Duitsland lanceert noodprogramma voor CO2-reductie

Geconfronteerd met een "drastische achterstand" in het verminderen van de uitstoot van broeikasgasen achtergelaten door de vorige regering en met onvoldoende maatregelen om de klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen, heeft de nieuwe minister van economie en klimaat, Robert Habeck, klimaatnoodprogramma's gelanceerd die snel effect moeten hebben. De minister van de Groenen wil de groei van hernieuwbare energie versnellen - vooral wind op land -, evenals de decarbonisatie van de industrie en de elektrificatie van transport en verwarming. Mensen duidelijk maken dat drastische veranderingen moeten worden geaccepteerd voor het welzijn van de samenleving is slechts een van de vele moeilijke taken, zei Habeck, eraan toevoegend dat het land ondanks dit alles een "enorme kans" kreeg. Doelstelling Duitsland De nieuwe regering van Duitsland is van plan een enorme impuls te geven aan hernieuwbare energie om de "enorme, gigantische" taak aan te pakken om de industrie, mobiliteit en verwarming koolstofarm te maken. Dat is nodig om de doelstellingen voor de vermindering van de broeikasgassen aan het einde van het decennium te bereiken, kondigde minister van economie en klimaat, Robert Habeck, in Berlijn aan. Zoals het er nu uitziet, haalt Duitsland zijn emissiereductiedoelstellingen in 2021 en 2022 niet en stevent het er op af om het streefdoel voor 2030 met 15 procent te missen, zei Habeck (Groene Partij) tijdens een eerste inventarisatie en presentatie van toekomstige beleidsmaatregelen . Duitsland moet zijn emissiereducties verdrievoudigen om de "drastische achterstand" in te halen, zei hij. "We hebben acht jaar om dezelfde groei in het aandeel van hernieuwbare energiebronnen te bereiken die we in de afgelopen 30 jaar hebben bereikt", zei Habeck, verwijzend naar het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in het elektriciteitsverbruik dat sinds 1990 is gegroeid tot meer dan 40 procent en dat in 2030 80% van de elektriciteitsmix moet uitmaken. Het ministerie van Habeck verwacht dat de vraag naar elektriciteit zal stijgen van ongeveer 560 terrawattuur (TWh) momenteel tot ongeveer 700 TWh in 2030, terwijl de vorige regering een vraag had berekend van ongeveer 660 TWh. “Het is een grote politieke taak. Maar een die een enorme kans biedt voor het land', zei Habeck, die ook toegaf dat de noodzakelijke veranderingen 'de sociale realiteit diepgaand zouden beïnvloeden'. Wind op land in het hart van een nieuwe hausse in hernieuwbare energie Het mogelijk maken van meer capaciteitsuitbreidingen voor wind op land staat centraal in het noodprogramma voor klimaatactie van de Duitse overheid. Met een hervorming van de Hernieuwbare Energiewet (EEG) wordt het volume van de veilingen van hernieuwbare energie vergroot. Op korte termijn zou een verandering in de afstandsregels van radiobakens en militaire gebieden ongeveer land kunnen vrijmaken voor 9 GW aan windturbines, zei Habeck. Door van de uitbreiding van hernieuwbare energie een "hoogstaand openbaar belang" te maken, kan het voorrang krijgen op andere zorgen, zoals natuurbehoud en dierenbescherming. Het vinden van de juiste balans tussen natuurbehoud en hernieuwbare energiebronnen is op dit moment de cruciale taak, zei Habeck. Het veranderen van de afwegingshiërarchie ten gunste van hernieuwbare energiebronnen zou ook helpen bij de uitbreiding van de Duitse elektriciteitsnetinfrastructuur, zei hij. Om ervoor te zorgen dat de benodigde twee procent van het Duitse landoppervlak bestemd wordt voor windenergie, is Habeck van plan om tegen de zomer door de deelstaten te reizen en steun te vinden voor zijn nieuwe "Onshore Wind Act". Tot nu toe zijn slechts twee staten - Hessen en Sleeswijk-Holstein - dicht bij het bereiken van de doelstelling van twee procent. Niet elke deelstaat zelf hoeft de grens van twee procent te halen, deals tussen deelstaten om ervoor te zorgen dat het totale benodigde areaal beschikbaar komt zijn mogelijk. De minister wil regels schrappen die wind op land beperken, zoals de regels van sommige deelstaten die aandringen op extra grote afstanden tussen windturbines en woningen. Bijvoorbeeld de 10 keer tiphoogte regel van Beieren (10H-regel). Een reactie hierop uit Beieren, waar dergelijke afstandsregels de uitbreiding van windenergie de afgelopen jaren hebben gedwarsboomd, kwam prompt: "De 10H-regel zal niet worden gewijzigd. De Beierse verordening inzake windenergie zorgt voor acceptatie en publieksparticipatie. Robert Habeck zou meer moeten zijn bezig met de noodzakelijke aanleg van hoogspanningsleidingen en het voorkomen van voorzieningstekorten", schreef Markus Blume, algemeen secretaris van de conservatieve CSU-partij in Beieren op Twitter. Windenergievereniging BWE zei dat een uitbreiding van wind op land in alle deelstaten nodig is. "Vooral het zuid-oosten en zuid-westen, waar veel elektriciteit wordt gebruikt, moeten heel snel inhalen", zegt BWE-voorzitter Hermann Albers. Het verplicht stellen van zonne-PV op commerciële gebouwen en de regel voor nieuwe particuliere gebouwen, het verhogen van de aanbestedingsdrempels en het maken van meer ruimte voor op de grond gemonteerde zonne-installaties zijn de andere onderdelen van het plan om de twee belangrijkste hernieuwbare energiebronnen van Duitsland te laten groeien. Het ministerie van Energie en Klimaat (BMWi) is van plan deze maatregelen te bundelen in een "Paaspakket" dat eind april gereed moet zijn voor goedkeuring door het kabinet, gevolgd door een tweede "zomerpakket". Besluiten van het Parlement en, indien nodig, goedkeuring door de EU zouden dan in de tweede helft van het jaar plaatsvinden, met als doel om vanaf 2023 alle nieuwe maatregelen in werking te stellen. Contracts for Difference voor de industrie en nog veel meer waterstof Ook hoog op de lijst van de nieuwe minister staat het creëren van de juridische en financiële kaders voor carbon contracts for difference, een instrument dat de industrie ondersteunt bij de transitie naar klimaatneutrale productieprocessen, evenals het opschalen van waterstofbronnen. "Alleen al voor het jaarlijkse verbruik van de staalindustrie hebben we in 2030 15 TWh waterstof nodig", zei Habeck, eraan toevoegend dat dergelijke cijfers een verdubbeling van de productieplannen van de nationale waterstofstrategie zouden vereisen. De Duitse chemische industrie verwelkomde deze aankondiging en zei dat er zonder carbon contracts for difference geen investeringen zullen zijn in transformatieve technologieën in de energie-intensieve industrieën. "Dit komt omdat nieuwe klimaatvriendelijke installaties aanzienlijk duurder zijn dan de bestaande installaties die tegenwoordig wereldwijd worden gebruikt", zegt VCI-directeur Wolfgang Große Entrup. Andere hervormingen – al aangekondigd in het regeerakkoord – zijn onder meer het verhogen van het gebruik van warmtepompen, het opvoeren van e-mobiliteit en het bouwen van 100.000 nieuwe oplaadpunten per jaar. Om elektrisch verwarmen en rijden aantrekkelijker te maken, moet duurzame stroom goedkoper worden door consumenten vanaf 2023 te ontlasten van de duurzame-energieheffing op hun energierekening. Habeck herhaalde dat Duitsland nieuwe flexibele elektriciteitscentrales nodig heeft - in eerste instantie gestookt op aardgas - om de tijd te overbruggen voordat er voldoende hernieuwbare capaciteit beschikbaar is. Toch is zijn ministerie geen voorstander van het opnemen van aardgas als duurzame investering in de EU-taxonomie. De Duitse branchevereniging BDI merkte op dat een "enorme toevoeging aan de vloot van gasgestookte elektriciteitscentrales" "de centrale voorwaarde is voor een industrie- en productielocatie met een veilige bevoorrading". BDI-voorzitter Siegfried Russwurm benadrukte ook dat het afschaffen van de heffing van hernieuwbare energie op de stroomprijs een welkome maar onvoldoende stap was om de omschakeling van fossiele brandstoffen naar elektriciteit in de industrie te ondersteunen. Hij eist meer verlichting van vergoedingen en heffingen op energie en zegt dat "alle bedrijven last hebben van sterk stijgende energie- en elektriciteitskosten". Reactie NGO's: Te veel aan uitstoot moet de komende jaren worden verminderd Klimaatexpert Lisa Göldner van Greenpeace merkte op dat de plannen van Habeck een "nieuwe dageraad" markeerden voor het klimaatbeleid in Duitsland. "Met een eerste pakket aan onmiddellijke maatregelen geeft Robert Habeck de noodlijdende Duitse energietransitie een dringend noodzakelijke impuls", zei ze in een schriftelijke verklaring. NGO Germanwatch zei dat naast de klimaatdoelstellingen voor die jaren de overtollige uitstoot die in 2021 en 2022 is opgebouwd, in de daaropvolgende jaren moet worden verminderd. Behalve de minister van klimaat moeten ook de ministeries van transport, bouw en landbouw plannen maken over hoe de klimaatdoelstellingen in hun sector kunnen worden gehaald, zei politiek directeur Christoph Bals. De SPD, de Groenen en de bedrijfsvriendelijke Vrije Democratische Partij (FDP) hebben in hun regeerakkoord ambitieuze plannen uiteengezet om de inspanningen op het gebied van klimaatbescherming te versterken. Het land streeft ernaar de CO2-uitstoot binnen tien jaar met bijna 50 procent te verminderen en tegen 2045 klimaatneutraliteit te bereiken. Om de hogere doelstelling te bereiken en aan een grotere vraag naar elektriciteit te voldoen, plant de regering een veel grotere capaciteit voor hernieuwbare energie: er moet 200 gigawatt (GW ) van zon-PV en 30 GW offshore wind geïnstalleerd in 2030. Dit artikel is een bewerking van het artikel Germany to launch emergency programme for “huge, gigantic” 2030 emissions target task van CleanEnergyWire, dat is gedeeld onder een  “Creative Commons Attribution 4.0 International Licence (CC BY 4.0)”.  

Foto: EU2017EE Estonian Presidency (cc)

Een gesprek met de heer Loekasjenko

De Duitse bondskanselier Angela Merkel sprak woensdag voor de tweede maal deze week met Loekasjenko over de crisis aan de grens. Maandag telefoneerde ze met de Wit-Russische leider en ook met president Poetin. Voor Loekasjenko betekende dit het eerste contact met een Westerse regeringsleider sinds zijn omstreden herverkiezing vorig jaar augustus. Het opmerkelijke initiatief van de aftredende bondskanselier was volgens eigen zeggen ingegeven door bezorgdheid over de inhumane situatie waarin de migranten aan de Wit-Russisch-Poolse grens verkeren. Inmiddels is een aantal van hen met bussen naar een verwarmde bedrijfshal gebracht waar ze eten, medicijnen en dekens kregen. Merkel heeft er bij Loekasjenko op aangedrongen de migranten met hulp van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR te repatriëren. Een eerste repatriëringsvlucht zou gisteren vertrekken vanuit de Belarussische hoofdstad Minsk naar Irak, maar het is onduidelijk hoeveel mensen terug willen.

Praten met de vijand

Het initiatief van Merkel is niet overal gunstig ontvangen, ook niet in eigen land waar Omid Nouripour, lid van de Duitse Bondsdag voor de Groenen sprak van een fout signaal waarmee Merkel Loekasjenko feitelijk erkende als president. Marko Mihkelson, een parlementslid uit Estland vroeg zich af met welk mandaat zij deze contacten heeft gelegd. “Is het nodig om op het niveau van de Duitse kanselier te praten met een persoon die vorig jaar een staatsgreep heeft gepleegd en die door de leiders van de Europese Unie niet als staatshoofd wordt erkend? Ik betwijfel het ten zeerste en ik zie niet in dat dergelijke onderhandelingen met een dictator ons veel dichter bij het resultaat zouden brengen dat we in de huidige situatie willen,” zei hij in een interview voor de Estse televisie. Estlands Europarlementslid Riho Terras heeft ook stevige kritiek op Merkel. Hij vindt het onacceptabel dat zij achter de rug van de EU om met de Wit-Russische dictator heeft overlegd. Ze doorbreekt daarmee de broodnodige eenheid in de EU om Loekasjenko te weerstaan.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du Jour | Het verlies van Die Linke

Bij de Duitse verkiezingen is Die Linke bijna gehalveerd. Dankzij drie direct door hun district verkozen kandidaten komt de partij toch nog met 39 zetels in de Bondsdag, een verlies van dertig zetels.

Sara Wagenknecht, van 2015-2019 duo-fractievoorzitter, legt in haar ook binnen de eigen partij hevig omstreden boek Die Selbstgerechten (De Zelfgenoegzamen) uit waar de socialisten de aansluiting bij de traditionele achterban van de arbeidersbevolking missen. Ewald Engelen interviewde haar deze zomer voor De Groene Amsterdammer.

Foto: Mecklenburg County (cc)

De gok van een CDU-minister

Als de opiniepeilingen kloppen gaan de christendemocraten flink verliezen aanstaande zondag. De Duitse minister van Gezondheid Jens Spahn schrok een paar dagen voor de verkiezingen toch niet terug voor radicale en omstreden maatregelen. Duitsers die zich niet hebben laten vaccineren en in quarantaine moeten, krijgen vanaf 1 november geen compensatie meer voor het salaris dat ze mislopen. Het is niet eerlijk om belastingbetalers te laten opdraaien voor mensen die een inenting weigeren, zegt Spahn. Daarbij komt dat de gratis test per 11 oktober wordt afgeschaft. Spahn gokt dat deze maatregelen in het voordeel van zijn partij zullen uitvallen. De moord op een pompbediende door een extremist die weigerde een mondkapje te dragen heeft er ongetwijfeld toe geleid dat nog meer mensen zich afkeren van de beweging tegen coronamaatregelen. Maar de recente besluiten leveren de CDU-minister ook de nodige kritiek op. Het komt allemaal wel dicht bij een vaccinatieverplichting. En zal iedereen zich er wel aan houden?

Vaccinatieplicht ‘via de achterdeur’

SPD-parlementslid Karl Lauterbach denkt dat mensen die in quarantaine zouden moeten gaan, als ze positief getest zijn of uit het buitenland komen, dat zonder compensatie minder snel zullen doen. Hij vindt verder dat het onrealistisch is te verwachten dat iemand met een laag inkomen die zijn eigen test moet betalen vervolgens in quarantaine zal gaan waarbij hij inkomen misloopt zonder enige vergoeding. Vakbondsvertegenwoordigers noemen het een ‘vaccinatieplicht via de achterdeur’. Werkgeversvoorzitter Reiner Hoffman, toch niet bekend als tegenstander van de CDU/CSU, keert zich ook tegen de maatregelen van Spahn. Hij ziet allerlei praktische bezwaren en risico’s op conflicten op de werkvloer die belastend zijn voor de ondernemers. Het is een verkapte vaccinatieplicht volgens Hoffman en het zal niet leiden tot een noemenswaardige verhoging van het aantal gevaccineerden. De laatste cijfers laten zien dat 63% van de Duitsers inmiddels twee keer geprikt is (update: dat is vergelijkbaar met Nederland, zie percentages gevaccineerden op de totale bevolking hier).

Foto: Deutsche Bundesbank (cc)

Scholz is nog geen bondskanselier

COLUMN - Het tweede Duitse verkiezings’triell’ (een ‘duel’ met drie combattanten) gaf na afloop onverminderd steun te zien voor Olaf Scholz, de kandidaat-premier van de Sociaal Democratische Partij (SPD). Nog krap twee weken en dan moet blijken of zijn populariteit onder de kiezers even groot is als onder de kijkers. Want dat Scholz populair is bij degenen die het debat volgden is nog geen garantie voor zijn succes op 26 september. Niet minder dan 41% van alle ondervraagden is nog niet zeker waar dan het kruisje wordt gezet. De CDU zet in de laatste weken de nog altijd populaire Angela Merkel zelf in als steun voor Laschet in de campagne. Voorlopig houden de polls het er nog op dat de SPD de grootste wordt met 25% tegen 21% voor de CDU/CSU, 16% voor de Groenen, 12% voor de liberale FDP, 11% voor de extreemrechtse AfD en 6% voor Die Linke. De rest komt er vanwege de 5% kiesdrempel niet aan te pas en het is voor Die Linke te hopen dat ze daar ook geen last van krijgen. Dit voorjaar stonden ze nog op een veilige 8%.

Laschet in de aanval

Scholz had het in deze tweede confrontatie van de drie hoogst geplaatste kandidaat-premiers niet al te moeilijk met zijn voornaamste uitdager, de CDU-premier van NoordRijn-Westfalen Armin Laschet. Die had twee aanvalslinies: Scholz, de huidige minister van Financiën, koppelen aan twee financiële schandalen en de dreiging met een extreem-links kabinet als de SPD met de Groenen én Die Linke in zee zou gaan, een onheilspellend perspectief voor de gematigde  Duitsers die niets moeten hebben van die voormalige communisten. Scholz presenteert zich echter als een zeer gematigd man die ook best past in de traditie van vertrekkende bondskanselier Angela Merkel. Hij wist zijn publiek ervan te overtuigen dat hij goed op de centjes kan passen en schandalen weet aan te pakken. En wat Die Linke betreft wees hij er op dat die partij afscheid wil nemen van de NAVO, iets wat voor de SPD onbespreekbaar is. Het is duidelijk dat hij de deur voor Die Linke alleen open wil houden om andere partijen bij de onderhandelingen over de regeringsvorming onder druk te kunnen zetten, mocht blijken dat Rood-Rood-Groen ook op een meerderheid kan rekenen. Maar het is de vraag of hij zelf verwacht dat Die Linke in zijn richting zal willen bewegen. Na het debat werd Spitzenkandidat Janine Wissler geïnterviewd. Zij ging niet in op het NAVO-standpunt van de partij maar zei wel dat er flink gesnoeid zou moeten worden in de bewapeningsuitgaven. Ook dat standpunt zal de SPD niet erg welkom zijn.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Beuys in Stockholm, Moderna Museet (1971) © Schloss Moyland Beuys Archive © foto WL.

Kunst op Zondag │ verkent Beuys en de Sjamanen

VERSLAG - Bij onze Oosterburen is het Joseph Beuys jaar begonnen. Beuys is een van de belangrijkste en meest controversiële kunstenaars uit Duitsland uit de late 20ste eeuw. In 2021 herdenkt Duitsland de honderdste geboortedag van Joseph Beuys. Een jaar lang worden alle facetten van zijn kunstenaarschap belicht in talrijke tentoonstellingen in de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Voor Kunst op Zondag begin ik mijn Beuys-reis in Schloss Moyland, net over de grens bij Emmerich/Kleve.

Beuys en de Sjamanen Schloss_Moyland © foto Wilma_Lankhorst

Beuys en de Sjamanen in Schloss Moyland (D) © foto Wilma Lankhorst.

De drijfveren van Beuys

Twee zaken hebben Joseph Beuys (*1921 in Krefeld, †1986 in Düsseldorf) als mens en kunstenaar bijna levenslang bezig gehouden: zijn voortdurende onderzoek naar de essentie van kunst en zijn nooit aflatende speurtocht naar het fenomeen trauma en traumaverwerking. Beide zaken hebben er onder andere toe geleid dat Beuys ‘activisme als kunstvorm’ ontwikkelde. Veel van Beuys’ werk heeft betrekking op zijn persoonlijk leven en daaruit voortvloeiende levenservaringen. Centraal hierin staan de ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1936 sluit hij zich aan bij de Hitlerjugend. In 1941 meld de twintigjarige Beuys zich vrijwillig bij de Luftwaffe. Op 16 maart 1944 stort Beuys met ‘zijn’ Stuka neer bij Znamenka, een dorp op de Krim (Sovjet Unie).

Foto: Herman (cc)

Politiek bedrijven met een *

Christoph Ploß is een Duitse politicus uit Hamburg die namens de CDU in de Bondsdag zit en daarvoor in september weer verkiesbaar is. Hij keert zich in zijn campagne tegen genderonderscheidingen in het taalgebruik . Het ‘gendern’ moet in officiële  instellingen worden verboden, vindt Ploß. We moeten gewoon weer schrijven en spreken over Ärzten in plaats van „Ärztinnen und Ärzten“ of „Ärzt*innen“, „Ärzt_innen“ of „Ärzt:innen“. Taal moet verenigen, niet splijten. Ploß verzet zich tegen een politiek die niet langer gaat over het algemeen belang, maar alleen nog over de bijzondere belangen van verschillende identiteitsgroepen in een verdeelde samenleving.

Het gaat Ploß niet zozeer om de praktische, esthetische of taalkundige kant van het genderspecifieke taalgebruik. Achter de gendertaal gaat volgens hem een identiteitspolitiek wereldbeeld schuil. ‘En dat wereldbeeld wordt ons via taalvoorschriften dwingend opgelegd.’ Op scholen wordt het een beoordelingscriterium. Op ambtelijke burelen een nieuwe plicht. Hij wijst er op dat het onderscheidende taalgebruik in Frankrijk al in de ban is gedaan. Enquêtes wijzen uit dat een meerderheid van de Duitsers de dwingend opgelegde gendertaal afwijst.  Volgens Ploß brengt ‘gendern’ op geen enkele manier het belangrijke doel van gelijkheid dichterbij. ‘Als dat zo zou zijn, zou discriminatie van minderheden volkomen onbekend moeten zijn in landen met niet onderscheidende talen zoals Hongarije of Turkije.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Jakob Horn (cc)

Klimaatdoelen in ruil voor een strenger migratiebeleid

Ondanks een algemene verrechtsing van het politieke klimaat zitten (groen)linkse partijen in verschillende Europese landen in de regering. De Groenen regeren mee in Zweden, Finland, Ierland, Oostenrijk en België. In de Duitse deelstaat Baden-Württemberg zijn de Groenen onlangs opnieuw de grootste partij geworden met premier Wilfried Kretschmann.  Denemarken heeft een sociaaldemocratische minderheidsregering onder leiding van premier Mette Frederiksen (foto) die gesteund wordt door andere linkse partijen.

In De Helling, het tijdschrift van het wetenschappelijk bureau van Groenlinks, laten Simon Otjes en Noortje Thijsen zien hoe de zusterpartijen elders in Europa er in geslaagd zijn om met name op de thema’s klimaat en milieu veel voor elkaar te boksen aan de onderhandelingstafel. Opvallend is dat het voor deze resultaten niet uitmaakt of Groenen met conservatieven of centrumlinkse partijen onderhandelden. Maar er is wel een trend zichtbaar die te denken geeft. Tegenover alle groene, linkse en progressieve winstpunten van de Europese Groenen staat dezelfde pijn. Alle slikken op het thema asiel en migratie een bittere pil. Zelfs in onderhandeling met de linkse partijen konden de Groenen een strenger migratiebeleid niet voorkomen: de Zweedse en Finse sociaaldemocraten zijn op dit dossier aanzienlijk conservatiever dan de PvdA. Otjes en Thijssen komen daarbij met een belangrijke waarschuwing: ‘Een van de grootste valkuilen waar verschillende Europese Groenen zijn ingetrapt, is dat in de onderhandelingen over het klimaatbeleid de focus teveel kwam te liggen op de klimaatdoelen.’ Dus: tegenover concrete maatregelen op het gebied van migratie en asiel, die links liever niet had gewild, staan vooralsnog slechts mooie beloftes voor de aanpak van de klimaatverandering. In de overzichten per land die De Helling toevoegt aan de analyse is af te lezen welke onderhandelingsresultaten de Groenen als junior-coalitiepartner met regeringsdeelname hebben behaald. Zo wisten de Zweedse Groenen in ruil voor de handhaving van een streng immigratiebeleid een belastingverschuiving te bereiken die arbeid goedkoper maakt en vervuiling duurder. In ruil voor een verbod op hoofddoekjes voor kinderen tot 14 jaar wisten de Oostenrijkse Groenen een superministerie voor Milieu,Klimaat & Energie in de wacht te slepen.

Foto: Huub Zeeman (cc)

Duitse christendemocraten in opspraak

Vlak voor de verkiezingen in twee Duitse deelstaten raakt de regerende CDU/CSU in de problemen door een mondkapjesschandaal. De christendemocratische parlementariërs Nikolas Löbel en Georg Nüßlein blijken tonnen te hebben verdiend aan de handel in mondkapjes. CSU’er Nüßlein zou gelobbyd hebben voor een textielbedrijf uit Hessen, dat beschermingsmateriaal tegen corona wilde verkopen aan de overheid. Voor zijn bemiddeling bij diverse ministeries zou hij 660.000 euro hebben ontvangen. Löbel’s bedrijf zou 250.000 euro aan commissie hebben opgestreken voor zijn bemiddeling bij de levering van mondkapjes in zijn deelstaat Baden-Württemberg. Hij moest van partijvoorzitter Armin Laschet nog wel een zetje krijgen om zijn parlementszetel onmiddellijk op te geven nadat hij aanvankelijk alleen had aangekondigd zich in september bij de Bondsdagverkiezingen niet meer kandidaat te stellen.

In een poging de schade te beperken dwingt de leiding van de CDU/CSU nu alle parlementariërs uiterlijk vrijdag een verklaring te ondertekenen dat zij niets verdiend hebben aan de coronpandemie. Maar de geest is uit de fles. Nieuwe corruptieschandalen duiken op. Axel Fischer en Mark Hauptmann zouden flink verdiend hebben aan de promotie van de betrekkingen met Azerbeidzjan. Eerder waren al twee andere christendemocratische parlementsleden in opspraak gekomen na onderzoek van de Raad van Europa naar de Azerbeidzjaanse ‘kaviaardiplomatie‘.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: ubberdave (cc)

Vuistrecht en wisselgeld

RECENSIE - Hij vertelde het graag. Hoe hij tijdens de overwinningsparade, achter de Duitse colonne aan, over de Champs-Élysées had gereden. Hoog te paard. Op de trottoirs had zich een menigte nieuwsgierige, uitgehongerde, woedende Fransen verzameld. Er werd geschreeuwd, gevloekt, gesist. Ze herkenden de gehate Bismarck, uiteraard. Er hoefde er maar één een schot te lossen, en de chaos zou uitbreken. Een van hen, zo zag Bismarck, keek wel héél woest. Bismarck verliet de colonne, reed op hem af, en vroeg om een vuurtje voor zijn sigaar. En hij kreeg een vuurtje. Bismarck bedankte (hij sprak perfect Frans), en reed door.

Waar gebeurd? De Pruisische kanselier was een ervaren leugenaar. Maar zo zag hij zichzelf graag: onafhankelijk opererend, nergens bang voor, altijd kalm. En die Franse woede, die was maar oppervlakkig. Die zou wel weer overgaan. Dat laatste was niet waar. En dat wist Bismarck donders goed.

De Frans-Duitse Oorlog van 1870/71 gooide het Europese machtsevenwicht volkomen overhoop. Dat Pruisen een opkomende macht was, dat begreep iedereen al vele jaren. Bismarcks superieure diplomatie was tot twee maal toe uitgemond in ‘gerechtvaardigde’ oorlogsverklaringen en eclatante overwinningen. Eerst op de Denen, om Sleeswijk Holstein. Daarna op het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk, om het gezag binnen de Duitse Bond. Beide keren toonde het Pruisische leger dat het superieur was aan alles wat verder een leger heette te zijn. En beide keken de andere grootmachten toe. Maar de spanning steeg. Met name de Fransen voelden zich bedreigd en vernederd. Iedereen begreep dat een Frans-Duitse oorlog een kwestie van tijd was. Het wachten was op de vonk die het kruitvat tot ontploffing zou brengen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende