Energiemaatregelen terugverdienen

Toegegeven, het is geen eenvoudige taak voor het kabinet om in oorlogstijd iedereen er warmpjes bij te laten zitten. We mogen al blij zijn dat er overhoofd nog enige hulp mogelijk is gemaakt. En toch nog zo snel! In november en december krijgt iedereen 190 euro ter compensatie van de giga gas- en elektriciteitsprijzen. En 1 januari 2023 gaat het prijsplafond in. Bedankt. Maar wat twittert Pieter Omtzigt nou? Ter dekking van het energieplafond gaat de btw op elektriciteit en gas van 9% naar 21% op 1 januari, gaat de verlaging van de energiebelasting op gas en elektriciteit niet door en gaat ook de verhoging van de belastingvermindering (284 euro/jaar) niet door. Omtzigt doet er een kopie bij van een brief die staatssecretaris Van Rij gisteren aan de Kamervoorzitter stuurde. De bevindingen van Omtzigt staan daar helemaal niet in, maar goed, hij zal wel toegang hebben tot informatie die wij niet zo gauw kunnen opsnorren. Het gaat om de nota van wijziging die "naar verwachting woensdag 12 oktober wordt ingediend en behandeld kan worden tijdens het wetgevingsoverleg op 17 oktober". Dan zullen we dus meer kunnen lezen over "het voornemen om de energiebelasting te wijzigen ten behoeve van de dekking van het energieprijsplafond". Dat de maatregelen de overheid (= wij allemaal) geld kosten en bedacht moet worden op welke manier dat geld opgehoest moet worden, moge duidelijk zijn. Maar zou het nu rampzalig zijn om de btw van 9% een half jaartje door te laten lopen? En dan per half jaar te bekijken wanneer die btw weer omhoog kan? Of hoe moeilijk kan het zijn, als er toch verhoogd moet worden, de btw op, pak 'm beet, 15% te zetten? Zeker, de overheid (= wij allemaal) loopt bij elke belastingverlaging inkomsten mis. Minder geld dus om steunmaatregelen te financieren. Maar het is oorlog en nood breekt wetten. Nog zo'n cliché: Elke oorlog kent verliezers. Dus kunnen we misschien ook stellen dat we het geld dat voor al die maatregelen nodig is, gewoon kwijt zijn? Dat betekent dat een aantal plannen voor de toekomst niet door kunnen gaan. Wellicht zijn er projecten die nu al te veel geld kosten, definitief worden stilgelegd? Dat scheelt hier en nu en later al wat geld. Denk bijvoorbeeld aan het verbreden van de A27. Het zou verder een goede zaak zijn als (sommige) Tweede Kamerleden bij de gesprekken met de verantwoordelijke bewindslieden niet blijven steken in een 'wij-zijn-tegen!', maar ook concreet maken hoe zij een en ander wél opgelost zien.

Foto: Adrian Clark (cc)

Hoe donker wordt de Kerst?

We gaan nog van een donkere kerstmis thuiskomen. Ga maar na: eind vorig jaar schoten de energieprijzen al omhoog. Een gemiddeld stukje kerstverlichting kostte daardoor zo’n 2,5 keer meer.

Daarna bleven de energieprijzen stijgen. Dat was geen reden voor tuincentra om in september al uitbundig met stroomverbruikende kerstversiering uit te pakken. Ook de agrarische sector zag het licht en lanceerde eind september weer de actie ‘Boeren en tuinders pakken uit met Kerst’ (“Onder andere de verlichte boerderij- of trekkerroutes zijn ieder jaar een groot succes”).

Gemeenten en ondernemersverenigingen gaan aanpassingen doen aan de jaarlijkse sfeerverlichting, aldus EenVandaag. Maatregelen variëren van het ophangen van minder verlichting tot (en met) minder branduren. Ook in België gaat kerstverlichting geheel of gedeeltelijk uit en worden tal van ijspistes geschrapt (bron VRT, Radio2). In andere landen, bijvoorbeeld Portugal, wordt de feestverlichting ook gelimiteerd.

In het pakket kostendempende maatregelen dat de overheid heeft samengesteld is niets te lezen over enige ondersteuning voor de meest enthousiaste kerstversierders, Zij hangen hun huizen en tuinen niet voor eigen lol helemaal vol met allerlei soorten kerstverlichting. Ze doen dat vooral, zo zeggen ze zelf,  om anderen te plezieren.

In Hengelo heeft iemand er al de brui aan gegeven. Het kostte hem, voor de prijsstijgingen, ongeveer 1000 euro per jaar. Mede dankzij sponsors kon hij dat opbrengen. Maar dit jaar geen sponsors, dus gaat dit jaar de stekker er niet in.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: blackpictures (cc)

Politiek taalgebruik

OPINIE - ‘We zullen iets verarmen’ zei premier Rutte vrijdag. ‘Het kabinet kan de gevolgen van de snelle prijsstijgingen niet voor iedereen verzachten.’ Niet voor iedereen, dat kan ik me voorstellen. Maar dat ‘we’ stoort me. Het stond zaterdag ook weer in een paginagrote advertentie van de Rijksoverheid waarin ‘we’ worden geadviseerd om de thermostaat op 19 graden zetten. Om energie te besparen en minder afhankelijk te zijn van het Russische gas moeten ‘we de knop om zetten‘.

Wat me stoort in dat ‘we’ is het wegpoetsen van de ongelijke startpositie. Dat ‘iets’ dat ‘we’ er op achteruit gaan is niet voor iedereen even zwaar. Voor Rutte en zijn collega’s betekent het weinig meer dan niets. Er zijn ook mensen voor wie het veel betekent. Ondanks de schamele compensatie voor een kleine groep via de gemeenten zal het er weer op neer komen dat de zwakste schouders de zwaarste lasten gaan betalen. Zoals dat al het geval is bij de belastingheffing: de allerrijkste huishoudens in Nederland betalen gemiddeld veel minder belasting dan andere huishoudens, volgens een onderzoek van het CBS. Lagere inkomens betalen relatief juist meer belasting. En die algemene belastingverlagende maatregelen die nu genomen worden vanwege de exorbitante prijsstijgingen (benzine als eerste, gas en elektra pas in de zomer) komen in veel grotere mate ten goede aan midden- en hogere inkomens (en het bedrijfsleven) dan aan de laagstbetaalden die het meest moeten beknibbelen. De snelheid van deze maatregelen staat overigens ook nog in groot contrast met de eindeloos voortkabbelende toeslagenaffaire. ‘Het is zo acuut, het kan. Nood breekt wet’, zei staatssecretaris van Financiën Marnix Van Rij over belastingverlaging. ‘Acuut’ en ‘nood’ zijn woorden die in de afwikkeling van de toeslagenaffaire niet voorkomen. Trouwens ook niet in de crisis bij de opvang van asielzoekers in Ter Apel. En vele andere gevallen van tekortschietend beleid voor minderheidsgroepen.

Foto: foto: wikipedia.org

Bijzaken in Bulgarije

ELDERS - Zondag mogen de Bulgaren weer naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. Voor de derde keer in anderhalf jaar.

Opmerkelijk: op zoek naar nieuws over de Bulgaarse verkiezingen van a.s. zondag zette ik woensdag in de zoekmachine achter de naam van het land ‘wahlen‘ om geen sport of pulp naar boven te halen. Het eerste bericht luidt: Bulgarische Wahlen nur nebensache: Real kommt. Oud-premier Borissov, die in de peilingen op winst staat, onderbreekt zijn campagne voor een wedstrijd van zijn favoriete club uit Spanje, maar hij hoopt toch stiekem dat outsider Ludgorets Razgrad gaat winnen. Zonder nationalisme wint in Europa geen enkele politicus een wed-, pardon, verkiezingsstrijd. Real won uiteindelijk nipt, maar Ludgorets deed het helemaal niet slecht als nieuwkomer in de Champions League, dus het nationale gevoel zal wel gesterkt zijn. Maar een tragisch ongeval maakte donderdag al snel een eind aan alle positieve gevoelens. Vandaag is het land in nationale rouw gedompeld vanwege een ontploffing in een munitiefabriek die vijftien mensen het leven heeft gekost.

Zijn verkiezingen bijzaak geworden? De opkomst zondag zou wel eens erg laag kunnen worden. Meer dan de helft van de bevolking gelooft niet dat een nieuwe regering het beter gaat doen, 70% is pessimistisch over de toekomst van het land. De Bulgaren zijn moe en apathisch en ze hebben er genoeg van steeds dezelfde gezichten in beeld te krijgen van kandidaten met mooie beloften terwijl er in de situatie van het land niets verandert. Maandenlang is er gedemonstreerd in het afgelopen jaar. Tegen de corruptie, voor hervormingen, voor meer democratie.  Veel heeft het niet geholpen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: JustinWoolford (cc)

Schaliegas gaat energieprijs verhogen

ANALYSE - Schaliegas is geen duurzame oplossing voor energietekorten, zegt olie-activist Peter Polder. Schaliegas zal de prijzen namelijk flink opdrijven.

De winning van schaliegas vergt meer energie, duurdere installaties, meer water en chemicaliën en meer personeel dan de winning van ‘normaal’ aardgas. Daarom zal schaliegaswinning altijd duurder zijn dan normale aardgaswinning. En in een vrije markt betekent een hogere productieprijs een hogere vraagprijs. Dit zou een open deur moeten zijn. Toch hoor ik elke dag wel iemand roepen dat goedkoop schaliegas onze energie-intensieve industrie en landbouw in Nederland kan ondersteunen. De mensen die om ‘goedkoop’ schaliegas vragen konden in plaats daarvan wel eens stijgende energieprijzen krijgen.

Goedkoop te produceren aardgas wordt steeds schaarser. De aardgasproductie in de Noordzee en in ons eigen Slochteren, het grootste gasveld van West Europa, daalt al jaren. Nederland moet  in 2025 aardgas importeren als we de vraag naar aardgas niet kunnen laten dalen. Europa zal zijn aardgas in toenemende mate importeren uit Rusland en Algerije. Als het tenminste lukt om daar nieuwe, grote gasvelden te ontwikkelen. En als de combinatie van stijgende binnenlandse vraag, export naar China en binnenlandse onrust geen rem zet op de exportcapaciteit.

Gamechanger

Schaliegas wordt door sommigen aangeprezen als de grote gamechanger. Verwijzend naar de lage prijs in de VS, hoopt men op overvloedig goedkoop gas. De gasprijs in de VS is ondertussen overigens sterk aan het stijgen. Desondanks is de $4/MMBTU die er nu gevraagd wordt nog steeds te laag om de kostprijs van gemiddeld $8/MMBTU te dekken. De schaliegasindustrie in de VS lijdt dan ook zwaar verlies, bedrijven vallen om, boeken af op hun reserves en schalen hun investeringen terug. Ook in de VS is de winning van schaliegas duur en werden de tijdelijk lage prijzen veroorzaakt door overaanbod. Schaliegaswinning
in de VS heeft alleen toekomst als de prijzen naar een Europees niveau stijgen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Energierekening

[qvdd]

De belastingbetaler draagt dus bij aan de lagere eindgebruikersprijs voor fossiele brandstoffen en de prikkel om energie te besparen wordt minder. Ook profiteert de producent van fossiele energie meer dan die van hernieuwbare energie. Die drie mechanismen werken belemmerend voor een CO2-arme energievoorziening

De Delftse onderzoeker Martijn Blom berekende dat grootverbruikers van energie gesponsord worden door de burger. Die betaalt 14 cent per kilowattuur, waar de kostprijs 9 cent bedraagt, terwijl grootverbruikers minder dan 5 cent betalen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.