Kunst op Zondag | voor piano

Laatst vermeldde een van onze muziekredacteuren een oude opname waarin ‘een bloemstukje op de piano’ voorkwam. De gewaardeerde collega had niet door dat die vaas met bloemen een citaat was. Of de muzikanten het zo bedoeld hadden, of dat het een grapje van de regisseur was, geen idee, maar hier werd ‘Piano piece - A vase of flowers on (to) a piano’ van George Brecht geciteerd. U ziet hier een uitvoering uit 2013 in het destijds failliet gegane NASA (New Art Space Amsterdam). De video kunt u bij 4 minuten wel uitzetten, want dan volgt een warboel omdat men blijkbaar de tecbniek niet onder controle heeft. https://www.youtube.com/watch?v=3vBpeY7LcRg Het is ook jammer dat men het nodig achtte enige tekst en uitleg over George Brecht er doorheen te moeten ratelen. Er is helaas geen enkele uitvoering zonder bijgaand commentaar te vinden. George Brecht verdiende zijn dagelijks brood bij farmaceuten als Pfizer (!) en Johnson & Johnson, maar is bovenal bekend als een van de eerste Fluxuskunstenaars. Fluxus was een experimentele beweging, opgericht door George Maciunas, sterk beïnvloed door de ideeën van John Cage. Cage schreef de vermaarde stiltecompositie 4’33”en wordt tevens geroemd als de ‘godfather’ van de  geprepareerde piano. Zijn eerste stuk voor geprepareerde piano: Bacchanale (1940). https://www.youtube.com/watch?v=DJ1RN2shxKc George Maciunas componeerde het tot de verbeelding sprekende pianowerkje ‘Piano piece No. 13’ (voor piano , hamer en spijkers - Performer nails down each key of the keyboard), hier uitgevoerd door Sonic Youth. https://www.youtube.com/watch?v=832ApdjhMcs Ook schreef Maciunas twaalf stukken voor piano, opgedragen aan weer een andere Fluxuskunstenaar: Nam June Paik. Ook daar komt de vaas met bloemen in terug. Nam June Paik is vooral bekend van zijn videowerken, al dan niet geïntegreerd in andere media. Hier zijn Piano Piece (1993). https://www.youtube.com/watch?v=opug8uW21eU Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Fluxusbeweging voerden een aantal Fluxusveteranen, waaronder ´onze´ Willem de Ridder, een tamelijk vrije interpretatie uit van ‘Piano Activities’ (1962), een compositie van Philip Corner, ook een van de uitvoerenden. Het eigenlijke werk begint op 2 min. 10. https://www.youtube.com/watch?v=ThIexgXllyo Weer een andere Fluxusgrootheid: La Monte Young, schreef in 1960 een reeks pianocomposities, waaronder Piano Piece for Terry Riley (Push the piano up to a wall and put the flat side flush against it. Then continue pushing into the wall. Push as hard as you can. If the piano goes through the wall, keep pushing in the same direction regardless of new obstacles and continue to push as hard as you can whether the piano is stopped against an obstacle or moving. The piece is over when you are too exhausted to push any longer). https://www.youtube.com/watch?v=ODOKi6oY7Fs Al die Fluxus pianowerken zijn prachtig en vooral leuk, maar misschien heeft u nu behoefte aan een iets toegankelijker pianowerkje. Omdat we via La Monte Young bij Terry Riley zijn uitgekomen, eindigen we met een fijn stukje ragtime: ‘The Walrus in Memoriam’(1993). https://www.youtube.com/watch?v=-b_lM8Zgkjg

Door: Foto: Amaury Laporte (cc)

Closing Time | Allegro For Piano And Trashed Tape Recorder

, door

De Vlaamse muzikant, componist en producer Jan De Bock, heeft onder de naam Silent Noise Revolution, een plaat uitgebracht, Insides. De muziek daarop is een concept: minimalistisch pianospel, tegen het modern klassieke aan, gecombineerd met abstracte elektronische geluidjes:

Blieb, piep, kraak brom, ruis, sjoesh, psht, tsjik, tuut, ratel, prrrrt en tik: abstracte geluidjes en stilte, het gaat nergens echt wild tekeer.

Niet voor elk moment van de dag wat mij betreft, (af en toe denk ik, kom nou maar op met die beat) maar intrigerend genoeg door die afwisseling van piano en dat gefriemel aan die knopjes.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Zero Landmine

, door

Ruim twintig jaar geleden bracht pianist en componist Ryuichi Sakamoto het collectief No More Landmines bij elkaar om aandacht te vragen voor de vele landmijnen die wereldwijd begraven zijn in de grond en geld op te halen voor het verwijderen ervan. Ze maakten het nummer ‘Zero Landmine’, waarvan een lange versie bestaat met muzikale invloeden uit de landen waar veel landmijnen liggen, en een versie met zang van David Sylvian. Over het project schreef Sakomoto:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Hope That There’s Someone  

, door

Antony achter de piano en een klein beetje viool en cello. Dat is het. Maar dan die stem. En die tekst. Het verassende is dat die tekst niets aan de verbeelding overlaat, het is wat het is, er staat wat er staat, niks in de mouwen, en toch werkt het.

Ik vermoed dat dat komt omdat het echt is, gemeend is. Dat hij die ‘ik’ is in de tekst. En het particuliere kon wel ‘ns universeel zijn als het om dit thema gaat. Vandaar dat het overkomt.

Closing Time | HOUSTON (Live)

, door

Een kijkje onder de motorkap van een vleugel, wat zit er allemaal in (en op en achter)? Volgens de tekst zitten er twintig muziekinstrumenten in, ik heb ze niet geteld. Het is haast meer een kunstwerk dan een muziekinstrument geworden.

Er is ook een making of van deze clip. Daarin is te zien hoe de aankoop van een oude tweedehands piano leidde tot dit multi-instrument: het binnenwerk werd eruit gesloopt, en de nieuwe instrumenten, die overal vandaan kwamen, werden erin gezet.

Closing Time | Evil Nigger

, door

Ik ben, om te beginnen, niet de meest logische figuur om iets te schrijven over Julius Eastman en zijn muziek. Dat komt: bij mij gaat het in de muziek om ‘het liedje’, ik hou van het liedje: begin, verhaal, refrein, nog een couplet en dan een einde. Een lekker ritme en een catchy melodie kunnen ook erg sturend zijn.

En die minimalistische muziek die doet zulke dingen niet. Die is van de langzame opbouw, subtiele verschuivingen, herhalingen, klankje hier, geluidje daar, en dat kan lang worden vol gehouden zonder dat het ergens naar toe lijkt te gaan, of dat het naar een climax voert.

Closing Time | Beethoven Waldstein sonate

, door

Te weinig, veel te weinig klassieke muziek in Closing Time. Om te voorkomen dat we belanden in de top-weet-ik-veel van populairste klassieke deuntjes, luisteren we hier naar een werkje dat minstens zoveel hitpotentie heeft als Für Elise, de Vijfde en Alle mensen vreugdevol solidair.

We hebben het over Beethoven, componist van heel wat klassieke hits. De Waldstein sonate (1804) voor piano staat bekend als een uitdaging voor pianisten. Maar later schreef hij nog uitdagender stukken. Zijn piano Sonate No. 29, bekend als ‘Hammerklavier’ (1818) doet wellicht een nog groter beroep op de technische vaardigheden van pianisten.

Closing Time | Ik zou wel ‘ns willen weten

, door

Hoe kwam ik bij dit nummer. Kwam het doordat ik gisteravond naar het schaatsen keek en Femke Kok een interview hoorde geven? Ze sprak zo keurig, met mes & vork, zeg maar. Haast een beetje ouderwets. Maar ze had een Nederlands record op de 500 meter gereden en ze kwam erg sympathiek over. Of kwam het doordat ik vanmiddag mijn dementerende moeder bezocht die woorden als confetti, als sneeuw rondstrooit? We luisterden naar wat liedjes, wat chansons, wat evergreens, en wat Nederlandstalige klassiekers. En daar kwam Jules de Corte voorbij. En er zijn inmiddels natuurlijk vlottere zangers – maar die tekst, die klonk ineens zo verdomd subtiel actueel, en tegelijk zo scherp.

Closing Time | Hania Rani

, door

U houdt van Keith Jarrett, Philip Glass of Simeon ten Holt? Dan houdt u ook van Hania Rani.

De muziek van de Poolse pianiste Hania Rani (voluit Raniszewska) is zindermeer schatplichtig te noemen aan het werk van Philip Glass. Misschien ook Michael Nyman, een vleugje Keith Jarrett en ook wat Simeon ten Holt.

Allemaal componisten die in haar eigen ‘about me’ niet voorkomen. Haar in inspiratiebronnen? Componisten als Max Richter, Esbjorn Svensson, Miles Davis, Nils Frahm, Murcof, Portico Quartet, Radiohead en zelfs The Beatles.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende