In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Meer geluk door forensenbelasting?
Het belasten van het woon-werkverkeer levert naast geld nog meer winst op, namelijk meer geluk en een betere gezondheid.
De gemiddelde Nederlandse werknemer is 65 min. per dag onderweg naar zijn werk. Het is in deze economisch zware tijden erg moeilijk om dat te veranderen. Je kunt niet makkelijk van baan veranderen. En dichter bij je werk gaan wonen is misschien nog moeilijker. Forensen doe je niet voor je plezier. En dat wordt alleen nog maar erger.
De meeste forensen krijgen van hun werkgever een kilometervergoeding. Van die vergoeding was 19 cent per kilometer belastingvrij. Maar dat gaat veranderen: voortaan zal de gehele kilometervergoeding worden belast. Daardoor stijgen de belastinginkomsten van de overheid met 1,3 miljard euro. De Nederlandse forensen leveren bij elkaar 1,3 miljard euro aan koopkracht in…
Forensen zijn ongelukkiger
Uit een Zweeds onderzoek blijkt dat mensen die 3 kwartier of langer per dag reizen, 40% meer kans hebben op een echtscheiding. In een Amerikaans onderzoek bleek dat de ‘Well-Being Index’ lager werd bij een langere reistijd.
Een lange reistijd naar je werk maakt je ongelukkig. Fisher-Z zong er in 1979 al over.
Forensen zijn ongezonder
Uit hetzelfde Amerikaanse onderzoek van hierboven bleek dat de lengte van de reistijd ook gecorreleerd is met gezondheidsklachten. Overgewicht en nek- en rugklachten koen meer voor bij mensen, die lang onderweg zijn naar hun werk. Mensen met een korte reistijd van maximaal 10 min. zijn gezonder, slapen beter en voelen zich beter uitgerust. De tijd dat je reist, breng je gedwongen zittend door, hetzij in de auto, hetzij in het openbaar vervoer. Elke dag gedwongen worden een uur te zitten kan overgewicht en rugklachten verklaren.
Consumptietaks levert wél veel op
Vorige week betoogden Timor El-Dardiry en ik op de site van de Volkskrant dat we eigenlijk af zouden moeten van de belasting op arbeid, ten faveure van een progressieve belasting op consumptie. De redenering is simpel: arbeid zou je niet moeten willen belasten, en consumptie van statusgoederen – want die zou worden geraakt – kun je wél belasten, omdat dat uiteindelijk de sociale rangorde in tact laat. Daarbij zou zo’n consumptietaks goed zijn voor het milieu en de financiele armslag van huishoudens, zwartsparen tegengaan en – belangrijk – progressiever zijn dan de BTW.
Michiel Hennink, politicoloog (in spé), schreef gisteren op vk.nl dat hij het enthousiasme voor dit plan van ons, maar ook van The Economist, niet begreep. De taks zou namelijk moeilijk te innen zijn en sowieos weinig opleveren, maar het zou ook niet duurzaam zijn, slecht voor de economie en de statuszucht van de moderne mens niet veranderen. Toch even een reactie, en hopelijk een voortzetting van de discussie.
Hennink denkt dat, als we ons in ons plan slechts op de groep ‘exorbitant rijke consumenten’ willen richten, het niks oplevert en dat de taks dus noodgedwongen de ‘ gewone’ burger met een ordinaire lastenverzwaring opzadelt. Maar wij willen juist géén lastenverzwaring: de consumptietaks moet de belasting op arbeid vervangen, en zal in oplopende schijven worden geïnd.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Red het voetbal, belast de spelerssalarissen?
Het gaat slecht gaat met het voetbal, aldus Tjalle van der Burg van de Universiteit Twente en auteur van ‘Een kleine economie van het voetbal‘. Het Europese voetbal is verwikkeld in een Catch-22: om te winnen heb je goede spelers nodig, en alleen winnaars kunnen die betalen. Veel clubs hebben daardoor de aansluiting met de top verloren, waardoor voor Van der Burg de spanning weg is. Bovendien komen steeds meer clubs hierdoor in de rode papieren. Een progressieve belasting op spelerssalarissen zou hier iets aan kunnen doen. Hoe hoger de salarissen, hoe hoger de heffing. Clubs zullen spelers dan minder kunnen bieden en de verschillen tussen de clubs zouden weer kleiner worden. Zowel Zwolle-Ajax als Real Madrid – Ajax zouden weer spannend worden. Wat er met de taks gebeurt is een tweede.
Vroeger haalde je als club je inkomsten uit stadionbezoek – inkomsten die niet zoveel verschilden tussen de clubs, met als gevolg dat veel clubs de landstitel konden binnenhalen. Tegenwoordig zijn clubs bedrijven geworden die tien keer zoveel geld verdienen met uitzendrechten, sponsors en Europees voetbal. De beste spelers gaan naar de hoogste bieder en steeds minder clubs kunnen nog kampioen worden, zowel nationaal als Europees, uitzonderingen daargelaten. Voor de supporter wordt voetbal alleen maar duurder (hogere toegangsprijzen, decoders).
Waarom geen progressieve belasting op consumptie?
De zoektocht van VVD, CDA en PVV naar de ‘9 tot 16’ miljard aan bezuinigingen is begonnen. Een peiling onder de achterban wijst op ‘mogelijkheden’ op het terrein van ontwikkelingshulp, hypotheekrente en de basisbeurs. De oppositie staat helaas weer buitenspel, ondanks dat ze het kabinet aan meerderheden heeft geholpen. Terecht is dan ook de oproep dat een partij als de PvdA gewoon een plek in het Catshuis moet afdwingen – maar dan moet de PvdA wel met goede voorstellen komen. Niet willen bezuinigen is geen optie. Hogere toptarieven zijn ook problematisch (alleen al omdat het waarschijnlijk niets oplevert). In een (zeldzame) poging om eens met de sociaal-democraten mee te denken, de vraag: waarom heffen we geen progressieve belasting op consumptie? Het is om zo veel redenen zo logisch.
Het progressief belasten van consumptie wordt al decennia bepleit door de Amerikaanse econoom Robert H. Frank. Zijn redenering is zo simpel: wie rijk is consumeert veel statusgoederen, goederen die hun waarde vooral aan hun exclusiviteit en de daaraan gekoppelde sociale status ontlenen. Die goederen kun je gerust belasten, omdat dat de sociale rangorde in tact laat. Die ene villa op die ene toplocatie gaat immers nog steeds naar dezelfde persoon, en dezelfde mensen zullen de grootste jachten, racewagens en schilderijen hebben, en de grootste feestjes geven.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Gemeenten verhogen OZB dit jaar met 6%
Als we die OZB nou gewoon met 6 procent zouden verhogen? Zouden ze het dan merken?
Er lijkt iets niet helemaal te kloppen aan de begroting van lokale overheden dit jaar. Die crisisberichten op NOS Journaal moeten bij de heren en dames ambtenaren een primair survivalinstinct hebben aangewakkerd: hamsteren. Oppotten.
En dan kun je natuurlijk bezuinigen op de aanleg van hockeyvelden naast hockeyvelden of minder leegstaande kantoorgebouwen bijbouwen. Je kunt ook Italiaanse architecten een schop onder hun pantallon geven in plaats van ristretto met ze te willen drinken in alwéér een nieuw nieuwbouw gemeentehuis (hallo Nieuwegein!).
Maar als je als overheid wat dat betreft werkelijk álles al uit de kast hebt getrokken (het werk verdelen over de helft van de ambtenaren, de andere helft ontslaan al overwogen? Scheelt nog meer ristretto…) kennen we bij de gemeente ook altijd nog een ander truukje. Het heet onroerendezaakbelasting.
En normaal gesproken is er geen haan die er naar kraait als je daar als gezellige ristrettodrinker (al 25 jaar om 16:30 dezelfde fietsafstand naar huis) een beetje mee speelt.
Maar daar zouden ze zich dit jaar aan de basis van de ambtenarenpyramide toch wel eens danig in kunnen hebben vergist…
KSTn | Duistere grondstoffen
Nederland kiest voor fossiele brandstoffen. Op meerdere manieren, waarvan sommige niet zo fraai. Of dat goed is voor onze toekomst valt te betwijfelen.
Ergens in de stapel met kamerstukken zat een lijst met beantwoordde vragen naar aanleiding van de grondstoffennotitie. Een hele interessante vraag is nummer 2:
“Met de voorziening van welke belangrijke grondstoffen verwacht u de komende jaren (beginnende) problemen?”
En ik moest me drie maal door het omslachtige antwoord heen worstelen om eindelijk te zien wat er niet in stond: Olie.
Nu staat er elders in de beantwoording dat de energiesector buiten beschouwing wordt gelaten omdat daar al een ander rapport voor is. Maar dat is een te makkelijk antwoord. Olie is namelijk naast energiedrager ook een van de belangrijkste grondstoffen. Denk aan alleen al aan plastic, diverse chemicaliën en smeerolie.
En nergens in het stuk ook maar een spoor te bekennen van bewustzijn van de onvermijdelijke spanning die gaat ontstaan tussen het afnemende tempo waarmee olie geproduceerd kan worden en de toenemende vraag.
Het is curieus hoezeer de regering dit aanstormende probleem negeert.
Echter, aan de andere kant is het misschien wel verklaarbaar.
Nederland is gewoon in de greep van de op eennagrootste olielobby van de wereld. Niet alleen hebben we hier het belangen van Shell en de NAM welke erg groot zijn. We hebben ook nog eens te maken met de belangen van ongeveer een kwart van alle onderdelen van oliebedrijven die in Nederland gevestigd zijn vanwege de gunstige fiscale regels en de afscherming van gevoelige informatie. Het rapport hierover kreeg in Nederland nauwelijks aandacht. Alleen het FD stond er even bij stil.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.