Nieuw bewijs in een oude moordzaak heeft de potentie het debat over de doodstraf in de VS wezenlijk te veranderen. In december 1991 kwamen de drie kinderen van Cameron Todd Willingham om bij een woningbrand in het Texaanse stadje Corsicana. In augustus 1992 werd Willingham ter dood veroordeeld wegens brandstichting en moord. In februari 2004 werd hij uit zijn cel gehaald, vastgebonden op een stretcher en vervolgens geëxecuteerd met een dodelijke injectie. In 2009 verscheen een lang (en lezenswaardig) verhaal in The New Yorker waarin werd uiteengezet waarom het technische bewijs dat was gebruikt om Willingham te veroordelen was gebaseerd op verouderde, onwetenschappelijke en onjuiste aannames. Iedere expert die later werd geraadpleegd om het rapport van de oorspronkelijke fire investigators te beoordelen, kwam tot dezelfde conclusie. Het oordeel van onderzoeker Craig Beyler is typerend:
Zo lezen we op Nu.nl:
De doodstrijd van Dennis McGuire (53), de veroordeelde moordenaar van een zwangere vrouw, duurde bijna 25 minuten. […]
Minutenlang leek McGuire naar adem te happen en kokhalsde hij. Eerdere executies verliepen veel sneller en zonder de geluiden die McGuire uitstootte.
Dit lijkt me toch een duidelijk gevalletje cruel and unusual punishment…
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Op de deur van een collega hangt een New Yorker-cartoon met een wat saaiige man met een aktentas, die tegen zijn dochter zegt: ‘Daddy’s going off to defeat terrorism in subtler, economic ways.’ Het herinnert me er altijd aan dat elk probleem een economische dimensie heeft en dat soms moet je de economische achterdeur moet nemen om te bereiken wat je wil.
Zo ook bij de strijd tegen de doodstraf. Dit weekend las ik dat er in Texas een tekort dreigt aan ‘pentobarbital’, het middel dat wordt gebruikt bij executies. Ook andere staten kampen met problemen met het uitvoeren van executies door gebrek aan de benodigde middelen. Het een interessant gegeven: executies zijn in zekere zin een kwestie van vraag en aanbod. Alleen het feit dat 63 procent van de Amerikanen vóór is, wil niet zeggen dat het ook gebeurt. Als niemand de doodstraf meer wil uitvoeren, of de benodigde spullen wil leveren, houdt het op. Je kunt als tegenstander dus je strategie verleggen van de politiek naar de ‘productie’ van de doodstraf.
Voor anti-doodstrafactivisten is het zaak om iedereen die direct en indirect de doodstraf mogelijk maakt te identificeren, te informeren (soms weet een farmaceut simpelweg niet dat haar product voor zoiets gebruikt wordt) en zo nodig publiekelijk te schande te maken. En waarom zou je niet ook de makers aanpakken van het bed, de riempjes, de naalden en apparatuur, en voor mijn part die klok die er altijd hangt?
Rupert Murdoch. De naam is inmiddels synoniem met een uitstekend geoliede, reactionaire propagandamachine, die zijn tentakels uitstrekt over het gehele Gemenebest. Wie ook maar vijf minuten Fox News heeft bekeken, weet ongetwijfeld wat ik bedoel.
Wie schetst dan ook mijn verbazing toen ik niemand minder dan deze Rupert Murdoch gisteravond zag glimmen in de rol van geëngageerde krantenman, die het met zijn medium voor een ter dood veroordeelde Aboriginal opneemt, terwijl het hele land ervan overtuigd is dat het om een vuile kinderverkrachter gaat?
Ik keek naar Black and White uit 2002, zo bleek me later, waar ik midden in een scène gevallen was, waarin zes grimmig kijkende rechercheurs een zekere Max Stuart afranselden om een bekentenis uit hem te slaan. Stuart, een analfabete Aborginal, die zijn geld verdient als bokser en hulpje op een rondreizende kermis, bekent de verkrachting en gruwelijke moord op een blank, negenjarig meisje.
Het is 1958 in Adelaide, Australië, en Stuarts advocaat loopt vervolgens tegen alle deuren op van een gerechtelijk apparaat dat nog geheel en al een verlengstuk is van het establishment en de uitvoerende macht, en dat niet wil weten van politiebeambten die zich van vuile methoden bedienen om een zaak rond te krijgen. Stuarts gezworen verklaring dat hij zwaar mishandeld is, getuigen die Stuarts alibi bevestigen, een priester en een linguïstisch expert; het haalt allemaal geen steek uit bij rechters die doof lijken voor de realiteit. De Aboriginal wordt schuldig bevonden en veroordeeld tot dood door ophanging.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
In een recent statistisch rapport over het opleggen en uitvoeren van de doodstraf in 2011 van Amnesty International zien we de VS als westers land in alle eenzaamheid staan te midden van dictatoriale regimes als China, Pakistan, Iran, Saoedie-Arabië, en Noord-Korea. De VS als ‘rough state’. Met 43 executies vorig jaar en nog 78 in de ‘death row’ staan de VS ver voor het eerstvolgende westerse land, Japan, dat vorig jaar geen doodstraf heeft voltrokken, maar nog wel 10 ter dood veroordeelden telt. Het enige Europese land op de lijst is Wit-Rusland dat onlangs twee doodvonnissen heeft voltrokken. De EU heeft daarop de sancties tegen Wit-Rusland, regeringsfunctionarissen en bedrijven, uitgebreid. In een verklaring zegt de EU de doodstraf onder alle omstandigheden te veroordelen. Een boodschap die ook nog wel eens naar onze bondgenoot aan de andere kant van de oceaan gestuurd mag worden.
Ander nieuws dat vragen oproept over het beschavingspeil van de VS komt uit Florida. Daar schoot een vrijwillige buurtwacht in februari de 17-jarige Trayvon Martin dood omdat hij hem “verdacht” vond lopen. De schutter is verhoord maar wordt niet vervolgd op grond van bestaande wetgeving over zelfverdediging. Maar in dit geval heeft de schietpartij tot zoveel beroering geleid dat de gouverneur van Florida zich gedwongen zag om nader onderzoek te laten doen. De commandant van politie is tijdelijk op non-actief is gesteld. Dat president Obama zich het lot van de jongen aantrok zal daar ongetwijfeld aan hebben bijgedragen.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
