Surrealistische Russische Censuur

In Rusland is het woord "oorlog" verboden in alle uitingen. En protesteren tegen de huidige oorlog die Rusland in Oekraïne voert al helemaal. En zoals dat tegenwoordig gaat in Rusland, handhaven ze dat heel hard. Maar goed, als je het woord "oorlog" niet mag noemen, verzin je wat anders. Zo ontstaat er een surrealistische "oorlog" tussen de mensen die wel willen protesteren en de autoriteiten. Alhier gevat in een paar tweets.

Closing Time | Zero Landmine

Ruim twintig jaar geleden bracht pianist en componist Ryuichi Sakamoto het collectief No More Landmines bij elkaar om aandacht te vragen voor de vele landmijnen die wereldwijd begraven zijn in de grond en geld op te halen voor het verwijderen ervan. Ze maakten het nummer ‘Zero Landmine’, waarvan een lange versie bestaat met muzikale invloeden uit de landen waar veel landmijnen liggen, en een versie met zang van David Sylvian. Over het project schreef Sakomoto:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Can Pac Swire (cc)

Mediablokkades

COLUMN - De Russische mediatoezichthouder Roskomnadzor heeft de Russischtalige website van The Moscow Times geblokkeerd. Erg verrassend is dat niet. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn minstens veertig onafhankelijke websites geblokkeerd. Nog niet verboden media zijn onderhevig aan zware censuurmaatregelen. The Moscow Times van de Nederlander Derk Sauer wordt sinds kort in Nederland gemaakt. Opmerkelijk is dat alleen de Russischtalige versie is geblokkeerd. De Engelstalige versie is nog steeds toegankelijk. De Russische kan ook nog worden gelezen via een VPN-verbinding en vanuit het buitenland.

Onverstandig

Dat het Poetin-regime weinig respect heeft voor de persvrijheid hoeft niet te verbazen. Onafhankelijke media hadden het er al moeilijk genoeg en in oorlog tolereert de staat uitsluitend nog propaganda. Maar dat de Europese Commissie nog geen week na de inval van Rusland in Oekraïne de Russische staatsmedia RT en Sputnik met hun websites en Twitteraccounts ontoegankelijk maakte voor Europese burgers verbaast wel. ‘Dit is buitengewoon onverstandig,’ verklaarde de Nederlandse Vereniging van Journalisten, ‘omdat het niet aan staten is om nieuwskanalen indirect te laten blokkeren. Daarmee ondermijnt Europa de fundamenten van een vrije pers en zet het de deur open naar een staatsgereguleerde nieuwsvoorziening, waar niet langer de burger in staat is om een vrije keuze te maken uit het nieuwsaanbod.’ Eigenlijk doet de Europese Commissie hier precies hetzelfde als Poetin, meent de NVJ.

Foto: Maria Willems (cc)

Oekraïne en Dirkswoud

COLUMN - ‘Godgloeiendegodgodverdomme’. De deuren van de St. Clarakerk staan wijd open, en de stem van de even godvrezende als godslasterlijke pastoor Engelbartus de Zeeuw schalt over de Oosterzij. Een meerkoetje strijkijzert haastig het riet in.

‘Hij is de antichrist, de duivel. Moge zweren en pijnen hem kwellen en geselen tot het einde der tijden. Ik vervloek hier Poetin, gezegende parochianen, de schandvlek, de pest van Rusland van nu. Overal waar de hoeven van deze demon de aarde raken, schroeit en brandt het.’

‘En u weet, ik ben een groot liefhebber van de Russische literatuur. Dat gaat mij aan het hart, godgloeiende. Die despoot besmeurt Gontsjarov, Dostojewski, Saltykov en Poesjkin – er kan nu een slecht daglicht op hun werken gaan schijnen, wat God zelve moge verhoeden. Veroordeelt niet de Russen, zij weten niet, maar vervloek Poetin.’

‘En daarom, geliefde, vrijgevige parochianen, is er vanmiddag na de dienst, op en rond de Robert Ankerbrug, een braderie en veiling en behoeve van Oekraïne. De bekende Dirkswoudse kunstenaar Ton Minneboo zal daar zijn werk, fotografie, onder andere naakten, waarvan de portee open staat voor, uh, interpretatie, verkopen aan de hoogste bieder met het hart en de portemonnee op de juiste plek.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Koloah

Koloah is Dmitriy Avksentiev. Eind maart ontvluchtte hij met zijn kat en laptop Kiev. Het album Serenity bestaat uit muziek die hij voor en na het uitbreken van de oorlog maakte.

“In daily hell, music became my support, my therapy. Now I want to share my strength and support with others. I created this album to reflect on what is happening to us: tears, nostalgia, dreams of the future, and faith in a bright tomorrow. We will survive, return to our hometowns, and rebuild the country when the war is over.”

Foto: Rasande Tyskar (cc)

Dissidenten en gruwelen

ANALYSE - Oorlog eindigt doorgaans door onderhandeling: alleen de overwinning op Adolf Hitler verliep anders. Met barbaren ga je niet aan tafel zitten en overleggen. Ik had moeite met het volledig  door sancties isoleren van Rusland: als onderhandelen de weg naar vrede is, kan dat dan met een witte vlek op de globe? Dus ik vond alle verbindingen met Rusland verbreken wat ver gaan. Genieten van Rachmaninov mag nog. En bedenk hoe de wereld verder moet met Rusland na dit Poetinregime.

Maar nu het Russische leger zich de criminele concurrent toont van Nazi’s en IS, verandert er wel iets. Hoe kun je vrede sluiten met terugtrekkende moordenaars? Dat is ook Mark Rutte te gortig. Zouden de Russen beseffen dat ze met de moordpartijen op burgers een doodlopende steeg zijn ingetrokken? Zijn de moordenaars ingehuurde Tsjetsjenen, die zich aan de controle van hun veldcommandanten hebben onttrokken? Of is dit Kremlinbeleid? Oud Generaal Peter van Uum wees nog eens op de moraal, als je een geweer vast houdt

De Russen lijken niet van plan hierop te corrigeren. Lavrov had weer zijn gemakkelijk weerlegde praatje over provocatie en fake-news. Het aanvallen van burgerdoelen is al crimineel, maar het in koelen bloede afslachten van burgers gaat toch nog een stap verder. De vergelijking met de Balkan in de jaren negentig dringt zich op: wat heeft de wereld nodig om een grens te stellen aan barbarij? Het fundamentele verschil is alleen dat het Russische machtscentrum nu de tegenstander is.

Foto: SP Groningen (cc)

Het is oorlog en we vangen op…

Twee nieuwsberichten:
30 maart website Rijksoverheid: De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne krijgt steeds meer vorm.
5 april NOS: De asielzoekerscentra (azc’s) zitten overvol. Zeker een derde van de mensen in een azc heeft recht op een huis, maar moet vaak vele maanden wachten op de sleutel.

Het wordt nog erger. Het leger gaat oefenen en wil de kazerne terug waar Afghanen zijn ondergebracht die nog maar kort geleden werden opgevangen. U weet wel: de Afghanen die voor Nederland getolkt, gereden en gegidst hebben en de Taliban zijn ontvlucht. Per 1 mei moet de kazerne leeg zijn.

Op diezelfde dag verwacht Defensie dat ook de opvang in de Harskamp leegstroomt. Daar zijn nu gevluchte Oekraïners ondergebracht. Die kunnen dus meteen wennen aan wat gebruikelijk is in de Nederlandse vluchtelingen opvang.

Is dat overdreven gesteld? Absoluut niet.

Bootvluchtelingen

In meerdere plaatsen zijn vluchtelingen opgevangen op riviercruiseschepen. Voor een deel betreft het statushouders die verplaatst zijn om de asielzoekerscentra te ontlasten. Hoe het momenteel gaat met de  ‘asielboten’ in Huizen, Hellevoetsluis, Zaanstad, Haarlem, Meppel, Rotterdam en Vlaardingen mag u zelf uitzoeken. Maar deze hebben we er uitgelicht:

Hotelschip ‘De Holland’ meerde 19 november vorig jaar aan in Ridderkerk en werd voorbereid om tot uiterlijk 1 februari van dit jaar zo’n 70 asielzoekers op te vangen. Stipt 1 februari voer het schip door naar Krimpen aan den IJssel tot verdriet de vrijwilligers.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Poetry du Jour | On Ukranian Independence

De Russische dichter, vanaf 1972 wonend in Amerika, overleden in 1996, Joseph Brodsky, winnaar van de Nobelprijs van de literatuur, blijkt een controversieel gedicht over de onafhankelijkheid van Oekraïne te hebben geschreven, (maar niet gepubliceerd), dat niet helemaal past in het plaatje van nu. En ook niet bij Brodsky zelf.

Het gedicht is geschreven in 1991, en er wordt bepaald niet vleiend in gesproken over Oekraïne. De toon is kwetsend, neerbuigend, beschuldigend en verachtend. Het gedicht klinkt en leest als een grote vervloeking van het land en zijn inwoners: ‘moge je verkracht worden, moge je opgehangen worden, dat is leuk.  We willen je koren en zonnebloempitten niet meer, ik zal spugen in de Dnjepr.’

Foto: Conall (cc)

‘Het is onmogelijk nu ergens positief over te zijn’

LONGREAD - Sinds de oorlog in Oekraïne begon, heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 9 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

Bucha – of Boetsja – is nog geen 25 kilometer van waar Viktor en Ada wonen. ‘We kennen een stel dat daar woonde, maar ze zijn in de eerste week van de oorlog al gevlucht,’ vertelt Ada. ‘Hun huis is compleet vernietigd, maar zij leven nog. Ze wonen nu in Wenen.’
Het zijn niet de enigen die Ada en Viktor kennen die de oorlog zijn ontvlucht. Zo’n tien mensen zijn naar het buitenland gevlucht. ‘Ze vinden dat wij ook moeten vluchten,’ vertelt Ada, ‘maar dat zeggen ze omdat ze getraumatiseerd zijn. Hun huizen zijn verwoest, het onze niet. We blijven hier. Samen.’

Onduidelijkheid

Op maandag 28 maart schrijft Viktor over een dag vol explosies en geluiden van beschietingen. ‘We liepen buiten en plotseling klonk een luide explosie. Alsof iets uit de lucht werd geschoten, maar er viel niets naar beneden.’ De communicatie is verslechterd: wisten Viktor en Ada eerder nog waar een bom is ontploft, blijft nu alles onduidelijk.
Een paar dagen later, als Ada met hun zoontje Tomko over straat loopt, vliegt er plotseling ‘iets’ over, gevolgd door een luide explosie. Het blijft onduidelijk wat het nu precies was.
Toch lijkt het elke dag rustiger te worden in Kyiv. Halverwege de week schrijft Viktor: ‘Het is bijna kalm. Als er nu knallen klinken, worden die vaker veroorzaakt door het luchtafweersysteem dan door inslagen.’

Foto: Keith Moseley (cc)

Dit is het moment voor een humanitaire No Fly Zone boven west Oekraïne

COLUMN - Dat Kiev niet door de Russen veroverd zal worden is goed nieuws. En nog beter is dat ze verdwenen zijn uit de omgeving van de Oekraïense hoofdstad. Langzaam wordt nu duidelijk wat er onder de rode deken vandaan komt. Wie vermoord is, verminkt, of verkracht, of wie slechts z’n verleden is ontnomen. Met het omkeren van het offensief en het terugtrekken van de Russen kantelt ook het perspectief op de oorlog.

Eerder werd er gesproken over een No Fly Zone en die kwam er om goede redenen niet. Een door de Navo ingestelde No Fly Zone boven heel Oekraïne zou per definitie een inmenging in het conflict betekenen. Je kunt geen gesloten luchtruim handhaven boven het gebied waar de partijen strijden zonder je daar in te mengen of erin te worden betrokken. Bovendien zou het betekenen dat er ook vlakbij de Russische grens gevlogen zou moeten worden. En wat doe je als een Navo-vliegtuig vanaf Russisch grondgebied wordt beschoten? Schiet je dan terug?

Die argumentatie gaat nog steeds op als je het over heel Oekraïne hebt, maar waarom zou een No Fly Zone voor het hele land moeten gelden? De No Fly Zones die ooit boven Irak werden gehandhaafd golden ook niet het hele land. Nu Russische troepen hun posities rondom Kiev hebben verlaten wordt er in het westen van het land niet meer gevochten. Dat betekent dat je daar een No Fly Zone kunt handhaven, terwijl je afstand houdt van zowel de gevechten als de Russische grens.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende