Grondwet Archives - Page 3 of 9

Foto: Alatr0n (cc)

Facebook aan banden?

20 december 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - De groeiende macht van sociale media bedrijven dwingt tot regelgeving. Met het risico op aantasting van de grondwettelijke uitingsvrijheid.

Het Centraal Planbureau doet voorstellen voor een vergunningstelsel met regels voor digitale platforms zoals Facebook, Google en Amazon. Aanleiding is de groeiende macht van de bedrijven achter deze sociale media. De overheid blijft achter met de regulering van deze giganten die in de praktijk, zeker in vergelijking met andere bedrijfssectoren, nog steeds volledig vrij spel hebben. Op Europees niveau wordt er al jaren over regelgeving gesproken. Duitsland wil een boete zetten op het niet snel genoeg verwijderen van haatzaaiende berichten.

Gezien de enorme macht van de bedrijven die de sociale media beheren is regelgeving zeker te verdedigen. ‘Digitale platforms treden op als makelaar voor uiteenlopende diensten en producten,’ schrijft het CPB, ‘maar hebben één ding gemeen: zij ordenen informatiestromen tussen hun gebruikers.’ Hoe dat precies werkt is voor de individuele gebruiker niet inzichtelijk. Maar er wordt in elk geval veel aan verdiend. En er zijn enkele verontrustende effecten voor het vrije verkeer van informatie zoals de verspreiding van nepnieuws via botnets en het ontstaan van filterbubbles.

De grote spelers op het gebied van sociale media hebben weinig te duchten van concurrentie. De klanten wisselen niet snel van platform, merkt het CPB op. Als er al sprake is van concurrentie zal dat er eerder toe leiden dat er nog slimmere strategieën worden ontwikkeld om advertenties binnen te halen. En niet in het voordeel van de klant: ‘Concurrentie zal de risico’s rond informatieordening eerder versterken dan beperken.’

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Trump geeft schuld aan grondwet voor chaos tijdens eerste 100 dagen

1 mei 2017 , 09:13 , door Age Letor

Dat de eerste 100 dagen van zijn presidentschap zo chaotisch zijn verlopen, ligt natuurlijk niet aan Donald Trump zelf. Nu heeft hij weer een nieuwe zondebok gevonden: de grondwet.

In an interview with Fox News to mark the 100-day mark, he declared himself “disappointed” with congressional Republicans, despite his many “great relationships” with them.

He blamed the constitutional checks and balances built in to US governance. “It’s a very rough system,” he said. “It’s an archaic system … It’s really a bad thing for the country.”

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Christenen in de knel

8 augustus 2017 , 14:30 , door Marcel Hulspas

COLUMN - Eigenlijk is het allemaal de schuld van Marcus Bakker. Toen de Grondwet iets van een halve eeuw geleden herschreven moest worden, stelde hij voor er een nieuwe Artikel 1 aan vooraf te laten gaan: een verbod op discriminatie. En dat vond de Tweede Kamer een goed idee. Een verbod voor de overheid, wel te verstaan. De Grondwet is immers bedoeld om de burger te beschermen tegen de overheid. Maar sindsdien is het gelijkheidsideaal als een dikke deken over ons land uitgespreid, met als voornaamste wapenfeit de Algemene Wet Gelijke Behandeling. Die verbiedt het ons allemaal om te discrimineren.

Dat verbod is tegenwoordig zó vanzelfsprekend, dat het de laatste jaren steeds vaker voorrang lijkt te krijgen op andere rechten. En daarbij botst het met name op de vrijheid van Godsdienst. Dat laatste recht, zo constateert Amanda Kluveld in Gewetensvrijheid in het geding, is behoorlijk onder vuur komen te liggen.

Het bekendste voorbeeld betreft de ‘weigerambtenaren’, trouwambtenaren die weigerden om mee te werken aan het sluiten van een homohuwelijk. Aanvankelijk was dat geen probleem. Bij de behandeling van het wetsontwerp dat het homohuwelijk mogelijk moest maken, vroegen de christelijke partijen om bij de uitvoering rekening te houden met ambtenaren die daar om religieuze redenen niet aan mee willen werken. Staatssecretaris Job Cohen ging daar toen in mee, en GroenLinks-leider Femke Halsema was daar ‘blij’ mee. Dat was in het jaar 2000. In de jaren daarna moet de sfeer behoorlijk verhard zijn, want in 2008 diende GroenLinks een motie in die een einde moest maken aan het bestaan van zoiets als een ‘weigerambtenaar’. Voortaan moesten ambtenaren gewoon meewerken. Toen de Haagse trouwambtenaar Wim Pijl drie jaar later in een interview vertelde dat hij niet van plan was om homohuwelijken te sluiten, wordt hij prompt ontslagen. Niet vanwege enige weigering (de nieuwe regels waren nog niet eens in werking getreden) maar vanwege het interview. Een rechter stelde de gemeente in het gelijk: de suggestie van ‘discriminatie’ was al reden genoeg voor ontslag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Heeft een tweede lezing voor Grondwetswijzigingen nog wel zin?

19 maart 2017 , 11:00 , door Montesquieu Instituut

ANALYSE - Maar liefst drie voorstellen tot wijziging van de Grondwet moeten na de komende ontbinding van de Tweede Kamer voor de tweede keer worden ingediend: de invoering van een correctief referendum, de ‘deconsitutionalisering’ van de kroonbenoeming en de constitutionele basis van de openbare lichamen in Caribisch Nederland. Daarnaast zal de nieuw gekozen Tweede Kamer zich ook weer moeten buigen over constitutionele toetsing door de rechter. Dit laatste voorstel, ooit aanhangig gemaakt door Femke Halsema, zwerft in tweede lezing al sinds 2010 door de Tweede Kamer.

De procedure tot Grondwetswijziging

De Grondwet schrijft voor dat Grondwetswijzigingen in twee lezingen door de Staten-Generaal moeten worden behandeld. Nadat Tweede en Eerste Kamer met een gewone meerderheid het voorstel hebben aangenomen en het is ondertekend en bekend gemaakt, wordt – aldus art. 137, lid 3 van de Grondwet – de Tweede Kamer ontbonden. Nadat de nieuwe Tweede Kamer opnieuw is samengekomen overwegen beide Kamers het voorstel opnieuw. Dan is in zowel Tweede als Eerste Kamer een tweederde meerderheid vereist. Wijziging van het voorstel is dan niet meer mogelijk.

De ontbinding van de Tweede Kamer en het daarop volgend uitschrijven van nieuwe verkiezingen is bedoeld om de kiezer gelegenheid te geven zich uit te spreken over zo iets belangrijks als een wijziging van de Grondwet. In de praktijk komt daar maar weinig van terecht. In 1948 vonden voor het laatst ontbindingsverkiezingen plaats die alleen maar het gevolg waren van een wijziging van de Grondwet. De Grondwetswijziging was nodig in verband met de soevereiniteitsoverdracht van Nederlands-Indië. Sindsdien laat het kabinet ontbindingsverkiezingen altijd samenvallen met reguliere of door de val van een kabinet benodigde tussentijdse verkiezingen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Frankrijk verankert wetgeving noodtoestand in grondwet

9 februari 2016 , 22:05 , door Prediker

In Frankrijk is al sinds de aanslagen in Parijs, midden november, de noodtoestand van kracht.

Dat houdt onder meer in dat de politie lukraak invallen bij mensen thuis kan doen, individuen zonder tussenkomst van de rechter een vorm van huisarrest opleggen, websites uit de lucht halen en wat dies meer zij.

Eind februari loopt de volgende termijn van de noodtoestand af, al wordt verwacht dat het parlement deze wederom zal verlengen.

Foto: European Council (cc)

Ook Rutte is verantwoordelijk voor wet over referendum

15 juni 2016 , 08:00 , door Montesquieu Instituut

De uitspraak van premier Rutte dat hij totaal (in drievoud) tegen een referendum is over multilatere overeenkomsten, is politiek interessant. Het ontslaat hem niet van zijn medeverantwoordelijkheid voor de wet die dat regelt.

Wetgeving komt overeenkomstig artikel 81 van de Grondwet tot stand in gezamenlijkheid van regering en Staten-Generaal. Wie daartoe het initiatief nam, kabinet of Tweede Kamerlid, is daarbij niet relevant. Ieder door de Staten-Generaal aangenomen wetsvoorstel, moet worden bekrachtigd door de (onder ministeriële verantwoordelijkheid vallende) Koning.

Artikel 2.a4 van het Reglement van Orde bepaalt dat de ministerraad besluit over het wel of niet bekrachtigen. Dat reglement vordert verder eenheid van beleid. Het kan niet zo zijn, dat een minister zegt: ik heb ingestemd, maar eigenlijk was ik tegen. Wie als minister vindt dat bekrachtiging tot een ‘rampzalige’ wet leidt en voor die opvatting geen meerderheid in de ministerraad krijgt, moet kiezen: aftreden of daarvoor de verantwoordelijkheid nemen. Je kan dan niet naar ‘collega’s’ of andere partijen als de eigenlijk verantwoordelijken wijzen.

Als de premier het echt zo’n slechte wet vindt, had hij zich sterk moeten maken voor het voorkomen daarvan. Tijdens de parlementaire behandeling had minister Plasterk zich daartegen dan moeten uitspreken. De minister zei bij de behandeling in de Eerste Kamer in april 2014 echter:

Foto: risastla (cc)

Kamer: ‘Geen godsdienstvrijheid voor vrijwilligers’

18 maart 2016 , 11:00 , door Bas Grutjes

OPINIE - De Tweede Kamer springt op de bres voor het geloof. Voor het geloof dat de ene religie beter is dan de andere – de ene mens beter is dan de andere – en dat ex-PVV’ers mogen bepalen wat vrijwilligers wel en niet mogen denken.

De Haagse politie werkt tijdens Oud en Nieuw al jaren samen met vrijwilligers van de salafistische as-Soennah moskee, om met hun hulp de openbare orde te handhaven. Zowel de politie als de burgemeester die over de politie- en vrijwilligersinzet gaat, zijn daar erg blij mee. “Rustige jaarwisseling in Schilderswijk dankzij moskeevrijwilligers”, lieten ze eerder weten.

Maar Tweede Kamerlid Bontes, die trouwens níet over de openbare orde in gemeente Den Haag gaat, vindt dat toch te link, omdat de vrijwilligers een bepaald ‘gedachtengoed’ hebben.

In een motie probeerden Bontes en Van Klaveren de samenwerking te verbieden. Die motie is met grote meerderheid door de Kamer aangenomen.

Demasqué

Harder kan de Tweede Kamer niet door de mand vallen dan met deze motie. Hoewel de samenwerking volgens burgemeester Van Aartsen prima verliep, steunt de Kamer een motie van twee ex-PVV clowns om vrijwilligers van een moskee te verbieden de politie te helpen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Oorlogsverklaringen zijn geen oorlogsverklaringen

22 december 2015 , 14:00 , door Montesquieu Instituut

COLUMN - Kort geleden verklaarde Rutte in navolging van Hollande, dat we in oorlog zijn met IS. Beroemd zijn uit eerdere jaren ook al de uitspraken van Bush over de ‘war on terror’. Hoe zit het nu met oorlogsverklaringen of verklaringen dat we in oorlog zijn? Zijn we dan ook echt in oorlog, of staat er niet wat er staat?

De Nederlands grondwet

Een jurist kijkt natuurlijk meteen naar de grondwet of de wet om te zien wie er eigenlijk bevoegd is om oorlog te verklaren. Artikel 96 van onze grondwet bepaalt dat het Koninkrijk niet in oorlog wordt verklaard dan na voorafgaande toestemming van de Staten-Generaal die daartoe in verenigde vergadering bijeenkomen en besluiten. En sinds Prinsjesdag is er geen verenigde vergadering meer geweest, en ook is er nergens een koninklijk besluit te vinden met een oorlogsverklaring.

Dan kan Rutte dat dus niet hebben bedoeld, en blijft over dat hij het woord oorlog in een overdrachtelijke betekenis heeft gehanteerd of in een betekenis dat IS in oorlog is met ons, of dat we een gewapend conflict hebben, niet zijnde een oorlog. Dat conflict is er, en dat vechten we vooralsnog uit met F 16’s en wel boven Irak, ingevolge art. 100 grondwet (handhaving of bevordering van de internationale rechtsorde met militaire middelen buiten het grondgebied van het Koninkrijk).

Plasterk: Geen verbod op zetelroof

12 november 2015 , 14:00 , door Jos Lubbers

OPINIE - Minister Plasterk is niet van plan om een grondwettelijk verbod op zetelroof voor te stellen van kamerleden die zich afsplitsen en hun zetel meenemen.

“De Grondwet beschouwt een Kamerzetel immers niet als ‘eigendom’ van de partij of de fractie waartoe het Kamerlid behoort. Elk Kamerlid beschikt over een individueel mandaat van de kiezer en artikel 67, derde lid, van de Grondwet bepaalt dat de leden stemmen zonder last”, schrijft Plasterk in een brief aan de Kamer.

Plasterk is niet van plan om de grondwet te vervuilen met partijbelangen. Plasterk vindt het partijstelsel al veel te dominant in ons democratisch bestel. Thorbecke hoeft zich nog even niet in zijn graf om te draaien. De grondwettelijke onafhankelijkheid van het kamerlid blijft nog even uit de gevarenzone. Hulde voor Ome Roon!

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.