuttige publieke zaken. Met hun offshore constructies bestelen slinkse zakenlui de staat, en daarmee uiteindelijk ook ons, de gewone burgers. Eens temeer daar de staat haar fondsen toch ergens vandaan moet halen, en dan de belastingen uit arren moede maar weer eens verhoogt. Piketty zei het al: de rijken zuigen de burgers uit, en de afstand tussen rijk en arm neemt rap toe.

Maar niet alle rijken wensen dit vermaledijde spel nog langer spelen.

In New York publiceerden een groep van bijna vijftig miljonairs een open brief, waarin ze nogal verrassend om een belastingverhoging vroegen. Onder hen bevinden zich erfgenamen van Disney en Rockefeller. De reden: een serie belastingmaatregelen die de staat New York tijdelijk heeft ingesteld, loopt in 2017 af. ‘Wanneer die tijdelijke maatregelen komen te vervallen,’ schrijft de groep, ‘worden de gezamenlijke belastingen voor de middenklasse komend jaar met 1 miljard euro verhoogd, terwijl miljonairs als wij samen dan 3,7 miljard dollar minder belasting hoeven te betalen.’

Foto: CHRISTOPHER DOMBRES (cc)

Vindersloon

COLUMN - Eindelijk leveren de soepele belastingregels voor multinationals waarin ons land grossiert, daadwerkelijk financieel voordeel op. Het Noors-Russische VimpelCom is betrapt op grootschalige corruptie: ze gaven een miljard dollar aan de dochter van de Oezbeekse president, die in ruil daarvoor telecomvergunningen voor ze ritselde.

Nu is VimpelCom in Noors-Russische handen en statutair gevestigd in Bermuda, maar hun hoofdzetel bevindt zich in Nederland, als een van die vermaledijde brievenbusfirma’s. Zodoende had het Openbaar Ministerie in Nederland de verantwoordelijken voor deze smeergeldaffaire voor de rechter kunnen brengen. De zaak tegen VimpelCom was echter zo overtuigend dat het bedrijf een schikking goedkoper achtte. Dat resulteerde in de grootste nationale schikking ooit: liefst 356 miljoen euro.

Er komt meer schikkingsgeld aan.

Het nieuwe doelwit, op basis van hetzelfde onderzoek: het Fins-Zweedse TeliaSonera. Ook zij hebben voor telecomvergunningen honderden miljoenen aan die Oezbeekse presidentsdochter betaald. Ook hun brievenbus is in Nederland gehuisvest. De journalistieke onderzoekssite Follow The Money repte eerder deze maand al van een hagelnieuw verdienmodel voor het OM: schikkingen treffen met bewezen corrupte, in Nederland gevestigde brievenbusfirma’s.

Maar daar wringt de schoen: de bewijzen komen niet van het OM zelf. Zowel voor de VimpelCom- als voor de TeliaSonerazaak leunt het OM sterk, zo niet uitsluitend, op de vruchten van onderzoeksjournalisten. In dit geval: het werk van het Organized Crime and Corruption Reporting Project. Het OCCRP, gevestigd in Sarajevo, is een bundeling van onderzoeksjournalisten uit zo’n dertig landen – van Oost-Europa, de Kaukasus, Centraal-Azië tot Latijns-Amerika – en legt zich toe op de bestrijding van georganiseerde misdaad en corruptie. Het is uitsluitend hún gedegen onderzoek waarop de zaak van het OM tegen VimpelCom stoelde.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: grevillea. (cc)

Den Haag: de internationale stad van vrede en recht

COLUMN - Den Haag is de internationale stad van vrede en recht met de hashtag: #peacejustice. “Tienduizenden mensen werken [daar] elke dag samen aan een vrediger, rechtvaardiger en veiliger wereld. In zo’n 160 organisaties, honderden bedrijven en kenniscentra. Ook in het Vredespaleis, al meer dan 100 jaar het symbool voor internationale gerechtigheid.”

Deze tekst komt van een website die een initiatief is van de gemeente Den Haag en het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Buiten Den Haag werken er nog vele juristen, gewetensvolle non-profit mensen en academici (filosofen, sociale wetenschappers, juristen, enz.) aan internationale gerechtigheid. In Nederland is er uit gemeenschapsgelden een hele intellectuele infrastructuur van leerstoelen en onderzoeksinstituten opgebouwd om mensenrechten te bestuderen en te helpen verankeren. Er wordt, al met al, in Nederland goed verdiend aan het internationaal recht. (Echt waar: een van de links op die website, waar The Hague Security Delta en Toeristische informatie Den Haag naast elkaar staan,  is naar Doing Business in the Hague.)

Beroepshalve spreek ik weleens jonge mensen die carrière willen maken in deze intellectuele infrastructuur om via het internationaal recht zich in te zetten voor een rechtvaardiger wereld; ik leer dan over methoden om het onrecht elders te verminderen of zelfs te voorkomen. Ik hoor over nieuwe juridische, politieke, of filosofische concepten en strategieën die het internationaal recht zullen versterken. Het is mijn taak om jonge geesten aan te moedigen, dus ik luister welwillend. Ik ben altijd onder de indruk van de wilskracht om voor anderen op te komen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende