Staatsbezoek: België en Zweden de enige onomstreden landen

Als we alleen naar landen gaan die onomstreden zijn, wordt de wereld wel heel klein en kunnen we alleen nog naar België en Zweden Zo citeert de NOS niet nader genoemde diplomaten, naar aanleiding van rumoer rond het staatsbezoek aan Kenia van onze zijne majesteit met zijne hare hoogheid aan zijne zijde. Er vanuit gaand dat die diplomaten ook Nederland zelf een heel keurig landje vinden zouden er volgens hun opvatting dus maar drie van de 196 (of is het 203?) landen ter wereld zijn waar niets op aan te merken valt. Dat is veel te weinig voor het reislustige koningspaar. Het moet gezegd, eenmaal in Kenia aangekomen vatte meneer de koning het hete hangijzer meteen bij de lurven. Hij las president William Ruto de les: Uw land mag zich gelukkig prijzen dat het kan rekenen op de ideeën en energie van miljoenen jonge burgers. De mensen van Kenia willen, net als die van Nederland, dat hun rechten als vrije burgers worden gerespecteerd en dat hun stem wordt gehoord. https://www.youtube.com/watch?v=LsVYuOwjkOc De hele tekst van het statement bij aankomst leest u hier. Nu afwachten wat ons staatshoofd zal zeggen als hij Kenia weer verlaat. We verwachten natuurlijk een ferm statement over wat het heeft opgeleverd dat hij “tijdens dit bezoek aandacht gaat besteden aan kwesties als mensenrechten, goed bestuur en verantwoording”. Even benieuwd zijn we naar de reactie van de Keniaanse president. Ondergaat hij dit deemoedig? Bekent hij schuld en beloof hij beterschap?  Of laat hij het stoïcijns over zich heen komen en slaat hij er weer lustig op los zodra het Nederlandse koningspaar de hielen heeft gelicht? Terzijde: toen meneer Ruto nog vicepresident was, werd hij aangeklaagd door het Internationaal Strafhof in Den Haag wegens moord, vervolging en deportatie na de presidentsverkiezingen van 2007. Het Strafhof besloot de zaak af te blazen nadat getuigen waren beïnvloed en er onaanvaardbare gevallen van politieke bemoeienis waren geconstateerd. Ruto ontsprong zodoende de dans. Nu nog even terug naar dat diplomatieke smoesje, waar we dit stukje mee begonnen. Leuk dat België en Zweden de diplomatieke Nobelprijs voor de Vrede krijgen. Maar zo’n opmerking leidt af van waar het om gaat: het dilemma wanneer wel of niet op staatsbezoek te gaan. Het kan per geval verschillen welke waarde zo’n bezoek naast de officiële plichtplegingen, culturele uitwisselingen en ceremoniële handelingen heeft. Wat krijgen de bezoekers te zien? Wie krijgen ze te spreken? Welke invloed hebben ze op het programma? Als, zoals vaak, alleen de paradepaardjes van een land bezocht mogen worden, laat dan het bezoek achterwege. Niemand die er dan iets mee opschiet (behalve de gebruikelijke handel). Ga wel als het koninklijke bezoek, al dan  niet samen met de gastherendames “tijdens het bezoek openbaar maken op welke manier de mensenrechten in Kenia verbeterd zullen worden” (Amnesty).

Door: Foto: NOS schermafbeelding staatsbezoek Kenia maart 2025
Foto: Feed My Starving Children (FMSC) (cc)

Klimaatverandering hoofdoorzaak van droogte in Hoorn van Afrika

Temperatuurverloop in Mogadishu, Somalië. Bron: Ed Hawkins showyourstripes.info.

Sinds het najaar van 2020 heeft de Hoorn van Afrika te kampen met ernstige droogte. Dat leidt tot onder meer misoogsten en veesterfte, ondervoeding, vluchtelingenstromen en oplopende conflicten. De regio is een van de armste ter wereld en bijzonder kwetsbaar voor extreem weer en klimaatverandering, onder meer omdat een aanzienlijk deel van de bevolking leeft als kleinschalige boer of als nomadische veehouder. Eind april publiceerde World Weather Attribution (WWA) een attributie-onderzoek naar de droogte. Negentien onderzoekers uit zeven landen werkten mee aan dit onderzoek. Vanuit Nederland waren er bijdragen van het KNMI, de universiteiten van Utrecht en Twente en het Rode Kruis Klimaatcentrum in Den Haag. WWA is in 2014 opgericht met als doel om relatief snel uitspraken te kunnen doen over een eventuele menselijke invloed op klimaatgerelateerde rampen. Er is een vaste procedure ontwikkeld om dit soort onderzoek uit te voeren.

Het resultaat van de studie is schokkend: de extreme droogte is grotendeels toe te schrijven aan de opwarming van het klimaat. De kans op een droogte van deze omvang is door de opwarming zeker honderd keer zo groot geworden. Met daarbij wel de kanttekening dat dit de conclusie is van het klimatologische deel van het verhaal. Want het rapport gaat ook uitgebreid in op de context waarin de droogte zich afspeelt. Die context heeft veel invloed op de kwetsbaarheid van de bevolking en de economie en dus op de uiteindelijke gevolgen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

https://www.youtube.com/watch?v=aZpyg3iYDfQ

Closing Time | Dj Iche’s Nairobe Vol. 1 Mix

Hij was er dit jaar weer,  na twee jaar afwezigheid, de Canal Parade door de grachten van Amsterdam. Een bonte stoet van LHBTIQ+ schippers en matrozen, feest. En bij een feest hoort muziek, en die wordt onder andere verzorgd door de Keniaanse – Tanzaniaanse dj ICHE, dat je uitspreekt als íetsje.

ICHE omschrijft zichzelf als ‘romantisch lesbienne’ en qua gender is hen non-binair. Helaas is het in Kenia illegaal om queer te zijn en daar openlijk voor uit te komen.

Foto: Nina R (cc)

Een wolkenkrabber op de savanne

RECENSIE - De ooit hechte band tussen Europa en Afrika staat onder druk. Europese landen hebben het op dit continent lang voor het zeggen gehad. Ook na de dekolonisatie in de tweede helft van de vorige eeuw bleven Afrikaanse landen nog afhankelijk van de oude koloniale machten. Sommigen spreken van rekolonialisatie door het westen. Maar sinds de eeuwwisseling zien we de aandacht van Afrikaanse landen verschuiven naar Azië. De steun van westerse regeringen voor mensenrechten en persvrijheid werd door sommige machthebbers ervaren als politieke inmenging en cultureel imperialisme, schrijft Koert Lindijer. ‘Zij vlogen voor prijzige infrastructurele projecten voortaan naar Bejing’.

Lindijer woont en werkt sinds 1983 als Afrika-correspondent voor de NRC en de NOS in Nairobi, Kenia. De huidige miljoenenstad (foto) was ooit een gehucht langs de nieuwe, vanaf de kust aangelegde spoorweg die het land moest ontsluiten. De plek was begin vorige eeuw vanwege de hoogte aantrekkelijk genoeg voor een nederzetting van blanke kolonisten. Veertig jaar berichtte Lindijer over Kenia en omringende landen zoals Ethiopië, Eritrea, Soedan, Oeganda, Congo en Rwanda. Hij legde zijn ervaringen onlangs vast in Een wolkenkrabber op de Savanne.

Over een buurland van Kenia lezen we weinig: Tanzania. Veertig jaar geleden was er een groot verschil tussen Kenia en Tanzania. Kenia was onder leiding van de corrupte president Daniel arap Moi een dictatuur. Tanzania ontwikkelde zich onder Julius Nyerere in socialistische richting. Op de NRC redactie kreeg Lindijer van zijn hoofdredacteur te horen dat de krant ‘nooit positief over socialisme’ schrijft. ‘Mijn hoofdredacteur kende de wereld vanuit Europees perspectief, en dat was in die tijd de context van de Koude Oorlog. Hij plakte witte plakkaten op niet-witte werelddelen en plaatste Tanzania achter een ijzeren gordijn.’ Het is jammer dat Lindijer de vergelijking tussen Kenia en Tanzania later niet meer maakt en in zijn boek vooral schrijft over de meest oproerige en gewelddadige buren zoals Ethiopië en Congo.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Gedenkdag

COLUMN - Het is drie jaar geleden dat Salah Abdow Farah overleed, een 34-jarige onderwijzer uit Mandera in het uiterste noorden van Kenia. Over de omstandigheden rond zijn overlijden heb ik al twee keer eerder geblogd. De eerste keer naar aanleiding van de satiricus van het gesundes Volksempfinden, die zijn ergernis over de frase ‘islam is liefde’ uitventte en daarvoor precies de dag koos dat een paar Keniaanse moslims met gevaar voor eigen leven hadden bewezen dat dat kón; de tweede keer toen één van hen – om met Abraham Lincoln te spreken –  his last full measure of devotion had gegeven.

Dat was dus Salah Abdow Farah. Op 21 december 2015, op weg naar huis in Mandera vanuit Nairobi – waar hij op de universiteit een cursus ontwikkelingspsychologie van het jonge kind volgde – werd de bus waarin hij zat, overvallen door strijders van al-Shabaab. Dat was vaker voorgekomen. Ruim een jaar daarvoor, in november 2014 had al-Shabaab een bus overvallen en alle passagiers een ‘geloofstest’ afgenomen: wie koranverzen kon reciteren ging vrijuit, de rest werd – om een Godwin te gebruiken – ‘geselecteerd’. Dat waren er achtentwintig.

Van die 28 slachtoffers waren er 17 of 20 onderwijzer. Het district rond Mandera lijdt namelijk aan een tekort aan plaatselijke onderwijzers. Die komen dus uit de rest van het land en onderwijzers vormen zo een disproportioneel deel van de passagiers in de busverbindingen tussen Mandera en de rest van het land. Omdat het noorden van Kenia voornamelijk islamitisch schijnt te zijn en het zuiden overwegend christelijk, vormen ook christenen een disproportioneel deel van de buspassagiers van en naar Mandera. Na deze aanval haakten een boel christelijke en/of uitheemse onderwijzers af en bleef Mandera met zijn probleem zitten. Dat Salah in zijn hometown Mandera bleef, maakte hem dus al een klein beetje een held.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: AK Rockefeller (cc)

Amerikaanse militaire inzet in Afrika

OPINIE - De afgelopen maanden horen we veel berichten over terreuraanslagen in Afrikaanse landen. In Nigeria pleegt de terreurgroep Boko Haram aanslagen. In Kenia viel de islamitische terreurbeweging Al Shabab een winkelcentrum aan. Ook in Libië en Mali plegen moslimextremisten aanslagen. Tot dusver proberen de lokale regeringen de terroristen aan te pakken, maar hoelang zal het nog duren voordat er buitenlandse militaire hulp ingeroepen wordt?

De afgelopen jaren heeft het Amerikaanse leger al in veel Afrikaanse landen voet aan de grond gekregen. In 2008 werd door het Pentagon AFRICOM opgezet, een nieuwe tak van het Amerikaanse leger dat de Amerikaanse belangen in Afrikaanse landen zal gaan verdedigen, als dat nodig is. Op de website van AFRICOM kun je lezen wat de doelstellingen van dit legeronderdeel zijn.
Op internet zijn al een paar kritische beschouwingen geschreven over de Amerikaanse (neokoloniale) inmenging in Afrika.
Nick Turse gaf op TomDispatch.com een overzicht van de snel groeiende activiteit van AFRICOM. Op het kaartje na de streep kun je zien dat Amerikaanse militairen actief zijn in 49 van de 54 Afrikaanse landen.

africom01

De gele markers geven activiteiten aan gestart in 2012, de groene merktekens wijzen op activiteit die in 2013 werd opgestart. Vooral in de laatste twee jaar groeit de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Afrika sterk.

Foto: ANGELOUX (cc)

Uhuru in office, de Big Man en einde kameel

ACHTERGROND – Ook in Afrika doet april wat –ie wil. Deze week aandacht voor de beëdiging van Uhuru, de ‘coup de CAR’ en (het einde van) de kameel van Hollande.

Alles bij elkaar waren het gewoon stomvervelende uren tv. Na een in de soep gelopen experiment met elektronisch stemmen, de daaropvolgende telchaos, een dreinende verliezer en een rechtszitting die van advocaten en rechters Bekende Kenianen maakte, werd Uhuru Kenyatta gisteren dan eindelijk ingezworen als president. In een voetbalstadion. De manier waarop de verschillende eregasten ‘live’ werden onthaald had iets potsierlijks (“Ladies and gentlemen… All the way from Zimbabwe… His Excellency: Robert MUGABE! – en dan gejoel van de volle tribunes), maar Kenyatta is in office en dat is tenminste iets. Nu maar zien wat het ICC tegen hem en vice-president William Ruto kan uitrichten.

Dan de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR), waar Michel Djotodia als interim-president uit de slangenkuil tevoorschijn kwam. Qua bouw alvast een Big Man, maar verder weten we (nog) niet zo veel van ‘m. Djotodia vertelt iedereen die het horen wil dat hij, mocht hij bij de komende verkiezingen niet tot president worden verkozen, direct een stap terug doet. Gezien de staat van afbraak waarin het land verkeert – in Bangui zijn nog maar twee ziekenhuizen in bedrijf – wordt het organiseren van verkiezingen hoe dan ook een lange, vervelende, bijkans onmogelijke onderneming.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Pole-position Uhuru, lekker puh en kikker in je bil

ELDERS - ACHTERGROND – Deze week op woensdag Afrikadag aandacht voor Kenia’s nieuwe president, Zimbabwe’s ongastvrijheid en Tanzania’s briljante tweeling.

Volgende week is zijn dossier aan de beurt in Den Haag, maar voorlopig koerst Uhuru Kenyatta af op een verkiezingszege. Met 53 procent van de stemmen ligt de zoon van Kenia’s eerste president aardig voor op zijn rivaal Raila Odinga, al is nog maar iets meer dan 40 procent van de stemmen geteld. Net als vijf jaar geleden gaan de verkiezingen gepaard met geweld en spoiled ballots, maar de opkomst (70 procent van het electoraat vond zijn weg naar de fysieke of elektronische stembus) is reden tot optimisme. In de race om het presidentschap en het bijbehorende mediaspektakel (voor het eerst werden debatten live op tv uitgezonden) speelt technologie een grote rol; lees dit stukkie uit de Wall Street Journal maar eens. Volgende week meer.

Over verkiezingen gesproken. De dinosaurussenregering in Zimbabwe heeft verklaard geen westerse waarnemers toe te laten als er wordt gestemd over haar constitutie en (nieuwe?) leider. Volgens de minister van buitenlandse zaken zijn de EU en Verenigde Staten niet objectief en zullen ze er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de al sinds 1980 aan het roer staande Robert Mugabe afgeserveerd wordt. En daarbij: “Wij worden toch ook niet uitgenodigd op hun verkiezingen?” Touché, man.

Foto: Riccardof (cc)

Ook Elders in de wereld wordt castratie niet bestraft

De 11-jarige Andrew Gathae was in januari aan het voetballen in een park in Nairobi. Dat mocht niet. De gemeentelijke politie (zo te lezen een soort stadswacht) wilde blijkbaar een signaal afgeven en besloot de jongen te castreren. Zijn vriendjes brachten hem thuis en zijn moeder kreeg hem nog net op tijd in het ziekenhuis. De burgemeester kondigde een groot onderzoek aan, maar tot op heden is er niets gebeurd. Meer bij het Keniase blog My254.com.

En als er wel recht wordt gesproken, is men niet altijd onder de indruk. Je zou denken dat de veroordeling van Charles Taylor een golf van opluchting en vreugde door Liberia en Sierra Leone zou gaan. Niets blijkt minder waar. De meeste mensen halen hun schouders op, zegt The Economist. Het bijeenschrapen van het dagelijks brood is wel even wat belangrijker dan een verleden dat men zo snel mogelijk wenst af te sluiten. Dat afsluiten kan nog wel even duren. De zaak tegen Taylor lijkt meer vragen op te roepen dan te beantwoorden, constateert Foreign Policy.

Ondertussen lijkt er maar geen einde te komen aan het lijden in de Congo. Onder de radar van de internationale media zijn weer 20.000 mensen op de vlucht geslagen vanwege nieuwe gevechten na de hevige verkiezingsstrijd. De vluchtelingenorganisatie UNHCR maakt zich ook nog eens zorgen over 38.000 ontheemden die ze niet kan bereiken. De laatste golf komt bovenop een grotere exodus uit Oost-Congo van bijna 300.000 mensen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende