De Duitse Energiewende in 2020

Traditiegetrouw heeft Bruno Burger van het Fraunhofer Institute op 2 januari een pakket grafieken over de Duitse elektriciteitsmarkt gepubliceerd. Een mooi moment om er weer eens aandacht aan te besteden. Om te beginnen met het goede nieuws: kolen is ook in Duitsland de grote verliezer van 2020 met een daling van 33 TWh voor bruin- en steenkool samen, het aandeel hernieuwbare elektriciteit is wederom gegroeid en het Duitse elektriciteitsnetwerk is nog steeds een van de stabielste ter wereld. Wie zelf wil grasduinen in het pakket met grafieken kan hier terecht, bij Energy Charts vind je nog veel meer informatie. Aandeel groene stroom [caption id="attachment_325157" align="aligncenter" width="500"] Aandeel hernieuwbare elektriciteit in Duitsland, bron Energy Charts[/caption] Het aandeel groene stroom in Duitsland steeg in 2020 naar 50,5%. Waarmee hernieuwbare elektriciteit zijn opmars voortzet. Vooral windenergie en zonne-energie groeide in 2020 aanzienlijk. Gascentrales wisten vorig jaar te profiteren van de hogere CO2-prijs, terwijl de bruinkool- en steenkoolcentrales last hadden van de hogere CO2 prijs en de lagere vraag naar elektriciteit ten gevolge van de coronamaatregelen in Duitsland. Ook de elektriciteitsproductie van kerncentrales liep verder terug, al is er naar mijn weten vorig jaar geen kerncentrale gesloten. Dit jaar sluiten drie van de zes overgebleven kerncentrales en in 2022 sluiten de laatste drie. [caption id="attachment_325155" align="aligncenter" width="500"] Verandering in elektriciteitsproductie per bron in 2020 vergeleken met 2019, bron Energy Charts.[/caption] Windenergie is inmiddels de grootste elektriciteitsbron van Duitsland, gevolgd door bruinkool. Dat de stroomproductie door bruinkool terugloopt is goed nieuws, net als dat het goed nieuws is dat Duitsland inmiddels de eerste veilingronde achter de rug heeft voor kolencentrales die willen sluiten. In totaal wordt voor 4.78 GW aan capaciteit uit de markt genomen tegen een gemiddelde prijs van 66.000 Euro per MW. In totaal wordt 317 miljoen betaald voor sluiting van de kolencentrales. Bij de winnende biedingen zitten een aantal recent geopende steenkoolcentrales, die komend jaar zullen sluiten (tenzij ze als kritisch voor het energiesysteem worden bestempeld). Voor het klimaat en de gezondheid van omwonenden is het beter als er een aantal oudere bruinkoolcentrales van de markt wordt gehaald. Aan de andere kant: hoe lang is het geleden dat in Nederland meerdere nieuwe kolencentrales openden na aandringen van het consortium van grootverbruikers en het Ministerie van Economische Zaken? [caption id="attachment_325153" align="aligncenter" width="500"] Elektriciteitsproductie naar bron in Duitsland in 2020. Bron Energy Charts.[/caption]   Door de stijging van het aandeel duurzame stroom produceerden duurzame bronnen in 2020 voor het eerst meer stroom dan niet duurzame bronnen. In onderstaande grafiek is goed zichtbaar dat niet alleen de elektriciteitsproductie van kernenergie, maar ook die van steenkool en bruinkool gedaald is sinds 2002. De elektriciteitsproductie van kerncentrales is in die periode met 95 TWh gedaald (60%) gedaald, steenkool met 75 TWh (68%) en bruinkool met 59 TWh (40%). Veel bruinkool- en steenkoolcentrales hebben in 2020 ook een lage capaciteitsfactor, met uitschieters naar beneden van 30% voor bruinkoolcentrales en minder dan 5% voor steenkoolcentrales. De kans bestaat natuurlijk dat kolen in 2021 een (tijdelijke) comeback maakt als de coronamaatregelen versoepeld worden en de elektriciteitsvraag weer aantrekt in Duitsland. Gelet op de belangstelling voor de veiling voor sluiting van kolencentrales ligt een verdere daling meer in de lijn der verwachting. [caption id="attachment_325150" align="aligncenter" width="500"] Fossel vs hernieuwbaar. Bron: Energy Charts[/caption] Export & import De export van elektriciteit vanuit Duitsland is in 2020 verder gedaald, zoals Craig Moris jaren geleden al voorspelde. Het sluiten van kerncentrales zorgt ervoor dat er minder capaciteit is om stroom te leveren op momenten dat er veel vraag is naar elektriciteit vanuit het buitenland. Dat dat nog steeds de reden achter de export blijkt uit het feit dat Duitsland nog steeds meer ontvangt voor de stroom die ze exporteert, dan voor stroom die het importeert. [caption id="attachment_325154" align="aligncenter" width="500"] Export en import van elektriciteit. Bron: Energy Charts[/caption]   Blijkbaar exporteert Duitsland niet bij hoog aanbod, maar bij hoge vraag. Als Duitsland zou exporteren bij een hoog aanbod van stroom in Duitsland zou je een lagere prijs voor export verwachten, Duitsland zou dan stroom moeten dumpen. Dat neemt niet weg dat het aantal uren met negatieve stroomprijzen in Duitsland nog steeds stijgt. Een teken dat er nog steeds te veel basislast centrales in het systeem zitten, maar wel een kans voor energieopslag, vraag management en flexibiliteitsmarkten. Conclusie Ook 2020 bracht niet de totale ineenstorting van het Duitse elektriciteitsnetwerk door de overstap op hernieuwbare bronnen. Ook steeg het aandeel duurzame energie verder en schroefden vooral bruinkool- en steenkoolcentrales hun stroomproductie terug in reactie op de verminderde vraag naar elektriciteit. 2020 was ook het jaar dat eigenaren van kolencentrales, zelfs gloednieuwe, tegen elkaar op boden om tegen zo laag mogelijk kosten voor de Duitse belastingbetaler hun centrale te sluiten. Waarbij ze met name steenkoolcentrales uit de markt willen halen. Dat de bruinkoolcentrales door blijven draaien en dat de Duitse belastingbetaler geld moet betalen voor het sluiten van kolencentrels laat zien dat het Europese CO2 emissiehandelssysteem verre van perfect werkt. Bij een goed werkende markt zouden de oude bruinkoolcentrales het niet op kunnen nemen tegen nieuwe en veel efficiëntere steenkoolcentrales. Maar dat is een onderwerp voor een volgende keer. Oh ja, voordat ik het vergeet: de gemiddelde day ahead stroomprijs lag in Duitsland in 2020 onder de 3 Eurocent per kWh. Dat de consumentenprijs, net als in Nederland, veel hoger ligt is een politieke keuze.

Door: Foto: C(K).Photography (cc)
Foto: vfutscher (cc)

Corona splijt AfD

, door

ELDERS - Het virus zorgt ook bij de extreemrechtse Alternatieve für Deutschland (AfD) voor interne twisten.

Vorig weekend congresseerde de AfD met meer dan 500 afgevaardigden in het attractiepark Wunderland Kalkar in Noordrijn-Westfalen, ooit gebouwd als kerncentrale waartegen ook de Nederlandse anti-kernenergiebeweging in de jaren zeventig te hoop liep. AfD is de enige partij die, ter voorbereiding van de landelijke verkiezingen volgend jaar, een live congres organiseerde. In de Duitse Bondsdag en op straat keert de AfD zich actief tegen het coronabeleid van de Duitse regering. Maar verrassend genoeg nam voorzitter Jörg Meuthen afstand van zijn voorganger Alexander Gauland die in het parlement ageerde tegen de ‘coronadictatuur’ waar het land onder gebukt zou gaan. “Is het nou echt slim om van een coronadictatuur te spreken?” vroeg Meuthen zijn partijgenoten nadat hij had gewezen op het feit dat de successen van de AfD in de laatste verkiezingen niet eindeloos kunnen duren. “We leven niet in een dictatuur. Anders hadden we dit partijcongres niet kunnen houden.We boeken niet méér succes als we steeds agressiever, steeds grover, steeds ongeremder optreden. Zo werkt het niet.”

Oost-West

De oproep van Meuthen voor een gematigde koers van zijn ‘conservatieve rechtsstaatpartij’ viel niet bij iedereen in goede aarde.  Met zijn kritiek op degenen die alleen naar het verleden kijken -met rijkskanselier Bismarck als voorbeeld- stootte hij de rechtsnationale vleugel van zijn partij voor het hoofd. Gauland, die later onwel werd en naar het ziekenhuis moest worden afgevoerd, verweet hem de partij te splijten. De twisten tussen aanhangers van de huidige en van de vorige voorzitter liepen in de loop van het tweedaagse congres hoog op.  De strijd gaat vooral tussen West-Duitse conservatieven en Oost-Duitse radicaal-rechtse groepen die niet terugschrikken voor provocaties. Zoals toen AfD-parlementsleden tegenstanders van de coronawet het parlement binnenloodsten om het debat over de coronawet te ontregelen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Peter Merholz (cc)

Duitsland worstelt met extreemrechts

, door

ELDERS - Hoe vinden we een balans tussen de bestrijding van extreemrechts geweld en de handhaving van burgerrechten?

Een onderzoek naar aanhangers van extreemrechtse ideeën bij de Duitse politie heeft 377 incidenten in drie jaar tijd aan het licht gebracht. In de meeste gevallen gaat het om strafbare uitspraken of symbolen in chatgroepen. Volgens minister Seehofer van Binnenlandse Zaken is er geen ‘structureel probleem’. Het zou gaan om een kleine minderheid, minder dan 1% van het totaal aantal agenten. Maar de Binnenlandse Veiligheidsdienst die het onderzoek uitvoerde waarschuwt dat de aantallen waarschijnlijk groter zijn. Na afloop van het onderzoek zijn recent in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen nog chatgroepen van in totaal 29 agenten ontdekt waarin extreemrechtse propaganda wordt verspreid.

Ook een deel van het leger is geïnfecteerd met extreemrechtse denkbeelden. Afgelopen zomer leidde dat tot de opheffing van de tweede compagnie van het Kommando Spezialkräfte (KSK), een elite-eenheid die in het nieuws kwam vanwege het gebruik van nazi-symbolen. In mei werd een officier, Franco A., opgepakt omdat hij een wapenarsenaal en explosieven in huis bleek te hebben, samen met nazigerelateerde objecten. Hij zou een aanslag aan hebben voorbereid. De onderzoeken naar Franco A.,  hebben meer verbanden blootgelegd met het commando van de KSK dan voorheen bekend waren. De extreem-rechtse sympathieën van A. waren wel al jaren bekend bij de legerleiding, maar die greep niet in. Voormalig minister van Defensie, thans voorzitter van de Europese Commissie, Ursula Von der Leyen, kreeg hiervoor scherpe kritiek te verduren. Haar opvolgster Annegret Kramp-Karrenbauer (ook CDU) handelde doortastender. Nadat ook een medewerker van de Militaire Inlichtingendienst in opspraak kwam vanwege de wapenvondst bij Franco A. verloor de minister het vertrouwen in de leiding van de dienst. Woensdag benoemde ze een nieuwe chef, de juriste Martina Rosenberg.

Foto: photoheuristic.info (cc)

Wie gaat Merkel opvolgen?

, door

ELDERS - Angela Merkel gaat haar laatste jaar in als Bondskanselier met nog flink wat lastige dossiers op haar bureau. Ondertussen hebben zich al diverse kandidaten gemeld om haar op te volgen.

Gisteren was het twee jaar geleden dat de eerste scholierenstaking werd gehouden om aandacht te vragen voor de urgentie van de klimaatopwarming. Greta Thunberg en haar maatjes van Fridays for Future brachten een bezoek aan Angela Merkel, als regeringsleider van het land dat op dit moment fungeert als voorzitter van de Europese Unie. Ze hadden een door 125.000 mensen ondertekende petitie bij zich met eisen aan de EU en andere wereldleiders. Die worden opgeroepen de klimaatcrisis nu eindelijk eens als een echte crisis te behandelen. “De kloof tussen wat we moeten doen en wat er daadwerkelijk wordt gedaan, wordt met de minuut groter. In feite hebben we nog twee cruciale jaren verloren door politieke passiviteit.”

In The Guardian vertelden ze voorafgaand aan hun bezoek wat ze tegen Merkel zouden zeggen:

We will tell Merkel that she must face up to the climate emergency – especially as Germany now holds the presidency of the European council. Europe has a responsibility to act. The EU and the United Kingdom are accountable for 22% of historic accumulative global emissions, second only to the United States. It is immoral that the countries that have done the least to cause the problem are suffering first and worst. The EU must act now, as it has signed up to do in the Paris agreement.

Quote du Jour

Quote du Jour | Rutte de sneeuwschuiver

, door

(…) door het debat voor ons uit te schuiven hebben we ongelukken voorkomen

Dat zou, volgens de NOS, premier Rutte hebben gezegd, nadat EU-overleg over steun aan landen als Italië en Spanje vooralsnog op niets is uitgelopen. Een besluit over een EU-noodfonds is nu twee weken uitgesteld.

De NOS baseert zich op een reconstructie die de Spaanse krant El País maakte van het EU-overleg.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | Het esoterisch circus rond de Externsteine

, door

ACHTERGROND - Het overbekende Stonehenge is in de loop der tijd een multi-purpose-monument geworden. Het werd rond 2.300 v.Chr. gebouwd (datering van 2008), maar ondanks veel wetenschappelijk onderzoek is het oorspronkelijke doel ervan nog altijd niet zeker, hoewel recente vondsten in Saksen-Anhalt in Duitsland, waar soortgelijke bouwsels van hout werden gevonden bij Pömmelte en Goseck, de observatoriumtheorie lijken te ondersteunen.

Stonehenge is ook een voorbeeld om te tonen dat zulke megalithische bouwwerken niet in één keer werd gebouwd. Ze werden later niet alleen vergroot maar ook uitgebreid waarbij het doel van het complex zo nodig werd aangepast. Er zijn nog steeds dwaallichten die beweren dat Stonehenge door druïden werd gebouwd. Dat dit allang is ontkracht, betekent niet dat de druïden er geen gebruik van hebben gemaakt, hetgeen ook aangetoond is. Heden ten dage wordt minstens één maal per jaar Stonehenge in bezit genomen door neo-paganisten. Als druïden verkleed vieren ze hun zonnewendefeest. Begonnen als een bouwsel van mensen uit de Bronstijd, vond eeuwenlang een soort stapeling van gebruiksmogelijkheden plaats.

Externsteine

Een vergelijkbaar lot trof de Externsteine in het Teutoburgerwoud nabij Detmold, die wel ‘Deutschlands Stonehenge’ worden genoemd. Nu zijn de Externsteine geen megalithisch monument. Het zijn door de natuur gevormde zandstenen pijlers, abrupt oprijzend uit het landschap. Als zodanig worden ze wel vergeleken met de zandstenen rotspijlers waarop de kloosters van Meteora in Griekenland zijn gebouwd.

Foto: Kai Schwerdt (cc)

Duitsers in verzet

, door

ELDERS - Duizenden Duitsers gingen de afgelopen week de straat op om te protesteren tegen de anti-corona maatregelen van de regering.

De grootste demonstratie was afgelopen zaterdag in Stuttgart. Ook in Berlijn, München, Frankfurt, Keulen en Saarbrücken (foto) gingen demonstranten de straat op. Tegen de vrijheidsbeperkingen van de ‘lockdown’, of wat er nog van over is, en tegen de pers. De protesten komen uit alle hoeken van links tot rechts, uit de anti-vaccinatiebeweging en van aanhangers van complottheorieën. Gezamenlijk trekken ze op tegen de regering. Politici van de huidige regeringscoalitie van SPD en CDU/CSU waarschuwen voor het misbruik van de crisis door extreemrechts. De AfD-fractie in de Bondsdag is overigens verdeeld. De fractieleiding staat achter de regeringsmaatregelen, de rest spreekt -waarschijnlijk met grote delen van de achterban- over een ‘samenzwering’ waarin een ‘betrekkelijk lichte griep’ verkocht wordt als dodelijk virus.

Michael Kretschmer, voor de CDU minister-president van het Oost-Duitse Sachsen  ziet ook wel het gevaar van misbruik van de crisis. Maar hij keert zich tegen de neiging om alle demonstranten over een kam te scheren. Woensdagavond was er een betoging in het Sachsische Pirna, aangekondigd als ‘wandeling’. Tweehonderd mensen kwamen tegenover een even groot aantal agenten van de oproerpolitie te staan. Een groep gewelddadige demonstranten ging de strijd aan waarbij een agent gewond raakte.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: NATO North Atlantic Treaty Organization (cc)

Grenzen dicht. Is dat verstandig?

, door

ELDERS - Zonder enige coördinatie hebben verschillende EU-lidstaten deze week een voor een hun grenzen gesloten om de verspreiding van het coronavirus een halt toe te roepen. Bijvoorbeeld Polen, waar president Duda zijn presidentiële verplichtingen combineert met zijn verkiezingscampagne.

‘Na Tsjechië en Slowakije, besloot ook Polen vrijdag zijn grenzen te sluiten in een poging het tot nu toe geringe aantal Covid-19-besmettingen en slachtoffers laag te houden. Internationale vluchten en treinen werden geannuleerd en alleen Poolse staatsburgers en officiële inwoners mochten per bus, auto of te voet nog terugkeren – als ze meewerken aan twee weken verplichte thuisquarantaine'(NRC woensdag j.l.).

Het gevolg is een urenlange file aan de grens met Duitsland en radeloze reizigers uit de Baltische staten die geen kans meer kregen om naar huis te reizen. Ze worden nu door boten opgehaald uit Sassnitz aan de Oostzee. Duitsland heeft een ander probleem met het sluiten van de grens met Polen. Daar werken zo’n 600.000 buitenlanders in de zorgsector. Voor het merendeel Polen. De zorg voor ouderen, thuis of in verpleeghuizen, loopt gevaar, ook al bezweren de grensautoriteiten dat ze verplegend personeel zullen doorlaten.

Symboliek die tot irritaties leidt

De EU heeft deze week een inreisverbod voor mensen van buiten het Schengengebied afgekondigd, een maatregel met een hoog symbolisch gehalte, gezien het vrijwel tot stilstand gekomen verkeer richting Europa, op dit moment de brandhaard van het virus. Je kunt je ook afvragen of het extra personeel dat nodig is voor dergelijke symbolische maatregelen niet beter elders kan worden ingezet.

Foto: CO2-emissie 1990-2019. Bron CleanEnergyWire copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Sterke daling Duitse CO2-emissie in 2019 brengt doelstelling 2020 binnen bereik

, door

NIEUWS - De Duitse CO2-uitstoot is in 2019 voor het derde jaar op rij sterk gedaald. Hierdoor komt de reeds losgelaten doelstelling van 40% CO2-reductie in 2020 ten opzicht van 1990 weer in zicht. De daling doet zicht met name voor in de energiesector en bij de industrie, de gebouwde omgeving en met name de transport sector hebben meer moeite om een emissiedaling te realiseren. Het Duitse milieuagentschap UBA stelt dat het land goed op weg is om de klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen, maar waarschuwt dat het coronavirus geen structurele daling van de CO2-emissie zal veroorzaken.

De Duitse uitstoot van broeikasgassen nam in 2019 opnieuw een duik. Duitsland stootte vorig jaar ongeveer 805 miljoen ton CO2 uit, een daling van 6,3% vergeleken met het jaar ervoor, de sterkste daling sinds de recessie van 2009. De emissies waren vorig jaar 35,7% lager dan in 1990. De energiesector zorgde, zoals halverwege vorig jaar al verwacht, voor de grootste reductie, gevolgd door de industriële sector. De daling in deze sectoren werd, volgens de Duitse federale milieuagentschap (UBA), sterk beïnvloed door stijgende emissieprijzen in het Europese emissiehandelssysteem (EU-ETS). Ondanks dat de transport- en gebouwensector beide een stijgende uitstoot zagen, betekent de vermindering van de uitstoot van de energie- en industriesector dat Duitsland dicht bij de doelstelling komt om de uitstoot met 40 procent te verminderen in vergelijking met 1990, wat de regering al een onhaalbare doelstelling achtte. De Duitse regering verliet de doelstelling om de CO2-emissie met 40% te reduceren ten opzichte van 1990 tijdens de coalitiegesprekken na de verkiezingen van 2017 en verving deze door een emissiebudget in de nieuwe klimaatwet. Minister van Milieu Schulze zei tijdens een persconferentie in Berlijn:

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende