Vergelding of vergissing

De ramp met vlucht MH17 is nu twee jaar geleden. Vreselijk: militairen die een civiel passagiersvliegtuig neerschieten, met bijna 300 burgerslachtoffers tot gevolg. Het gebeurde twee keer eerder. Die incidenten leken op elkaar; de mediaberichtgeving was radicaal verschillend. “MOORDENAARS,” opende De Telegraaf met chocoladeletters op 19 juli 2014. Gedoeld werd op degenen die de Boeing-777 van Malaysia Airlines hadden neergeschoten. Moord impliceert dat zij de 298 inzittenden met  voorbedachten rade zouden hebben gedood. De afgelopen twee jaar noemde de krant hen zeventien keer “moordenaars”; andere landelijke kranten samen deden dit tweemaal. Als het ging om moord, zou strafrechtelijke vergelding een logische consequentie zijn. Daarnaast riep De Telegraaf een dag later op tot inzet van NAVO-troepen en bovendien van Special Forces “om de daders van deze massamoord op te sporen en over te brengen naar Nederland voor hun berechting.” De krant vatte het op 24 juli 2014 nog even samen: “Er moet vergelding komen.”

De nieuwe elite

In een briljant stuk in The Guardian legt George Monbiot genadeloos de werking van de super elite in onze maatschappij uit. In dit geval gaat het om Engelse grootgrondbezitters die de natuur om zeep helpen voor hun lucratieve jachtbedrijven. Ze zijn een belangrijke reden voor de toenemende overstromingen die stroomafwaarts dorpen en steden teisteren. Ze helpen beschermde habitats en diersoorten om zeep. En dat met royale subsidie. Monbiot beschrijft ook hoe deze machtigen, welwillende politici en de pers samenspannen om een ieder die tegen is onderuit te halen. Met leugens en fraude.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Paxson Woelber (cc)

Evenwicht

COLUMN - De pers betracht objectiviteit. Natuurlijk maakt elk medium zijn eigen keuzes in wat het nieuwswaardig acht, maar in de presentatie van items beogen ze balans: ze trekken uitspraken en feiten na, plegen hoor en wederhoor, trachten andere zienswijzen over het voetlicht te brengen.

Alleen werkt dat niet altijd.

De discussie over klimaatsverandering veegde de vloer aan met die gewrochte objectiviteit. Jarenlang poogde zowat elke redactie keurig gebalanceerde bijdragen te maken, en gaf klimaatsceptici derhalve volop gelegenheid om wetenschappers aan te vallen die zeiden dat er iets dramatisch gaande was met ons klimaat.

Een jaar of vijf geleden veranderde dat. Gaandeweg drong tot ons door dat de sceptici tezamen een slordige 0,5% van de klimaatwetenschappers vertegenwoordigden, en de overige 99,5% het akelig eens was: ons klimaat is hard aan het veranderen. De gefêteerde objectiviteit had erin geresulteerd dat de media een kleine groep fringe wetenschappers een even groot podium gaf als de immens grotere groep reguliere wetenschappers. En juist die krampachtige gelijkschakeling maakte dat klimaatsceptici een veel ruimer podium werd toebedeeld dan hun argumenten toekwam.

Momenteel worden zowat elke maand oude temperatuurrecords verbroken: de aarde warmt sneller op dan we konden bevroeden. Waren we niet zo dol geweest op controverse en ‘objectieve’ verslaggeving. dan waren beide standpunten niet zo lang als gelijkwaardige opties gepresenteerd. Mogelijk hadden we er dan nu wat beter voor gestaan, qua klimaatbesef en -maatregelen…

Foto: harry_nl (cc)

Moet de Persrichtlijn op de schop?

COLUMN - De Persrichtlijn voor journalisten en de rechterlijke macht, is op diverse punten te restrictief. Journalisten zouden de grenzen dus best eens wat meer mogen verkennen, schrijft senior rechter Willem F.Korthals Altes op Ivoren Toga.

Onlangs moest juridisch commentator Folkert Jensma in zijn column “De Rechtsstaat” in NRC Handelsblad naar aanleiding van een bezoek van Russische rechtbankverslaggevers vaststellen dat het met de openbaarheid van onze gerechten maar zo zo is gesteld. Wie als journalist in Nederland zittingen wil bijwonen, moet allerlei bureaucratische hindernissen overwinnen. Dat wil je vandaag de dag niet graag aan Russen uitleggen.

Misschien kan Jensma enige hoop putten uit een uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) van 22 maart j.l.

Klaagster in die zaak is Sofia Pinto Coelho, rechtbankverslaggeefster van de Portugese televisiemaatschappij SIC. In november 2005 wijdt SIC een door haar gemaakte reportage aan de rechtszaak tegen E. (18), die voor diefstal van een mobiele telefoon 4,5 jaar gevangenisstraf heeft gekregen. Pinto Coelho wil aantonen dat E. werd veroordeeld zonder dat een van de slachtoffers hem had herkend en ondanks zijn verklaring dat hij tijdens de diefstal aan het werk was. In haar reportage maakt zij gebruik van geluid- en beeldopnamen van de zitting, waaronder die van getuigenverhoren. De stemmen van getuigen en rechters zijn vervormd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Media en segregatie

Er wordt in de Nederlandse media wel over maar niet door Nederlandse Turken geschreven. En dat leidt tot een stroom bedroevend eenzijdige berichten over alles wat er fout gaat in Turkije en slecht is aan Turken. In dit geval in de Volkskrant, maar ik zie het ook in andere zogenaamde redelijke media.

Het stuk van Tayfun Balçik is om veel meer redenen de moeite waard (vooral zijn uitsmijter over Turkse hypocrisie ten opzichte van Nederlandse Koerden is briljant), maar voor mij maakte het in een slag duidelijk dat Nederlandse Turken niets te zoeken hebben bij Nederlandse media. Dat ze zich niet zullen herkennen en geen nieuws zullen vinden dat voor hun relevant is. Alleen maar gezeik.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Verweer DENK tegen beschuldigingen aan adres Öztürk overtuigt niet

De twijfels over de integriteit van DENK-voorman Selçuk Öztürk worden wat mij betreft bepaald niet weggenomen door het filmpje dat de beweging gisteren als verweer publiceerde.

Of lees hier na wat de NRC over de reactie van DENK zegt.

Dan kunnen ze bij DENK wel zeggen dat de media erg vaak als poortwachters voor de zittende macht fungeren (waarin ze overigens in belangrijke mate gelijk hebben), maar dat neemt niet weg dat Öztürk zich op zijn best als een handige ritselaar opstelde die (toen hij ook fractievoorzitter van de PvdA in Roermond was) zijn persoonlijke zakelijke belangen laat prevaleren boven het algemeen belang.

Een hoer vraagt erom

Het was groot nieuws de afgelopen dagen: ene Laura uit Utrecht zat maanden in een Qatarese gevangenis op beschuldiging van buitenechtelijke seks nadat ze bij de lokale politie aangifte van verkrachting had gedaan.

Sinds zondag is de berichtgeving over Laura echter van toon veranderd, lees ik bij Frontaal Naakt. Laura zou immers hebben gewerkt als prostituee. Wat deed Laura in Qatar? hijgde de Volkskrant bijvoorbeeld.

Het AD maakt het nog een beetje bonter: Twijfels over verkrachting Laura (22) in Qatar. Mét twee foto’s van Laura plus eentje van haar moeder. Ook Elsevier doet er een leuke foto bij.

“Stop voortrekken moslims”

De Volkskrant vindt kennelijk dat er nog niet voldoende ge-moslimbashed wordt, en plaatst een stuk op de opiniepagina. Teneur: moslims worden op alle mogelijke manieren voorgetrokken. De voorbeelden van “voortrekken” die er gegeven worden zijn van een onthutsende kleinzieligheid.

Want het is me toch een schande dat sommige zwembaden een eigen gescheiden zwemuurtje hebben. Daar gaat de wereld aan ten onder.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende