Het ‘non-actief’ Kamerlidmaatschap van Mark Verheijen door constitutionele ogen

ACHTERGROND - Mag dat eigenlijk wel, dat je als Kamerlid je werkzaamheden tijdelijk neerlegt? Mark Verheijen zei het volgende: ‘Ik heb aan fractievoorzitter Halbe Zijlstra verzocht mijn werkzaamheden als Kamerlid op te mogen schorten tot de uitkomst van het onderzoek van de Commissie Integriteit. Dit betekent dat ik tot de uitkomst van dit onderzoek geen werkzaamheden verricht en de door mij te ontvangen schadeloosstelling voor deze periode zal terugstorten”.

Ben je als Kamerlid niet gewoon verkozen en geïnstalleerd om namens de kiezer je werk te doen? De grondwet bepaalt in artikel 57a dat de wet de tijdelijke vervanging regelt van een Kamerlid wegens zwangerschap en bevalling, dan wel wegens ziekte. Zo’n tijdelijke vervanging kan dus niet wanneer een Kamerlid om andere redenen even de luwte wil opzoeken. Dus kan Mark Verheijen niet worden vervangen.

Is er dan niet sprake van werkweigering? Ja en nee. Hij verricht geen werk, maar doet dat kennelijk in overeenstemming met zijn fractievoorzitter, en Kamerleden hebben geen arbeidsovereenkomst en dus geen échte baas (ze doen hun werk zonder last, zie artikel 67 lid 3 grondwet) en krijgen dus ook geen salaris, maar een schadeloosstelling! De VVD moet het dus even met een lid (en stem) minder doen, en dat geldt ook voor de coalitie. Het is alsof Verheijen ziek is en zonder vervangen te worden niet zijn werk verricht.

Mag hij dan wel mee gaan doen aan (hoofdelijke of schriftelijke) stemmingen, als het er echt om zou spannen en de coalitie hem en zijn stem echt heel erg nodig heeft? Ja natuurlijk mag dat. Hij is en blijft immers lid van de Tweede Kamer, met alle rechten van dien. Hij heeft alleen aangekondigd geen werkzaamheden te verrichten; maar daarom mag hij ze nog wel verrichten. Vraag is of hij de bel voor het stemmen hoort, want zal hij zich blijven ophouden in de Tweede Kamer?

Hij had zich natuurlijk ook ziek kunnen melden, zoals wel vaker gebeurt bij verstoorde of lastige werkverhoudingen. Alleen is hij niet ziek, maar hij legt zijn werk even neer en stort zijn schadeloosstelling terug. Dat is uiteraard een nette oplossing.

Dit artikel van Aalt Willem Heringa verscheen eerder op de website van het Montesquieu Instituut.

Reacties (9)

#1 frankw

Hij is wel ziek. Graaiziek.

  • Volgende discussie
#2 Bas van Stapelberg

Heb je bij de VVD ooit meegemaakt dat zij zich aan de wet hoeven te houden? Het schijnt dat deze mensen een ontheffing krijgen. Het is eigenlijk te triest voor woorden dat andere politieke partijen dit gedrag van de VVD allemaal maar accepteert.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 zazkia

@2 hmm :chinrub: waar zou die algehele acceptatie van graaigedrag toch vandaan komen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bas van Stapelberg

@3 ja gewoon authentiek egoisme. Maar je mag toch een klein beetje hoop hebben dat politici iets positiefs willen bijdragen aan de samenleving. Ik vind het echt verschrikkelijk wat de VVD’ers allemaal uitspoken, het begint steeds meer op een criminele organisatie te lijken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Inca

@4, wat dat betreft heb ik het gevoel dat mensen niet begrijpen hoe ten diepste problematisch de uitspraak van Rutte is dat hij geen visie wil. En de VVD heeft het vaker gezegd, en ook individuele leden van die partij (bv Schippers over de zorg): dat ze geen inhoudelijke visie of bemoeienis willen hebben op hoe je een samenleving zou moeten inrichten. En ook dat er niet een interne morele meetlat is over hoe je een zorgvuldige democratie inricht, of hoe je je werk goed doet… als het kan, dan mag het.

Dat betekent dus dat men het werkelijk ten diepste niet verkeerd vindt om dingen te doen zoals Jos van Rey of Mark Verheijen, zolang het maar niet uitkomt en niet groot in de krant staat.

En dat beseffen we nog niet helemaal ten volle denk ik.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Emile M

Ook Linda Voortman werd volgens mij tijdens haar schorsing niet vervangen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

“Hij verricht geen werk, maar doet dat kennelijk in overeenstemming met zijn fractievoorzitter,”

Welke relevantie heeft die toevoeging? Constitutioneel bestaat die functie immers niet. Je wekt de indruk dat je hier de “ja en nee” verklaart, terwijl dat niet het geval is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Emile M

@7: constitutioneel bestaat de fractievoorzitter inderdaad niet. Ik denk wel dat hij bij het ongeschreven staatsrecht is gaan horen. Fracties zijn geregeld in de artikelen 11 en 12 van het Reglement van Orde. Ik vermoed dat de fractievoorzitter ook ergens is gedefinieerd. Hij krijgt immers een hogere schadeloosstelling.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 AndreSomers

Constitutioneel bestaat het begrip partij of fractie ook niet, toch?

  • Vorige discussie