Continuity and change in Germany’s EU policy

However the Germans vote on September 22nd, Berlin’s attitude to the EU is not going to change much. The opposition Social Democrats call for a bit less austerity in Southern Europe but otherwise support most of Chancellor Angela Merkel’s policies. Nonetheless German policy on Europe is evolving – independently of the elections – in some important respects.Germany is making a new effort to revive its damaged relationship with France. It is moving towards accepting a full banking union, including a resolution regime, though not, for now, on terms acceptable to most of its partners. It is recognising – with some regret – that there will not be a significant revision of the EU treaties in the coming years. And it is increasingly critical of the European Commission and the European Parliament.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De donkere kant van het Duitse ‘Jobwunder’

De Duitsers hebben het minimumloon afgeschaft voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Wie te weinig verdient om van rond te komen, krijgt van de overheid een aanvulling tot bijstandsniveau.

Het gevolg? Werkende armen.

Geen wonder dat die schoenen van Zalando zo goedkoop zijn.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Foto: Alan Klim (cc)

Europa in diepe slaap

ANALYSE - ‘Europa ligt op apegapen, en dat zal voorlopig ook wel zo blijven.’ Jan Werts, Brusselcorrespondent van het Montesquieu Instituut, verwacht niet dat er op de korte termijn veel spannends vanuit Brussel te verwachten is. Het wachten is op de uitslag van de Duitse verkiezingen over een maand en als gevolg daarvan is ook de euro-crisis ondergronds gegaan. Wel is een aanvraag van Griekenland voor een derde lening in het najaar te verwachten, maar hoe Europa daarop gaat reageren is ook weer afhankelijk van de uitslag van de Duitse verkiezingen. Op de lange termijn spelen de beoogde Bankenunie en de Europese verkiezingen in mei 2014 een rol, maar in de aanloop daarnaartoe zal het in Brussel ongebruikelijk stil zijn.

Werts begint met Griekenland: ‘Hoewel er in Griekenland enorm bezuinigd wordt, worden de hervormingen maar deels uitgevoerd. Griekenland zit binnenkort weer aan de grond. De Duitse Bundesbank verwacht dan ook dat er in het najaar een aanvraag voor een derde lening komt’. Hoe zal Europa daarop reageren?

Duitse verkiezingen

Er zijn drie scenario’s denkbaar voor  de uitkomst van de Duitse verkiezingen:

  • de huidige coalitie keert terug;
  • de ‘groβe koalition’ van christendemocraten en socialisten onder leiding van Merkel;
  • een coalitie van Socialisten, liberalen en Grünen, onder leiding van de socialist Steinbrück.
Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Europa en de Amerikaanse spionnen

ELDERS - De Amerikaanse National Security Agency (NSA) bespioneert de hele wereld. Enkele recente reacties uit verschillende Europese landen.

Het Duitse blad Der Spiegel onthulde deze week op basis van documenten van klokkenluider Edward Snowden dat de NSA -anders dan president Obama beweert- veel verder gaat in zijn spionage dan de bestrijding van het terrorisme. Amerikaanse spionnen zijn actief in de Verenigde Naties, de Europese Unie, het Internationaal Atoomagentschap in Wenen en vele bevriende landen. Het doel is eenvoudig en klassiek: een informatievoorsprong opbouwen op iedereen.  Op politiek, economisch en veiligheidsgebied. Sommigen reageren laconiek: dit is van alle tijden en elk land probeert dat. Het is weliswaar in strijd met diplomatieke codes en internationale verdragen, maar het gebeurt nu eenmaal en is moeilijk tegen te houden. De “fout” van de NSA is alleen dat ze ontdekt zijn. Maar niet iedereen legt zich er zo gemakkelijk bij neer.

In Duitsland gebruikte Peer Steinbrück, leider van de sociaaldemocratische SPD, de onthullingen over de NSA om zijn rivaal bij de aanstaande Bondsdagverkiezingen Angela Merkel (CDU) uit te dagen. Hij wil de onderhandelingen over een nieuw vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS onderbreken totdat volledigheid klaarheid is verschaft over de activiteiten van Amerikaanse spionnen in zijn land. “Wie weet zitten ze ook wel onder mijn bureau”, riep hij uit. Eerder had de Duitse regering verzekerd dat er geen Duitse wetten zijn geschonden, maar dat gelooft niet iedereen.  Net zo min als in de onschuld van de sociaaldemocraten. Merkel had eerder al verwezen naar de betrokkenheid van SPD-kopstuk Steinmeier bij de inlichtingendiensten toen deze partij in 2002 nog in de regering zat. Met de Stasi nog vers in het geheugen zal deze affaire de komende weken nog wel een rol blijven spelen in de Duitse verkiezingsstrijd.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Riccardof (cc)

Klokkenluider in psychiatrische inrichting

ELDERS - Duitsland was deze maand in de ban van de tragische geschiedenis van Gustl Mollath, de klokkenluider die gek werd verklaard en zeven jaar opgesloten zat in psychiatrische inrichtingen. Hij is nu vrijgelaten in afwachting van de herziening van zijn proces.

Ongeloof en afschuw wekte het vijf kwartier durende gesprek op Duitse televisie vorige week donderdag in het programma van Reinhard Beckmann met Mollath, zijn advocaat, een journalist van de Süddeutsche Zeitung en een psychiater. Een voor een werden de fouten en nalatigheden van justitie en de psychiatrie besproken. Mollath vertelde zijn verhaal kalm, feitelijk en vrijwel zonder enige emotie. Was dat nu de gewelddadige, paranoïde man waarvoor de maatschappij beschermd moest worden? Hoe kon dit gebeuren in een ontwikkeld land als Duitsland?

Het verhaal van Mollath begint in 2002 als zijn vrouw hem aangeeft bij de politie. Hij zou geweld tegen haar gebruikt hebben. Het echtpaar staat op het punt om te scheiden. In het proces dat volgt beschuldigt Mollath zijn vrouw en de bank waar zij werkt van fraude. De HypoVereinsBank zou grote sommen zwart geld naar het buitenland doorgesluisd hebben. Hij wordt niet geloofd, maar paranoïde verklaard.

En dan begint een Kafkaïaans scenario. In april 2004 stelt een keuringsarts vast dat Mollath lijdt aan ernstige psychische afwijkingen. Mollath wordt opgenomen, maar komt later weer vrij. In 2006 spreekt de rechtbank in Neurenberg hem vrij wegens ontoerekeningsvatbaarheid, maar de rechter gelast wel opname in een gesloten psychiatrische inrichting. Pogingen tot herziening van het vonnis halen niets uit. Totdat eind 2012 uit een tot dan toe geheim gehouden intern rapport uit 2004 van de HypoVereinsBank blijkt dat Mollath de waarheid heeft gesproken. De Beierse Justitieminster Merk, die eerder verklaarde dat de bankzaak geen rol speelde bij het opsluiten van Mollath, kan nu niet meer onder de politieke druk van zowel links als rechts uit en zij laat het Openbaar Ministerie in Regensburg een nieuw onderzoek doen naar de gang van zaken. Uit dit onderzoek komen opmerkelijke fouten en nalatigheden van zowel aanklagers, rechters als psychiaters naar voren. Zo blijkt een rechter zelf de belasting benaderd te hebben met de mededeling dat Mollath niet goed wijs is, oftewel: je hoeft bij die bank niets te onderzoeken. Ook psychiaters hebben steken laten vallen. De rechtbank in Regensburg is aanvankelijk nog niet overtuigd, maar een hogere rechter in Neurenberg besluit uiteindelijk: dit proces moet over. Mollath wordt op 6 augustus voorlopig in vrijheid gesteld.

Foto: Dresden, januari 1932, Foto Bundesarchiv van nl.m.wikipedia.org

Ruimte voor de rivier? Ja, maar niet hier

ELDERS - Na de overstromingen in 2002, 2005 en 2011 beleeft Duitsland deze zomer opnieuw een watersnoodramp.  Als het water gezakt is, zal het politieke conflict over oorzaken en oplossingen in dit verkiezingsjaar hoog oplopen.

Het water in de Elbe heeft zijn hoogste stand bereikt. Opnieuw zijn records gebroken.  De schade is nog moeilijk te becijferen, de eerste schattingen gaan er van uit dat ook financieel gezien alles nog een streepje hoger komt te liggen dan bij vorige gelegenheden. De Bondsregering heeft tot nu toe niet meer dan 100 miljoen toegezegd (in 2002 nog 385 miljoen). Veel te weinig!  klaagde deze krant uit Beieren vorige week al. Het rampenfonds voor particuliere bijdragen is geopend.

Intussen beginnen de verhalen los te komen over wat er tussen 2002 en 2013 is gebeurd om overstromingen tegen te gaan. Weggespoelde plannen, kopt de Berliner Zeitung.

Wetenschappers zijn niet verrast over deze nieuwe watersnoodramp. Ze waarschuwen er al jaren voor. Extreme weersomstandigheden horen bij de klimaatverandering. Na een overstroming wordt dat ook wel erkend door de verantwoordelijke autoriteiten. Maar de aandacht voor structurele oplossingen zakt net als het rivierwater snel weg,  zegt hydroloog Axel Bronstert. De term die bij de ramp van 2002 gebruikt werd, Jahrhundertflut, is ook buitengewoon misleidend. Alsof we een eeuw de tijd zouden hebben voordat zich opnieuw zoiets voordoet.  Van de 351 na 2002 geplande werken is nu nog geen kwart uitgevoerd.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Felix O (cc)

Energiewende loopt als een (stoom)trein

ANALYSE - Kort na de nucleaire ramp bij Fukushima besloten Duitse regerings- en coalitiepartijen tot de Energiewende. Die loopt als een trein. Maar de hypermoderne ICE wordt wel deels aangedreven door ouderwetse kolen.

Fossiele brandstoffen veroorzaken klimaatverandering en raken op een goed moment op. De wereld moet dus overschakelen naar een duurzame energievoorziening, en dat is een van de grote uitdagingen van deze eeuw. Duitsland heeft, als een van de weinige landen ter wereld, deze uitdaging aangenomen én omgezet in concreet beleid. Zo moet in 2020 de CO2-uitstoot met 40% verminderd zijn ten opzichte van 1990, het energieverbruik met 20% dalen,  en 35% van het elektriciteitsverbruik duurzaam opgewekt worden. Ambities voor 2050 liggen nog veel hoger. Duitsland wordt dé aanspreekpartner in twee belangrijke toekomstige markten: duurzame energie en energiebesparing.

De Energiewende zet Duitsland internationaal op de kaart, binnen en buiten Europa. Tijdens de laatste verkiezingen in de VS sprak President Obama bijvoorbeeld zijn angst uit dat alle groene banen naar Duitsland en China zouden verdwijnen. Maar zoals ik al eens schreef: de Energiewende is een weloverwogen gok, die onder meer afhankelijk is van de ontwikkeling van energieprijzen. Hoe gaat het tot nog toe?

Genoeg uitdagingen

Inmiddels wordt ongeveer een kwart van de elektriciteit duurzaam opgewekt. De stroomprijzen voor huishoudens zijn weliswaar gestegen en horen bij de hoogste van Europa, maar liggen met 2.5% van het huishoudbudget op hetzelfde niveau als in de jaren tachtig. Toch zijn er genoeg uitdagingen. Op dagen dat de zon niet schijnt en de wind niet waait, moet er een backup-systeem zijn. Omgekeerd ontbreekt het aan een goed opslagsysteem voor teveel geproduceerde duurzame elektriciteit. Water omhoog pompen is het gemakkelijkst. Daarmee kan later weer stroom opgewekt worden, maar dit is weinig efficiënt. Daarnaast willen mensen niet een stuwmeer in hun achtertuin. Dat geldt overigens ook de nieuwe stroomleidingen die windenergie (vanuit het noorden) en zonne-energie (vanuit het zuiden) door Duitsland moeten vervoeren. En voor nieuw te bouwen windturbines. Over het algemeen zijn Duitsers voorstanders (pdf) van de Energiewende – maar not in my backyard. Politici vrezen dat de steun voor de Energiewende af zal brokkelen wanneer stroomprijzen zullen stijgen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 01-03-2022

Leren van de geschiedenis

ELDERS - Duitsland wordt in het proces tegen Beate Zschäpe opnieuw geconfronteerd met een bruin verleden. Waarom zijn de nazi’s niet eerder ontdekt?

Het proces in München tegen Beate Zschäpe, verdacht van betrokkenheid bij een reeks moorden van een nazigroep (NSU) op voornamelijk Turkse ondernemers, is direct na de start maandag alweer verdaagd tot volgende week. Een paar weken geleden moest het proces ook al eens worden uitgesteld omdat Turkse journalisten geen kans hadden gekregen het proces bij te wonen. Bij de herstart werden de rechters nu gewraakt door de advocaten omdat zij wel en de aanklagers niet werden gefouilleerd. Een teken van vooringenomenheid, volgens de verdediging.

Hoe de zaak ook verder zal verlopen, volgens Thomas Schmid in Die Welt zullen de belangrijkste vragen niet beantwoord worden. De rechter zal zich alleen uitspreken over de strafbaarheid van de daden van Zschäpe en de andere aangeklaagden. In de Duitse publieke opinie gaat het echter meer over vragen die daar achter liggen. Schmid: “Het eigenlijke schandaal is dat de moorden van de NSU jarenlang niet zijn begrepen en opgelost, hoewel de samenhang, zoals achteraf moeiteloos kan worden vastgesteld, nogal voor de hand lag.” Maar dat schandaal is in deze rechtszaak niet aan de orde.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: dydcheung (cc)

Alternative für Deutschland aanleiding tot debat euro

OPINIE - De opkomst van de Duitse anti-euro partij ‘Alternative für Deutschland’ toont maar weer eens dat alleen politieke outsiders een ander geluid laten horen, vindt gastschrijver Jermain Carter.

Nu de spanningen en emoties rondom het koningslied en de troonswisseling het lijf van menig Nederlander langzaamaan verlaten, kunnen we misschien nog even snel – nu we nog in de met-z’n-allen-modus zitten – stil staan bij een andere gebeurtenis van de afgelopen weken. De oprichting van Alternative für Deutschland (AfD), de Duitse ‘anti-euro’ partij die in Nederland tot nu toe opvallend weinig stof heeft doen opwaaien. Zeer opvallend eigenlijk, omdat de Nederlandse regering in eurokwesties graag optrekt met onze oosterburen en een verandering in de positie van Duitsland hoogstwaarschijnlijk directe gevolgen heeft voor de positionering van Nederland in het eurodebat. Het is dus knip en klaar dat wij ons nog steeds veel meer focussen op alles wat er binnen onze landsgrenzen gebeurt, ten opzichte van de rest van de EU, maar dit terzijde.

Of AfD uiteindelijk slechts een populistische anti-euro eendagsvlieg is, zal nog moeten blijken, maar is op het moment niet eens zo interessant. Wat wel interessant is, is dat wederom opvattingen uit de samenleving alleen tot uiting kunnen worden gebracht door een outsider. Hierbij is het trouwens de moeite waard om aandacht te schenken aan de framing die op nu wordt toegepast. Waar The Guardian kopt: ‘leading German economist calls for dissolution of eurozone to save EU,’ verwijst Bild structureel naar Afd met de koosnaam ‘Euro-Hasser’.

Vorige Volgende