Poll: een login voor Rutger van Santen?

Parlementair verslaggever Rutger van Santen is door zijn werkgever de Wereldomroep teruggeroepen naar Hilversum. Aanleiding voor de maatregel is een interview dat de verslaggever had met GroenLinks-Kamerlid Tofik Dibi op de nichezender Het Gesprek (filmpje). Hierin liet van Santen zich van een vrij duidelijke anti-Wilders kant zien. Volgens hoofdredacteur Wim Jansen van de Wereldomroep is gebleken dat Van Santen 'te emotioneel betrokken is bij zijn onderwerp, te veel belanghebbende is geworden en geen journalistieke distantie meer in acht kan nemen' (Volkskrant). Van Santen zit de komende maanden in Hilversum. Dat zijn indrukwekkende blogskilZ van de heer van Santen met tal van prachteigenschappen waar de oude media geen raad mee weten (die aldus in frequentie zullen blijven halveren tot ze niet alleen begraven maar ook dood zijn), te weten: het met enthousiasme en emotionele betrokkenheid berichten over onderwerpen, het niet verbloemen van (ideologische) belangen bij maatschappelijke vraagstukken en het overschrijden van achterhaalde journalistieke grenzen. Wij vragen u:

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Open draadje – Deontologie

Uit de archieven van de Vlaamse Vereniging van Journalisten:
home › beroepsjournalist › deontologie

2.1 Veralgemeningen
Aanbevolen wordt de berichtgeving over allochtonen waar dat relevant is te nuanceren.

2.2 Polarizeringen (wij-zij perspektief)
Aanbevolen wordt dergelijke polarizeringen zoveel mogelijk te vermijden.

5. EXTREEM RECHTS EN RACISME KRITISCH INKADEREN
Aanbevolen wordt duidelijk te maken van wie de betreffende uitspraken of standpunten afkomstig zijn en in welk verband ze dienen geplaatst.

Zomaar een quasi-willekeurige copy-paste van de gedragsregels voor Vlaamse journalisten. Is dit nu wat we beschaving noemen of is er volgens u hier sprake van nodeloze zelfcensuur (= misschien wel het begin van het einde)?
U bent welkom in het open draadje. Wij schenken azijn en zoete likeur.

Foto: Enric Borràs (cc)

De heiligheid voorbij

De volgende gastbijdrage is van publicist Mohammed Benzakour. Afgelopen woensdag hield hij in het Amsterdamse Felix Meritis een voordracht op een bijeenkomst van de Dick Scherpenzeel Stichting waar gediscussieerd werd over de berichtgeving over het Midden-Oosten. Sargasso kreeg van Benzakour toestemming om zijn voordracht hier te plaatsen.

Vorig jaar verscheen in Amerika (na het essay) het geruchtmakende boek “The Israël lobby and U.S. Foreign Policy’, van de twee professoren Stephen Walt en John Mearsheimer. In 560 bladzijdes brengen zij minutieus in kaart hoe in de V.S al decennialang de Israël-lobby (een machtig politiek en mediamiek netwerk van joodse organisaties, christenfundamentalisten en neocons) aan de knoppen draait van de Amerikaanse Midden-Oostenpolitiek – met al zijn schadelijke effecten, voor de regio en voor Amerika zelf. Een moedig en baanbrekend standaardwerk over een onderwerp waarop al zo lang een groot taboe rust. Ook maakt dit boek duidelijk welke frisse en minder frisse strategieën deze lobby aanwendt om ieder kritisch debat over Israël in de kiem te smoren.
Behalve NRC Handelsblad en VPRO’s Tegenlicht is aan dit boek vrijwel geen aandacht besteed. Toen vorig jaar de Nederlandse vertaling verscheen, telde ik welgeteld één recensie, in de Volkskrant (20 oktober 2007). Deze kwaliteitskrant wees een joodse commentator aan wiens Israëlische preoccupaties elke week te bewonderen zijn in zijn column. En, tamelijk voorspelbaar, eindigde diens ‘recensie’ met de opmerking dat hij er een ‘nare smaak’ aan overhield – als bekend, een nauwelijks verhulde manier om iemand als ‘antisemiet’ weg zetten. Kortom: discussie gesloten. Een collega van mij stuurde hierop een klachtbrief naar de Ombudsman van de Volkskrant. Op zijn brief is nooit gereageerd, noch een ontvangstbevestiging. De ironie wil dat zowel de recensie als het zwijgen van de Ombudsman onbedoeld de kern van dit boek onderstreepten.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour – Dzjurnalism 2.0

“I do not doubt that most or all of the facts in the article have a place, but they are a drop in the ocean. THERE IS NO ATMOSPHERE OF FEAR in the country, though the journalist is subtly painting the picture of a ‘bloody regime’ that pressures its citizens. We do have problems and we will solve them in time. Democracy is great when you live under a warm roof and have your piece of bread with butter for lunch. For now, the people do not need democracy, but the possibility to live humanely. Please, do not teach us how to live”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Geen geweld op YouTube’

GooTube (plaatje: flickr/dannysullivan)

Het Metro lezerspanel heeft gesproken. 73% ziet YouTube vooral als vermaak en wenst er geen geweld op te zien. 45% van de geïnterviewden (een indrukwekkend totaal aantal van 673 metro-lezers) wil zelfs geen kwetsende filmpjes zien over het geloof. Maar gelukkig: “Van de iets meer dan 32 procent die geen problemen heeft met de filmpjes, noemt een meerderheid als voornaamste reden de vrijheid van meningsuiting.”

Natuurlijk is Youtube vooral vermaak. Maar het wordt ook steeds meer gebruikt voor politieke uitingen en (burger)journalistiek. Wat wil “de Nederlander” dus eigenlijk? Dat Google, de eigenaar van Youtube zegt: “Oei, daar wordt een Tibetaanse monnik afgeslacht. Even kijken in de voorwaarden… Ja! Geweld! Verwijderen die hap!”? Nee, het is allemaal wat basaler. In het artikel hebben de schrijvers het specifiek over Happy Slapping. Iets wat zonder het internet misschien minder vaak zou voorkomen. Maar tegelijkertijd zijn diezelfde filmpjes, vaak door de daders op het net gezet, het ultieme bewijs van de daad. Op deze manier is al menige mishandeling opgelost. Zou dat nog kunnen als YouTube alles wat ook maar lijkt op geweld er direct afgooit? Ook datgene met nieuwswaarde, zoals die monikken? Want dat is wat het dan wordt: alles of niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Manipulatie

Schrijvend journalisten manipuleren de waarheid altijd wel een beetje. Al was het maar dat je bij nieuwsgaring keuzes maakt: waar leg je de nadruk. Of bij een interview: iemand praat maar zelden in volzinnen die grammaticaal helemaal correct zijn. Je manipuleert dus eigenlijk wat iemand heeft gezegd, je vat samen of ?vertaalt? iemands taal naar begrijpelijke zinnen. En bij een reportage zet je leuke quotes bij elkaar alsof die mensen op elkaar reageren. Iets wat in werkelijkheid maar zelden het geval is.

Gemanipuleerde foto van Liu Wei-qiang

Als fotojournalist mag je niet manipuleren, zo is de heersende mening. Fotograaf Liu Wei-qiang raakte zijn baan bij de Daqing Evening News dan ook kwijt toen bleek dat hij zijn prijswinnende foto had gephotoshopt. Hij had namelijk twee foto?s gecombineerd: een kudde bedreigde Tibetaanse antilopen met een foto van passerende trein op de controversiële Qinghai?Tibet spoorweg.

Stel dat hij die combinatie wel gezien had, maar toen net even zijn camera niet klaar had en daarom twee foto?s over elkaar heen had geplakt? Dan manipuleert een fotograaf de waarheid, dat is waar. Maar hij had het toch zo gezien? Hoeveel verschilt dat dan van een schrijvend journalist die een quote van zijn geïnterviewde net even mooier, begrijpelijker of korter maakt?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zet Zuma deur open voor zwart racisme?

De voorzitter van het ANC Jacob Zuma heeft vorige week vrijdag in Johannesburg het Forum of Black Journalists (FBJ) te woord gestaan op een bijeenkomst die enkel toegankelijk was voor zwarte journalisten (Mail&Guardian). In een besloten setting mochten de zwarte journalisten Zuma bevragen over brandende kwesties. De paar blanke journalisten die toch tot de zaal waren doorgedrongen werden alsnog verwijderd. In Zuid-Afrika is grote commotie over ontstaan over de keuze van Zuma om in te gaan op de uitnodiging van het FBJ. Zuma is als recent verkozen ANC voorzitter de grootste kanshebber op het presidentsschap. Zijn keuze om te spreken op een bijeenkomst die mensen op hun ras uitsluit ligt daarom uitermate gevoelig.

Het buurland Zimbabwe waar president Mugabe dmv ‘omgekeerd racisme’ zijn land kapotmaakte is voor Zuid-Afrika een schrikbeeld. Het signaal dat Zuma afgaf door goed te keuren dat blanke journalisten werden uitgesloten brengt dit schrikbeeld weer iets dichterbij. Vanzelfsprekend deed dit nieuws de Zuid-Afrikaanse blogosfeer ontploffen en al een hele week discuzeuren bloggers en reaguurders nergens anders over. De intelligente Nelson Mandela koerste het land weg van racisme, maar onder Thabo Mbeki werd de deur naar het raciale denken weer opengezet. Blogger Andrew La Grange legt de schuld bij de paranoia and centralisation van het Mbeki beleid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalusten

‘Wat ben ik toch blij om een journalist te zijn’, neuriede ik de laatste dagen. Heb ik wel vaker, een goed gevoel na gedane arbeid. Dan fluit ik ’s morgens over mijn bak havermout iets vrolijks.

De muzikale oprisping was voor de onthullingen van Peter R. de Vries over de dood van het Amerikaanse meisje Natalee Holloway. Ze verdween in 2005 op het eiland Aruba. De Nederlander Joran van der Sloot wordt verdacht daar een hand in te hebben gehad. Zo’n zaak is een drama voor de nabestaanden, maar het is blijkbaar smullen voor de hele Nederlandse pers. Die krijgt geen genoeg van een drinkend, blond, wulps & all American studente. Het verhaal kreeg ik de laatste dagen zo vaak opgediend dat ik de krant wegleg of van tv-kanaal verander.

Misdaadverslaggever Peter R. de Vries neem ik niks kwalijk. Hij onderzocht de zaak en kwam tot een conclusie. Hij werkt tenminste. Dat kan ik niet zeggen van alle nieuwsparasieten die vervolgens op zijn onderzoek doken. NOS-collega Lex Runderkamp schoof tijdens een journaal-uitzending ‘life’ aan tafel en herkauwde het nieuws. Zielig, dacht ik. Waar bleef het NOS-journaal deze week toen er twee aanklachten tegen Nederlandse top-militairen in Uruzgan werden aangezwengeld? Er zijn advocaten die zeggen voldoende aanwijzingen te hebben dat er mogelijk Nederlandse oorlogsmisdaden tegen Afghaanse burgers werden gepleegd. En dan hebben we over een zaak pakweg 200 maal Natalee Holloway. De dader is geen draaikonterige tot op het bot verwende jongeman aan wiens geestesgesteldheid je mag twijfelen. Nee, in Afghanistan waren het stabiele heren die weloverwogen dodelijke opdrachten gaven. Evenmin is er sprake van verdwenen lijken of ontbrekende getuigen. Tientallen mensen keken toe en tientallen graven vormen het bewijs. Was best aandacht waard, lijkt me. Misselijk makend vind ik daarom die Holloway-show bij onder andere het NOS-journaal: Met z’n allen schoppen tegen een jongeman maar te angstig zijn om de staatsbemoeienis bij een mogelijke massamoord aan te kaarten.

Vorige Volgende