Kunst op Zondag | Plastic overlevenden

Veel mensen hebben al geen goed beeld van het dier achter hun plakje fricandeau op de boterham, maar als het kabinet de boerenopstand weet neer te slaan valt er amper meer en stuk vee in levende lijve te zien. Maar geen gezeur!  Er zijn nog zoveel andere beesten. En nog wel van een uiterst milieuaardig kaliber. Sterker nog: ze halen plastic “uit zijn giftige rol in de natuur en communiceert, door middel van een onconventionele taal, het belang van sterke aandacht voor onze planeet”. Was getekend: Cracking Art Group. In 1993 opgericht door vijf Italiaanse kunstenaars. Het collectiefje betstaat nu uit vier Italianen en een Belg. ‘Cracking’ is kraken, het raffinageproces dat uit ruwe olie stoffen voor plastics haalt. Dat plastic krijgen we de wereld niet meer uit, dus kunnen we het beter hergebruiken. Aldus een beknopte weergave van de filosofie van Cracking Art. En zo zenden zij hun dieren de wereld in. Pinguïns Waarom eten we eigenlijk geen pinguïns? Ze schijnen erg goed te zijn voor de biodiversiteit dankzij hun (let op!) stikstofproductie. Dat zou volgens een in 2019 gepubliceerd onderzoek het geval zijn op de (nog) ijskoude Antartica. Een poolonderzoeker van de Rijksuniversiteit Groningen keek er van op dat ammoniadampen zo’n belangrijke input leveren op het voedingsarme Antarctica. Maar hij vond het wel merkwaardig dat de onderzoekers biodiversiteit voorspelden op plekken “waar geen plant of geleedpotige te vinden is”. (bron: bionieuws 16-07-2019) Pinguïns in supermarkten en restaurants is absoluut geen optie, want van de achttien soorten worden er dertien met uitsterven bedreigd. Daar moeten we dus geen schepje bovenop willen doen. Nog even en alleen de pinguïns van de Cracking Art Group zijn de overlevenden. Hier waren ze in Praag te zien, bij dag… … en nacht. Kikkers Ook met veel kikkersoorten gaat het niet goed. Gelukkig hebben we die van de Cracking Art Group nog. Denk niet dat deze plastic dieren de ‘toestand in de wereld’ zomaar van zich af kunnen laten glijden. In 2010 gingen ze in therapie bij Abdij Ter Duinen, in het Belgische Koksijde. Wolven Wolven, ook een plaag voor sommige boeren. Het helpt om daar speciaal getrainde honden tegen in te zetten.  Of verbannen naar een marmergroeve? (project ‘Cave canem’). https://www.youtube.com/watch?v=PdyNgh7D2u8 Krokodil Nog zo’n bijter waar je beter van weg kunt blijven: de krokodil. En zo kloont de Cracking Art Group een krokodil: https://www.youtube.com/watch?v=jp0opSj3m7U Invasief plastic Wie weet gaat het ooit zo slecht met de natuur dat ons alleen nog plastic invasieve beesten resten. Die dan niet geheel stikstofvrij ons territorium binnen dringen. https://www.youtube.com/watch?v=f-SzER84dio Prettige zondag verder.

Door: Foto: rocor (cc)
Foto: Still uit De Prijsknaller, KRO-NCRV copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

Kleding als wegwerpproduct

DOCUMENTAIRE - Deze week zag ik de eerste aflevering van De Prijsknaller, waarin Eva Cleven en Ersin Kiris onderzoek doen naar de consequenties van fast fashion. In een halfuur worden alle problemen die onze huidige kledingindustrie veroorzaakt aangestipt.

De kern van het probleem, zoals in de documentaire naar voren komt, is dat kleding een wegwerpproduct is geworden. Kleding is goedkoper dan ooit en we kopen per persoon meer kleding dan ooit. Ook gooien we het sneller weer weg om het te vervangen voor nieuwe items uit de winkel. Het is alsof we minder waarde zijn gaan hechten aan individuele kledingstukken. Ze kosten niet veel, dus ze zullen wel niet veel waard zijn, toch?

Dat kleding goedkoper is dan eerder heeft te maken met de kwaliteit van de kledingstukken. De materialen zijn goedkoper. In De Prijsknaller wordt genoemd dat er in toenemende mate polyester in kleding zit en dat dit bijdraagt aan de slechte kwaliteit ervan. Een slechte kwaliteit kleding heeft niet alleen invloed op hoe snel wij in Nederland onze kleding wegdoen, maar ook op in hoeverre het nog hergebruikt of gerecycled kan worden.

In De Prijsknaller wordt pijnlijk duidelijk wat er gebeurt met kleding die je in de textielbak stopt. Eerder konden wij onszelf nog vertellen dat onze kleding via deze weg een tweede leven krijgt bij iemand die kleding nodig heeft en er blij mee is. Na het zien van de documentaire kan dat echt niet meer. Als jij jouw kleding niks waard vindt, is de kans namelijk groot dat ieder ander er net zo over denkt en het dus helemaal niet goed terechtkomt.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Regan Vercruysse (cc)

Plastic kleding

In een serie artikelen onderzoek ik kleding vanuit het perspectief van duurzaamheid, met als doel bij te dragen aan een eerlijker imago van kleding. In het eerste deel: plastic.

De winkels zijn weer open! Dat betekent dat we onze consumptiehonger weer ongeremd kunnen stillen. In december was alles dicht, maar niet getreurd! Ze hebben hun spullen voor je bewaard. De plastic kleren zijn er nog.

In december hebben de kledingcollecties een hoog gehalte bling-bling. In de winkelstraten glittert en glanst de zogenaamde feestkleding je tegemoet. Dat verraadt dat er een bijzondere grondstof in zit: plastic in de vorm van textielvezels. En dat glitterende spul is nog maar het topje van de plastic berg.

Het lijkt wel een goed bewaard geheim dat er plastic in kleding zit. Hoewel veel Nederlanders een mening hebben over plastic folie om een komkommer, hoor en lees ik maar weinig over plastic kleren. Als er plastic in kleding zit, moeten we daar als consument dan niet iets mee?

Verhullende labels

Met plastic kleren doel ik dus niet alleen op regenjassen en glitters. Als ik het heb over ‘plastic kleren’ dan heb ik het over kleren van ‘synthetische’ stoffen, waar polyester te bekendste van is. Deze stoffen worden gemaakt van aardolie en in feite zijn de stoffen of textielsoorten plastics. Ook andere plasticsoorten worden van aardolie gemaakt.

Foto: © Sargasso logo Kort copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Kort | deksel

“Wilt u er een deksel op?”

Nee! Nee, dat hoeft niet, en wat fijn dat jullie het vragen, NS Stations Retailbedrijf (voorheen Servex). Ik hoef die deksel niet bij mijn koffie of thee. Sterker nog, hij zit alleen maar in de weg (want het theezakje moet er immers nog in). Of hij voegt niets toe, want ik kan al een tijdje een beker dragen zonder te morsen. Maar ‘your mileage may vary’, zoals de Engelsen dat zo mooi zeggen, dus mensen die wel een deksel willen krijgen er gewoon een.

En jullie zijn van zo ver gekomen. Ik weet nog, jaren geleden, riepen jullie landelijk irritatie op door medewerkers bij iedere aankoop te laten vragen “of de klant er ook nog X bij zou willen”. Hier, op mijn oude blog Vrij-Zinnig, legt de onvolprezen Hester Swart uit waarom dat zo irritant was.

Maar daar zijn jullie dus al een hele tijd mee gestopt. Juij. En nu dit: dubbel-juij! Goed voor het milieu, en bespaart jullie kosten.

Dus zonder enig cynisme en gemeend positief: hulde.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Calvin Chu (cc)

Geen EU-verbod op plastic tasjes, de consument is aan zet

COLUMN - Terwijl de plastic soep in onze oceanen inmiddels tot een aardig continent is samengeklonterd, wil het met de Europese strijd tegen de zeer milieuvervuilende plastic tasjes nog niet erg vlotten. Dat er iets moet gebeuren is duidelijk. Honderd miljard zakjes per jaar met een afbraaktijd van soms wel twintig jaar kan Moeder Natuur domweg niet aan. Elk stukje plastic dat als zwerfafval in het milieu terecht komt is er één te veel.

De Europese Commissie zette hoog in. En wilde niet minder dan een totaalverbod op alle dunne plastic verpakkingszakjes. Van die zakjes die de consument gemiddeld een kwartier gebruikt om de boodschappen van de winkel naar huis te vervoeren. Maar het kreeg daarvoor bij de EU-lidstaten en het Europees Parlement de handen niet op elkaar. In plaats daarvan kwam er een compromis. Geen verbod, maar de lidstaten mogen een prijs voor het tasje vragen of er belasting op heffen.

Uiteindelijk moet deze maatregel in 2025 tot een halvering van het gebruik van plastic tasjes en zakjes leiden. Europees Commissaris Janez Potocnik van Milieu denkt dat zelfs een vermindering van 80 procent haalbaar is. De Denen en Finnen zijn al op de goede weg en gebruiken nog maar een paar zakjes per persoon per jaar. Portugezen en Polen daarentegen zijn met 466 tasjes per inwoner per jaar de Europese grootverbruikers.

Kun je binnenkort je auto printen?

NIEUWS - Zo sterk als staal, slechts de helft van het gewicht en bijna klaar voor productie. Ingenieur jim Kor is het brein achter de Urbee, een auto die voor een groot gedeelte gefabriceerd wordt met behulp van 3-D print technologie.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende