MeNSeNSmokkel

Gisteren kondigde de NS aan dat mensen uit Oekraïne de komende tijd gratis met de trein kunnen reizen. Het kan verkeren. Nog maar drie maanden geleden werd je door het OM voor het gerecht gesleept als je een vluchteling uit een land waar Poetin verschrikkelijk huishoudt een lift gaf, nu bieden onze Nationale Spoorwegen aan iedereen te vervoeren die een paspoort heeft uit een ander land waar Poetin verschrikkelijk huishoudt. Ik zou me als veroordeelde 'mensensmokkelaar' toch wel ernstig genaaid voelen. https://twitter.com/NS_online/status/1498600141619617792 Het is natuurlijk wat er altijd zou moeten gebeuren in zulke gevallen. Maar pas nu een land met mensen die op ons lijken wordt aangevallen buitelen we nationaal en internationaal over elkaar heen met steunbetuigingen, en doen organisaties en bedrijven aan wedstrijdjes Poetin-distantiëren alsof de Olympische Spelen niet al decennia moreel failliet zijn. Toegegeven, deze oorlog raakt ons meer persoonlijk, het gaat hier ook om ónze veiligheid. Eigen oorlog eerst, we zijn de regio tenslotte. Maar het contrast tussen de kilte waarmee Syriërs en Afghanen werden ontvangen en de warme ontvangst voor mensen uit Oekraïne maakt toch wel een beetje misselijk. Wat niet wegneemt dat ik het alle vluchtelingen van harte gun, gratis reizen met de trein. Ik raad wel een aanloopje aan, anders kom je - ook met Oekraïens paspoort - niet door het poortje. En als het niet lukt, kan je altijd nog gaan liften. Oh wacht...

Door: Foto: Gerard Stolk (cc)
Foto: Morning Calm Weekly Newspaper Installation Management Command, U.S. Army (cc)

Twintig jaar Nederland in Afghanistan

RECENSIE - ‘Hoewel er stappen in de goede richting zijn gezet, is het nu aan de Afghanen zelf om te zorgen dat het beklijft’. Dit korte zinnetje uit de evaluatie van de Kunduz-missie is volgens Jorrit Kamminga in zijn boek ‘Je wordt bedankt, Bin Laden‘ een goede samenvatting van 20 jaar Nederland in Afghanistan.’ Het is na de recente machtsovername door de Talibaan tegelijk het meest pijnlijke zinnetje uit de hele geschiedenis. Want hoe kan er iets van de inzet van Nederland in dit land beklijven als het land onder een streng islamitisch bewind, geïsoleerd van de rest van de wereld, een totaal andere richting uitgaat?

Kamminga noemt zichzelf een Afghanistanvolger, iets te bescheiden misschien als we weten dat hij al sinds 2005 in het land heeft gewerkt aan allerlei onderzoeksprojecten op het gebied van drugsbeleid en de wisselwerking tussen ontwikkelings- en veiligheidsvraagstukken. In de afgelopen jaren heeft hij meermalen zijn stem laten horen in de Nederlandse media over de oorlog in Afghanistan en het Nederlandse beleid. Hij werkte onder andere voor Oxam-Novib en is nu verbonden aan het Instituut Clingendael. Aan het eind van zijn uitvoerige en vlot leesbare analyse van de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan stelt hij enkele evaluerende vragen die hij ook aan zijn Afghaanse vrienden voorlegt. Een daarvan luidt: Moet je dan concluderen dat het allemaal mislukt is? Het is een vraag die natuurlijk pas na verloop van tijd echt goed beantwoord kan worden. Zijn Afghaanse vrienden antwoordden eerder dit jaar:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: CC NY foto Ministerie van Defensie.

Goed nieuws bij slecht nieuws

Naast het beroerde nieuws over de situatie in Afghanistan en de toestanden op het vliegveld in Kabul, is er ook wat goed te melden. Want zo gaat dat als de nood hoog is. Op een paar honderd aangeschoten en sensatiezoekende Harskampers na, bieden door heel Nederland mensen hun hulp aan voor de Afghaanse evacués.

De hulp is zelfs zo omvangrijk dat het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) en het Rode Kruis twee dagen gelden al opriepen geen spullen meer te doneren.

De opvanglocaties hebben op dit moment (bron COA) een totale capaciteit voor 2.500 mensen. Verdeeld over de locaties Zoutkamp (450), Zeist (350), Ede (850), Heumensoord (450) en Amsterdam (400).

Het lijkt er op dat de met spoed opgezette noodopvang ruim voldoende is voor he aantal mensen dat door Defensie uit Kabul is weg gehaald (ruim 1760). Dat zijn er overigens wat meer dan de 1250 mensen die zich hebben aangemeld om door Nederland geëvacueerd te worden (volgens een opgave die  de plaatsvervangend secretaris-generaal van Buitenlandse Zaken deed  tijdens de technische briefing in de Tweede Kamer, 25 augustus).

Het goede nieuws is dus dat er vrij vlot noodopvang van de grond kan komen en veel Nederlanders hulp willen bieden. En zo te zien met een capaciteit voor meer evacués dan tot nu toe uit Kabul zijn opgehaald. Dat is dan weer erg triest voor de mensen die achter moesten blijven omdat Amerika het wel welletjes vond.

Foto: cc wikimedia.commons.nl Make love not war in time

Met oorlog breng je geen vrede

COLUMN - Los van alle ellende – voor zover dat kan, tenminste, want de beelden van het vliegveld bij Kabul zijn haast niet om aan te zien: mensen met doodsangst in hun ogen, ouders die in paniek hun kindje doorgeven, in de hoop dat een ander het mee zal nemen, weg het land uit – los van al die ellende dringt een vraag zich op. Wat is in ’s hemelsnaam het nut van oorlog?

Kun je, zoals de Verenigde Staten al sinds de Vietnamoorlog in de jaren ’60 volhouden, inderdaad ‘the hearts and minds’ van de bevolking veroveren nadat je een land eerst bent binnengevallen, en het vervolgens aan gort hebt gebombardeerd? Vietnam, Irak, Afghanistan – overal speelt die vraag.

Kun je als buitenlandse macht ooit nog op goede voet met de bevolking komen te staan, wanneer je die eerst als collateral damage hebt behandeld? Wanneer je met drones argeloze bruiloftsgasten hebt opgeblazen, en de kinderen van een land collectief hebt verweesd? Wanneer je, zoals Nederland in Srebrenica overkwam, in de positie raakt dat je onderdeel wordt van een burgeroorlog en je jezelf machteloos laat gebruiken door de overheersende partij?

Maken zulke oorlogen de taak van de internationale blauwhelmen – die hoofdzakelijk afstand tussen de strijdende partijen pogen te scheppen – niet duizendmaal moeilijker dan die al is?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Fred Romero (cc)

Politieke trucs

OPINIE - Wat heeft de houding van de Nederlandse regering ten aanzien van Afghanistan te maken met de moeizame vorming van een nieuw kabinet?
Dat is even een lastige maar toen ik de NRC van zaterdag 21 augustus, las wist ik het: Onder de titel ‘Dagboek Kabul’ staat het opschrift: We horen alleen: wacht af.

Precies dat is wat demissionair minister van Defensie Ank Bijleveld ons al een tijdje voorhield op vragen van Nieuwsuur en anderen of Nederland nog iets ging doen om Afghanen hier naar toe te halen. Het leek er bijna op of Bijleveld verwachtte dat de Taliban zich wel zouden gedragen volgens de Nederlandse bureaucratische agenda.

We zoeken het uit… vooral goed natuurlijk…
Tja, en als het dan anders loopt dan zeg je: Helaas we konden niet veel doen, de geschiedenis heeft ons ingehaald, de zaak is niet meer actueel, e.d.

Vijf maanden wachten we nu op een nieuw kabinet. Links doet erg zijn best om in het profiel van de heer Rutte te passen, maar ja, als er aan Kaag en Rutte iets wordt gevraagd komt er niet veel anders uit dan: We zijn ermee bezig… Van de open bestuurscultuur en de radicale veranderingen die Rutte toezegde in het heetst van de strijd, is zeer weinig terecht gekomen. Dat mag duidelijk zijn.

Foto: NATO North Atlantic Treaty Organization (cc)

Nederland vertrekt in stijl uit Afghanistan

Een gastbijdrage van Daan Ficheroux.

Je moet onze Ank Bijleveld één ding nageven. Als je net 20 jaar ‘nation building’ zo volledig en zo abrupt in elkaar hebt zien storten, is er veel lef voor nodig om op te merken dat je het Afghaanse volk hebt laten zien “dat het anders kan”. Maar gezien het feit dat onze Minister van Defensie vrolijk naar de film ging terwijl er nog niets geregeld was om honderden Afghanen die met ons samengewerkt hebben in veiligheid te brengen, is een betere uitleg voor haar uitspraken dat het lot van de Afghaanse bevolking haar gewoonweg niets interesseert. Wat dat betreft is Bijleveld de juiste persoon om onze aftocht te begeleiden, want voor de machthebbers in het Westen konden de Afghanen de afgelopen decennia vaak letterlijk doodvallen.

Jimmy Carter en Ronald Reagan trokken zich het lot van Afghanistan bepaald niet aan toen ze het land vanaf 1979 lieten vollopen met wapens, geld en Jihadisten om de Sovjet-Unie het leven zuur te maken. Het was George W. Bush ook al worst wat er met de Afghaanse bevolking zou gebeuren toen hij op jacht was naar Osama Bin Laden. Al-Qaeda kwam overigens voort uit de hierboven genoemde ‘Jihad’ tegen de Sovjet-Unie, maar dat terzijde. De Taliban was bereid geweest om Bin Laden aan een neutraal land naar keuze uit te leveren om berecht te worden, maar de Amerikanen wilden hier niets van weten. Dus vielen Amerikaanse bommen op steden en op mensen die niks met 9/11 te maken gehad hadden. Na een paar weken hopeloze strijd gaf de Taliban zich over, maar de VS negeerde dit totaal en bleef Afghanistan bestoken. Hierbij werkte Bush samen met een groep Afghaanse krijgsheren die onder de bevolking net zo gevreesd waren als de Taliban en al even weinig ophadden met de rechten van vrouwen. Enkele van deze krijgsheren hadden tot het einde belangrijke posten in de regering.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Debra Sweet (cc)

Het lot van een Amerikaanse klokkenluider

Eind deze maand wordt een uitspraak verwacht in het proces tegen de Amerikaanse klokkenluider Daniel Hale die documenten over de inzet van drones door het leger van de VS in Afghanistan naar buiten bracht. Zijn proces laat eens te meer zien hoezeer de Amerikaanse overheid er op is gebrand klokkenluiders achter de tralies te krijgen. En dan vooral als afschrikking van degenen die ook in hun eigen omgeving met onrechtmatig handelen van de overheid te maken hebben.

De inzet van drones door het Amerikaanse leger is al jaren omstreden. Drone-aanvallen doden vaak andere mensen dan het beoogde doelwit. Deze sterfgevallen, waaronder vrouwen en kinderen, doen het aantal daadwerkelijke strijders dat door drones is vermoord in het niet vallen. De woede bij de bevolking die geraakt werd door de drone-aanvallen is goed voor de werving van jihadisten, schrijft Jeremy Scahill in het boek The Assassination Complex. De journalist van The Intercept schreef het op basis van documenten over het Amerikaanse drones-beleid die hij zou hebben gekregen van Daniel Hale, een voormalige inlichtingenmedewerker bij de Amerikaanse luchtmacht. Hale werd in mei 2019 gearresteerd en aangeklaagd wegens overtreding van de spionagewet. In maart van dit jaar bekende hij schuld. Hale kan tien jaar gevangenisstraf krijgen.

Foto: The U.S. Army (cc)

Oorlog bestaat niet meer

RECENSIE - De introvertie van de Nederlandse politiek bepaalt de thema’s die media en politici in de verkiezingscampagne bespelen: migratie, woningnood, minimumloon, zorg. Buitenlandbeleid komt niet aan de orde. Oorlog bestaat niet meer. Althans niet voor de parlementsverkiezingen. Nederland had de afgelopen jaren echter wel degelijk een aandeel in de oorlogen in Syrië, Irak, Afghanistan en Mali. Goed dus dat aftredend SP-Kamerlid Sadet Karabulut ons met een bundel van haar columns nog even herinnert aan de Nederlandse medeverantwoordelijkheid voor geweld, dood, honger en ellende elders in de wereld.

Een pen tegen permanente oorlog heet de bundel van de woordvoerder van de SP voor Buitenlandse Zaken en Defensie die na vijftien jaar Kamerlidmaatschap afscheid neemt. In de columns en artikelen die ze de afgelopen jaren schreef voor dagbladen en Joop.nl zien we hoe Nederland, doorgaans onder Amerikaanse vlag, deelneemt aan verschillende gewapende conflicten. En vooral hoe het parlement over dit optreden telkens weer werd misleid. Aan de hand van Karabuluts pen breng ik enkele affaires in herinnering.

Afghanistan

O ja, Afghanistan. Ik kan me voorstellen dat de politici die hebben ingestemd met de Nederlandse bijdrage aan de oorlog daar dit onderwerp graag vergeten en het niet uit zichzelf naar voren zullen brengen in hun campagnes. ‘We zijn constant voorgelogen’, schrijft Karabulut. Over de Kunduz-missie bijvoorbeeld. Het zou gaan om de opleiding van politieagenten. Maar net als in de eerdere zogenaamde ‘opbouw-missie’ bleek deelname aan gewapende conflicten onvermijdelijk. Uit een opiniebijdrage in Trouw, 2018:

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Heeft het Amerikaanse leger niets gelezen?

OPINIE - ‘We are not nation building again, we are killing terrorists.’ Aldus president Donald Trump over de taak van het Amerikaanse leger in Afghanistan, tijdens een toespraak afgelopen week in Arlington, Virginia. De aanwezige militairen knikten instemmend. Ze hadden de buit al binnen.

Het belangrijkste nieuws voor hen was wat Trump kort daarvóór had gezegd: dat de Amerikanen zich niet zouden terugtrekken uit Afghanistan. Die belofte van Barack Obama was gelukkig van tafel. De klus daar is immers nog lang niet geklaard, en terugtrekken zou, in de huidige constellatie van krachten, neerkomen op een overwinning voor de Taliban. Het land zou dan (Trump waarschuwde ervoor) opnieuw een uitvalsbasis kunnen worden voor organisaties als IS. En bovendien, een nederlaag is voor het leger (ever since Vietnam) onacceptabel. Nu was er in elk geval tijd voor het regelen van een quasi-eervol vertrek, zoals in Irak, of wie weet voor een genadeklap. Trumps opmerkingen over hun komende taakinvulling namen ze op de koop toe.

Volgens insiders was het adviseur Nationale Veiligheid Herbert McMaster die Trump heeft overgehaald om zijn verkiezingsbelofte (‘weg uit Afghanistan!’) niet na te komen. De Washington Post wist zelfs te melden dat hij dat bereikte door de president een foto te laten zien van vrouwen in Kaboel, veertig jaar geleden, gekleed in minirokjes. Met de boodschap: zie je wel, het kan daar anders.

Volgende