Links in Italië

Italiaanse politiek is in voortdurende verandering. Politici wisselen van partij, partijen vormen samen electorale blokken of fuseren tot nieuwe partijen, partijen breken met hun blokken of groepen splitsen uit hun partijen. Van de partijen, die jarenlang de Italiaanse politiek domineerden, de christen-democraten en de communisten, is weinig meer over. Begin jaren '90 is deze verandering ingezet: een corruptieschandaal gecombineerd met het politieke inzicht van Silvio Berlusconi leidden tot een fundamentele verandering van het partijenstelsel. Een belangrijke trend die in alle chaos en voortdurende verandering te zien is dat de links-rechts tegenstelling steeds meer andere politieke tegenstellingen overvleugelt: de Italiaanse partijen groeperen zich in electorale blokken die hun identiteit baseren op hun linkse of rechtse standpunten. Dat maakt het voor partijen die naast sociale ook groene of tolerante idealen hebben erg moeilijk.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Finland

, door

Finse vlag op een ijsbreker (Foto: Flickr/ezioman)

Weinig politieke systemen lijken zo veel op Nederland als Finland: een verdeeld electoraat, veel politieke tegenstellingen en heel veel ongeveer even grote partijen. Er is een belangrijk verschil: de Groenen regeren al sinds 1995 regelmatig mee in verschillende coalitiekabinetten.

De huidige regeringspartners van de Groene Liga zijn de Nationaal Conservatieve Partij, een pro-europese centrum-rechtse partij en twee min-of-meer liberale partijen: de Centrumpartij, een voormalige boerenpartij met euroskeptische en groene neigingen en een centrum-rechts economisch profiel en de Zweedse Volkspartij, een pragmatische partij die het traditioneel opneemt voor de Zweedse minderheid. Deze partij heeft een sterk progressief, multicultureel profiel. Naast deze twee centrum-rechtse partijen zijn er nog twee kleinere rechtse partijen in het Finse parlement: de orthodox christelijke christen-democraten en de rechts populistische Ware Finnen.

Op links zijn er nog twee grote krachten: de sociaal-democratische SDP en de de Linkse Alliantie. De SDP is een brede centrum-linkse sociaal-democratische partij van Scandinavische signatuur. De Linkse Alliantie is een radicaal, linkse, euroskeptische partij, die voortkomt uit de communistische partij die lange tijd nauwe banden onderhield met de Sovjetunie. Nog steeds is deze partij in haar retoriek radicaal links, maar zelfs deze partij heeft regeringsverantwoordelijkheid gedragen.

De Groene Liga is een gematigde Groene partij. Sinds 1995 neemt ze dus regelmatig deel aan brede regeringscoalities. Sinds 2007 zit zij in een centrum-rechts kabinet met conservatieven en liberalen. Programmatisch is de Groene Liga echter een typische West-Europese groene partij: vooruitstrevend groen, centrum-links op sociaal-economische vraagstukken, pro-europees en voorstanders voor een open samenleving. Net als GroenLinks combineert de Liga dus een groen, sociaal en tolerant programma met pragmatisme en realisme.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Wilders is hedendaags fascist”

, door

Nu hoort u het eens van een ander: “Geert Wilders en zijn beweging zijn het prototype van hedendaags fascisme”. Aan het woord is filosoof Rob Riemen. Vandaag krijgen alle Kamerleden zijn nieuwe boek De eeuwige terugkeer van het fascisme in de post. Volgens Riemen kenmerkt het fascisme zich door de bepaalde techniek waarmee het met politiek omgaat. Het is niet zozeer een specifiek gedachtengoed. Enkele aspecten van de fascistische techniek zijn: populisme om de massa te beheersen, een charismatisch leider, een beweging die an sich niet democratisch georganiseerd is en inspeelt op gevoelens van onrust, wrok, rancune en angst. Ecce Wilders en zijn PVV.

De Pavlovreactie op deze constatering is heel hard “Godwin!” roepen. Maar volgens Riemen is het geen vergelijking met de Tweede Wereldoorlog, het is juist een vergelijking met hoe het fascisme begonnen is. Waar het nu uiteindelijk op uitdraait dat weten we niet zo stelt Riemen.

Maar Wilders bepaalt met met zijn hedendaagse fascisme wel de politieke agenda en ondertussen worden de echte problemen, een economische en ecologische crisis niet aangepakt. Volgens Riemen is dit fascisme een gevolg van “politieke partijen die hun eigen gedachtegoed verloochenen, intellectuelen die een gemakzuchtig nihilisme cultiveren, universiteiten die deze naam niet waardig zijn, de geldzucht van de zakenwereld en de massamedia die liever de buikspreker ván dan een kritische spiegel vóór het volk zijn. Dit zijn de gecorrumpeerde elites die de geestelijke leegte cultiveren waarin het fascisme weer groot kan worden”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Duitsland

, door

Duitse vlag op de Reichstag (Foto: Flickr/slowdown)

Links is in Duitsland verdeeld tussen drie partijen: de sociaal-democratische SPD, een van de oudste en invloedrijkste sociaal-democratische partijen van de wereld. De Bundnis ‘90/Die Gruenen, een van de succesvolste groene partijen van Europa. En Die Linke, een socialistische partij van de oude stempel.

De SPD is een van de oudste sociaal-democratische partijen van de wereld. De partijen is een model geweest voor veel sociaal-democratische zusterpartijen. De Nederlandse SDAP (een voorloper van de PvdA) vertaalde de programma’s van de SPD en gebruikte die zelf in verkiezingstijd. Als de SPD bewoog, bewogen de SDAP en later de PvdA mee. Tegenwoordig is dat overigens andersom: binnen de Duitse SPD wordt voortdurend gekeken hoe links in Nederland omgaat met het populisme.

De geschiedenis van de SPD staat vol van de ideologische twisten tussen rechtlijnige en rekkelijke socialisten. Bij een van die twisten splitste de Socialistische Duitse Studentenbeweging (SDS) zich af van de SPD. De SPD bewoog langzaam naar het politieke midden, terwijl de SDS een klassiek linkse, dogmatische koers bleef voorstaan. Gedurende de jaren ’60 begon de SDS ook te bewegen, het werd een van belangrijkste groeperingen in de studentenbeweging, de ‘Buitenparlementaire Oppositie’. De SDS werd de woordvoerder van een anti-autoritaire, ondogmatische linkse stroming. Deze verbond linkse politiek met betrokkenheid voor de derde wereld, tegenstand tegen kernwapens, basis-democratie en feminisme. In de jaren ’70 kwamen veel mensen uit de Buitenparlementaire Oppositie terug in de milieubeweging. Via de milieubeweging kwamen veel mensen uit de SDS uiteindelijk bij Die Gruenen, een partij die gevormd is eind jaren ‘70. Die Grunen verbonden linkse politiek met betrokkenheid voor milieu en andere nieuwe vraagstukken.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Griekenland: Is er ruimte voor écht linkse politiek?

, door

Typisch Grieks (Foto: Flickr/Aster-oid)

Alhoewel de eenentwintigste eeuw al tien jaar begonnen is, wordt links in Griekenland nog steeds gedomineerd door communisme. Is er tussen Marx, Lenin en Trotski nog ruimte voor groene, linkse en progressieve politiek?

De Griekse geschiedenis in de twintigste eeuw wordt gekenmerkt door een wisseling van periodes van democratie en dictatuur. De laatste periode van dictatuur liep af in 1974. Sindsdien wordt Griekenland om en om geregeerd door de centrum-rechtse Nieuwe Democratie-partij en de sociaal-democratische PASOK. Belangrijke thema’s in Griekenland zijn naast binnenlandse, economische politiek, de relatie tussen Griekenland en buurlanden als Macedonië, Turkije en Cyprus. Links van PASOK zijn er twee communistische groeperingen: de KKE en de Syriza.

De KKE is een communistische partij van de oude snit. Haar geschiedenis, die teruggaat terug tot 1918, wordt gekenmerkt door onderdrukking door en verzet tegen de verschillend rechtse regimes die Griekenland heeft gekend. De KKE houdt zich aan deze geschiedenis vast; een partij van strijd en verzet tegen de dictatuur en het kapitalisme. Bijna even oud als de partij zijn het programma waar ze vanuit gaat: de partij houdt nog steeds vast aan ideeën als centrale planning van de economie en socialisatie van de productiemiddelen. Ze combineert dit met een klassieke communistische retoriek over klassenstrijd en de onvermijdelijke revolutie tegen de bourgeoisie. Ze verzet zich daarnaast hevig tegen het Griekse lidmaatschap van de NAVO en de Europese Unie. Griekenland moet zichzelf bevrijden van de imperialistische orde van de Verenigde Staten: het Griekse volk moet onder het socialisme haar eigen koers kiezen. Dat betekent ook dat de partij zich tegenover de buurlanden van Griekenland tamelijk fel opstelt. Een partij dus die is blijven hangen in de geschiedenis. Geen logische keuze voor progressieven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De geschiedenis in negen dagen

, door

GC heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag doet onze maandelijkse gast, P.J. Cokema, een poging ‘geschiedenis te schrijven’.

De duinen en de zee (Foto: Flickr/Sicco2007)

GC-redacteur Ger vroeg zich begin deze maand af waarom een week eigenlijk geen acht dagen heeft. Zelf denk ik dat historische gebeurtenissen best in vier dagen volbracht kunnen worden. De Nederlandse geschiedenis van land en water, kun je blijkbaar in een week van negen dagen afdoen.

Van 16 tot en met 24 oktober woedt de Week van de Geschiedenis weer door het land. Net nou Rutte geschiedenis schrijft als eerste liberale premier sinds mensenheugenis, een historisch feit dat gedoogd wordt door een man die een bloedhekel aan tsunami’s heeft, willen de organisatoren ons er aan herinneren hoe onze identiteit verbonden is met het thema land en water.

Wist je dat de eerste vorm van democratisch bestuur in Nederland rond de beheersing van water werd georganiseerd? Rond 1200 ontstonden de waterschappen, zo deelt de organisatie mee in de rubriek ‘land en waterweetjes’.

Zo is het maar net. Nederlands democratie begon heel praktisch en is in acht eeuwen tijd verworden tot een bestuurlijk gedrocht dat van voren niet weet hoe het van achter leeft. Anders kan ik de huidige politieke situatie niet duiden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Extreem Overleven in Chili

, door

Het neergestorte wrak van vlucht 571 (Foto: Wikimedia Commons)

Twee dagen geleden is men bij de Chileense Copiapó-mijn begonnen met de bevrijding van 33 kompels uit hun benarde situatie diep onder de grond. Weliswaar zaten de mijnwerkers zo’n 70 dagen opgesloten in extreem moeilijke omstandigheden, maar ze hadden de afgelopen weken volop contact met de buitenwereld, kregen voedsel en wisten bovendien dat de redding nabij was. Hoe anders was het op de kop af 38 jaar geleden, toen vlucht 571 van Fuerza Aérea Uruguaya op 3600 meter hoogte tegen een bergtop vloog, hoog in de onherbergzame Chileens-Argentijnse Andes. In wat later bekend kwam te staan als de Andesvliegramp, vochten de overlevenden 72 dagen voor hun leven. Perspectief leek er nauwelijks: dankzij hun radio wisten de overlevenden dat de zoektocht naar hen al na ruim een week was opgegeven.

De Andesvliegramp is vooral bekend geworden door de extreme kou en fysieke ontberingen waaraan de overlevenden van vlucht 571 werden blootgesteld: ondervoeding, bevriezing van ledematen, hoogteziekte, sneeuwblindheid en scheurbuik. In hun drang om te overleven nam de groep, die voornamelijk bestond uit leden van een Uruguayaanse rugbyclub en hun familie, al vanaf de tweede week zijn toevlucht tot de wanhopige strategie van kannibalisme om in leven te blijven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zinvolle geschiedschrijving?

, door

Vanaf het begin van de 19e eeuw ontstond de moderne geschiedschrijving. De vader van de moderne geschiedschrijving Leopold Ranke (1795-1886) stelde dat iedere tijd een eigen uniciteit heeft. Als gelovig man stelde hij vast dat mensen voor de ogen van God gelijk zijn. Historici mogen dan ook geen ‘rechtertje spelen’ door mensen te veroordelen, maar moeten het verleden laten zien zoals het was. Zonder opsmuk, zonder veroordeling, zo nauwgezet mogelijk het verleden reconstrueren. Wat Ranke verstond onder geschiedenis is wat we tegenwoordig politieke geschiedenis noemen. Denk bijvoorbeeld aan: de geschiedenis van staten, koningen en diplomaten. Eind 19e eeuw verbreedde ‘de politieke geschiedenis’ zich naar ‘het politieke’. Tegenwoordig wordt gezegd dat geschiedenis om een drietal redenen nut kan hebben. Ter versterking van een nationale identiteit, ter lering of ter vermaak.

Als we de geschiedenis gebruiken om een identiteit te vormen, heeft dat niet alleen de consequentie dat we mensen insluiten, maar ook dat we mensen uitsluiten. Immers, we sluiten alle nieuwkomers die geen deel uitmaakten van ons verleden uit. De historicus kan aantonen dat geschiedenis een voortdurend proces is met iedere zoveel jaar wisselende waarden en normen. Zelfs koningen, talen en naties komen en gaan. Volgens mij moeten historici de geschiedenis niet gebruiken om een nationale identiteit te promoten. Het doel van geschiedenis is sinds Ranke de reconstructie van het verleden zoals het was, niet de constructie van een denkbeeldig gemeenschappelijk verleden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende