Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag in vogelvlucht: LP (Libertaire Partij), Politieke Partij voor Basisinkomen, Nederland met een PLAN, Samen voor Nederland en Partij voor de Sport.
Kort dag
Nog maar één dag en dan is het stemmen geblazen. In krap 4,5 maand hebben politieke partijen zich voorbereid op de Tweede Kamerverkiezingen. Afgedwongen omdat Rutte IV het vroegtijdig voor gezien hield. Dat is kort dag, in aanmerking genomen dat als het kabinet de reguliere zittingsduur had uitgezeten, we pas in maart 2026 naar de stembus zouden zijn gegaan.
Mede om die korte voorbereidingsperiode hebben we niet uitgebreid stil kunnen staan bij alle acht partijen die meedoen en niet eerder Kamerzetels haalden. Daarom op de drempel naar het verkiezingsfeest 2023: dan hebben we deze partijen nog…..
LP (Libertaire Partij)
De Libertaire Partij doet voor de vijfde keer een poging de Tweede Kamer te bestormen. De partij werd in 1993 opgericht (toen als ‘Libertarische Partij’) en nam in 1994, 2012, 2017 en 2021 deel aan de Tweede Kamerverkiezingen. Zonder succes. Ook bij Provinciale Statenverkiezingen (2015) en gemeenteraadsverkiezingen (2014 en 2018) kwam de partij niet aan de bak.
Wie overheidsbemoeienis echt tot een minimum wil beperken moet bij de LP zijn. De partij streeft een ‘nachtwakersstaat’ na: de overheid zorgt alleen voor ieders veiligheid en de rechtsorde.
Niet gek dan ook dat in een column op de website van de LP een fenomeen als Javier Milei werd bejubeld. Milie werd afgelopen weekend verkozen tot president van Argentinië en is van plan de overheid grondig te strippen.
De LP wil een zo groot mogelijke vrijheid voor individuen, ondernemers en de vrije markt:
In een echt vrije markt zal de macht van grote bedrijven (big pharma, big tech, big oil) afnemen. De LP pleit voor eerlijke concurrentie met zo min mogelijk belasting en regels.
Volgens de LP is het niet meer dan logisch dat bij een kleine overheid de burgers zelf verantwoordelijk zijn voor hun welzijn en welvaart. In het verkiezingsprogramma betekent dat, onder andere, geen AOW want “Het gedwongen karakter van de AOW ondermijnt ook de zelfredzaamheid en weerbaarheid van burgers”. Ook geen minimumloon: “Het minimumloon gaat tegen de economische en individuele vrijheid in”.
Vrijheid van onderwijs betekent voor de LP ‘afschaffen leerplicht’ en "afbouwen financiering en sturing vanuit de overheid". Financiering van hoger- en beroepsonderwijs “kan beter vanuit het bedrijfsleven gefinancierd worden dan door de overheid”.
Volgens de LP zal in een echt vrije markt de macht van grote bedrijven (big pharma, big tech, big oil) afnemen en pleit voor eerlijke concurrentie met zo min mogelijk belasting en regels.
De LP doet in 19 kieskringen mee (niet in Bonaire). Onder de 19 kandidaten (een van de voormalige lijstrekkers, Toine Manders, is momenteel kandidaat voor BVNL, de partij van Wybren van Haga) zitten vier mensen die als (kandidaats)raadslid betrokken zijn bij lokale partijen als ‘Amersfoort voor Vrijheid’, ‘Hart voor Amsterdam’ en ‘Forza! Haarlemmermeer’.
Politieke Partij voor Basisinkomen
De Politieke Partij voor Basisinkomen (PPvB) werd in 2013 opgericht (toen als Basis Inkomen Partij). Alleen in 2017 nam de partij deel aan Tweede Kamerverkiezingen, op een gecombineerde lijst met de Partij voor Mens en Spirit, de Partij voor de Kinderbelangen en de Vereniging Vrede en Recht.
In 2014 en 2018 werden lokaal pogingen gedaan bij de gemeenteraadsverkiezingen. De partij bleef in alle gevallen zetelloos.
In 2020 veranderde de partij de naam naar ‘De Basis’ en nam in 2022, in combinatie met de Piratenpartij en De Groenen, deel aan de verkiezingen voor de Amsterdamse stadsdeelcommissies. De gecombineerde lijst behaalde in vier stadsdelen zetels.
Onder het motto ‘Leefgeld, omdat iedereen telt’ publiceerde de PPvB een ‘ultrakort verkiezingsprogramma’. Zonder uitvoerig uit te wijden betoogt de partij dat een basisinkomen haalbaar is en daardoor armoede zal verdwijnen (bestaanszekerheid gegarandeerd) met positieve gevolgen voor de volksgezondheid en daarmee ook voor de overheidsfinanciën.
Iets, maar niet erg veel meer, is te vinden onder de standpunten op de website van de partij. Dat komt er, nog steeds zeer beknopt, op neer dat men de Sustainable Development Goals (Duurzame Ontwikkelingsdoelen) van de VN onderschrijft.
Onder de huidige naam doet de PPvB met 11 kandidaten mee in slechts acht kieskringen mee. Mocht u de partij de Kamer in willen stemmen, dan kunt u in Friesland, Flevoland, Utrecht (provincie), Amsterdam, Den Haag, Leiden en omgeving, of Noord-Brabant terecht. Als u in een andere kieskring woont dan kan met een kiezerspas (vandaag nog mondeling aan te vragen tot uiterlijk 12:00 uur) elders worden gestemd. Bij de vorige verkiezingen schreven we daar ook over.
PartijvdSport
Dat ‘vd’ is geen gemakzucht van de redactie hier. De letters staan zowel voor 'van de' als 'voor de'. Onder het motto ‘Voor en gezond, fit en vitaal Nederland’ doet de partij met 10 kandidaten mee in 11 kieskringen.
In 2021 opgericht door Ronald Wouters (algemeen directeur van branchevereniging NL Actief) en Maurice Ambaum (eigenaar van bureau Ambaum BrandMakers), naar aanleiding van de coronamaatregelen, die onder andere tot tijdelijke sluiting van sport- en fitnesscentra leidden.
Sport en bewegen mag dan tijdens verkiezingscampagnes door politieke partijen aangestipt worden, maar dat vindt PartijvdSport niet genoeg. Er moet een structureel beleid komen ‘voor sport, bewegen en gezonde leefstijl voor alle Nederlanders’. Dat is dus ook het enige speerpunt in het verkiezingsprogramma.
Zijn kiezers bereid zo’n één-speerpunt-partij zetels te gunnen? Jawel. In 2021 deed de PartijvdSport mee aan de herindelingsverkiezingen in Maashorst. De 236 stemmen waren echter niet genoeg voor een zetel. Maar In Olst-Wijhe heeft de partij een zetel gehaald bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen.
Nederland met een PLAN
In 17 kieskringen en met evenzoveel kandidaten is ‘Nederland met een PLAN’ present op het stembiljet. In maart dit jaar deed de partij mee aan de Provinciale Statenverkiezingen in Noord-Holland. Toen onder de naam Nederland met een PLAN SVP. Dat ‘svp’ stond voor ‘samenwerkende vrije partijen’. Men haalde 3518 stemmen, veel te weinig voor een zetel.
De acht Chinese namen op de kandidatenlijst maakt extra nieuwsgierig naar deze nieuwkomer. Maar van drie daarvan wordt geen enkel informatie gegeven.
Dat er zo veel kandidaten met Chinese roots op del ijst staan zal veel te maken kunnen hebben met dit statement van de partij, ion der het kopje 'Meer kleur in de politiek’:
In discussies over Chinese invloed wordt vaak de hele waaier van invloed, beïnvloeding, inmenging en zelfs sabotage over een kam geschoren. Bovendien hebben aantijgingen van inmenging door de Chinese overheid uitermate negatieve gevolgen voor Chinees-Nederlandse individuen, bedrijven en instellingen, ook wanneer hun volstrekt geen blaam treft.
Meer kleur in de politiek en meer diversiteit in de top van het bedrijfsleven. Inzetten op herstel van vertrouwen tussen overheid en burgers. Talent en vermogen moet bij sollicitaties niet bepaald worden door uiterlijk of achternaam, gender of leeftijd.
Prachtig. Maar we haakten af toen bij verder lezen bleek dat bij één kandidaat werd verwezen naar klimaatverdraaier Marcel Crok, die Sargasso voor de rechter wilde slepen (nooit meer iets van gehoord).
Verder zagen we bij andere kandidaten verwijzingen naar ‘Gezond Verstand’, een tijdschrift opgericht door corona-complotdenker Van Wolferen en naar Hart voor Vrijheid Amsterdam, een lokale afdeling van Hart voor Vrijheid (NL), ook voortgekomen uit de anti-virusbeweging.
Dat was genoeg om niet verder te lezen.
Samen voor Nederland
En daarmee komen we aan nog een partij die uit de anti-coronamaatregelen acties voortkomt. De partij van ‘koffiedrinken op het Museumplein’-organisator Michel Reijinga.
Samen voor Nederland doet met 28 kandidaten mee in alle kieskringen behalve Bonaire. Op nr 7 op de lijst staat oud-Uva docent Laurens Buijs. In opspraak geraakt door zijn stellingnames tegen coronavaccinaties. Ook zijn pleidooien voor de antisemitische complotdenker David Icke (de wereld wordt bestuurd door reptielachtige wezens, vielen slecht. Buijs is niet de enige op de lijst die mensen aks David Icke hoog hebben zitten.
Samen voor Nederland wil “iedereen in Nederland zo zelfredzaam mogelijk maken zodat er zo min mogelijk zorg en bemoeienis van de Nederlandse overheid nodig is". Daarvoor moet Nederland los gemaakt worden van organisaties als de EU (op naar een Nexit, maar wel het EEG-handelsverdrag behouden) en het World Economic Forum. Uiteraard schuiven we dan de VN Duurzame doelen geheel terzijde.
De partij “verwerpt in zijn geheel de klimaatagenda”. En meent dat “de grote stroom asielzoekers naar Nederland wordt geleid omdat de huidige politieke partijen dat wensen”.
Ook al dat was genoeg om niet verder te lezen.
Tot slot – de hamvraag
Hier eens schema van kieswijzers waarin de acbt partijen uit deze serie voorkomen (klik voor groter plaatje).
Na de verkiezingen komen we hier nog op terug en kijken we welke resultaten deze acht partijen hebben gehaald. Rest ons nog één vraag:
Wie van de acht zou uw stem kunnen krijgen?
Die acht zijn Piratenpartij-De Groenen (zie deel 2 van deze serie), LEF – voor een Nieuwe Generatie (zie deel 3), Splinter (zie deel 4) en de vijf in het artikel hierboven genoemde partijen.