Lust of zucht

Tommy Wieringa kwam eens in het veld een jager tegen die – ik meen – grauwe kiekendieven afschoot, raakte met hem in gesprek over de vraag of dat wel mocht en kreeg een heel verhaal te horen over hoe en waarom dat volkomen legaal was en hoe schadelijk de grauwe kiekendief wel niet was. Thuisgekomen keek hij het na, ontdekte dat de grauwe kiekendief wel degelijk op de rode lijst stond en schreef daar een column over. Daarin muntte hij de uitspraak ‘moordlust op zoek naar een reden’. Wat mij betreft hoort die uitspraak bij het standaard gereedschap dat een mens ter beschikking moet hebben om de werkelijkheid zu bewältigen, zoals de Duitsers dat zo mooi zeggen. ‘Moordlust op zoek naar een reden’ lijkt een goede kandidaat om te verklaren waarom van heinde en verre jongelingen naar het nieuw gestichte kalifaat stromen om daar hun heilzame werk te doen.

ISIS in het defensief

Twee berichten vandaag. Het eerste: vanmorgen heeft ISIS Al-Rutbah ontruimd, waarmee de weg van Bagdad naar Jordanië vrij komt. Ook lijkt de aanval richting Hit te zijn ingezet. Dit betekent dat, na de val van Ramadi, ISIS steeds verder uit de vallei van de Eufraat wordt weggedreven, naar het noordwesten.  U leest er meer over in de doorgaans redelijk geïnformeerde Libanese krant Daily Star: hier.

Het tweede bericht: vanmiddag is het Syrische leger in de aanval gegaan richting Palmyra. Ten westen van de moderne stad ligt een middeleeuws kasteel op een wonderlijke bult in het landschap. Deze lijkt nu de inzet van de strijd te zijn: hier.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Valt er te praten over vrede met Daesh? Misschien toch wel!

Wie de propagandavideo’s van Daesh ziet, is geneigd te denken dat de ‘islamitische staat’ louter een nóg extremere versie is van Al Qaeda. Jihadisten met baarden en kalashnikovs, seksslavernij en middeleeuwse executiemethoden, die roepen dat ze de halve wereld willen veroveren.

Het spreekt allemaal nogal tot de verbeelding, en dat is ook de bedoeling.

Achter deze façade gaat echter een realiteit schuil die veel aardser is, zeggen deskundigen en journalisten. Uit getuigenissen van voormalig strijders en buitgemaakte documenten over de commandostructuur, blijkt dat Daesh in werkelijkheid gerund wordt door voormalige officieren uit het leger en de inlichtingendiensten van Saddam Hussein.

Gemarginaliseerde baathisten

Deze baathisten werden na de invasie van Irak bruusk terzijde geschoven, in het kader van een debaathificatieprogramma onder leiding van de door het Witte Huis benoemde gezant, Paul Bremmer, naar voorbeeld van Duitslands denazificatie.

Een kapitale fout, blijkt achteraf, want door de (voornamelijk soennitische) baathisten massaal te ontslaan en het land middels via een van boven opgelegde democratische revolutie in handen te spelen van de sji’itische meerderheid, schiepen de Amerikanen de voedingsbodem voor een soennitische opstand.

De baathisten schromen daarbij niet om de meest vurige strijders en propagandisten voor hun karretje te spannen, en dat zijn in dit tijdsgewricht en deze contreien nu eenmaal de jihadisten.

Foto: Steven Zucker (cc)

Ouwe troep

OPINIE - Nu ben ik archeoloog en ik zou dus eigenlijk vooraan moeten staan in de protesten tegen de vernielingen van oudheden die in opdracht van onze geliefde kalief zijn aangericht in de musea in Mosul. Maar daar sta ik niet. Het doet me bijzonder weinig. Ja, er gaat onvervangbaar erfgoed verloren en dat is – zelfs ik zie dat – ongelofelijk jammer. En toch wordt dit stukje geen vlammend protest, noch een begeesterde veroordeling van de barbarij die onder onze geliefde kalief zo welig opbloeit.

Daar heb ik een heleboel redenen voor. De eerste is praktisch: deze jongemannen lijden aan een Gilles de la Tourette-achtige aandoening die ze precies laat doen waar je ze juist van af probeert te houden. Hoe harder je protesteert, hoe harder ze zich zullen gaan toewijden aan het doen van wat niet mag. De stoere knapen van onze geliefde kalief zijn erop uit voor zichzelf de reputatie van een God noch gebod respecterende club te bevestigen en met protesten geef je ze precies aan in welke richting ze het moeten zoeken. In zekere zin zijn ze dan ook heel goed aan te sturen. Zoals ik al zei: jonge mannen zijn het, niet meer.

Mijn tweede reden is even praktisch als moreel: ik heb liever dat die losgeslagen hormonen losgaan in een museum met ouwe troep dan op een berg vol mensen. Als ik moet kiezen tussen mijn vak, beroep en levensvervulling versus een mensenleven is mijn keuze verrassend snel en makkelijk gemaakt. In de tijd die ze steken in het slopen van een lamassu, zijn ze niet bezig met het verbranden, kruisigen of anderszins slopen van mensen. Laat ze, als we er toch al niks aan kunnen doen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Turkije vs Rusland: which side are you on?

Volgens een gepensioneerde generaal van de Amerikaanse luchtmacht lijkt het er bijzonder sterk op dat Turkije het internationaal recht heeft geschonden door de Russische bommenwerper neer te schieten.

Daarnaast lijkt Poetin toch echt wel een punt te hebben met zijn opmerking dat de Turken ‘medeplichtigen zijn van IS’.

Daar staat dan weer tegenover dat Rusland nauwelijks serieuze inspanningen vertoont om IS aan te pakken: liever wordt een bloeddorstige dictator in het zadel gehouden.

Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | ISIS’ reality show

ACHTERGROND - U hebt de beelden ongetwijfeld gezien: aanhangers van de zogenaamde Islamitische Staat vernietigden oudheden in het museum van Mosul. Ik ga er niet naar linken, om redenen die u zo zult horen. Dat hoeft ook niet: u bent mediavaardig genoeg om te weten dat de vraag niet is wát het nieuws is maar waaróm het nieuws is. Waarom kreeg u deze beelden te zien?

Het is namelijk, om te beginnen, bepaald geen nieuws dat religieuze fanatici de musea in het Midden-Oosten plunderen of kapot maken. Een maand geleden werd het museum van El Arish in Egypte onder handen genomen. Dat kreeg u niet te zien. De musea van Deir ez-Zor, Palmyra, Malawi en Bani Walid zijn eveneens geplunderd en ook dat was geen echt nieuws.

Wat u dit keer te zien kreeg, was bovendien maar een heel klein deel van het verhaal. Die musea worden namelijk geplunderd met een concreet doel: de voorwerpen verkopen aan rijke westerlingen. De kleitabletten uit het museum van Mosul, ooit opgegraven in de Assyrische hoofdstad Nineve, lijken al eerder te zijn verkocht (al is een deel van de collectie in veiligheid gebracht in Bagdad). Wat u vorige week zag was slechts de vernietiging van het onverkoopbare materiaal: standbeelden die te groot waren om te vervoeren en te bekend om te verkopen, samen met gipsafgietsels van voorwerpen in westerse musea. De echte schade was al eerder toegebracht. Dit was slechts het laatste bedrijf, vergelijkbeer met een soldaat die nog even een handgranaat werpt in een al geplunderd huis.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Zeker één dode bij aanslag op gasfabriek bij Lyon

NIEUWS - Bij een aanslag op een gasfabriek in het Franse Saint-Quentin-Fallavier, nabij Lyon, zou een man onthoofd zijn door iemand die een “radicaal-islamitische vlag” bij zich droeg. Ook zouden er meerdere gewonden gevallen zijn door een explosie.

Volgens het AD claimt IS(IS) de verantwoordelijkheid.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende