Op Sargasso is volop ruimte voor gastbijdragen. Hieronder een nieuwe bijdrage van Paul Teule. De verhoging van de AOW-leeftijd is een van die gehypete breekpunten die de formatie na 9 juni nog zal, tja, opbreken. Het zal partijen als PVV en SP in ieder geval hun regeringsdeelname gaan kosten. En de verhoging die uit de coalitieonderhandelingen komt zal geen elegant systeem zijn, maar een schoksgewijs, arbitrair of uitgehold plan. Iets van: naar 66 in 2018 en daarna in 12 jaarlijkse stapjes naar 67, met een uitzondering voor ambachtslieden, militairen en docenten duits. Maar de vergrijzing stopt niet na 9 juni. Nu zijn er voor elke AOW’er 4 werkenden en dat worden er de komende dertig jaar 3. Europabreed zal de verhouding werkenden niet-werkenden van 1 op 4 naar 1 op 2 gaan in 2050. Het wachten is dus op de volgende verhoging, met bekende stellingenoorlogen in Nederland en rest van Europa.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Waar in andere Europese landen Europees beleid en de standpunten van de verschillende partijen ook tijdens de nationale verkiezingen een belangrijk onderwerp zijn geworden blijft dit onderwerp in Nederland geheel buiten het politieke debat. En dat is gevaarlijk betoogt Veronique Swinkels van Newropeans.
De Europese samenwerking en de Euro zullen de komende jaren nog heel wat hoofdbrekers kosten van het nieuwe Nederlandse kabinet en parlement. Maar waar in het echte nieuws Europa een hoofdrol speelt. Is Europa in het Nederlandse politieke debat ver te zoeken. Er is nauwelijks discussie over en het onderwerp doet eigenlijk niet mee. De Stemwijzer en het Kieskompas hebben het onderwerp zelfs niet opgenomen in hun vragenlijsten (behalve de weinig actuele vraag of Turkije mag toetreden of niet). De politiek loopt weg van het onderwerp en dat is erg onverstandig. De samenwerking binnen Europa zal eerder toenemen dan afnemen tenzij we accepteren dat het project Europa en Euro tot mislukken is gedoemd. De tijd is voorbij dat we naļef konden denken dat een monetaire unie niet hoeft worden omgeven met een politiek project. En dat project kan zich alleen verder ontwikkelen als de burgers van Europa mee willen doen en zich begrepen en gehoord voelen. De afwezigheid van Europa in het verkiezingsdebat brengt dit niet naderbij.
Ophef in het Élysée-paleis: op Youtube is een filmpje opgedoken waar de franse première dame Carla Bruni in een ranzige tv-show vieze woordjes praat. In het programma Eurotrash prijst ze een soort Veronica Praatwaaier aan (dé hit van Interrail 1992) waarmee je kan communiceren met mede-Europeanen. Net als de legendarische praatwaaier bevat het vollop seksuele toespelingen. Zo laat Bruni horen hoe je in zeven verschillende talen “stop je vinger in mijn kont” kan zeggen. Een heerlijk lunchfilmpje met een mooie vrijzinnige Europese boodschap.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Morgen vindt er in Amsterdam een bijeenkomst plaats van wapenhandelwatchers. Met een beetje geluk zullen we daar morgenavond live verslag van kunnen doen. Nu alvast een artikel van Wendela de Vries van de Campagne tegen Wapenhandel.
Terwijl de Griekse economie gered moet worden met een miljardenlening is Griekenland tegelijkertijd de grootste wapenimporteur van Europa. Vooral Franse en Duitse defensiebedrijven profiteren hiervan. Van de totale Duitse wapenexport gaat 13 % naar Griekenland, voor Frankrijk is dat 12 %. Maar ook Nederland pikt een graantje mee. Griekenland is Nederlands derde grootste wapenklant, na Duitsland en VS, met 837 miljoen euro aan exportvergunningen tussen 1999-2008, ofwel 10,3 procent van de totale wapenexportwaarde over die periode. Volgens hardnekkige geruchten is het doorgaan van wapendeals en –betalingen voorwaarde geweest voor de lening aan het bijna failliete land. Een beschamende vertoning, vindt de Campagne tegen Wapenhandel.
Dit jaar verlaagt Griekenland zijn defensiebudget van 6.8 miljard euro naar 6 miljard euro, maar dat is nog steeds 2,8 procent van het Bruto Nationaal Product (BNP), terwijl het Europees gemiddelde 1,7 procent bedraagt. Als reden voor de hoge defensie-uitgaven wordt meestal de gespannen verhouding met Turkije genoemd, maar het zegt ook veel over de interne Griekse machtsverhoudingen. Terwijl ter linkerzijde wordt gepleit voor verlaging van bewapeningsuitgaven, is de invloed van militairen en defensie zo sterk, dat Griekenland voor de periode 2004-2008 door het vermaarde onderzoeksbureau SIPRI wordt aangemerkt als de vijfde wapenimporteur ter wereld. Er is geen enkele reële dreiging die een dergelijk niveau van wapenaankopen legitimeert, zeker niet als deze wordt afgezet tegen de huidige zeer reële dreiging van grote werkloosheid en afbraak van sociale zekerheid.
Wapenaankopen maken tussen de 0,6 en 1 procent van het Griekse BNP uit, en er zit nog een aantal grote uitgaven aan te komen. Frankrijk probeert Griekenland momenteel 6 FREMM fregatten te verkopen voor 2,5 miljard euro, alsmede 15 Super Puma helicopters (400 miljoen euro) en Rafale gevechtsvliegtuigen. Duitsland heeft Griekenland na zware druk overgehaald om te betalen voor een Thyssen-Krupp onderzeeër, die het land in eerste instantie weigerde terug te nemen na een mislukte opknapbeurt. Deze slepende kwestie lijkt ineens te zijn opgelost – toevallig net nu de Grieken volledig afhankelijk worden van Duitse goodwill.
Dit is een gastbijdrage van Bas Eickhout, europarlementariër voor GroenLinks.
Het debat over de eurocrisis draait meestal uit op pleidooien om het Stabiliteitspact voor de euro beter na te leven. Vooral Zuid-Europese overheden moeten de tering naar de nering zetten. We mogen echter niet voorbijgaan aan de andere oorzaken van de crisis: het casinokapitalisme op de financiële markten en de economische kloof tussen Noord- en Zuid-Europa.
De aanpak van de crisis vraagt om meer dan alleen het terugdringen van begrotingstekorten. Europa dient tevens te werken aan een nieuwe organisatie van het bankenstelsel, structurele hervormingen en toekomstgerichte investeringen. Om het vertrouwen in de euro te herstellen, moeten ook de Noord-Europese landen aan de bak.
De eurocrisis is een vervolg op de bankencrisis. Door de handel in onbegrijpelijke derivaten heeft de financiële sector een gigantische zeepbel geblazen die in 2008 klapte. Omdat de banken te groot waren geworden om ze om te laten vallen moesten de overheden in alle landen bijspringen: private schulden werden zo omgezet naar publieke schulden. Dat was teveel voor Griekenland, dat zijn boekhouding, belastinginning en overheidsuitgaven toch al niet op orde had. Het geld om zijn schulden af te lossen leent Griekenland nu van de andere eurolanden, tegen een forse rente en keiharde voorwaarden: Athene is begonnen aan een megabezuinigingsoperatie waarbij de bezuinigingsplannen in Nederland verbleken. De Griek in de straat betaalt een hoge prijs voor de belastingontduiking door zijn rijke landgenoten en vervalsing van statistieken door zijn regeerders.
De Europese leengaranties voor Griekenland en andere eurolanden zijn dan ook geen vriendendienst, maar moeten voorkomen dat een nieuwe bankencrisis ontstaat doordat landen hun leningen niet terugbetalen. Wederom worden de banken dus gered met overheidsgeld. Het is niet meer dan logisch dat banken gaan meebetalen aan de aflossing van de publieke schulden die mede door hen zijn ontstaan. Bijvoorbeeld via een bankenbelasting en een Europese heffing op financiële transacties. Daarnaast moet haast worden gemaakt met Europees toezicht op financiële markten en met een reorganisatie van het bankenstelsel: een scheiding tussen nutsbanken en zakenbanken. De laatste hoeven dan niet meer te rekenen op redding door de staat. Financiële markten worden pas ingetoomd als er een eind komt aan de situatie waarin overheden alle risico’s dragen, maar de winsten in privé-zakken belanden.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.