Conclusies FAO studie voedselprijzen niet eenvoudig

China en India consumeerden de laatste jaren minder graan, het is de vraag naar (graan voor) biobrandstof in het Westen die juist enorm toenam. Dit is één van de observaties die een high-level expertpanel van de Wereldvoedselorganisatie (FAO) deed in haar onderzoek naar voedselprijzen. De wereldwijde voedselcrises in 2008 die volgden op een scherpe stijging van de voedselprijzen gaven aanleiding voor onderzoek naar de oorzaak van prijsvolatiliteit op de voedselmarkt. Deze prijsvolatiliteit, oftewel beweegelijkheid van de prijs, wordt bepaald door uiteenlopende factoren waaronder: handelsregels, voorraden, speculatie, vraag, productie en investeringen. Dit complexe systeem laat zich lastig vatten in one-liners. Daarom zijn de conclusies in het rapport (.pdf) van dit FAO expertpanel - waar ook de Nederlandse hoogleraar Rudy Rabbinge aan deelnam - op voorhand niet eenvoudig. De Britse kwaliteitskrant de Guardian koos ervoor om in het kader van dit FAO rapport de conflictueuze verhouding tussen voedsel- en energiegewassen te belichten. De constatering dat de opkomende economieën China en India, tegen de algemene perceptie in, juist minder graan consumeerden is opvallend.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Graanoogst China in gevaar door droogte

Laat duizend bronnen vloeien. De Chinese overheid gaat meer dan duizend waterputten slaan om verdroogde graanakkers te irrigeren. China is na de Europese Unie de grootste graanproducent ter wereld (resp. 130 en 150 miljoen ton jaarlijks). Maar de 1,2 miljard Chinezen eten dat graan ook allemaal zelf op. Direct als bami of indirect als babi pangang. China moet daarom ook graan importeren, al in 2006 voeren er dagelijks twee graanschepen van de Verenigde Staten naar China. Dat zijn er vijf jaar later zeker niet minder geworden. Nu dreigt de binnenlandse graanproductie fors te dalen door extreme droogte. Volgens het Chinese ministerie van Landbouw is 42% van de wintertarwe er slecht aan toe. Dit noopt de Beijing tot een groot reddingsplan: 1 miljard dollar wordt uitgetrokken voor een 10-punten plan dat o.a. voorziet in het onmiddellijk oppompen van (eindig) grondwater, verleggen van rivieren en het schieten op wolken in de hoop op neerslag. Graanprijzen op de Chinese markt zijn historisch hoog. Volgens sommige analisten betekenen deze hoge prijzen dat Chinese boeren binnenkort in Lamborghini’s rijden, maar de VN waarschuwen vooralsnog voor problemen met de voedselvoorziening van miljoenen mensen. Lees meer over de de graancrisis in China op Desdemona Despair.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Kritiek op gokken met voedsel

“One of the main things in food inflation is that it has attracted the speculators for short-term profit at the expense of people living a dignified life” (Telegraph)

Unilever CEO Paul Polman bekritiseert speculanten die de afgelopen jaren naar de voedselmarkt zijn getrokken en kortetermijnwinst maken, over de rug van de ‘gewone’ consument. Polman heeft onlangs gesproken met eurocommissaris Michel Barnier (interne markten) over de mogelijkheden om speculanten te verplichten om hun posities te openbaren. Speculatie in goederen drijft (onnodig) de prijs op en staat los van de factoren die werkelijk het aanbod danwel de schaarste beïnvloeden: voorraden, droogten en overstromingen. Bij hard commodities als goud, ijzer en zilver heeft dit (slechts) een indirect effect op het leven van mensen. Maar bij soft commodities als graan, koffie en soja heeft direct consequenties voor het dagelijks leven, met name voor mensen in ontwikkelingslanden die een relatief groot deel van hun inkomen kwijt zijn aan eten. Uit een onderzoek van de Universiteit Utrecht in opdracht van de Triodos Bank naar de koffiemarkt bleek dat sinds 2004 de prijsontwikkeling in toenemende mate door speculatie wordt bepaald. Voor andere soft commodities is dat niet veel anders. Het record dat in december werd gebroken is naast misoogsten door droogte en overstromingen dan ook voor een groot deel aan speculatie te wijten.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Laagterecord Russische wintertarwe

Dat de Russische graanoogst dit jaar is verpieterd danwel verschroeid door een extreem droge zomer dat weet u onderhand wel. Premier Poetin stelde een exportban in, de graanmarkt paniekte en in Mozambique braken voedselrellen uit. Alhoewel er volgens sommigen geen direct verband zat tussen de rellen en de graanprijzen zit de schrik er goed in. Het laatste nieuws uit Rusland is weinig geruststellend: de akkers zijn nog steeds te droog en de ingezaaide wintertarwe wil niet ontkiemen. Met 5,8 miljoen hectare ingezaaide wintergewassen in medio september wordt een laagterecord gevestigd. Doorgaans staat er rond deze tijd gemiddeld 8,9 miljoen hectare aan wintergewassen op de Russische akkers. Het tekort heeft de oppervlakte van iets meer dan Nederland. Nu hoeft de situatie in Rusland niet de mondiale productie trend te zetten. In de Verenigde Staten willen boeren bijvoorbeeld profiteren van de gestegen prijzen en wordt er extra veel wintertarwe ingezaaid. Zo veel zelfs dat er in de US Corn Belt een zaadtekort dreigt. Een wereldregering had dus nu Russisch zaad naar Amerikaanse akkers gebracht voor een succesvolle wereldgraanproductie. Die (verantwoordelijke) wereldregering zal er wel nooit komen en dus moeten arme graan importerende landen maar hopen dat er straks dankzij onfeilbare marktwerking voldoende betaalbaar graan beschikbaar is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een nieuwe reeks voedselrellen?


Foto gemaakt door Fernando Regulez en opgestuurd aan Medicos Mundi (Flickr)

Het is begin september 2010, deze zomer ging een deel van de Russische graanoogst in vlammen op. Premier Poetin kondigde een export-ban af die waarschijnlijk tot volgend jaar juli duurt. De wereldvoedselorganisatie (FAO) verwacht dat de mondiale graanproductie dit jaar 5% lager uitvalt dan in 2009. De graanprijs schiet ondertussen omhoog, maar inmiddels weten we dat er ook flink gespeculeerd wordt met ons dagelijks brood. Ook de soja- en palmolieprijs zitten weer in de lift. Wij Europeanen zullen hier voorlopig niet van wakker liggen. Maar in Mozambique zijn vorige week voedselrellen uitgebroken (foto’s). Via een ketting-SMS riepen de inwoners van Maputo elkaar op om de straat op te gaan tegen de verhoging van de broodprijs, zeven mensen kwamen om bij de plundering van bakkerijen. Toch wrang: honger in een land waar de EU en Brazilië juist een biobrandstof akkoord mee hebben getekend.

Nu de rapen gaar zijn in Maputo wordt er gevreesd voor een herhaling van de situatie in 2008 toen in meer dan dertig landen voedselrellen uitbraken. De FAO komt 24 september a.s. in crisisberaad bijeen om de wereldvoedsel situatie te bespreken. Demissionair minister Verburg is vandaag in Addis Ababa, Ethiopië op een voorbereidende bijeenkomst van de internationale conferentie over landbouw, voedselzekerheid en klimaatverandering: ‘It’s Down 2 Earth’ die van 31 oktober t/m 5 november in Den Haag plaatsvindt. Op deze conferentie staat de vraag centraal hoe we in 2050 negen miljard mensen op een duurzame manier kunnen voeden? Wie het nu al weet, mag het zeggen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | Graanoogst valt lager uit

zomerquotes3“Drought affected most of the areas in the Volga region, where 50 percent to 70 percent of grain plantings, and sometimes more, were damaged”. (BussinessWeek)

De graanoogst in Rusland zal door extreme droogte dit jaar waarschijnlijk tegenvallen zo stelt Anna Strashnaya van de Russische meteorologische dienst. Het ministerie van Landbouw heeft haar verwachting van de graanopbrengst inmiddels met 5,6% naar beneden bijgesteld naar 86 miljoen ton. Rusland neemt met 4,6% van de wereldproductie in graan de vijfde plaats in na China (18%), VS (18%), EU (14%) en India (9%). Eerder werd hier al een sprinkhanenplaag in de regionale graanschuur Oekraïne (2,3%) gewaanlinkt. Met graanvoorraden die nog steeds relatief laag zijn kunnen dergelijke tegenvallers in de productie al snel een sterk opdrijvende werking op de graanprijs hebben, met alle gevolgen van dien voor regio’s die (volledig) afhankelijk zijn van graanimport zoals het Midden-Oosten en grote delen van Afrika.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende