Plundering van dna-databases

Der Spiegel onthulde vorige week dat bedrijven die voor apothekers recepten verwerken – zodat zij die netjes bij zorgverzekeraars kunnen factureren – stiekem meer doen. De tussenbedrijven bewerken al die patiëntgegevens verder, en verkopen die aan farmaceutische bedrijven. De gebruiken ze dan weer om hun pillen en poeders te promoten bij artsen, om zo hun voorschrijfgedrag te beïnvloeden. Grote techbedrijven azen al jaren op medische data. Via het Britse NHS kreeg DeepMind, een AI-project van Google, toegang tot 1,6 miljoen patiëntgegevens van drie Londense ziekenhuizen, inclusief de dossiers tot vijf jaar terug. DeepMind maakte een mooie app. Mitsen en maren werden in acht genomen, regels afgesproken, er werd vastgelegd wat Google wel en niet met de patiëntgegevens mocht doen. De app beviel, en er kwamen meer functies en toepassingen. Dat mondde uit in een systeem voor het beheren van patiëntengegevens: Streams, een krachtig elektronisch patiëntendossier.

Onderzoekers vinden openbare database met miljoenen vingerafdrukken op internet

“Goed idee man om vingerafdrukken te gebruiken als authenticatiemechanisme. Vingerafdrukken zijn immers uniek voor ieder persoon.”

Een database met biometrische gegevens als vingerafdrukken en gezichtsscans van ruim een miljoen mensen was openbaar via internet te benaderen. De gegevens werden verzameld als authenticatiemethode voor bedrijfspanden.

Misschien toch niet zo’n goed idee?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Internationale alliantie start petitie voor landenonderzoek naar opslag biometrie

Hier een gastbijdrage waarvan de boodschap belangrijker is dan de boodschapper.

Via een petitie roept een internationale alliantie van maatschappelijke organisaties de Raad van Europa op om een onderzoek te starten naar het afnemen en opslaan van biometrische gegevens door lidstaten.

Overheden eisen in toenemende mate biometrische gegevens (met name vingerafdrukken en gezichtsscans) van mensen op. Deze persoonsgegevens worden opgeslagen op contactloze RFID-chips in paspoorten en/of identiteitskaarten. Sommige landen, zoals Nederland, Frankrijk en Litouwen, gaan nog verder en slaan deze data zelfs op in databanken.

De pas gevormde Alliantie ‘Hands off biometrics’ gaat Secretaris-Generaal Jagland van de Raad van Europa dringend verzoeken om een onderzoek hiernaar te starten. Daarin dienen de betrokken landen uit te leggen of hun wetgeving rond dit onderwerp overeenstemt met het Europees Verdrag en de uitspraken van het Europees Gerechtshof. In zo’n artikel 52-procedure moeten deze lidstaten zich verantwoorden over onderwerpen als proportionaliteit, subsidiariteit (mogelijke alternatieven), effectiviteit, doelbinding, getroffen veiligheidsmaatregelen en de wettelijke basis voor de afname en opslag van biometrische gegevens.

In een democratische samenleving vormt de afname en opslag van biometrie van een hele bevolking volgens de Alliantie een onevenredige en ook om andere redenen onnodige inbreuk. Niet alleen is het een inbreuk op de privacy, maar ook op andere rechten die worden beschermd door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Dit is één van de redenen waarom het Verenigd Koninkrijk onlangs de opname van vingerafdrukken van burgers heeft stopgezet. Toch leggen nog veel landen graag vingerafdrukken van een bevolking(sgroep) vast, terwijl die niet wordt verdacht van strafbare feiten. Intrinsiek gevaarlijke praktijken, aldus de alliantie, die bovendien de kans op identiteitsfraude vergroten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Paspoortwet: handen af van mijn lichaam!

Op Sargasso bieden we regelmatig ruime voor gastbijdragen. Hier een uitgebreide analyse van de problematiek rondom het vastleggen van biometrische gegevens en privacy door mr Robin Caron. Hij voerde in 2009 samen met vereniging Vrijbit de juridische strijd tegen de door de Paspoortwet verplichte opslag van biometrische gegevens in paspoort, ID-kaart en digitale overheidsregisters.

Maandag 29 november start in Den Haag het proces van Stichting Privacy First en 22 mede-eisers tegen de Paspoortwet. De omstreden opslag van biometrische gegevens in Nederland dient om principiële en om veiligheidsredenen te worden stopgezet wegens strijd met hogere verdragen.
Het is de hoogste tijd dat, afgezien van de juridische slag tegen wet, alsnog een werkelijke maatschappelijke discussie gevoerd wordt over de wenselijkheid van opslag en toepassing van biometrie.
De Secretaris-Generaal van de Raad van Europa wordt dringend verzocht om Nederland snel ter verantwoording te roepen op grond van art. 52 EVRM.
In afwachting daarvan is een oproep aan alle Nederlandse gemeenten op z’n plaats om de huidige opslag per direct te schorsen.

Bescherming van de privacy is vanouds een afweerrecht tegen aantasting van de persoonlijke levenssfeer en met name de lichamelijke integriteit. Door de jaren heen beperkte dit zich tot onze fysieke leefwereld, zoals ons huis dat niet zomaar betreden mag worden en ons briefgeheim. Met het voortschrijden van de techniek (camera’s en computers) werd de bescherming ook tot buiten onze fysieke omgeving vergroot. Zónder onze toestemming is publicatie van foto’s en digitale opslag en verwerking van persoonsgegevens ongewenst en wettelijk niet toegestaan.
Met het opslaan van gedigitaliseerde lichaamskenmerken in RFID-chips en databanken is een nieuwe fase ingetreden en is de cirkel rond. We zijn weer terug bij het begin: de bescherming van het lichaam. De verplichte afgifte van biometrische gegevens, zoals de Paspoortwet vereist, en de opslag hiervan in documenten en databases is de ultieme aantasting van de lichamelijke integriteit van de burgers.
Dit is ernstig in strijd met hun fundamentele rechten die zijn vastgelegd in regelgeving van een hogere orde dan de Paspoortwet.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.