Politiek begrijpt eigen Grondwet niet

Minister Plasterk laat de Grondwet in het Arabisch vertalen en uitdelen aan asielzoekers. Dat was een ideetje van Peter Oskam, van het CDA, de partij die het vluchtelingenverdrag wil opzeggen omdat ze van vluchtelingen tweederangs burgers wil kunnen maken. De heren politici zouden er goed aan doen die Grondwet zelf eens te lezen, meent Gastblogger Bas Thijs, alias “Grutjes”. Dit stuk verscheen eerder onder zijn eigen blog.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 24-09-2022

VVD draait: Constitutionele toetsing door rechter sneuvelt

NIEUWS - Tijdens het debat in de Tweede Kamer over het door de rechter toetsen van wetten aan de Grondwet (het voorstel Halsema) gaat het niet halen. Er is een tweederde meerderheid voor nodig en die is om zeep geholpen door een draai van de VVD.

De VVD was bij eerste lezing (de eerdere debatten over het voorstel) voorstander van toetsing door de rechter. Nu geeft de VVD te kennen dat de Tweede Kamer zelf de toetsing kan doen en stelt voor de mogelijkheid voor een constitutionele commissie te onderzoeken.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Het ‘non-actief’ Kamerlidmaatschap van Mark Verheijen door constitutionele ogen

ACHTERGROND - Mag dat eigenlijk wel, dat je als Kamerlid je werkzaamheden tijdelijk neerlegt? Mark Verheijen zei het volgende: ‘Ik heb aan fractievoorzitter Halbe Zijlstra verzocht mijn werkzaamheden als Kamerlid op te mogen schorten tot de uitkomst van het onderzoek van de Commissie Integriteit. Dit betekent dat ik tot de uitkomst van dit onderzoek geen werkzaamheden verricht en de door mij te ontvangen schadeloosstelling voor deze periode zal terugstorten”.

Ben je als Kamerlid niet gewoon verkozen en geïnstalleerd om namens de kiezer je werk te doen? De grondwet bepaalt in artikel 57a dat de wet de tijdelijke vervanging regelt van een Kamerlid wegens zwangerschap en bevalling, dan wel wegens ziekte. Zo’n tijdelijke vervanging kan dus niet wanneer een Kamerlid om andere redenen even de luwte wil opzoeken. Dus kan Mark Verheijen niet worden vervangen.

Is er dan niet sprake van werkweigering? Ja en nee. Hij verricht geen werk, maar doet dat kennelijk in overeenstemming met zijn fractievoorzitter, en Kamerleden hebben geen arbeidsovereenkomst en dus geen échte baas (ze doen hun werk zonder last, zie artikel 67 lid 3 grondwet) en krijgen dus ook geen salaris, maar een schadeloosstelling! De VVD moet het dus even met een lid (en stem) minder doen, en dat geldt ook voor de coalitie. Het is alsof Verheijen ziek is en zonder vervangen te worden niet zijn werk verricht.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Superruil: Provincie versus grondwet

OPINIE - In ruil voor toezeggingen om tot een superprovincie te komen, zouden D66 en GroenLinks snelle afhandeling van een tweetal grondwetswijzigingen moeten afdwingen: de gekozen lokale bestuurders en de constitutionele toetsing van wetten.

Het lag erg voor de hand dat het kabinet in D66 en GL de ideale collaborateurs ziet om de beoogde superprovincie (fusie van Noord-Holland, Utrecht en Flevoland) snel in de steigers te zetten. D66 is ronduit voor het vormen van landsdelen (lees: fusie van provincies). GL is kritisch over de huidige inrichting van provincies, maar zou het liefst een staatscommissie eerst onderzoek laten doen naar mogelijke alternatieven.

D66 wil wel onderhandelen over vervoer, GL over natuur. Dat wil zeggen: meer geld voor deze onderwerpen. Maar waarom ook niet twee zaken in de strijd gegooid die D66 en GL toch zeer na aan het hart liggen?

De gekozen burgemeester en gekozen commissaris van de koning staan al jaren te boek als de kroonjuwelen van D66. Het juweeltje kostte in 2005 nog een D66-minister zijn kop. In april 2012 diende D66-Kamerlid Gerard Schouw het initiatiefvoorstel in tot ‘deconstitutionalisering van de aanstelling van de burgemeester en commissaris van de Koning’ (CvdK). Het voorstel kwam in het Regeerakkoord terecht en op 19 september stemde een meerderheid van de Tweede Kamer voor. Tot zover liep het op rolletjes.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het verkeerde debat met Plasterk en Hennis

COLUMN - Heeft u gisteravond en nacht het debat gevolgd met ministers Plasterk en Hennis over de onduidelijke uitspraken van Plasterk over het verzamelen van 1,8 miljoen metadata? Ik niet. Het was namelijk een nutteloos debat, slechts voor de politieke bühne. En iedereen speelde het spelletje mee.

Het ging vooral over het al dan niet helemaal juist informeren van de Tweede Kamer. Niet juist informeren van de Tweede Kamer heet een politieke doodzonde te zijn en kan de minister een motie van wantrouwen opleveren. Immers, de Tweede Kamer is het hoogste politieke orgaan in onze democratische rangorde. En als die al niet goed geïnformeerd wordt, wat stelt democratische controle dan nog voor?

Maar terwijl iedereen zich concentreerde op een enkele, mogelijk foutieve, uitspraak van Plasterk, negeerde vrijwel iedereen de olifant die in de porseleinkast staat. Het debat ging namelijk over een hoop zaken niet, die eigenlijk wel om politieke aandacht schreeuwen. En in die zin verwaarloosde de Tweede Kamer haar echte controletaak terwijl ze probeerde een politiek puntje te scoren (of het scoren te voorkomen).

Laten we even stilstaan bij wat er vooral niet besproken werd.

Het gaat niet over wat die metagegevens, die we met miljoenen tegelijk verzamelen, precies behelsen.
Het gaat niet over wat wij precies met al die metagegevens doen en hoe lang we ze bewaren.
Het gaat niet over wat er met die metagegevens gebeurt.
Het gaat niet over met wie we, naast de Amerikanen, de metagegevens allemaal delen.
Het gaat niet over wat er daarna met al die metagegevens, vaak over Nederlandse burgers, gebeurt.
Het gaat niet over alle andere data die door AIVD, MIVD, NSO en andere organisaties jaarlijks massaal wordt verzameld.
Het gaat niet over nut, noodzaak en effectiviteit van het verzamelen van al die gegevens (worden er daadwerkelijk aanslagen mee voorkomen?)
Het gaat niet over alle valse positieven (mensen die, soms tijdelijk, verdacht zijn op basis van verkeerde aannames) die ontstaan door het verzamelen van al die gegevens.
Het gaat niet over wie binnen de overheid en de speciale diensten allemaal toegang hebben tot die gegevens, waar ze voor gebruikt worden en wie dat (niet) controleert.
Het gaat niet over waarom artikel 10 van de Nederlandse Grondwet regelmatig met voeten getreden wordt.
Het gaat niet over het gebruik van al die onder het mom van “veiligheid” verzamelde gegevens voor andere doeleinden (zoals natrekken gedrag uitkeringsgerechtigden).
Het gaat niet over het informeren van burgers over wat er nu zoal allemaal van ze vastgelegd wordt, stiekem of openlijk.
Het gaat niet over de inherente onveiligheid van de opslag van heel veel gegevens en wat anderen (werkelijk kwaadwillenden) daarmee kunnen doen.
Het gaat niet over mogelijke toekomstige scenario’s waarin regeringen die het nog minder nauw nemen met privacy nog verder kunnen gaan met het misbruiken van reeds opgeslagen gegevens.
Het gaat over heel veel dingen niet.

Foto: Guido van Nispen (cc)

Wie betaalt, bepaalt. Ook bij Maurice de Hond.

OPINIE - Afgelopen weekend bleek uit een peiling van de Maurice de Hond dat 72 procent van de Nederlanders voor een grondwettelijk verbod op de sjaria is. Maar die peiling deugde van geen kant.

Dat een politieke partij het volk graag propaganda voor waarheid verkoopt, en dat daarbij vragen gesteld worden die zo goed als retorisch zijn, is te begrijpen. Kwalijker wordt het wanneer een opiniepeiler zich leent voor het stellen van vragen die aantoonbare flauwekul zijn en hevig naar één kant overhellen.

Maurice de Hond peilde voor de PVV wat mensen vonden van de islam. We bekijken de vragen (PDF) één voor één.

Vindt u dat de Islam (sic) een verrijking is van Nederland?

Het is een bekend verhaal, die “verrijking”. Alleen kan ik er niks mee. Ik vind de commerciële omroep geen “verrijking” van het Nederlandse televisieaanbod, maar u hoort mij niet voor een verbod pleiten. Het is zoals het is. Wie niet van islamitische kunst en cultuur houdt en wie niet wil weten hoe mensen uit andere culturen naar ons kijken, die vindt de islam geen verrijking. Soit. Dat moet het ook niet per sé zijn. De vraag suggereert natuurlijk dat het, als het geen verrijking is, een verarming is. Maar dat staat er niet; een antwoord op die vraag is niet gegeven.

Foto: Audringje (cc)

Handig vlak voor troonswisseling: grondwetapp

Vlak voor de troonswisseling is er veel gedoe over het al dan niet afleggen van een eed of trouw zweren aan de nieuwe koning. Dan komt juist een handzame app voorbij waar in begrijpelijk Nederlands de grondwetsartikelen staan, met toelichting.

Als republikein interesseert met die troonswisseling weinig. Maar leuke bijkomstigheid is wel dat er een fundamentele discussie ontstaat over wie nou aan wie trouw zweert.
En dat is dan voor mij weer aanleiding om een van mijn oude hobbies op te pakken, grondwetten lezen.

Dan valt gelijk op dat in de grondwet wel staat dat de koning een eed moet afleggen aan de Staten-Generaal en de grondwet (artikel 32 in begrijpelijk Nederlands):

Als er een nieuwe koning is, moet er zo snel mogelijk een openbare vergadering van de Eerste en Tweede Kamer samenkomen. Deze vergadering is in de hoofdstad Amsterdam. In deze vergadering belooft of zweert de Koning dat hij zich aan de Grondwet zal houden. En hij belooft of zweert ook dat hij zijn werk goed zal doen. In de wet staat hoe hij dat moet doen.

Maar dat er niets in de grondwet staat over leden van de Staten-Generaal die bij een troonswisseling opnieuw trouw moeten zweren aan de koning.
Wel staat er iets in de wet (van lagere orde dus) over de exacte verklaringen van de koning en daarna de leden van de Staten-Generaal. En hier wordt het interessant.

Foto: marie-ll (cc)

Grondwet is geen knutselwerkje

ANALYSE - De Grondwet speelt misschien niet meer de centrale politieke rol die het vroeger vervulde, maar dat is nog geen reden het als een knutselwerkje te behandelen, schrijft Joop van den Berg.

Er is een tijd geweest dat herziening van de Grondwet en van daarbij behorende ‘organieke’ wetgeving, zoals de Provinciewet of de Gemeentewet, een operatie was die maar eens in de veertig jaar en in samenhang werd ondernomen. Dat gold dus evenzeer voor de organieke wetten (men kan ze ook ‘constitutionele wetten’ noemen) die niet dan met de vereiste grondigheid werden aangepakt. Tot na de Tweede Wereldoorlog gebeurde dat voorts met terughoudendheid en het besef dat je niet naar believen aan de constitutie kan knutselen, zoals je een dakraampje aan je huis vervangt.

Die terughoudendheid is ontegenzeglijk bevorderd door de veeleisende herzieningsprocedure. Men kan erover twisten of het niet een tikkeltje soepeler kan, maar de zware herziening is geen toeval. De jurist C. van Vollenhoven merkte al aan het begin van de twintigste eeuw op dat de normen in de Grondwet zijn opgenomen om ze niet uit te leveren aan toevallige meerderheden in de volksvertegenwoordiging. Herziening van de Grondwet dient dus grondig en zorgvuldig te gebeuren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende