Zuid-Amerika: Kirchnerismo, inheemse protesten, FARC

Deze week in Latinoamérica: de tiende verjaardag van het Kirchnerismo in de Argentijnse regering, protesten van inheemse volkeren in vier landen en een belangrijke ontwikkeling in het Colombiaanse vredesproces. Afgelopen zaterdag was het exact tien jaar geleden dat Néstor Kirchner, de in 2010 overleden man van de huidige Argentijnse presidente Cristina Fernández de Kirchner, zijn regeerperiode begon. In tien jaar Kirchnerismo heeft het land heftige economische ups en downs gekend en is de natie nu politiek diep verdeeld.

Door: Foto: Wikimedia Commons / Presidencia de la Nación Argentina

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: NASA-beelden van zich terugtrekkende gletsjer in Zuid-Peru (opklik voor GIF)

Zuid-Amerika: verkiezingen, gletsjer en FARC

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: Venezolaanse verkiezingen, klimaatverandering en smeltende gletsjers in Peru en oja: het Colombiaanse vredesproces was er ook nog – een analyse.

De kortste verkiezingscampagne voor Venezuela in lange tijd – en hij is krap gewonnen door de kandidaat uit het Chavista-kamp, Nicolás Maduro. Maduro, die erin slaagde op geraffineerde wijze elke schijnbare PR-flater om te zetten in een Geuzennaam. De overwinning was krapjes, dat wel: 50,7% voor Maduro, 49,1% voor de oppositiekandidaat Henrique Capriles. Die roept dan ook, zoals FT schrijft, dat het resultaat niet legitiem is en dat er een hertelling moet plaatsvinden, iets waartegen Maduro tijdens zijn overwinningsspeech zei geen bezwaar te hebben. Voorlopig is het dus weer fijn speculeren over politieke crises en omwentelingen in het post-Chávez tijdperk.

Vanuit Peru deze week beelden van gletsjers die in een toenemend tempo wegsmelten uit het Andesgebied in het noorden van het land. ‘Waar eerder wintersporters voor de belangrijkste inkomsten zorgden, zal dat nu de klimaatveranderingstour zijn’, schrijft The Guardian bij zijn slideshow. Inventiviteit kan de lokale bewoners in elk geval niet worden ontzegd. Diezelfde inventiviteit op het gebied van early warning-systemen beschermt de bevolking tegen overstromingen van smeltwater – en er zijn meer voordelen.

Foto: Flickr: earthlightbooks

Zuid-Amerika: FARC, drugs en witwassen

ELDERS - Het eenzijdige staakt-het-vuren dat de FARC, Colombia’s  grootste guerillabeweging, twee maanden geleden afkondigde is opgeheven sinds afgelopen zondag. De vredesonderhandelingen met de regering van Juan Manuel Santos zijn niettemin hervat, hoewel sommigen vrezen dat de aankondiging van de guerilla’s een klap voor het proces kan betekenen. Anderen wijzen er juist op dat de succesvolle handhaving van de gevechtspauze erop wijst dat de beweging met grote eensgezindheid opereert – ondanks onverminderde militaire actie van de regering. Ook de uitnodiging tot een gemeenschappelijk staakt-het-vuren, die de FARC nu voor heeft gelegd aan Santos, zal hoogstwaarschijnlijk onsuccesvol zijn aangezien de Colombiaanse president de rebellen zo min mogelijk ruimte tot herbewapening wil geven. Santos wil per november 2013 een vredesakkoord hebben: de steeds zwakkere FARC noemde afgelopen week landhervorming en lagere ongelijkheid (Colombia staat volgens de meeste rankings in de top-10 met de hoogste Gini-coëfficient) als belangrijkste eisen voor zo’n overeenkomst.

Drugshandel is een belangrijke factor in het Colombiaanse conflict en de war on drugs heeft die handel mogelijk alleen maar lucratiever gemaakt. Een ander land dat daar de negatieve gevolgen van ondervindt is Guatemala. Otto Pérez Molina, de president van het land, riep afgelopen week (zoals hij al eerder deed) op om de gefaalde militaire strijd tegen de drugshandel te staken en aan andere oplossingen te denken. Tijdens het Wereld Economisch Forum in Davos, van 23 tot 27 januari, zal Molina zijn boodschap en steun voor decriminalisatie en een gereguleerde narcoticamarkt wederom luid verkondigen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: kozumel (cc)

Brief aan Tanja Nijmeijer

BRIEF - Tanja Nijmeijer is een verdwaalde getikte hippie, waar we zo min mogelijk aandacht aan zouden moeten besteden.

Beste Tanja,

Je houdt de gemoederen hier in Nederland nogal bezig. Terwijl jij in de Colombiaanse jungle een beetje drugs zit te gebruiken en boeren af te persen, gaat er hier geen dag voorbij of we hebben het over je. Tamelijk vermoeiend, kan ik je verzekeren. Dat daarbij je naam negen van de tien keer nog wordt uitgesproken als Niemeijer, doet niet veel goeds.

Zaterdag hoorde ik een nieuwsbericht over je, waarin werd vermeld dat je je familie telefonisch had gesproken. Ja, dat haalt hier dus alle journaals. Je oom deed verslag van het gesprek en vertelde dat jij je verbaast over alle media aandacht die je in Nederland krijgt. Nou Tanja, daarover zijn we het dus eens.

Helaas voor ons beiden is de rest van Nederland mateloos gefascineerd door je. Dat je wel naar Oslo gaat. Dat je niet gaat. Dat je misschien gaat. Dat je op Cuba zit. Dat je na Cuba alsnog naar Oslo gaat. Of toch niet. Het haalt hier alle voorpagina’s. Op de momenten dat je met brandbommen loopt te gooien, lezen we daar gek genoeg niets over. Het nationale Nijmeijer-zwak is zo groot dat sommigen zelfs denken dat je mooi bent.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende