Wees niet bang voor het f-woord

Seksisme. migratie, basisinkomen, democratie en referenda. In de serie "Tegen de stroom in" spreken wetenschappers, experts en opiniemakers over oude zorgen en nieuwe oplossingen. Wanneer zijn die succesvol? Welke rol speelt geld en neoliberaal denken daarin? En verliest elke stroming uiteindelijk aan kracht en relevantie? Vandaag: waarom is feminisme nog nodig? Zangeressen, acteurs en grote bedrijven pronken met t-shirts vol feministische leuzen. Vrouwen op topposities in de politiek. Waarom is feminisme vandaag de dag dan nodig? “Het is een mythe dat feministen mannenhaters zijn”. Genderwetenschapper prof. dr. Maaike Meijer neemt geen blad voor de mond in de lezing Feminisme 3.0. Dat geldt ook voor mede-spreker en oprichter van het feministisch platform Stellindames.nl Justine van de Beek. Beiden feminist, maar uit een verschillende generatie. In de reeks ‘Tegen de stroom in’ spreken ze over de idealen, doelen en strategieën van de vrouwenemancipatiebeweging, toen en nu. Was feminisme vroeger nog een vies woord, tegenwoordig is het voor grote sterren bon-ton om ermee te pronken. Maar dat betekent allerminst dat de strijd om gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen gestreden is.

Quote du Jour | Verknipt systeem

 

Vrouwenonderdrukking is een collectief trauma in islamitische en hindoestaanse migrantenkringen, door bijna iedereen in verschillende mate beleefd als slachtoffer, dader, medeplichtige en stille toeschouwer. Het is een verknipt en ontwrichtend systeem dat in verschillende vormen en gradaties opduikt, mensenlevens beschadigt en van vrouwen publiek bezit maakt.

Nadia Ezzeroili richt in De Volkskrant haar pijlen op witte en intersectionele feministen die elke discussie frustreren over het complex aan patriarchale attituden die vrouwen in diverse migranten-gemeenschappen gevangen houdt in een kooi van schaamte.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Susu Jabbeh (cc)

Vrouwvijandige ideologie

COLUMN - Twee nieuwsberichtjes uit de Oriënt:

In een poging de gematigde president Rouhani te ondermijnen heeft ayatollah Ali Hosseini Khamenei een fatwa uitgevaardigd dat het onbetamelijk is voor een vrouw om te fietsen.

In Istanboel schopte een man een vrouw omdat ze een korte broek aanhad.

Het tekent de achterlijke, patriarchale barbaarsheid natuurlijk; maar is het werkelijk zoveel anders dan Westerse mannen hier die niqabi’s in brand steken of vrouwen met hoofddoek molesteren?

Boerkini

Niet alleen in Iran en Saoedi-Arabië kent men tegenwoordig een zedelijkheidspolitie die nagaat of er wel genoeg vrouwenhuid bedekt is. In tal van Franse kustplaatsjes controleren met knuppels en pistolen bewapende politieagenten of de vrouwelijke badgasten er wel bloot genoeg bij liggen.

Ze zijn met name op zoek naar de gevreesde ‘boerkini’, waar een fundamentalistische ideologie achter zou zitten, die op gespannen voet staat met de waarden van de Republiek: vrijheid, gelijkheid en seculariteit (dat was ooit ‘broederschap’, maar kom daar nog maar eens om in het etnisch gepolariseerde Frankrijk).

Ideologische strijd

De ideologische cultuurstrijd wordt overal ter wereld uitgevochten over het lichaam van de vrouw: wel fietsen, niet fietsen; korte broek, geen korte broek; boerkini, geen boerkini.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Patriarchaat zoals patriarchaat bedoeld is

Afgelopen vrijdag en vandaag verschenen twee artikelen in Trouw over Romavrouwen, mensenhandel en prostitutie.

Uit het eerste artikel:

Volgens onderzoekster Annemiek Dul worden kinderen al van jongs af aan geacht bij te dragen aan het inkomen van de familie, en moeten vrouwen zich volledig ondergeschikt maken aan de ambities van hun man. Daardoor is het voor kinderen heel normaal om te bedelen of te stelen – waarbij ze alle inkomsten afstaan – en hebben jonge vrouwen geen eigen keuze als het gaat om werk in de prostitutie.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.