Geld en politiek: de struikelblokken van de kenniseconomie

Gastredacteur Seth Lievense was een van de initiatiefnemers van Occupy Amsterdam. Hij is nu de landelijke coördinator van de Nederlandse Zeitgeist Beweging, die staat voor een maatschappij zonder geld. Deze visie wordt soms als naïef omschreven, hieronder betoogt hij waarom het niet naïef is en wel een goed idee.  De Zeitgeist Beweging staat voor een maatschappij zonder geld. Daarover werd ik geïnterviewd in het Parool van 16 oktober en na het verschijnen van het artikel kreeg ik onderstaande reactie. Inderdaad, zonder beredenering komt ‘het afschaffen van geld’ ‘naïef’ over. In de krant is er niet zoveel ruimte om alles goed te belichten, dus dat wil ik bij deze alsnog doen. “Ik ben helemaal voor een fundamentele verandering maar het idee dat het afschaffen van geld e.e.a. kan oplossen is naïef. Geld is slechts een ruilmiddel kan zelf nooit de veroorzaker zijn van de ongelijkheid in de wereld. Het gaat om wie (direct of indirect) de grond in handen heeft. Iedereen kan werken als hij/zij toegang krijgt tot grond!” Het doel is in zijn geheel niet het afschaffen van geld. Het is een gevolg van een veel bredere visie die uiteindelijk geld overbodig zal maken.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Would the members of the precariat please stand up?

, door

This is another installment in a series of posts (here, here and here) I intend to write as I work my way through Guy Standing‘s The Precariat: The New Dangerous Class. In this section, the main topic is the composition of the precariat and the consequences of such categories for society as a whole, in terms of social integration and social solidarity (how very durkheimian).

So, who is in the precariat?

“One answer is ‘everybody, actually’. Falling into the precariat could happen to most of us, if accidents occurred or a shock wiped out the trappings of security many have come to rely on. That said, we must remember that the precariat does not just comprise victims; some members enter the precariat because they do not want the available alternatives, some because it suits their particular circumstances at the time. In short, there are varieties of precariat.

Some enter the precariat due to mishaps, some are driven in it, some enter hoping it will be a stepping stone to something else, even if it does not offer a direct route, some choose to be in it instrumentally – including old agers and students simply wishing to obtain a little money or experience – and some combine a precariat activity with something else, as is increasingly common in Japan. Others find that what they have been doing for years, or what they were training to do, becomes part of an insecure precariat existence.” (59)

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Vermogensongelijkheid moet op de agenda

, door

Nederland kent een grote en toenemende ongelijkheid van de vermogensverdeling. Het onderzoek daarnaar, en de politieke en maatschappelijke interesse hiervoor, is beperkt. Ten onrechte, want een te grote ongelijkheid tast de samenhang in de samenleving aan, meent hoogleraar Bas van Bavel. 

Is Nederland een egalitaire samenleving? Als je kijkt naar de inkomensverdeling, is het antwoord ja. Hoewel de laatste decennia jaar de inkomensongelijkheid licht  toeneemt, is de verdeling nog altijd gunstiger dan gemiddeld in de rest van de westerse wereld. Het verhaal over de vermogensverdeling is een andere. Economische
ontwikkelingen en politieke besluitvorming hebben er gezamenlijk voor gezorgd dat de ongelijkheid in de vermogensverdeling sterk is toegenomen.
Nederland kent een steeds schevere vermogensverdeling

Als je spreekt over het totale vermogen van een land, moet je een onderscheid maken tussen pensioenvermogen enerzijds en privaat vermogen anderzijds. Het opgebouwde
pensioenvermogen in Nederland is enorm. Het bedraagt honderden miljarden euro’s en is relatief gelijkmatig verdeeld. In de regel kunnen veel Nederlanders die geen of weinig privaatvermogen hebben opgebouwd, wel beschikken over een goed pensioen. De discussie over de vermogensverdeling gaat dan ook niet zozeer over het pensioenvermogen als wel over het privaat vermogen. Onder dat laatste begrip worden de spaargelden, aandelen, deelnemingen in bedrijven en het bezit van huizen en andere onroerende goederen gerekend minus schulden en leningen. Uit onderzoek blijkt dat vooral de verdeling van het privaat vermogen steeds schever is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De meritocratische leugen

, door

richard sennettRichard Sennett had an interesting column in Le Monde yesterday regarding the impact of stratification and absence of meritocracy on organizations.

For Sennett, the main challenge of our societies is to create the conditions under which individuals with different political, religious and cultural backgrounds can cooperate. New information and communication technologies can maybe facilitate this, but this has yet to be seen despite the use of these technologies in the current protests across the Middle East.

As he notes, in the 19th century, historian Jacob Burckhardt defined modernity as the era of savage simplifications: increased sophistication of material social conditions accompanied by an impoverishment of social relations (the Burckhardt paradox). For Sennett, the complexity of ICTs is beyond our capacity to make good use of them, especially to use them to establish true cooperation. Modern society, then, creates a material complexity it does not know how to use.

For instance, for Sennett, an inability to foster true cooperation in all its complexities was one of the reasons that Google Wave failed as the software was designed in too linear a model of communication and cooperation. In that sense, Google Wave and its failure illustrates something that Sennett’s studies of labor processes have already shown: the capacities of workers are superior to their institutional use. This is congruent with Amartya Sen’s theory of capabilities.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour

Quote du Jour | Hoeveel ongelijkheid?

, door

“Ultimately, the question is this: How much inequality is necessary?”
(Eduardo Porter, New York Times, adaptatie van zijn in januari te verschijnen boek The Price of Everything)

In 1960 verdiende Pelé, toen de door clubs meest begeerde voetballer van de planeet, een salaris van 150.000 dollar. In dollars van nu: 1,1 miljoen. Vergelijk dit met wat Christiano Ronaldo het afgelopen seizoen bij Real Madrid alleen al aan salaris toucheerde: 17 miljoen dollar. Niemand zou durven beweren dat Ronaldo even goed is als Pelé. In de halve eeuw die gepasseerd sinds de glorietijd van Pelé is er iets ontstaan wat je de economie van de superster zou kunnen noemen. Technologische veranderingen hebben de topspelers een groter publiek en een grotere markt gegeven waarin ze ook nog eens superaandeel van de opbrengsten incasseren. Hetzelfde verschijnsel zie je in de popmuziek en in iets mindere mate in de beloning van topmanagers in het internationale zakenleven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The new sociopathy

, door

So, this article has been making the rounds (why it’s in the Fashion and Style section? Who knows):

“ARE the upper classes really indifferent to the hopes, fears and miseries of ordinary folk? Or is it that they just don’t understand their less privileged peers?

According to a paper by three psychological researchers — Michael W. Kraus, at the University of California, San Francisco; Stéphane Côté, at the University of Toronto; and Dacher Keltner, the University of California, Berkeley — members of the upper class are less adept at reading emotions. (…)

In the first experiment, participants were asked to look at pictures of faces and indicate which emotions were being expressed. The more upper class the judges, the less able they were to accurately identify emotions in others.

In another experiment, upper-class participants had a harder time reading the emotions of strangers during simulated job interviews.

In the third one — an interesting twist of an experiment — people of greater socioeconomic status were asked to compare themselves to the wealthiest, most powerful Americans, thus diminishing their own relative stature. When asked to identify emotions by looking at 36 sets of emoting eyes, they did markedly better than their upper-class peers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Inkomensongelijkheid is slecht

, door

SaillantLOGO Inkomensongelijkheid is slecht en het bewijs hiervoor is sterk.

Vele discussies over economie op Sargasso focussen zich uiteindelijk op hoe een maatschappij ingericht dient te worden: met een sterk sociaal vangnet en weinig ongelijkheid of omgekeerd? De eerste dag van het nieuwe jaar bracht mij in de vorm van de column van Nicholas Kristof in de New York Times het goede nieuws dat mij al een jaar ontgaan was. Vorig jaar is er een studie uitgekomen “The Spirit Level: Why Equality Makes Societies Stronger” van Wilkinson en Pickett. In dit boek wordt op basis van een overweldigende hoeveelheid statistisch bewijs door deze twee epidemiologen vastgesteld dat maatschappijen van ontwikkelde landen die meer gelijkheid kennen het op vrijwel alle sociale indicatoren beter doen.

Dus of het nu gaat over het aantal moorden, tienerzwangerschappen, geesteszieken, gevangenen, alcoholgerelateerde doden, mensen met overgewicht of het gemiddelde niveau van genoten onderwijs, hartfalen, levensverwachting, kindersterfte, geluk, innovativiteit en sociale mobiliteit: op al deze vlakken doen landen waar het inkomen meer gelijk is verdeeld het beter dan landen waar de ongelijkheid groot is. In andere woorden Scandinavië en Japan doen het het best, dan volgen Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en de rest van West-Europa en onderaan staan de V.S., G.B., Portugal en (meestal) Singapore. Sterker nog deze correlatie geldt net zo goed voor Amerikaanse staten onderling. Hoe ongelijker het inkomen verdeeld is, hoe slechter staten het doen op alle belangrijke sociale indicatoren. Opmerkelijk genoeg geldt dit niet alleen voor degenen aan de onderkant van een meer ongelijke maatschappij, maar net zo goed voor degenen aan bovenkant. (Belangrijkste grafieken uit het boek.)

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The culture of poverty and zombies

, door

zombieSince apparently, the culture of poverty argument (AKA: let’s blame the poor for their poverty based on their “culture”, meaning, they’re lazy, promiscuous, violent and lack self-control in temper, food and sex), I think The Real Doctor Phil has a point when he analyzes the zombie movie genre as reflection of bourgeois fear of the working class (”classes laborieuses… classes dangereuses!”):

“Despite burying the Soviet Union and having things their own way for 30 years (at least in Britain and the US), the end of history has proven to be a period as uncertain as any other. Far from ushering in a von Hayekian utopia, capitalism has been rocked to its foundations by a financial crisis few of its apologists saw coming. Keynes has been dug up and reanimated to get things going again, but at the same time the spectre of Marx has been disturbed and has taken to haunting their imaginations. On the one hand there’s the geopolitical challenge represented by the Chinese (communists!). And on the other the declining salience of mainstream political parties, the retrenchment of irreverence, and the uncertainty around the character popular opposition to the cuts will eventually assume make the dangerous classes … well … dangerous again.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

How capitalism killed the notion of career

, door

boekomslag corrosion of characterThis is not a new idea coming from Richard Sennett. He already wrote about that very topic in The Corrosion of Character. Like many other analysts, Sennett notes that Obama made a significant mistake when he did not make job creation and reducing precarization a priority of his administration (the interview was conducted before the 2010 election) because he has no sense of the realities of everyday life of so many Americans.

For Sennett, the United States is a country that is socially very vulnerable not only because of precarization but also because of greater individualization. Strikes and social movements such as those seen in France over the past few weeks are unimaginable in the US. Americans tend to consider survival in individual terms (or, I would add, just limited to their family). I think this triumph of ideological individualism is the major victory of the right because it frames every issue. After all, as Denis Colombi – marshalling Polanyi – reminds us, the market exercises a hold not just on material relations but also on minds.

If I were Durkheimian, I would add that this low level of social solidarity explains the fact that the US is a society that more interpersonally and structurally violent than other rich countries.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende