Wees gegroet

Gezond zijn we hooguit tijdelijk; sommigen zijn het zelfs nooit geweest. Ooit heb ik geprobeerd uit te rekenen welk percentage van de bevolking met een chronische ziekte of handicap leeft. Al kun je het aantal mensen met diabetes, astma, reuma, aids of vaat- en hartziektes niet simpelweg optellen bij de aantallen mensen die blind, doof, verlamd, spastisch, autistisch, dementerend of manisch-depressief zijn (nogal wat mensen hebben meerdere kwalen): je komt tot schrikbarende cijfers. Zowat de helft van de bevolking heeft serieuze fysieke problemen. En wie nu niks heeft, komt later geheid aan de beurt. De montere kant van die morbide cijfers is dat we er kennelijk vrij goed in slagen om, mét al onze lichamelijke makke, een redelijk leven op te bouwen, Met soms wat extra moeite slagen de meesten erin gewoon te werken, lief te hebben, te reizen, sporten, reizen en uit te gaan. Aan veel mensen zie je van buitenaf niet eens dat ze iets hebben.

Door: Foto: @Doug88888 (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Anders nog iets? | Helemaal dood

, door

COLUMN - Frédéric Chopin en ik hebben weinig met elkaar gemeen. Ten eerste ben ik namelijk geen pianovirtuoos. Ik weet wat een piano is. En ik weet dat er een toon uit komt wanneer je een toets aanslaat. Maar dat maakt me uiteraard, bij lange na, nog geen virtuoos. Hij leefde in de Romantische negentiende eeuw, ik in de HighTech twingste- en éénentwintigste eeuw. Chopin had daarnaast een aantal mislukte relaties met diverse vrouwen. Ik mag me al tijden gelukkig prijzen met één relatie en één vrouw. Verder maakte hij al op zevenjarige leeftijd muzikale composities en gaf hij op achtjarige leeftijd zijn eerste concert. Ik speelde op die leeftijd met de Lego en tekende op het behang. En zo zullen er ongetwijfeld nog veel meer verschillen tussen ons bestaan.

Toch hebben we ook een overeenkomst. Chopin was namelijk als de dood om levend te worden begraven. Vandaar ook dat hij in zijn testament liet vastleggen, dat zijn hart op een andere plek zou moeten worden bewaard na zijn dood. Op deze manier was hij er zeker van dat hij niet meer zou ontwaken in zijn grafkist.

En daar heeft hij een punt. Dat is voor mij ook het overwegen waard. Het komt namelijk sporadisch voor dat mensen voor dood worden aangezien, terwijl ze eigenlijk nog leven, of, erger nog, opnieuw gaan leven! Onlangs las ik een luguber nieuwsbericht hierover. In Brazilië was een tweejarig jongetje overleden aan een longontsteking. De familie had hem thuis opgebaard en een uur voordat de begrafenis zou plaatsvinden, veerde het jochie op uit zijn kist en vroeg om water. Daarna ging hij meteen weer liggen en werd hij door artsen voor de tweede keer dood verklaard. Tja, is dat een wonder, een menselijke fout of een nachtmerrie? Waarschijnlijk een combinatie van alle drie.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: jamelah e. (cc)

Woede en schaamte

, door

COLUMN - In rouw blijk ik vrij slecht te zijn. Althans: ik bak niks van de geëigende stadia van rouwverwerking, ik haal ze allemaal door de war. Van depressie – stadium vier volgens de boekjes; aanvaarding, het vijfde en laatste stadium, scheen daarna eindelijk binnen bereik te liggen – schoot ik hopeloos en redeloos stadium twee in: boosheid.

Zeg maar gerust woede.

Niet dat ik tegenwoordig tierend door de straten loop, maar zodra iets me niet zint, overvalt een onblusbare boosheid me en neemt die me in de greep. Mijn lontje is kort, momenteel.

Mijn woede richt zich op niemand in het bijzonder en dus op alles en iedereen in het algemeen. Een ongerichte boosheid die zich hunkerend een uitweg zoekt. Met als gevolg dat ik bijna blij ben wanneer ik denk dat mijn woede dit keer gerechtvaardigd is. Dan mag ik namelijk eindelijk met recht & reden flink zieden, kan ik te langen leste echt schaamteloos laaiend zijn.

Nee, ik ben oprecht niet boos op mijn hartsvriendin annex echtgenote omdat zij dood ging, zoals iemand laatst suggereerde: zó verblind ben ik nou ook weer niet. Ik ben alleen maar immens – en vreselijk onvruchtbaar – boos op het lot. Boos dat zo’n grandioos mens geen langer leven beschoren was. Boos dat mijn allerbeste vriendin er niet meer is. Boos omdat ik me sindsdien zo ongeneeslijk kut voel.

Foto: Michael Downey (cc)

De dood komt tot leven

, door

ELDERS - Judith van de Kamp doet onderzoek in Kameroen en blogt over haar ervaringen. Vandaag: de dood in Kameroen. ‘Een keer werd een gewonde jongen naar mijn onderzoeksziekenhuis gebracht op een motorbike. Bij aankomst bleek hij al dood. De motorbike-jongen nam ‘m gewoon weer mee achterop de motor; terug naar huis.’

Hoe langer we in Kumbo wonen, hoe meer we de dood opmerken. De graven rondom de huizen waren altijd al zichtbaar. Maar er zijn ook zichtbare en hoorbare kenmerken die we nu pas opmerken omdat we de betekenis ervan begrijpen. Zo dragen vrouwen met een bepaalde traditionele titel maandenlang zwarte kleding omdat een dierbare overleden is. Moeders die hun kind verliezen scheren hun hoofd kaal. In mijn onderzoeksziekenhuis herken ik het geluid van de dood vrijwel meteen; de familie van de zojuist overleden patiënt barst plotseling uit in luid gejammer en geklaag. Op slechte dagen hoor ik het meer dan één keer.

Het geluid van de dood is niet alleen maar naar en verdrietig. Als een belangrijk iemand op leeftijd overlijdt, wordt dat de nacht voor de begrafenis groots gevierd. Het begint ’s avonds met een kerkdienst,en daarna neemt de DJ het over en wordt er de hele nacht gedanst en gezongen. Soms lig ik ’s nachts te luisteren en herken ik liederen uit mijn eigen kerk uit mijn jeugd (zoals ‘Lord, I lift Your name up high’), alleen zit er nu een übervrolijke Afrikaanse beat onder. Je zou bijna vergeten dat er iemand overleden is.

De dood lijkt veel meer bij het leven te horen dan in het westen. Dat is ergens mooi; mensen blijken ongelooflijk sterk en rouwen samen. Maar het is ook wreed. Zo werd er een keer een gewonde jongen naar mijn onderzoeksziekenhuis gebracht op een motorbike. Bij aankomst bleek hij al dood. De motorbike-jongen nam ‘m gewoon weer mee achterop de motor; terug naar huis. En zoveel doden hadden voorkomen kunnen worden, zoals het kindje van anderhalf jaar dat voorover in een bak water viel en verdronk. En de mensen met ernstige malaria hadden gered kunnen worden als ze eerder naar het ziekenhuis waren gekomen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Shirley de Jong (cc)

Vooruitgang

, door

COLUMN - Net terug van een paar dagen Rome (niet voor het eerst). Druk programma. Veel gezien (zoals gewoonlijk).

Toevallig begonnen bij een museum over de Etrusken. Vol met sarcofagen, grafgiften en gerestaureerde tombes.

Dan natuurlijk de Romeinen. Voorafgaand aan de keizertijd, zag het hiernamaals in hun beleving er weinig florissant uit: grijs, grauw, een plaats vol schimmen. Onsterfelijkheid werd nagestreefd – met name door de grote mannen – door te worden herinnerd. Het gevolg? Grootse grafmonumenten en natuurgetrouw gebeeldhouwde bustes voor het nageslacht.

Daarna het Colosseum: de hogere klassen konden zo’n tweeënhalve meter boven de arena zien hoe dieren (’s ochtends), veroordeelde misdadigers (als lunchintermezzo) en gladiatoren (’s middags) massaal werden afgeslacht. Het klootjesvolk zat verder van de actie vandaan, maar genoot met volle teugen mee.

De Romeinen waren geobsedeerd door de dood.

Volgende stop: het Vaticaans Museum. Afgezien van zijn uitgebreide collectie Etruskische en Romeinse overblijfselen, bezit het museum een kleine, maar bepaald niet onaardige collectie Egyptische voorwerpen, gedomineerd door… sarcofagen, grafgiften en mummies.

Aansluitend de Sint Pieter. Een – zowel qua afmetingen als esthetiek – monsterlijk monument gewijd aan de dood. Of, voor de gelovigen onder ons, de christelijke overwinning op de dood.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Lou Reed

, door

COLUMN - Lou Reed is dood. In De Wereld Draait Door zaten Joost Zwagerman en Nico Dijkshoorn om dit verlies te duiden. Gelukkig zond Nederland 3 later op de avond Classic Albums: Transformer uit.

Lou Reed was een chagrijnige brompot. Dat weet iedereen. Je krijgt het ook altijd te horen als het over Lou Reed gaat. Dit stukje vormt daar inderdaad geen uitzondering op. Joost Zwagerman vertelde er gisteren in De Wereld Draait Door nog over. Hij kreeg de kans Lou Reed te interviewen toen deze in 2007 de Andy Warhol-tentoonstelling in het Post CS-gebouw opende. Hij en zijn collega-interviewers kregen te horen dat er vier taboes waren: The Velvet Underground, Andy Warhol, pop-art en politiek. Bracht je dat ter sprake, dan werd je de deur gewezen. 

Zwagerman zag door de wol geverfde interviewers na twee minuten als bange schooljongetjes weer naar buiten komen. Toen Zwagerman aan de beurt was, vroeg hij of Lou Reed wist dat Perfect Day op de crematie van Theo van Gogh werd gedraaid. Dat dit het favoriete nummer van Theo van Gogh was. Zwagerman werd er bijna uitgegooid omdat de moord op Van Gogh Lou Reed te veel aan politiek deed denken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Dan Century (cc)

Wanneer gaan we dood?

, door

DATA - Van de late herfst tot het vroege voorjaar maakt u meer kans om te overlijden dan in de rest van het jaar. En op 3 januari moet u helemaal oppassen.

Keken we eerder naar op welke dag van het jaar nou de meeste kinderen geboren worden, nu kijken we naar wanneer de meeste mensen overlijden.

gem_doden_dag_475

Misschien zijn de verschillen niet zo goed zichtbaar zo. Daarom nog een versie, maar hier met de afwijkingen van het gemiddelde in procenten:
afw_doden_jaar_475

Het gaat hier om het daggemiddelde, dus niet het totaal over de hele periode. Gemiddeld stierven er tussen 1995 en 2011 376 mensen per dag. Maar over de hele periode stierven er op 3 januari gemiddeld 441. 30 augustus staat aan de andere kant met 333 doden per dag.

Op zaterdag 24 juli 2004 stierven er overigens maar 272. Terwijl op donderdag 6 januari 2000 er maar liefst 541 mensen overleden. Dat laatste lijkt samen te hangen met het feit dat een aantal mensen hardnekkig heeft geprobeerd om te blijven leven tot het nieuwe millennium. Want respectievelijk 3,5 en 11 januari van dat jaar scoren ook een 500+.

Update 13:00 uur: Reaguurder Mr. Ooijer heeft een grafiek gemaakt met daarin de relatie tussen aantal sterfgevallen en de temperatuur op die dag. Check it out!

Foto: Tim Redpath (cc)

Woonsituatie van kinderen van wie een ouder overlijdt

, door

DATA - Het is iets waar je liever niet over nadenkt, maar wat gebeurt er met je kind(eren) als jij of je partner overlijdt? Uit cijfers van het CBS blijkt dat kinderen na verlies van hun moeder vaker in een pleeg- of stiefgezin of zelfstandig wonen dan na verlies van hun vader.

Tussen 1995 en 2011 verloren gemiddeld per jaar 6400 minderjarige kinderen een of beide ouders. Tweederde van hen verloor de vader, en de helft verloor een of beide ouders tussen hun twaalfde en achttiende.

Waar halfwezen wonen na het overlijden van een beide ouders hangt sterk af van de achtergrond van het gezin. Bij autochtonen blijven de kinderen veel vaker thuis wonen dan bij niet-westerse gezinnen. 

Onderstaande grafiek van het CBS laat zien dat halfwezen na het overlijden van de vader (veel) vaker alleen bij de moeder blijven, dan bij de vader als de moeder overlijdt. De percentages tussen ‘alleen vader overleden’ en ‘alleen moeder overleden’ verschillen bij autochtone gezinnen niet heel veel. Maar bij niet-westerse gezinnen wél. Niet-westerse vrouwen met kinderen krijgen relatief weinig een nieuwe partner na het overlijden van de echtgenoot. Of dat voor niet-westerse mannen ook geldt, is onduidelijk. Het CBS oppert als reden dat kinderen na het overlijden van de moeder vaker verzorgd worden door andere familieleden, zoals grootouders of ooms en tantes.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende