serie

Wie van de acht - nieuwe partijen bij TK-verkiezingen 2023

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Acht politieke partijen die bij eerdere verkiezingen geen zetels haalden of voor het eerst meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen 2023 worden in deze korte serie belicht. Met aan het eind de kiezersvraag: aan wie van de acht zou u uw stem geven?


Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht: de verliezers

Nieuwe politieke partijen begonnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. In de korte serie ‘Wie van de acht?’ zochten we uit of er kanshebbers bij waren. De (nog onofficiële) uitslag wijst uit: ze stonden  op achterstand, ze bleven op achterstand.

De Piratenpartij-De Groenen (gezamenlijke lijst, jongerenpartij LEF, de sociaaldemocratische Splinter, de libertaire LP,  de Politieke Partij voor Basisinkomen, PartijvdSport, Nederland met een PLAN en Samen voor Nederland (allen in dit artikel beschreven) zijn nog niet eens in de buurt van één zetel gekomen.

Hier het aantal stemmen dat ze hebben gehaald (bron: NOS), vergeleken met hun resultaten bij de vorige verkiezingen.

De vier partijen die ook in 2021 meededen hebben verlies geleden. Waarbij opgemerkt moet worden dat de stemmen ‘Samen voor Nederland’ niet helemaal zuiver vergeleken kunnen worden. De partij komt voor uit de beweging die tegen de Covid-maatregelen waren. In 2011 deed de partij niet mee, maar wel waren twee andere partijen uit dezelfde hoek present.

Blanco lijst 30 (partij van Anna Zeven en Willem Engel, later Hart voor Vrijheid geheten) en Vrij en Sociaal Nederland haalden in 2021 respectievelijk   8.277 en 942 stemmen.
‘Nederland met een PLAN’ had aardig wat kandidaten uit de hoek van ‘Hart voor Vrijheid’ op de lijst staan. Als we de stemmen voor deze partij optellen bij die van ‘Samen voor Nederland’, dan zouden we kunnen stellen dat de anti-coronabeweging nu zo’n 1.593 stemmen meer wist te trekken dan in 2021.

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht: dan hebben we deze partijen nog

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag in vogelvlucht: LP (Libertaire Partij),  Politieke Partij voor Basisinkomen, Nederland met een PLAN, Samen voor Nederland en Partij voor de Sport.

Kort dag

Nog maar één dag en dan is het stemmen geblazen. In krap 4,5 maand hebben politieke partijen zich voorbereid op de Tweede Kamerverkiezingen. Afgedwongen omdat Rutte IV het vroegtijdig voor gezien hield. Dat is kort dag, in aanmerking genomen dat als het kabinet de reguliere zittingsduur had uitgezeten, we pas in maart 2026 naar de stembus zouden zijn gegaan.

Mede om die korte voorbereidingsperiode hebben we niet uitgebreid stil kunnen staan bij alle acht partijen die meedoen en niet eerder Kamerzetels haalden. Daarom op de drempel naar het verkiezingsfeest 2023: dan hebben we deze partijen nog…..

LP (Libertaire Partij)

De Libertaire Partij doet voor de vijfde keer een poging de Tweede Kamer te bestormen. De partij werd in 1993 opgericht (toen als ‘Libertarische Partij’) en nam in 1994, 2012, 2017 en 2021 deel aan de Tweede Kamerverkiezingen. Zonder succes. Ook bij Provinciale Statenverkiezingen (2015) en gemeenteraadsverkiezingen (2014 en 2018) kwam de partij niet aan de bak.

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht: Splinter

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: Splinter.

Als Splinter in de Tweede Kamer komt gaat het van ‘au’, want daar staat Splinter voor:

Splinter is NIET voor “versplintering”. Splinter staat voor de figuurlijke “Splinter in de vinger” van de minister of staatssecretaris: scherp doorvragen tot we de antwoorden krijgen die we nodig hebben om het kabinet optimaal te kunnen controleren

Lijsttrekker Femke Merel van Kooten – Arissen nam in juli 2019 afscheid van de PvdD (Partij voor de Dieren). Om grotendeels dezelfde redenen als waarover Esther Ouwehand onlangs bonje had met het (inmiddels afgetreden) oude bestuur van de PvdD. Bij WNL – Op1 (11 september 2023) zei ze:

(…) ook ik heb met diezelfde krachten te maken gehad, tot ik het op een gegeven moment niet meer trok

Femke Merel van Kooten – Arissen ging in 2019 verder als eenpitter en nam haar zetel mee. De PvdD kon de ‘zetelroof’ niet waarderen en ontnam haar het lidmaatschap van de partij.

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht: LEF – Voor de Nieuwe Generatie

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: LEF – Voor de Nieuwe Generatie.

Natuurlijk stond Buitenhof ook afgelopen zondag in het teken van de Tweede Kamerverkiezingen. Deze keer met de lijstrekkers van Partij voor de Dieren, D66 en BBB. En met een entr’acte, uitgevoerd door een speciale gast: de behanger van LEF.

Presentator Pieter Jan Hagens bleek te falen qua live journalistiek. Hij deed in ieder geval of hij zijn ogen niet kon geloven (“ik kan niet precies lezen wat er op staat”). Esther Ouwehand kon het wel waarderen (“Ik mag het wel, een beetje buiten de lijntjes kleuren”). En die mevrouw van BBB bleek niet in staat buiten haar denkraam te kijken en zag het verschil niet tussen ludieke acties en aanslagen (“Ik vind het eng dat iemand zomaar op een ladder klimt en een actie uitvoert. Nu is het een poster, maar een ander met wél kwaad in zin, kan zo op een idee worden gebracht en met zwaarder geschut komen.”)

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht: Piratenpartij – De Groenen

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: Piratenpartij – De Groenen.

PvdA en GroenLinks zijn niet de enige partijen die gezamenlijk de verkiezingen in gaan. Ook de Piratenpartij en De Groenen trekken gezamenlijk op (lijst nr. 17). Dat doen ze al wat langer en de samenwerking heeft in ieder geval drie keer op een rij een zetel opgeleverd in het waterschap AGV (Amstel, Gooi en Vecht).

Verder hebben ze, samen met de Basis (Partij voor Basisinkomen) zetels in vier Amsterdamse stadsdeelcommissies. De Amsterdamse gemeenteraad bleek nog een bruggetje te ver.

Niet echt nieuw

De Piratenpartij en de Groenen zijn geen nieuwe partijen, maar omdat ze niet eerder een zetel in de Tweede Kamer haalden worden ze wel als zodanig gezien. Dat doet natuurlijk een beetje onrecht aan de geschiedenis van de partijen.

De Groenen is de oudste ‘bloedgroep’ van lijst 17. In 1983 opgericht onder de naam ‘Europese Groenen’, later omgedoopt tot ‘Federatieve Groenen’ (1985).  Vier jaar later werd het ‘De Groenen’.

Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023

Wie van de acht – nieuwe partijen bij TK-verkiezingen 2023

De Tweede Kamer ging vorige week vrijdag met reces om de partijen in staat te stellen vol op verkiezingscampagne te gaan. Dat zal even onderbroken moeten worden want er zijn in de wereld wel verschrikkelijker dingen gaande dan de Tweede Kamerverkiezingen.

De SP en D66 hebben een spoeddebat aangevraagd over de stemonthouding die Nederland in de VN uitsprak over de resolutie die een humanitair staakt-het-vuren oproept. De Kamerleden moeten de komende week over de aanvraag van SP en D66 stemmen.

Geen nood: partijkopstukken schuiven ondertussen aan bij de tv-tafels, worden in landelijke dagbladen ondervraagd en bereiden zich voor op de komende verkiezingsdebatten op televisie. Allemaal ten dienste van de kiezer die zich natuurlijk goed wil informeren teneinde op 22 november een weloverwogen en verantwoorde keuze uit alle 26 partijen te maken.

Alle 26? Nee, een achttal partijen worden behoorlijk genegeerd. Niet alleen door de NOS, die ‘de 17 grootste partijen’ vlotjes uitlegt aan het publiek.  Daarmee wordt bedoeld de 17 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten en meedoen aan de verkiezingen.

Maar er doen 26 partijen mee. De NOS laat 50PLUS buiten beschouwing. De partij had na de vorige verkiezingen wel een zetel, maar die werd ‘meegenomen’ door mevrouw Den Haan toen zij uit de partij stapte. Zij (i.c. de door haar opgerichte partij GOUD) doet niet mee aan de verkiezingen.