Oorlogsnotities | Bronnen

De oorlog van Poetin tegen Oekraïne woedt voort, maar de aandacht in de reguliere media wordt minder. Wie toch op de hoogte wil blijven van wat er speelt kan zelf op zoek naar informatie. Onderstaande overzicht van bronnen kan daarbij behulpzaam zijn. Een groot deel van deze bronnen zijn mij bekend via de lijst die @steeph aan het begin van de oorlog samenstelde. Veel links in het overzicht zijn ook links naar Twitteracounts. Het nadeel van zo’n lijst is echter dat het een eindeloos doorgaande berichtenstroom vormt. Onderstaande biedt hopelijk meer overzicht. En dit overzicht is een begin. Waardevolle bronnen die in de reacties worden achterlaten zal ik erin verwerken. In het overzicht zijn twee soorten links te vinden. Links met een @ verwijzen naar een Twitter-account, W verwijst naar een reguliere website. Over de situatie en militaire confrontaties op het slagveld Kaartmateriaal van de huidige situatie door @War-mapper, ook hier (W) te vinden. En van TheUkraineMap (W) Analyses van het Britse ministerie van Defensie (@) en The Institute for the Study of War (@) (W) Volgers van de militaire ontwikkelingen op het slagveld (voornamelijk OSINT) Def Mon (@) - duidt met kaartmateriaal de situatie bij lokale gevechten OSINTtechnical (@) beelden van aanvallen, gevechten, wapens Militaryland.net (@) info over de Oekraïense strijdkrachten en updates op de site (W) Rob Lee (@)  beelden van aanvallen, gevechten, wapens WarMonitor (@) berichten over hoe het gaat aan de verschillende fronten BlueSauron (@) beelden van aanvallen, gevechten, wapens Militaire achtergronden Oryx (@) houdt verliezen van militair materieel bij van zowel het Russische (W) als het Oekraïense (W) leger Trent Telenko (@) - schrijft o.m. achtergronddraadjes over militaire logistiek Ukraine Weapons Tracker (@) info over de gebruikte wapens en het materieel Media en journalisten Oekraïense media en journalisten en waar je ze kan steunen (!): Anastasiia Lapatina (@) en Illia Ponomarenko (@), journalisten bij The Kyiv Independent (@) (W)  - doneren kan hier. Euan MacDonald (@) en Nika Melkozerova (@) journalisten bij The New Voice of Ukraine (@) (W) - doneren kan hier. Oekraïense media kun je ook via deze gofundme-pagina (W) steunen. Internationale media en journalisten die het conflict volgen: Radio Free Europe / Radio Liberty (@) (W) Nexta (@), een Oost-Europese nieuwsorganisatie Flash (@), een Engelstalig nieuwskanaal met louter nieuws over de oorlog in Oekraïne. The Moscow Times (W) (@) en oprichter Derk Sauer (@) - doneren kan hier. Jack Detsch (@) van Foreign Policy (W) Max Sedon (@) hoofd standplaats Moskou van de Financial Times (@) Politici Oekraïne  Oekraïne: President Volodymyr Zelenskyy (@), Minister van buitenlandse zaken Dmytro Kuleba (@) Academici, deskundigen, en andere geïnformeerde volgers van de oorlog Phillips P. OBrien (@) professor strategische studies Oleksandra Matviichuk (@) hoofd van het Center for Civil Liberties (Ukraine) Sergej Sumlenny (@) Oost Europa expert (m.n. Oekraïne, Wit Rusland en Rusland) Daria Kalenium (@) directeur bij het Anti-Corruption Action Centre(@) Mike Martin (@) o.m. Visiting Fellow War Studies (@) aan het King's College London Lullia Mendel (@) voormalig woordvoerder van Zelenskyy Olexander Scherba (@) Oekraïense diplomaat Samuel Ramani (@) o.m. Associate Fellow aan het RUSI (@) (W) Jessica Berlin (@) o.m. Visiting Fellow German Marshall Fund (@) Economische sancties Sanctie-tracker (W) van CORRECTIV, een onafhankelijke non-profit nieuwsorganisatie. Stanford University werkgroep (W) geleid door Michael McFaul (@), die nadenkt over toekomstige sancties Bezittingen-tracker (W) van het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) Sanctie-overzicht van Reuters (chronologische en goede grafische weergave) Sanctie-overzicht van de EU Sanctie-overzicht van de V.S. Hulp van westerse landen aan Oekraine Ukraine Support Tracker (W) van het Kiel Institute for the World Economy. Houdt bij welke landen Financiële, Humanitaire en Militaire hulp bieden. Overzicht zwaar militair materieel - beloofd of geleverd. Duiders van Rusland en geopolitieke veranderingen Kamil Galeev (@) schrijft talloze vaak zeer informatieve draadjes met achtergronden over Rusland. Veel van die draadjes, samengevoegd in een draad der draadjes, zijn hier te vinden. Zoals een draadje over de opvolger van de KGB: de FSB en een draadje over Tsjetsjenië en Kadyrov Velina Tchakarova (@) directeur van AIES (@) schrijft o.m. over de geopolitieke ontwikkelingen rondom Rusland en China, een samenwerking die ze een naam gaf: #dragonbear Russische Ruslandcommentatoren Alexey Navalny (@) Garry Kasparov (@) Mikhail Khodorkovsky (@) in ballingschap levende Russische zakenman, voormalige CEO Yukos Andrei V Kozyrev (@) voormalig minister van buitenlandse zaken van Rusland (1990-1996) Verder interessant Harlad Farhage (@) houdt de incidenten in Rusland bij. Explosies en branden die uitbreken en, hoewel onbewezen, een teken kunnen zijn van protesten (zoals bij de militaire wervingskantoren) of sabotage. Dmitri (@), oprichter van WarTranslated.com (W), tweet regelmatig vertalingen van onderschepte gesprekken van Russische soldaten, met familie of andere militairen.

Foto: Lithuanian Ministry of Foreign Affairs (cc)

Rusland verliest de Oostzee

COLUMN - Hoe zou Poetin dit zien? Drie maanden na de invasie van Rusland in Oekraïne is zijn ‘speciale operatie’ nog verre van geslaagd. De Russen lijden grote verliezen volgens westerse deskundigen. De geopolitieke effecten van deze oorlog zijn op de lange termijn minstens zo ingrijpend. Poetin verliest niet alleen definitief zijn vrienden in het buurland dat grote betekenis had voor de Russische economie. Hij heeft Europa opeen gedreven in een hernieuwd en versterkt bondgenootschap met de Verenigde Staten. De gevolgen van de sancties zijn misschien nog niet helemaal duidelijk, maar er is opnieuw een ijzeren gordijn neergelaten in Europa dat nog jaren de verhoudingen tussen Oost en West zal beïnvloeden. En met de toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO verliest Rusland definitief de grip op de Oostzeeregio. Telt dat allemaal niet mee aan die lange tafel in Moskou?

Oostzeeraad bijeen

Deze week kwam de Council of the Baltic Sea States bijeen in Kristiansand, Noorwegen. Deze Oostzeeraad is na de Koude Oorlog in 1992 als een samenwerkingsverband van de noordelijke landen opgericht. Rusland was aanvankelijk ook lid maar is na de bezetting van De Krim geschorst en sinds kort definitief uitgetreden. Voor het eerst sinds negen jaar kwamen de ministers van buitenlandse zaken van de elf overige landen samen met vertegenwoordigers van de EU naar Noorwegen voor een conferentie op hoog niveau. De Russen werden door niemand gemist, integendeel.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Zero Landmine

Ruim twintig jaar geleden bracht pianist en componist Ryuichi Sakamoto het collectief No More Landmines bij elkaar om aandacht te vragen voor de vele landmijnen die wereldwijd begraven zijn in de grond en geld op te halen voor het verwijderen ervan. Ze maakten het nummer ‘Zero Landmine’, waarvan een lange versie bestaat met muzikale invloeden uit de landen waar veel landmijnen liggen, en een versie met zang van David Sylvian. Over het project schreef Sakomoto:

Foto: campact (cc)

Duitsland in tweestrijd

De Duitse regering heeft zich aangesloten bij de NAVO-bondgenoten die Oekraïne zware wapens gaan leveren. Het leidde tot een heftig en geëmotioneerd publiek debat in het land dat tot voor kort geen wapens leverde aan conflictgebieden. Uit de peiling Deutschlandtrend blijkt dat Duitsers verdeeld zijn over de kwestie. 45 Procent van de ondervraagden is voor het leveren van zware wapens aan Oekraïne, maar hetzelfde percentage (45 procent) is tegen. Vooral de aanhang van de SPD is verdeeld. De Bondsdag stemde met grote meerderheid vóór.

Een open brief aan Scholz

In een open brief aan bondskanselier Scholz heeft een aantal intellectuelen en kunstenaars, onder wie de schrijvers Alice Schwarzer, Juli Zeh en Martin Walser, gepleit voor een koers gericht op een wapenstilstand en beëindiging van de oorlog. ‘De regering mag niet denken dat de verantwoordelijkheid van een escalatie alleen bij de oorspronkelijke agressor ligt en niet ook bij degenen die hem een motief geven voor escalatie’, stellen de briefschrijvers. Ze menen dat er in de oorlog in Oekraïne twee grenzen zijn bereikt.De eerste is de acute dreiging van een atoomoorlog.

De levering van grote hoeveelheden zware wapens zou Duitsland zelf tot oorlogspartij kunnen maken. En een Russische tegenaanval zou dan de aanleiding kunnen zijn voor hulp op grond van het NAVO-verdrag en daarmee het onmiddellijke gevaar van een wereldoorlog. De tweede grens is de mate van vernietiging en menselijk lijden onder Oekraïense burgers. Zelfs legitiem verzet tegen een agressor komt daartegenover op een bepaald moment in een ondraaglijke wanverhouding.

Foto: Just Click's With A Camera (cc)

Surrealistische Russische Censuur

In Rusland is het woord “oorlog” verboden in alle uitingen. En protesteren tegen de huidige oorlog die Rusland in Oekraïne voert al helemaal.
En zoals dat tegenwoordig gaat in Rusland, handhaven ze dat heel hard. Maar goed, als je het woord “oorlog” niet mag noemen, verzin je wat anders. Zo ontstaat er een surrealistische “oorlog” tussen de mensen die wel willen protesteren en de autoriteiten.
Alhier gevat in een paar tweets.

In den beginne mocht dit dus niet meer:

Maar goed, met een beetje creativiteit kan je het Russische “No to war” (нет войны) ook vervangen door drie en vijf sterretjes.
Helaas:

Nou, dan maar een papiertje omhoog houden met “twee woorden” in het Russisch?
Sorry:

Jeemig, dan maar een leeg papier proberen:
Nope:

Nou zouden ze nog kunnen proberen alleen nog maar te doen alsof ze een papier vasthouden. Maar dat mocht ook in 2014 al niet meer (onterecht als huidig protest gemeld, zie reacties).

En een tekst uit de grondwet op een papier zetten? Mag ook al niet.

En dan in Nederland durven roepen “je mag ook niets meer zeggen!”

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Koloah

Koloah is Dmitriy Avksentiev. Eind maart ontvluchtte hij met zijn kat en laptop Kiev. Het album Serenity bestaat uit muziek die hij voor en na het uitbreken van de oorlog maakte.

“In daily hell, music became my support, my therapy. Now I want to share my strength and support with others. I created this album to reflect on what is happening to us: tears, nostalgia, dreams of the future, and faith in a bright tomorrow. We will survive, return to our hometowns, and rebuild the country when the war is over.”

Foto: Can Pac Swire (cc)

Mediablokkades

COLUMN - De Russische mediatoezichthouder Roskomnadzor heeft de Russischtalige website van The Moscow Times geblokkeerd. Erg verrassend is dat niet. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn minstens veertig onafhankelijke websites geblokkeerd. Nog niet verboden media zijn onderhevig aan zware censuurmaatregelen. The Moscow Times van de Nederlander Derk Sauer wordt sinds kort in Nederland gemaakt. Opmerkelijk is dat alleen de Russischtalige versie is geblokkeerd. De Engelstalige versie is nog steeds toegankelijk. De Russische kan ook nog worden gelezen via een VPN-verbinding en vanuit het buitenland.

Onverstandig

Dat het Poetin-regime weinig respect heeft voor de persvrijheid hoeft niet te verbazen. Onafhankelijke media hadden het er al moeilijk genoeg en in oorlog tolereert de staat uitsluitend nog propaganda. Maar dat de Europese Commissie nog geen week na de inval van Rusland in Oekraïne de Russische staatsmedia RT en Sputnik met hun websites en Twitteraccounts ontoegankelijk maakte voor Europese burgers verbaast wel. ‘Dit is buitengewoon onverstandig,’ verklaarde de Nederlandse Vereniging van Journalisten, ‘omdat het niet aan staten is om nieuwskanalen indirect te laten blokkeren. Daarmee ondermijnt Europa de fundamenten van een vrije pers en zet het de deur open naar een staatsgereguleerde nieuwsvoorziening, waar niet langer de burger in staat is om een vrije keuze te maken uit het nieuwsaanbod.’ Eigenlijk doet de Europese Commissie hier precies hetzelfde als Poetin, meent de NVJ.

Foto: Maria Willems (cc)

Oekraïne en Dirkswoud

COLUMN - ‘Godgloeiendegodgodverdomme’. De deuren van de St. Clarakerk staan wijd open, en de stem van de even godvrezende als godslasterlijke pastoor Engelbartus de Zeeuw schalt over de Oosterzij. Een meerkoetje strijkijzert haastig het riet in.

‘Hij is de antichrist, de duivel. Moge zweren en pijnen hem kwellen en geselen tot het einde der tijden. Ik vervloek hier Poetin, gezegende parochianen, de schandvlek, de pest van Rusland van nu. Overal waar de hoeven van deze demon de aarde raken, schroeit en brandt het.’

‘En u weet, ik ben een groot liefhebber van de Russische literatuur. Dat gaat mij aan het hart, godgloeiende. Die despoot besmeurt Gontsjarov, Dostojewski, Saltykov en Poesjkin – er kan nu een slecht daglicht op hun werken gaan schijnen, wat God zelve moge verhoeden. Veroordeelt niet de Russen, zij weten niet, maar vervloek Poetin.’

‘En daarom, geliefde, vrijgevige parochianen, is er vanmiddag na de dienst, op en rond de Robert Ankerbrug, een braderie en veiling en behoeve van Oekraïne. De bekende Dirkswoudse kunstenaar Ton Minneboo zal daar zijn werk, fotografie, onder andere naakten, waarvan de portee open staat voor, uh, interpretatie, verkopen aan de hoogste bieder met het hart en de portemonnee op de juiste plek.

Poetry du Jour | On Ukranian Independence

De Russische dichter, vanaf 1972 wonend in Amerika, overleden in 1996, Joseph Brodsky, winnaar van de Nobelprijs van de literatuur, blijkt een controversieel gedicht over de onafhankelijkheid van Oekraïne te hebben geschreven, (maar niet gepubliceerd), dat niet helemaal past in het plaatje van nu. En ook niet bij Brodsky zelf.

Het gedicht is geschreven in 1991, en er wordt bepaald niet vleiend in gesproken over Oekraïne. De toon is kwetsend, neerbuigend, beschuldigend en verachtend. Het gedicht klinkt en leest als een grote vervloeking van het land en zijn inwoners: ‘moge je verkracht worden, moge je opgehangen worden, dat is leuk.  We willen je koren en zonnebloempitten niet meer, ik zal spugen in de Dnjepr.’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Rasande Tyskar (cc)

Dissidenten en gruwelen

ANALYSE - Oorlog eindigt doorgaans door onderhandeling: alleen de overwinning op Adolf Hitler verliep anders. Met barbaren ga je niet aan tafel zitten en overleggen. Ik had moeite met het volledig  door sancties isoleren van Rusland: als onderhandelen de weg naar vrede is, kan dat dan met een witte vlek op de globe? Dus ik vond alle verbindingen met Rusland verbreken wat ver gaan. Genieten van Rachmaninov mag nog. En bedenk hoe de wereld verder moet met Rusland na dit Poetinregime.

Maar nu het Russische leger zich de criminele concurrent toont van Nazi’s en IS, verandert er wel iets. Hoe kun je vrede sluiten met terugtrekkende moordenaars? Dat is ook Mark Rutte te gortig. Zouden de Russen beseffen dat ze met de moordpartijen op burgers een doodlopende steeg zijn ingetrokken? Zijn de moordenaars ingehuurde Tsjetsjenen, die zich aan de controle van hun veldcommandanten hebben onttrokken? Of is dit Kremlinbeleid? Oud Generaal Peter van Uum wees nog eens op de moraal, als je een geweer vast houdt

De Russen lijken niet van plan hierop te corrigeren. Lavrov had weer zijn gemakkelijk weerlegde praatje over provocatie en fake-news. Het aanvallen van burgerdoelen is al crimineel, maar het in koelen bloede afslachten van burgers gaat toch nog een stap verder. De vergelijking met de Balkan in de jaren negentig dringt zich op: wat heeft de wereld nodig om een grens te stellen aan barbarij? Het fundamentele verschil is alleen dat het Russische machtscentrum nu de tegenstander is.

Vorige Volgende