articletype

Data

Foto: NIAID (cc)
Foto: NIAID (cc)

Corona is over! Maar niet heus…

DATA - De regering heeft op basis van het OMT advies besloten dat de Corona pandemie in Nederland over is. Niet meer testen, geen maatregelen meer, alleen af en toe in je elleboog hoesten in plaats van in iemands gezicht (wat een Nederlandse traditie is).

Nou zou ik heel goed kunnen leven met dit advies, als het Coronavirus ook daadwerkelijk onschadelijk was geworden en de impact te verwaarlozen. Maar wat schetst mijn verbazing als ik naar de cijfers kijk? We zitten midden in alweer de twaalfde golf (plus of min 1) en die is nu al net zo hoog als de vorige twee.
Dus ik snap het werkelijk niet.

Maar laat ik u even meenemen door het datalandschap. Want wat er nu nog aan cijfers gepubliceerd wordt, geeft zonder extra duiding een te beperkt beeld en leidt tot goedgelovigheid richting het regeringsadvies.

Hiervoor moeten we wel even samen wat dataheuveltjes nemen. Neem even de tijd.
We starten even met de volgende grafiek. Die geeft vier belangrijke indicatoren m.b.t. Covid-19 weer, maar dan allemaal geschaald naar hun eigen mediaan (dat is de middelste waarde). Zo kan je de trends vergelijken terwijl de oorspronkelijke waarden een andere schaal hebben.

Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

Ledental politieke partijen stijgt licht

DATA - Het ledental van de politieke partijen (met een plek in het parlement) is afgelopen jaar gestegen van 374.000 naar 379.000. Daarmee zet de stijging van het jaar daarvoor nog wat door. De grootste partij qua leden is opnieuw de FVD met 61.000 leden. Op de tweede plaats staat de PvdA met 39.500 leden, gevolgd door GroenLinks met 33.800.

Hier een aantal grafieken die de ontwikkeling van de afgelopen jaren weergeven.

Grafiek ledental alle politieke partijen vanaf 1950

Ledental politieke partijen als percentage volwassen bevolking vanaf 1950

Ledental individuele politieke partijen vanaf 1967 per jaar

Ledental individuele politieke partijen vanaf 2000

 

Met dank aan het DNPP voor het jaarlijks publiceren.

Foto: Ivan Radic (cc)

We moeten het meer hebben over datasolidariteit

DATA - Het debat over het delen van persoonsgegevens gaat al te vaak over privacy, menen Daniel Kapitan en Egge van der Poel. Volgens de twee docenten/adviseurs moeten we het meer hebben over de maatschappelijke waarde van data delen, over datasolidariteit.

Privacy domineert nog steeds het debat rondom het delen en hergebruik van persoonsgegevens, zoals blijkt uit de discussie rondom het verstrekken van vaccinatiegegevens door het RIVM aan het CBS. Maar privacy is het probleem niet.

Maxim Februari schreef tijdens de eerste lockdown al dat het een ‘gruwelijk misverstand’ is om te denken dat databescherming om privacy van een individu gaat. Het gaat niet om een afweging tussen het private belang van privacy en het maatschappelijke belang van – in het geval van COVID – een draaiende economie en een gezonde bevolking.

Betrouwbaar data (her)gebruiken

Het echte vraagstuk is dat wij als maatschappij zoeken naar een betrouwbare en eerlijke manier om data te gebruiken en hergebruiken als collectief goed. Op Europees niveau wordt gewerkt aan wetgeving die zulk hergebruik van data mogelijk moet maken. Het feit dat de lopende consultatie duizenden pagina’s aan reacties heeft opgeleverd, geeft de complexiteit van het vraagstuk weer. Wel lijkt er consensus te zijn dat geen enkele organisatie, publiek noch privaat, een te grote vinger in de pap zou moeten hebben. Er moet steeds balance of power blijven om misstanden te voorkomen.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update september 2022 – laatste

DATA - Aan alles komt een eind, dus ook aan deze reeks. Na 12 jaar en 10 maanden is het welletjes. Zal wat nader uitweiden over het waarom.

Maar eerst natuurlijk weer de update. Veel te laat en met data tot en met september dus, omdat die Britten sinds brexit ook moeite hebben met het up to date houden van hun data. Afijn, hier de allerlaatste wereldtemperatuurgrafiek:
Klimaatgrafiek wereldtemperatuur

Het begon dus hiermee, in februari 2010. In die tijd waren nog niet alle klimaatdatasets goed toegankelijk. Maar er bestonden al wel ontkenners die maar bleven roepen dat de een of de andere dataset slechter of beter was. Deels om die discussie kort te sluiten besloot ik de datasets gewoon bij elkaar te gooien en daar de trend in te laten zien. Dan moest het toch wel duidelijk zijn.

En het heeft ook zeker een tijd geholpen om voor een aantal mensen inzichtelijk te maken wat nu de werkelijke trend was. En waarom het belangrijk was om ook met 11 jaars- en 30 jaarsgemiddelden te werken. De eerste om te laten zien dat de invloed van de zonnecyclus beperkte invloed heeft. De tweede omdat 30 jaar (en niet een jaartje of 3) de beste indicator is van de onderliggende trend.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update juni 2022

DATA - Zo kort na een hittegolf en midden in nog steeds een extreem droge periode is het klimaat ineens weer onderwerp van debat. Dat is jammer natuurlijk. Want als alleen de uitschieters de stemming bepalen, komen we nergens. Daarom maar weer de onderliggende trend van een update voorzien.
In afwezigheid van een El Nino, gaat ook de opwarming nog steeds door, alleen in iets lager tempo. Hoewel, in een van de reeksen was juni de warmste juni maand sinds start metingen.

Maar goed, de trend dus:

Dit keer ook weer wat klimaatnieuws. Hadden we het net over droogte? Nou, laat daar net een studie over verschenen zijn. Over de rol van het “Azoren Hoog” in de neerslag (of gebrek daaraan) in Europa. Slecht nieuws helaas, meer Hoog, lagere neerslag.

Dan een opvallende, minder tropische cyclonen (zeg maar orkanen, maar dan in het gebied van de Indische Oceaan). Dertien procent minder dan ongeveer een eeuw geleden. Maar… dat zegt niets over de intensiteit.


Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut5 (5.0.1), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend. De metingen zijn boven het zee en aardoppervlak (leefniveau).
Individuele grafieken van genoemde datasets zijn hier te vinden.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update april 2022

DATA - Het gaat al een gewoonte worden, dat tweemaandelijks updaten. Maar jammer is het wel. Maar goed, blame it on Brexit.
We zitten nog steeds in een rustige periode. Hoewel de zon alweer wat actiever aan het worden is, blijft het toch vooral wachten op een El Nino voor we naast de structurele opwarming weer een uitschieter zullen zien. Maar intussen zien we wel perioden met extreme hitte opduiken zoals recent in India en Pakistan.
Maar goed, dit is de huidige trend:


In de categorie nieuws dan maar even een positief bericht. Een onderzoek uit Zweden laat zien dat er bij het ontdooien van de permafrost aldaar minder methaan vrijkomt dan verwacht. Gezien het feit dat methaan een enorm krachtig broeikasgas is, gunstige constatering. Maar goed, het komt dus nog wel vrij. Dus het maakt het allemaal niet makkelijker.

Verder is het orkaanseizoen op de Atlantische ocean begonnen met storm Alex. Eens kijken of het alfabet dit jaar wel toereikend is.


Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut5 (5.0.1), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend. De metingen zijn boven het zee en aardoppervlak (leefniveau).
Individuele grafieken van genoemde datasets zijn hier te vinden.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update februari 2022

DATA - Door de Britten lijkt een tweemaandelijks ritme voor deze maandelijkse update gewoon te worden. Maar dat maakt voor de ontwikkeling verder niets uit natuurlijk.
Afgelopen maanden weinig verandering in de mate van opwarming, mede door ontbreken invloed van een echte El Nino of La Nina.

Sargasso wereldtemperatuur grafiek

Grafiek ontwikkeling gemiddelde afwijking temperatuur aarde. CC BY-SA 4.0

Omdat afgelopen weken de Zuidpool even in de belangstelling was vanwege een tijdelijke afwijking van de temperatuur op een deel daarvan van maar liefst 40 (te hoog), even een grafiek over het zeeijs. In het verleden was er nogal wat gedoe over groeiend zeeijs rond de Zuidpool terwijl de aandacht uitging naar het krimpende ijs op de Noordpool. Die trend op de Zuidpool heeft niet doorgezet.
Maar vanuit klimaatoogpunt is het totale zeeijsoppervlak van beide polen samen veel relevanter. Immers, minder zeeijs betekent meer warmteabsorptie door de zee en dus mogelijk een extra versnelling in de opwarming. Daarom onderstaande grafiek op basis van de data van NSIDC.
Sargasso wereldtemperatuur grafiek zeeijs
Daar is te zien dat dit jaar zich aan de onderkant van alle eerdere minima beweegt. Met name de Noordpool kent na afgelopen winter een relatief klein oppervlak. We gaan het volgen.


Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut5 (5.0.1), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend. De metingen zijn boven het zee en aardoppervlak (leefniveau).
Individuele grafieken van genoemde datasets zijn hier te vinden.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update december 2021

DATA - Zo, al twaalf jaar bijna iedere maand een klimaatupdate. Hopelijk wordt het 13e jaar geen echt bijzonder ongeluksjaar voor het klimaat. Maar ik ga proberen het nog een jaar vol te houden. Gelukkig werken de Britten weer mee. En zo hebben we nog voor het einde van januari de afsluiting van 2021 te pakken.
Vanuit de trend bekeken een weinig opvallend jaar. 2021 staat op plaats zes of zeven (afhankelijk van de reeks die je neemt) van warmste jaren sinds start metingen.
Maar goed, eerst de grafiek.



Geen belangwekkend klimaatnieuws gevonden (maar ook niet hard gezocht, druk druk druk). Wel deze nog even, een pagina waarin de telling van records wereldwijd bijgehouden wordt. Altijd handig om in een discussie te gooien als er weer iemand roept “ja maar er zijn ook koude records! daar hoor je nooit wat over!” (onzin). De verhouding is duidelijk. Veel meer warmterecords dan koude-records.

en omdat er weer een jaar om is, dit keer de grafieken van de heranalyse van Berkeley. U weet wel, waar ze indertijd begonnen met aanleggen en heranalyseren van klimaatdata om aan te tonen dat de opwarming wel meeviel. Tot ze er achter kwamen dat in hun analyse het zelfs nog een tikkie erger was.



Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update oktober 2021

DATA - Gelukkig, de Britten waren weer eens ouderwetsch traag met hun update. Zo snap ik de wereld weer. Daarom nu pas een update over de maand oktober.
Daarin kunnen we zien dat het schijnbare dipje van de laatste tijd nu weer omslaat naar het bekende patroon. En dat nog steeds zonder een El Nino.
Terwijl sommige korte termijn modellen ergens de suggestie bieden van een komende horrorwinter hier in NL, zal het waarschijnlijk weer gewoon een kwakkelwinter worden. We mogen blij zijn als we nog een keer een echt pak sneeuw krijgen.
Maar goed, hier de update.

Geen klimaatnieuws verder. Oh ja, natuurlijk, er was nog de COP26. De zoveelste klimaatconferentie waar goede, maar zachte voornemens uitgesproken zijn. Als dit twintig jaar geleden zou zijn gebeurd, was er nog hoop voor enige beperking in de opwarming. Nu vind ik het wederom te weinig, te zacht en te laat.
Het is zelfs zo erg dat ik het voornemen van het nieuwe kabinet om kerncentrales te bouwen niet eens meer durf af te wijzen. Die dingen komen ook te laat, maar stoten dan in ieder geval geen co2 uit.
(En nee, ik ben geen voorstander, gebruik dat geld op een andere manier met meer resultaat graag, zonder nieuwe lange termijn shit).

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update september 2021

DATA - Klimaattop in Glasgow, klimaatmars in Amsterdam, de opwarming gaat gewoon door. Toppen en marsen zijn nog geen maatregelen. En maatregelen hebben pas over tientallen jaren echt effect. In de tussentijd zal de trend niet significant ombuigen.

Alweer een verlate update. Dit keer niet de Britten. Die zijn nu ineens supersnel geworden met hun nieuwe HC5 dataset. Nee, dit keer waren het de Amerikanen (REMSS) die niet in de gaten hadden dat hun automatische verwerking stil was komen te vallen. Moest ze wakker schudden. Gelukkig loopt alles nu weer normaal.
Dus hier weer de update.


Met de komst van HC5 hebben de onderzoekers Cowtan and Way besloten hun maandelijkse heranalyse stil te leggen. Die is overbodig geworden omdat de overlap in data nu vrijwel 100% is.
Daarom bestaat het overzicht van de structurele trends in de diverse klimaatdatasets (het 30 jaarsgemiddelde) nu nog maar uit acht reeksen. Maar dus wel met de nieuwe HC5 erbij. Het beeld blijft uiteraard onverminderd somber.

Dan nog wat klimaatnieuws. Een studie naar klimaatstudies bevestigd nogmaals dat vrijwel alles wijst op (door de mens veroorzaakte) opwarming. Van 99% zijn we nu naar 99,9% gegaan.
En daar waar veel tegenstanders van klimaatmaatregelen roepen dat de klimaatconferentie een vrijplaats is voor de groene “maffia”, blijkt het omgekeerde het geval te zijn. Maar dat zal u als kritische lezer niet verrassen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Coronaverwarring zaaien

DATA - Op het eerste gezicht een interessant onderzoek in de VS van Gallup. Hoezeer wijkt de beleving van de ernst van het Coronavirus af van de werkelijkheid. Dat deden ze door de volgende twee vragen te stellen:
– As far as you know, what percentage of unvaccinated people have been hospitalized due to the coronavirus?
– As far as you know, what percentage of fully vaccinated people have been hospitalized due to the coronavirus?

Voordat ik verder ga, lees de vragen zelf eerst eens heel goed en leg dan even vast hoe u zelf de vraag interpreteert. Kom ik zo op terug.

Maar goed, dit interessante onderzoek werd opgepikt door ons aller Maurice (peillozer des vaderlands) en nog eens dunnetjes overgedaan in ons land. Wereldkundig gemaakt via Twitter:

En daar begon voor mij de verwarring. Zegt hij nu echt dat in de VS 0,9% van de ongevaccineerden die het virus oplopen in het ziekenhuis komen? Maar de cijfers zeggen iets anders. Gallup meldt 2,6 miljoen ziekenhuisopnames tot begin augustus, en op dat moment zijn er ongeveer 42 miljoen besmettingen geweest (gevaccineerd en ongevaccineerd). Dat is 6%. En dus waarschijnlijk nog hoger voor de ongevaccineerden.
Maar blijkt dus dat Maurice het Gallup onderzoek verkeerd gelezen heeft. Want in de appendix van dat onderzoek staat namelijk dat het gaat om het aandeel van alle (on)gevaccineerde Amerikanen, ongeacht of ze wel of niet Corona hadden.
Maurice er op gewezen:

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update augustus 2021

DATA - Alweer een maand moeten overslaan met deze update vanwege haperende datasets bij de Britten. Brexit maakt meer kapot dan je lief is, ook klimaatdatasets dus….
Maar goed, hier dus weer een update. Dit keer tot en met augustus 2021. En hoewel we het hier een deel van de zomer als matig hebben ervaren (wat klopt als je alleen naar de laatste 20 jaar kijkt), waren het wereldwijd toch gewoon weer top 10 maanden. En dat ondanks de lang aanhoudende La Nina.
Hier het overzicht. En voor de trouwe en oplettende lezer mogelijk een verrassende verandering.


De verandering zit in de overschakeling op de nieuwste versie van de HadCRUT dataset. Tot voor kort gebruikten we 4.6. Inmiddels is alweer de vijfde generatie uit (5.0.1 nu). Dat was eigenlijk al zo eind vorig jaar. Alleen toen waren de maandelijkse gegevens nog niet actueel beschikbaar. Vanaf 2 maanden geleden dus wel.
Hier een uitleg over de nieuwste versie.

Geen verder klimaatnieuws dit keer. Maar ik sta wel graag even stil bij de vermelding van de Nederlander Geert Jan van Oldenborgh samen met Friederike Otto in de lijst van 100 invloedrijke mensen wereldwijd van Time. Zijn werk voor het verzamelen, beschikbaar stellen en analyseren van weer- en klimaatdata is al jaren van onschatbare waarde.

Volgende